به گزارش ثریا - با توجه به آنکه در روزهای اخیر آمار ضد و نقیضی از مهاجرت نخبگان مطرح میشود و بسیاری بر این باورند که ایران در بحث تربیت نیروهای انسانی و فرستادن آنها به خارج از کشور تخصص پیدا کرده است، بر آن شدیم تا با علی حسینی، معاون توسعه روابط بینالملل مرکز تعاملات علمی و فناوری ریاست جمهوری در این باره صحبت کنیم در بخش اول این گفتگو آمارهایی از مهاجرت دانشجویان ارائه شد و در این بخش قصد داریم برنامههای معاونت علمی برای بازگشت نخبگان را بررسی کنیم.
متاسفانه این یک چالش است که یک سری از اساتید اعتماد به نفس جوانان را با خراب نشان دادن وضعیت کشور برای تحصیل و زندگی در وطنشان پایین میآورند در صورتی که ممکن است همان استاد فارغالتحصیل دانشگاهی خارجی بوده باشد و حال در دانشگاهی داخلی هیئت علمی است. در این مورد دانشگاهها باید روی شیوه فعالیت اساتید و اعضای هیئت علمیشان قدری تجدیدنظر کنند.
از زاویه دیگر اینکه فردی در دانشگاهی چه داخلی چه خارجی خوب درس بخواند و تجربه کسب کند منع نشده است همانطور که مطرح شده است باید علم کسب کنید ولو اینکه آن علم در چین باشد. بحث این است که چنین افرادی بعد از فارغالتحصیلی از دانشگاههای خارجی به وطنشان برگردند و با علم و دانشی که کسب کردند حتی شده باغچه کوچکی را در کشورشان آباد کنند.
بعنوان مثال وقتی فردی بصورت هدفمند برای توسعه حوزهای خاص در کشور به دانشگاههای خارجی میرود و دانش و تکنیک لازم را فرا میگیرد و میآید در کشور مشکلی از مشکلات را رفع میکند، ایرادی ندارد.
چطور میتوانیم چنین افرادی را پیدا کنیم و به ایران برگردانیم؟ اصلا با دیدن شرایط کشور حاضر به بازگشت به کشور هستند؟
ما سعی داریم گلهای سرسبد این دسته از دانشجویان که با گرنت و هزینه خودشان به دانشگاههای تاپ دنیا رفته و رزومه خوبی دارند، شناسایی کنیم و به ایران بازگردانیم. هنگام بازگرداندن آنها نباید مشکلات داخلی کشور را انکار کنیم، اما همین که آنها بدانند میتوانند در جایی تاثیرگذار باشند و در عین حفظ احترام، وقتشان تلف نمیشود در کشور میمانند و حتی دغدغه مالی را در اولویت اول نمیبینند.
تعداد چنین افرادی بسیار زیاد است و میتوانیم حدود ۲ هزار نفر آنها را به همگان معرفی کنیم که علیرغم چالشهای هرروزه، اما چون میدانند توانستهاند در حوزه تخصصیشان اثرگذار باشند، حفظ میشوند.
طبیعتا اگر قرار باشد جوانان را از خارج برگردانیم و در محیط لخت دانشگاهها رسوب کنند و درنهایت تبدیل به هیئت علمی شوند که یک جزوه را در ۱۵ تا ۲۰ سال تدریس میکنند، سرخورده خواهند شد؛ بنابراین باید فضا و اکوسیستم علم و فناوری کشور آنقدر پویا باشد که دیگر نیازی به پلتفرمهای مختلف برای بازگرداندن جوانان و حفظ آنها در کشور نباشیم.
دانشگاههای ما باید به سمت کارآفرین شدن حرکت کنند و با صنعت ارتباطی فعال داشته باشند. دیده شده در شرایطی که وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور با مشکلاتی روبهروست علاقمندی کورکورانه برای رفتن از کشور بسیار زیاد میشود و از آن طرف تمایل به همکاری و بازگشت به کشور هم کاهش مییابد.
بحث مهاجرت چقدر در کشورهای دیگر جدی است؟ آیا مطالعاتی شده که کشورهای دیگر برای بازگشت نخبگانشان چه برنامههایی دارند که ما هم در آن زمینه اقدام کنیم؟
بله این یک امر طبیعی است که دانشجویان آمریکایی، کادانایی یا استرالیایی برای تحصیل به دانشگاههای کشورهای دیگر بروند و تعدادشان هم کم نیست، اما نکته مهم سیاستهای تشویقی و حمایتی این کشورها برای بازگشت جوانانشان به کشور است که در این خصوص ۵ کشور تایوان، هند، چین، مالزی و کره جنوبی را مطالعه کردیم، چون در این کشورها موضوع فرارمغزها بسیار مطرح بود.
بعنوان مثال از سال ۱۹۹۵ میلادی، چین برنامهای را تدوین کرد که طی آن باید سالانه ۱۰۰ استعداد برتر خود را به کشورش بازمیگرداند، چون ۳۰۰ هزار دانشجوی چینی در آمریکا تحصیل میکردند و بزرگترین جمعیت دانشجویی آمریکا را تشکیل میدادند. به مرور این برنامه تقویت شد و حال چین برنامه دارد سالانه ۱۰ هزار استعداد برتر خود را به کشور بازگرداند. دولت چین بستههای مالی عجیب و غریبی را تدارک دیده که یکی از آنها رایگان بودن مهدکودک فرزندان نخبگان است.
قطعا ما نمیتوانیم همچون چینیها کار کنیم. یا در تایوان یک پارک علم و فناوری تشکیل شده تا متخصصان تایوانی که در دانشگاههای آمریکای شمالی تحصیل کردهاند، برگردند و در آنجا برای خود شرکت تاسیس کنند.
درحال حاضر بحث جذب نیروی انسانی کارآمد در تمام کشورهای دنیا مطرح است و کشورها معمولا سیاستهای جذب و اقامتهای ویژهای را در نظر میگیرند تا از متخصصان خارجی بهرهمند شوند.
براین اساس ما هم از سال ۱۳۹۷ بحث ارائه اقامت ویژه را با همکاری وزارت کشور در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایجاد کردیم. با راهاندازی یک پلتفرم شرایط را فراهم کردیم که استعدادهای برتر کشورهای دیگر با ثبتنام در آن بتوانند تقاضای فعالیت و دریافت اقامت ویژه در ایران را دهند. در این طرح هرفردی که شاخصهای نخبگانی را داشته باشد کارت اقامت ویژه ۳ ساله دریافت میکند و میتواند در این مدت در ایران از تمام مزایا استفاده کند اگر در این مدت خود را ثابت کرد میتواند کارت اقامت خود را برای ۵ سال و سپس ۱۰ سال تمدید کند.
تا پیش از این طرح بسیاری از نخبگان افغانستانی که در کشور ما بودند حتی برای باز کردن یک حساب ساده هم مشکل داشتند، اما با ایجاد این طرح دیگر چنین مشکلاتی مطرح نیست و تعدادی از آنها حتی مدیرعامل شرکتهای دانشبنیان در ایران هستند. هماکنون در پارکهای علمی و فناوری جوانانی از کشورهای اروپایی هم داریم به طور کلی تاکنون به ۴۰۰ نفر کارت اقامت ویژه دادهایم.
در این مسئله تا چه اندازه ارگانها و سازمانهای مختلف همراه و همگام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بودند؟ آیا اصلا همکاری وجود دارد یا معاونت علمی یک تنه چرخش نخبگانی را مدیریت و کنترل م
برنامهای شد تا نهادهایی مثل معاونت علمی و فناوری، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم، وزارت بهداشت، شورای عالی ایرانیان (که به تازگی راهاندازی شده است) به موضوع دانشجویان ایرانی خارج از کشور و جذب دانشجویان بینالمللی یا یک همافزایی رسیدگی کنند، اما طی این جلسات آنقدر نظرات ناامیدکننده تجمیع و مباحث کلی و ریشهای مثل اصلاح کردن زیرساختهای دانشگاهها و ... مطرح شد که اگر قرار بود معاونت علمی منتظر بقیه ارگانها بماند هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته بود.
لذا ما صبر نکردیم و خدارا شاکریم که تا اینجا نتایج خوبی هم گرفتهایم البته اصراری هم نداریم که این اقدام به اسم معاونت علمی تمام شود، چون تنها بازگشت نخبگان، فعالیت آنها در حوزه تخصصیشان، توسعه علم و فناوری کشور برای ما اهمیت دارد.
توصیه شما به جوانان و دانشجویانی که حالا به هر دلیلی برای تحصیل در دانشگاههای خارجی علاقه مندند، چیست؟
از لحاظ آموزشی جزو کشورهای خیلی تاپ هستیم و خیلی از افراد کشورهای دیگر دوست دارند در دانشگاههای ما تحصیل کنند. استادی را میشناسم که از لحاظ آکادمیک و صنعتی در بهترین دانشگاه و شرکت دنیا کار کرده بود و به دلایلی به ایران آمد تا در اینجا کار کند. چندین بار از از او شنیدم که جوانان و دانشجویان ایرانی سطح هوشی و کارآیی بالایی دارند و قابل مقایسه با جوانان کشورهای دیگر نیستند. به گفته این استاد متاسفانه اینجا جوانان برای کارشان زیاد وقت نمیگذارند و سیستم استانداردی هم برای فعالیت آنها در کشور نیست، اما همین جوانان وقتی به کشورهای دیگر میروند به دلیل فضای مناسب ساعتها در روز کار میکنند، چون طبیعت آنجا بدین صورت است که از شما کار میکشند و اگر تلاش نکنید با شما خداحافظی میکنند.
او معتقد بود که اگر برای تک تک افراد ایران چنین انگیزه و تاثیرگذاری و درآمد کاری را ایجاد کنیم جوانان در کشور میمانند و به جای آنجا در ایران میکنند، استارتاپ میزنند. توصیه من این است که جوانانی که مایل به رفتن هستند با ما ارتباط بگیرند تا با معرفی نخبگان ایرانی که از خارج برگشتهاند به دید منطقیتری از کشورها و دانشگاههای دیگر برسند و آن زمان برای رفتن یا ماندن تصمیم بگیرند.
منبع : معاون توسعه روابط بینالملل مرکز تعاملات علمی و فناوری ریاست جمهوری
آغاز ثبتنام کلاس اولیها از فردا/ داشتن برگه سنجش سلامت شرط ثبتنام
نشریات دانشجویی توان نشر دستاوردهای علمی دانشگاهها را در سطح ملی دارند
اخذ مجوز دانشبنیان توسط یکی از شرکتهای شکلگرفته از سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
امیدواریم بتوانیم به رزیدنتها بالای ۲۰ میلیون تومان پول پرداخت کنیم
معدل سنی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ ۵۱ سال
دومین نشست مدیران امور دانشجویی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در اردیبهشتماه برگزار میشود
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
دانشجویان آزادیخواه حامی غزه را با شرایط ویژه پذیرش میکنیم
نتایج فراخوان جذب مدرس حقالتدریس دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد
معرفی برندگان پولیتزر ۲۰۲۴ در بخش روزنامهنگاری و کتاب
دانش بنیانهای کرمانشاه؛ چشم به راهِ احداث شهرک فناوری
مهلت تغییر محل آزمون دانشجویان پیام نور تمدید شد
راهاندازی دوره ارشد زیست فناوری در دانشگاه تربیت مدرس
ابلاغ یک مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی رئیسی
آخرین مهلت ثبت نام در اولین المپیاد ورزشی فناورانه دانشجویی اعلام شد
شکستن حرمت معلم از هیچ شخصی پذیرفته نیست
ارائه یک ساعت مشاوره در مدارس به ازای هر ۱۲ دانشآموز
دستورالعمل اجرای اعطای پایههای استحقاقی اعضای هیات علمی
مشق خبرنگاری در کسوت دانشجویی/تیتر ۱۳؛ جشنوارهای برای ۳۷۰۰ عنوان نشریه دانشگاهی
نوجوانی که بعد از دعوا با نامادری، اقیانوسگَرد شد
نمایشگاه مجازی کتاب آغاز به کار کرد
انتصاب دبیرکل جدید اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان
کارگروه تحقق فرامین رهبری در وزارت آموزشوپرورش تشکیل شد
در اردوهای فرهنگِ کار، دانشآموزان با نقش مهارتآموزی در بازار کار آشنا میشوند
کتاب قطعات موسیقی ابوالحسن صبا به چاپ دهم رسید
رازهای دوبلین در نمایشگاه کتاب رونمایی میشود
کاهش شدید دانشجو در موسسات غیرانتفاعی/ نگرانی از تعطیلی رشتهها
صد هزار نفر به جامعه معلمان اضافه خواهند شد
آغاز ثبتنام متقاضیان شرکت در آزمونهای نهایی برای ترمیم یا ایجاد سابقه تحصیلی
برگزاری اجلاس رؤسای دانشگاههای برتر ایران و روسیه به میزبانی دانشگاه تهران
علوم پایه نیازمند بودجه مناسب است/باید تصمیمات بزرگ گرفته شود
نخستین سکوی تامین مالی جمعی ارزی_ریالی کشور در اینوتکس ۲۰۲۴ رونمایی میشود
اعطای جایزه البرز دانشآموزی در آبان ماه
جهاد دانشگاهی دو هزار میلیارد تومان دانش تولید کرده است
برگزاری آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی؛ ۱۰ و ۱۱ خرداد
دانشجویان دانشگاه کمبریج هم به جمع معترضان ضد رژیم صهیونیستی پیوستند
دانشگاه آزاداسلامی در همه استانها پروژه مسکن دارد
نتایج آزمون EPT اردیبهشت دانشگاه آزاد اعلام شد
نخستین نشریه نمایه شده ایران در مطالعات مدیریت معرفی شد
ضرورت شناسایی و تعریف فناوری نرم حلال
بورسیه دانشجویان اخراج شده از دانشگاههای آمریکا
انتشارات موزه انقلاب با ۴۷ اثر چاپ اولی به نمایشگاه کتاب میآید
افشای رازهای دوبلین در نمایشگاه کتاب تهران
خواسته اصلی دانشجویان آمریکایی و اروپایی، همبستگی با ملت فلسطین است
عدم استفاده بهینه از منابع موجب کاهش بهرهوری در دانشگاهها میشود
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
خودروی شیک خارجی که نوه پژو ۴۰۵ است+عکس
برگزاری آزمون میان دوره پیش کارورزی پزشکی؛ ۱۷ خردادماه
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
دانشگاه تربیت مدرس در میان برترین دانشگاههای ایران در نظام رتبهبندی سکیمگو
تشکیل کارگروهی در وزارت آموزش و پرورش برای عملیاتی کردن فرامین رهبری
شبهات دانشآموزان زیاد اما عمق کمی دارد/ برنامهریزی برای اوقات فراغت تابستان دانشآموزان
نمایشگاه کتاب تهران متعلق به جریان فرهنگ و ادب کشور است
رمان تو خواب میکاییل هستی رونمایی میشود
برگزاری مسابقه رباتیک ورزشی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
رشتههای پزشکی براساس نیاز کشور و تعداد داوطلبین ساماندهی میشود
کمبود یک هزار عضو هیات علمی در دانشگاه فنی و حرفه ای
اجرای شیوهنامه نظام استاد شاگردی در دانشگاه آزاد اسلامی
جدول زمانبندی نقل و انتقال دانشجویان پزشکی/ آخرین مهلت ثبت نام
برای اولین بار در ایران آزمون بورسیه باهچه شهیر برگزار می شود
آگهی/ خرید بهترین تشک طبی
آزمون میان دوره پیش کارورزی پزشکی ۱۷ خردادماه برگزار میشود
شیوه نامه افزایش حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد تشریح شد
۲۴۰ رشته محل دانشگاه آزاد در واحدهای بزرگ ادغام شد
شخصیت قصههای ایرانی بر روی پوستر نمایشگاه کتاب
شرایط دریافت وام دانشجویی چیست؟
افزایش حضور دانشگاههای ایرانی در رتبهبندی آسیایی تایمز ۲۰۲۴
کمبود ۷۰ هزار نیروی پرورشی و مشاور در مدارس
دولت سیزدهم مجدانه بهدنبال ارتقای منزلت و معیشت معلمان است
علوم پایه نیازمند بودجه مناسب است/باید تصمیمات بزرگ گرفته شود
شورای راهبردی دانشکده علوم خانواده درمسیر شکلگیری/برخی شخصیتهای حقوقی عضویت را نپذیرفتند
جذب سرباز امریه در سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
استقبال کم فرهنگیان از طرح بکارگیری دوباره بازنشستگان/ نرخ حقالتدریسها، علت عدم استقبال
حضور گروههای مردمی در فعالیتهای پرورشی
رایگان بودن مدارس سمپاد برای دانشآموزان ۴ دهک اول/ والدین تخلفات را اطلاع دهند
سرکوب دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین با لابی رژیم صهیونیستی صورت میگیرد
نشریات دانشجویی روایتگر جنبشهای دانشجویی در حمایت از غزه باشند
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترینهای آسیا در رتبهبندی تایمز
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
ثبتنام پشت کنکوریها جهت ترمیم نمره آغاز شد
موافقت با افزایش حقالزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.