اختصاصی شبکه علمی ثریا- تیم تحقیقاتی Jens Lasthein در حال آزمایش بویایی سنجی در آزمایشگاه هستند. یک دستگاه تشخیص بو که اصطلاحاً بویایی سنج نامیده می شود تشخیص بو را در محیط های (VR) امکان پذیر می کند. این فناوری جدید قابل چاپ بر روی چاپگرهای سه بعدی است که با همکاری دانشگاه استکهلم و دانشگاه مالمو توسعه یافته است. جوناس اولوفسون، استاد روانشناسی و رهبر این پروژه تحقیقاتی در دانشگاه استکهلم، میگوید: ما امیدواریم که امکانات فنی جدید منجر به این شود که رایحهها نقش مهمتری در زندگی ما داشته باشند.
در گذشته، بازیهای رایانهای بیشتر بر روی چیزی که میتوانستیم ببینیم تمرکز داشتند تصاویری متحرک روی صفحهنمایش و حواس دیگر عملا وجود نداشته است. اما یک گروه تحقیقاتی بین رشتهای در دانشگاه استکهلم و دانشگاه مالمو اکنون یک دستگاه رایحه ساختهاند که میتواند توسط یک کامپیوتر بازی کنترل شود. در بازی شرکتکننده در یک انبار مواد غذایی مجازی حرکت میکند و ظرف هایی از انواع مختلف مواد غذایی را برمیدارد و عطرها را حدس میزند. دستگاه رایحه کوچک به کنترلر سیستم واقعیت مجازی متصل می شود و زمانی که بازیکن ظرف را بلند می کند بویی از آن منتشر می شود. امکان حرکت از حس بویایی غیرفعال به حس بویایی فعال تر در دنیای بازی راه را برای توسعه مکانیک بازی کاملاً مبتنی بر بو و بر اساس حرکات و قضاوت بازیکنان هموار می کند.
بویایی سنج شامل چهار دریچه مختلف است که هر کدام به یک کانال متصل هستند. در وسط یک فن وجود دارد که هوا را به داخل لوله می مکد. با کمک کامپیوتر، پخش کننده می تواند چهار کانال را به گونه ای کنترل کند که در درجات مختلف باز شوند و مخلوط های مختلفی از رایحه را ارائه دهند. ترکیبات عطری که می تواند پیچیدگی یک ظرف غذای واقعی را تقلید کند. این بازی دارای سطوح مختلف و دشوار با افزایش سطح پیچیدگی است. همانطور که یک بازی کامپیوتری معمولی دشوارتر می شود بازیکن نیز بهتر می شود. بازی رایحه می تواند بازیکنانی را که از قبل بینی حساسی دارند به چالش بکشد. این بدان معنی است که دستگاه رایحه حتی می تواند حتی برای آموزش تشخیص طعم و عطر نیز استفاده شود.
همه کدها، نقشهها و دستورالعملهای دستگاه بهطور آشکار به صورت آنلاین در دسترس هستند، همانطور که کد بازی های مجازی وجود دارند. گروه تحقیقاتی آزمایشگاه که در دپارتمان روانشناسی دانشگاه استکهلم قرار دارد، اکنون امیدوار است که بازی های رایانه ای معطر بتوانند برای اهداف دیگر نیز مفید باشند. جوناس اولوفسون میگوید: این فناوری می تواند برای کسانی که بهعنوان مثال پس از کووید ۱۹ یا به دلایل دیگر، حس بویایی خود را از دست داده اند به معنای فرصتی برای بازیابی حس بویایی آنها با کمک آموزش مبتنی بر بازی باشد.
تمرین بویایی روشی است که پزشکان برای کسانی که بعد از سرماخوردگی و سایر ویروس ها حس بویایی خود را از دست می دهند توصیه می شود اما به گفته جوناس اولوفسون، بسیاری از افراد این تمرین را به دلیل کسل کننده شدن آن متوقف می کنند. وی میگوید: امیدوارم این واقعیت که نقشهها و کدها بهعنوان «منابع باز» در دسترس هستند، فرصتی را برای شرکتهای بازیسازی ایجاد کند تا شروع به ایجاد محصولات تجاری جدید برای آموزش رایحه با استفاده از فناوری جدید کنند. منبع باز منجر به ارتقای دسترسی، تکرارپذیری و مقایسه نتایج در تحقیقات می شود. همچنین به ایجاد یک جامعه تحقیقاتی و طراحی منسجم در زمینه توسعه بازی کمک می کند. این بدان معناست که هزینههای تجهیزات بسیار کاهش مییابد، که آن را در دسترس افراد بیشتری قرار میدهد و این برای ما مهم است.
اولوفسون می گوید: ما به علم باز اعتقاد داریم، که نتایج تحقیقات باید در دسترس عموم قرار گیرد و سایر محققان باید بتوانند نتایج ما را تکرار کنند. با کمک تحقیقات ما، دیگران میتوانند ماشینهای عطر بسازند و راههای جدید استفاده از رایحهها را در بازیها کشف کنند. فناوری بویایی سنج توسط پیتر لوندن، مهندس محقق در دانشگاه استکهلم و عضو تیم تحقیقاتی( SCI LAB) توسعه یافته است.