به گزارش شبکه علمی ثریا به نقل از روابط عمومی دبیرخانه هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره، پیش اجلاسیه «عینیت ماهیت و وجود» با همکاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و دبیرخانه هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی برگزار شد.
در این نشست علمی که با ارائه آیت الله غلامرضا فیاضی همراه بود، آیت الله علی اکبر رشاد، حجج الاسلام یدالله یزدان پناه، عبدالحسین خسروپناه و سعید جوادی آملی به عنوان شورای داوران، و حجج الاسلام عسکری سلیمانی، حسین عشاقی و سیدمحمد انتظام به عنوان ناقدان طرح نامه حضور داشتند.
بنا به این گزارش، آیت الله فیاضی درباره نظریه خود بیان داشت: نظریه «اصالت وجود و اعتباریت ماهیت» که مهم‌ترین و پرآوازه‌ترین مسأله در مابعدالطبیعه صدرایی است، از یک سو، پرسش‌های فراوانی برانگیخته، و از سوی دیگر تفسیرهای متفاوتی یافته است.
وی افزود: تفسیر صحیح و قابل دفاع از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت که با آن می‌توان به پرسش‌های پدید آمده پاسخ گفت و نیز تفسیری که مورد نظر خود ملاصدرا از اصالت وجود بوده است موضوع نظریۀ پیشنهادی است.
آیت الله فیاضی در تشریح این نظریه بیان کرد: حاصل این نظریه آن است که در مورد «اصالت وجود و اعتباریت ماهیت» دست‌کم، سه تفسیر وجود دارد که از آن میان، تنها تفسیر نخست درست و قابل دفاع است و براساس آن، پرسش‌هایی که در باب این نظریه مطرح شده است پاسخ‌هایی سرراست می‌یابد و همین تفسیر با سخنان صدرالمتألهین، مبتکر نظریه اصالت وجود، نیز سازگار است.
وی ادامه داد: آن تفسیر این است که در مورد هر شیء خارجی، از میان دو حیثیت وجود و ماهیت، آنچه اساس و پایه تحقق آن شیء است وجود است؛ یعنی وجود بذاته موجود است و برای موجود بودن به ضمیمه شدن چیزی (حیثیت تقییدیه) نیاز ندارد، اما ماهیت بذاتها موجود نیست، بلکه به واسطه وجود، موجود گشته است.
این استاد حوزه تصریح کرد: پس آنچه بالذات موجود است وجود است و ماهیت که با تحلیل از وجود خالی شده بالعرض موجود است چون ماهیت من حیث هی نه موجود است و نه معدوم و روشن است که چیزی که نه موجود است و نه معدوم تنها در عالم اعتبار موجود است، چون در عالم حقیقت ارتفاع نقیضین محال است.
آیت الله فیاضی در پایان گفت: پس اینکه وجود اصیل و ماهیت اعتباری است بدین معنا نیست که ماهیات در خارج تحقق ندارند. بلکه ماهیت و وجود در خارج عین هم‌اند و نمی‌شود چیزی که عین وجود است معدوم باشد. از این‌رو، ماهیت نیز به عین موجودیت وجود حقیقتاً موجود است