به گزارش ثریا - بعضی از خیرهکنندهترین نماهای آسمانی در غروبهنگام رخ میدهد؛ زمانی که نور خورشید ابرها را میشکافد و ترکیبی تاریک و روشن از سایه ابرها و پرتوهای نوری پراکندهشده در فضا ایجاد میکند. کهکشان IC 5063 یکی از نمونههای چنین فضای خیرهکنندهای است که مورد توجه اخترشناسان ناسا قرار دارد.
IC 5063 یک کهکشان فعال است که همچون تمامی کهکشانهای بزرگ دیگر در قلب خود یک سیاهچاله کلانجرم دارد که مواد بسیاری به سمت آن کشیده میشوند که یک دیسک متراکم بزرگ بسیار داغ و در نتیجه درخشان تشکیل میدهد که میتواند از نقطهای بدون بازگشت تا صدها سال نوری فاصله داشته باشد. IC 5063 به تازگی با کهکشانی دیگر ادغام شده و بدین ترتیب در احاطه گرد و غبار بسیاری در آمده است. این احتمال نیز وجود دارد که جتهای سیاهچاله کلانجرم موجود در IC 5063 در حال پرتاب گرد و غبار از نزدیکی هسته آن است.
در فاصله ۱۵۶ میلیون سال نوری از زمین، قلب کهکشان فعال IC 5063 مخلوطی از پرتوهای روشن و سایههای تیرهای از خود به نمایش گذاشته که از هسته سوزان و درخشان خیرهکننده آن متساطع میشود و خانه یک سیاهچاله کلانجرم فعال است. این سیاهچاله از موادی که به سمت درونش سرازیر شده تغذیه و یک منبع نوری بسیار قوی از گازهای نزدیکش که بیش از حد گرم شدهاند تولید میکند.
با توجه به تصویر ارسالی ناسا از کهکشان IC 5063 اخترشناسان بر این باورند حلقهای از مواد غبارآلود این سیاهچاله را احاطه کرده است که سایهشان روی فضا میافتد. بر طبق این ادعا، اثرات متقابل نور و سایه هنگامی رخ میدهد که نور تابیدهشده توسط سیاهچاله غولپیکر به حلقه گرد و غباری برخورد کند که در اعماق هسته مدفون شده است.
نور از شکاف حلقه عبور و پرتوهای درخشان مخروطیشکل ایجاد میکند. با این حال، بخشهای متراکمتر دیسک بخشی از نور را مسدود کرده و باعث ایجاد سایههای طولانی و تاریکی در کهکشان میشود. این پدیده شبیه به نفوذ نور خورشید است که در هنگام غروب ابرهای آسمان زمین را میشکافد و ترکیبی از پرتوهای روشن و سایههای تیره ایجاد میکند که از پرتوهای نوری پراکنده شده در جو تشکیل شده است. سایهروشنهای کهکشان IC 5063 در مقیاسی عظیمتر اتفاق میافتد و نور آنها تا حداقل ۳۶ هزار سال نوری پرتاب میشود.
منبع : ناسا