به گزارش ثریا - فعالیت‌های فرهنگی یکی از ارکان مهم در دانشگاه‌ها است، با توجه به اتفاقات سال گذشته در دانشگاه‌ها شاهد گسترش فعالیت های فرهنگی از جمله برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی هم بودیم؛ چرا که کرسی‌های آزاد اندیشی یکی از موثر‌ترین راه‌حل‌ها برای مشکلات دانشجویی بود.
همانطور که مقام معظم رهبری در دیدار با اساتید دانشگاه‌ها درباره اهمیت فعالیت های فرهنگی در دانشگاه‌ها فرموده اند: «یکی از کارهایی که باید در زمینه مسائل گوناگون اجتماعی و سیاسی و علمی انجام بگیرد، میدان دادن به دانشجوهاست تا اظهار نظر کنند و از اظهارنظر نباید بیمناک بود.»
دانشگاه ها باید برای تحقق خواسته مقام معظم رهبری برنامه ریزی و تلاش کنند که البته این کار با برگزاری فعالیت های فرهنگی صورت می گیرد.
حال سوال اینجاست که چند درصد از بودجه سالیانه دانشگاه‌ها به بودجه فرهنگی اختصاص می‌یابد.
_ بودجه فرهنگی از چه بازه زمانی مورد توجه اکید قرار گرفت؟ محمد علی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بعد از دو سال تعطیلی آموزش حضوری دانشگاه‌ها در فروردین ۱۴۰۱ فعالیت دانشگاه‌ها را حضوری اعلام کرد، وزارتخانه در اوایل کار با این مسئله روبرو شد که با حضوری شدن دانشگاه‌ها فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها به عبارتی از کار افتاده است.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بر همین اساس بر تخصیص ۳ درصد از بودجه کل دانشگاه‌ها به فعالیت‌های فرهنگی با هدف جبران رخوت این فعالیت‌ها اصرار و در ابلاغیه ای تخصیص سه درصد از بودجه و اصلاحیه بودجه تفصیلی دانشگاه‌ها را طی ردیف جداگانه و مشخصی به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مصوب کرد.
زلفی‌گل بارها در نشست‌های معاونان فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها بر تخصیص این بودجه به فعالیت‌های فرهنگی تاکید کرده است. همچنین معاون اداری، مالی توسعه منابع و معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم نیز بر این موضوع اشاره و اصرار کرده‌اند.
محمد سلیمانی قائم مقام وزیر علوم هم که این دستور وزیر علوم را اسفند ۱۴۰۰ به دانشگاه‌ها ابلاغ کرد، از روسای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی خواست ترتیبی اتخاذ کنند تا این اعتبار با نظارت معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، هزینه شده و عملکرد آن به هیأت امنا و این معاونت ارائه شود.
در سال ۱۴۰۱ طبق اعلام وزارتخانه باید روسای دانشگاه‌ها ۳ درصد از بودجه دانشگاه را به مباحث فرهنگی اختصاص می دادند.
روسای دانشگاه‌ها باید۳ درصد از بودجه دانشگاه به مباحث فرهنگی اختصاص دهند
علی شمسی‌پور سخنگوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تاکید بر اینکه وزارت علوم برنامه‌های ویژه‌ای در راستای ارتقاء مباحث فرهنگی در دانشگاه‌ها دارد، گفت: طبق دستورالعملی که به روسای دانشگاه‌ها ابلاغ شده، باید ۳ درصد از بودجه دانشگاه به مباحث فرهنگی اختصاص یابد. اختصاص ۳ درصد از بودجه دانشگاه‌ها به مباحث فرهنگی می‌تواند مباحث فرهنگی دانشگاه‌ها را پوشش دهد، در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد از بودجه دانشگاه ها به حقوق و دستمزد کارکنان اختصاص می‌یابد و این مبلغ در تعدادی از دانشگاه‌ها حتی به صد درصد هم می‌رسد اما تمهیدات لازم برای اختصاص این ۳ درصد بودجه به مباحث فرهنگی دانشگاه‌ها درنظر گرفته شده است.
سخنگوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اقدامات ویژه وزارت علوم در مباحث فرهنگی، گفت: آئین‌نامه جدیدی به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است که بخشی از آن به سرآمدی فرهنگی اساتید اختصاص یافته و فعالیت فرهنگی اساتید در پایه‌های تشویقی آنها لحاظ می‌شود.
* فعالیت‌های فرهنگی اساتید امتیازبندی می‌شود
شمسی‌پور با تاکید بر اینکه فعالیت‌های فرهنگی اساتید براساس دستورالعمل ابلاغی به دانشگاه‌ها امتیازبندی می‌شود، گفت: اساتید با توجه به عملکردی که در مباحث فرهنگی خودشان و همچنین در تعامل با دانشجوها دارند، امتیاز می‌گیرند. بخشی از وقت اساتید باید برای تربیت دانشجوها در حوزه‌های آموزشی، اخلاقی و فرهنگی، سیاسی و پژوهشی در راستای نظام جمهوری اسلامی صرف شود.
حال ۱ سال و ۷ ماه از حضوری شدن دانشگاه ها می‌گذرد و ما سرانجام این بودجه فرهنگی را از مسؤولان وزارتخانه پیگیری کردیم:
* اختصاص دادن ۵ درصدی اعتبارت دانشگاه به امور فرهنگی
محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: تمام روسای دانشگاه‌ها را مکلف کرده‌ایم که ۳ درصد از کل اعتبارات را به امور فرهنگی اختصاص دهند و در قانون بودجه ۱۴۰۲ هم ۵ درصد از اعتبارات دانشگاه به امور فرهنگی اختصاص داده شده است.
عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درباره بودجه فرهنگی در دانشگاه‌ها گفت: بنا بر تصمیاتی که گرفته شده بود و با پیشنهاد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری قرار بود ۵ درصد از کل بودجه دانشگاه‌ها به حوزه فرهنگی اختصاص یابد، اما عملا با چرخشی که پیدا کرد و بررسی‌هایی که در مجلس صورت گرفت متاسفانه در نهایت آن ۵ درصد به صورت کامل برای حوزه فرهنگی اختصاص نیافت.
* جای پا پیداکردن بودجه فرهنگی در کلان بودجه کشور
وی افزود: اتفاق مثبتی که برای بودجه فرهنگی اتفاق افتاده اینکه ما توانستیم بودجه فرهنگی را در لایحه مجلس بگذاریم هر چند کم است اما در سال‌های آتی می‌توانیم این را افزایش دهیم؛ می‌توانیم گفت‌و‌گو و استدلال بیاوریم و مبلغ را از ۵ درصد افزایش دهیم.
* عمده ترین مشکل فرهنگی در دانشگاه‌ها میزان بودجه پائین است
کلانتری درباره تدابیر جدید وزارتخانه برای بودجه فرهنگی گفت: اصلی‌ترین برنامه ما اجرای دو کار است، ابتدا افزایش بودجه فرهنگی به طور عام در دانشگاه‌ها و دوم افزایش بودجه سبدی در دانشگاه‌ها، بخش عمده‌ای از مشکلات بودجه‌ای در حوزه فرهنگی میزان بودجه پائین دانشگاه‌ها است و شناسه با خرج‌هایی که دانشگاه‌ها دارند برابر نیست، به همین علت مسؤولان دانشگاه‌ها مجبور می‌شوند از همه قسمت‌ها از جمله حوزه فرهنگی در دانشگاه‌ها کم کنند.
* پایدارترین کار برای عمده ترین مشکل فرهنگی در دانشگاه تمدید منابع مالی است
وی افزود: لذا شاید پایدارترین کار این است که منابع مالی را برای دانشگاه تأمین کنیم و در همین شرایط که هستیم معتقدیم که علاوه بر واگذاری کارها به بدنه دانشجو و مجموعه‌های دانشجویی در ساحت فرهنگی شادابی و نشاط مجموعه‌های دانشجویی و ضریب نفوذ دانشجویی،کیفیت کار را افزایش می‌دهد و تناسب برنامه‌ها را با ضاعقه دانشجویان نسل جدید نیز افزایش می‌دهد و موجب کاهش هزینه نیز می‌شود.
* بودجه فرهنگی در دانشگاه آزاد به چه شکل است
طهرانچی در رابطه با بودجه فرهنگی در دانشگاه آزاد گفت: خوشبختانه امسال بالغ بر۶ هزار کرسی را برگزار کردیم، امسال با وزارت بهداشت و درمان، دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشگاه‌های وزارت علوم مقرر شد که کرسی‌های آزاد اندیشی داشته باشیم.۳ سال پشت سرهم دانشگاه آزاد به تنهایی کرسی‌های آزاد اندیشی برگزار کرد و از ۱۳۰۰ تا به ۶ هزار کرسی با جمعیت ۲۴ هزار نفر رسیده بود.
* پیش بینی ۵۰ هزار نفر دانشجوی شرکت کننده در کرسی‌های آزاد اندیشی
وی افزود: دانشگاه آزاد اسلامی امسال به صورت مشترک کرسی آزاد اندیشی برگزار خواهد کرد. امسال شاهد یک همگرایی و هم‌افزایی ویژه‌ای در کرسی‌های آزاد اندیشی خواهیم بود. برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی را از سال تحصیلی جدید شروع خواهیم کرد و در استان‌ها دانشجویان دانشگاه‌ها با هم مسابقه می‌دهند. با تدبیری که دیده شده دانشگاه آزاد امسال بالای ۵۰ هزار نفر دانشجوی شرکت کننده در کرسی‌های آزاد اندیشی خواهد داشت.
سیدمحمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در مورد اختصاص سه درصد از بودجه کل دانشگاه به فعالیت‌های فرهنگی گفت: تخصیص اعتبارات به حوزه فرهنگی همیشه موافق هستم و تا جایی که ممکن باشد اعتبارات به این حوزه تخصیص می‌یابد. اما درصد مشخصی از بودجه کل دانشگاه به این موضوع تخصیص دهیم، شاید ممکن نباشد.
منبع : بودجه فرهنکی دانشگاه ها