به گزارش ثریا - محسن کیالاشکی در خصوص اهداف این طرح اظهارکرد: تأمین و بسط عدالت در برخورداری از فرصتهای تعلیم و تربیت با کیفیت مناسب با توجه به تفاوت و ویژگیهای دختران و پسران و مناطق مختلف کشور، تنوعبخشی به محیط های یادگیری در فرآیند تعلیم و تربیت رسمی عمومی، افزایش نقش مدرسه بهعنوان یکی از کانونهای پیشرفت محلی، بهویژه در ابعاد فرهنگی اجتماعی، افزایش مشارکت نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی و مدرسه و معلمان و دانش آموزان در رشد و تعالی کشور در عرصههای دینی، فرهنگی، اجتماعی در سطح محلی و ملی بهعنوان نهاد مولد سرمایه انسانی، فرهنگی، اجتماعی و معنوی از اهداف غنا بخشی برنامه ویژه مدرسه(طرح بوم) است.
وی افزود: در یکی از راهکارهای سند تحول بنیادین از اختصاص 10 تا 20 درصد از برنامههای آموزشی به معرفی حرفهها، هنرها، جغرافیا، آیین و رسوم، نیازها و شرایط اقلیمی و جغرافیایی استانها سخن به میان آمده؛ به همین منظور بایستی برای این راهکار دو اقدام آزادسازی زمان آموزشی برای این فعالیتها و تدوین چارچوب و سازوکاری برای نیل به این اهداف انجام شود.
غنابخشی طرح بوم یکی از برنامههای راهبردی دفتر
رئیس گروه علوم پایه وفناوری گفت: این برنامه بهعنوان یکی از برنامههای راهبردی و کلان این دفتر در سال جاری تعریفشده و مشارکت گستردهای را در بخش مطالعات، طراحی و تدوین و اعتباربخشی طلب مینماید. در راستای تمرکززدایی ازبرنامه درسی، انتقال تجارب و افزایش مشارکت در برنامهریزی و اجرای آموزشوپرورش اهداف و برنامههای متعددی برای سازمان پژوهش و برنامهریزی متصور شده است؛ ازجمله برنامههایی که ارتباط تنگاتنگی با غنا بخشی به برنامه ویژه مدرسه دارند، میتوان به طرح برنامهریزی درسی منطقهای، برنامهریزی درسی با توجه به آمایش سرزمینی و تلفیق شایستگیهای غیرفنی اشاره نمود.
سهم ویژه مدارس در طراحی، تدوین و اجرای برنامه ویژه مدرسه
کیا با اشاره به اینکه "برنامه ویژه مدرسه" به معنای تجویز برنامهای برای مدارس یا هنرستانها نیست، گفت: اولاً همه برنامهها ویژه مدارس نوشته میشوند و این برداشت نادرست نوعی حشو را به همراه دارد. ثانیاً، برنامه ویژه مدارس درصدد ابلاغ برنامهای جدید و تجویز برنامهای مضاعف به مدارس هم نیست. برنامه ویژه مدرسه برنامهای است که مدارس سهم ویژهای در طراحی، تدوین و اجرای آن دارند.
وی ادامه داد: برنامه ویژه مدارس با نگاهی به دوره ابتدایی و متوسطه اول برای پوشش بیشتراهداف و کیفیت بخشی به راهکارهایی که در سند تحول بنیادین آمده، تهیه شده اما اقتضائات دوره دوم متوسطه بهخصوص در شاخه فنی و حرفهای و کاردانش متفاوت بود. تا آنجا که برخی چندگانگیها در برداشتها از اهداف و راهکارها، موجب شد تا حتی گروهی شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش را بینیاز از طرح بوم بدانند، چراکه برنامه درسی کنونی شاخه فنی و حرفهای و کاردانش به علت پودمانی بودن، بر محور بازار کار بودن، برخورداری از کارآموزی و کارورزی و...چابکتر، منطقهایتر و مدرسهایتر از برنامههای درسی دوره ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه نظری به نظر میرسد.
کیالاشکی ادامه داد: برای تدوین این برنامه ابتدا بر مفروضات و بایستگیهایی توافق شد. اولین نکته حائز اهمیت تقویت خودباوری و تلاش برای تقویت نقش مدارس در سطوح برنامهریزی، اجرا و ارزشیابی برنامه درسی است. دومین بایستگی انجام حداکثر اصلاحات و اثربخشی با کمترین تنش و تحمیل هزینه و توجه به واقعیات می باشد، چراکه تجربه نشان داده است بسیاری از اندیشههای آرمانی و اصلاحات به دلیل هزینهبر بودن، از واقعیت موجود فاصله گرفته و دستنیافتنی به نظر میرسند. سومین مفروض تقویت مشارکت آحاد جامعه، استفاده از ظرفیتهای بیرونی نهاد آموزش و پرورش و تشویق ایشان به کنشگری در عرصه تعلیم و تربیت بهویژه در هنرستانها میباشد.آخرین پیش فرض مهم در تدوین این برنامه باور به استفاده از دیگر رویکردها و لزوم ارتباط دوسویه از پژوهشهای گذشته، حال و آینده به ویژه در این دفترمیباشد.
رئیس گروه علوم پایه و فناوری در خصوص سه گام طرح غنا بخشی به برنامه ویژه مدرسه گفت: اولین گام؛ نگاهی به اهداف، راهکارهای عملیاتی و برشمردن تعاریف مفهومی بود و سعی شد تا با مرور دقیق اهداف و راهکارهای سند تحول با ذکر مصادیق و به حداقل رسانیدن ابهامات در برداشتها، ابهامات و حتی پیشفرضها به حداقل رسیده و با نگاهی پدیدارشناسانه به موضوع نگریسته شود. دومین گام؛ نگاه به وضع موجود و برشمردن مصادیق توجه به نقش هنرستانها در برنامههای درسی به تفکیک خوشههای محتوایی با اذعان به داشتهها و کاستیها است. در شاخه فنی و حرفهای و کاردانش، هنرجویان با 10 خوشه محتوایی سروکار دارند. در برخی از این خوشهها، میتوان توجهاتی که به فعالیتهای غیررسمی و آموزشی و پرورشی درون و بیرون مدرسه انجام میشود (آمایش سرزمینی و تفاوتهای منطقهای، بازیهای بومی و محلی، معرفی حرفهها و...) را یافت. این موارد در این سند تبیین و تشریح میشود.
ارتباط تدوین برنامه ویژه مدرسه شاخههای فنی و حرفهای و کاردانش با برنامهریزی درسی منطقهای
کیالاشکی در خصوص ارتباط تدوین برنامه ویژه مدرسه شاخههای فنی و حرفهای و کاردانش با برنامهریزی درسی منطقهای گفت: به نظر میرسدکه برنامهریزی منطقهای، ریل پیشرفت و مانایی آموزشهای فنی و حرفهای است. چراکه اغلب پژوهشها، به اعطا نمودن نقش بیشتر و اثربخشتر به مناطق و مدارس بهعنوان یکی از راهحلها اشاره دارند. ازاینرومیتوان گفت که برنامه درسی ویژه مدرسه و طرح غنا بخشی به آن در شاخه فنی و حرفهای، در راستای برنامهریزی منطقهای و یکی از جلوههای بروز آن است. با همین نگاه، تلاش شده تا در ترکیب کارگروههای پژوهشی غنیسازی برنامه ویژه مدرسه و برنامهریزی منطقهای، کارشناسان مشترکی حضورداشته باشند که به سیلان تبادل اطلاعات کمک شایانی کرده است.
منبع : روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی