به گزارش ثریا، علی عبدالعالی با اشاره به وضعیت آموزشی ۴۰ نفر اول کنکور در پنج رشته، گفت: از این تعداد ۱۹ نفر تهرانی هستند. ۶۷ درصد کل آنها در مدارس غیردولتی و مدارس خاص دولتی چون نمونه دولتی درس خوانده‌اند و ۳۳ درصد مابقی سمپادی‌اند.

وی افزود: البته مدارس سمپاد کنکور دارند و کسانی که وارد سمپاد شده‌اند در پایه ششم دبستان در کنکور عذاب آوری شرکت کرده‌اند. در واقع عمده نفرات برتر متعلق به مدارس خاص بودند. همچنین ۸۵ درصد کل قبولی‌های کنکور کشور مربوط به شش استان هستند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه بی‌انصافی است که بگوییم مدارس غیردولتی کلا خوب یا کلا بد هستند، گفت: اخیرا معاون وزیر اعلام کرد که مدارس غیردولتی ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال صرفه جویی بودجه‌ای برای دولت دارند. شاید کمتر از پنج درصد مدارس سوپرلاکچری باشند؛ چرا با این مدارس برخورد نمی‌کنند؟ پیشنهاد می‌کنم لیستی تهیه شود که مسئولین اسم فرزندان و مدرسه محل تحصیل خود را وارد آن کنند. حدس می‌زنم بالغ بر ۸۰ درصدشان در مدارس لاکچری تحصیل کنند.

عبدالعالی به آسیب‌ها و حواشی کلاس‌های آمادگی کنکور اشاره کرد و گفت: شاید شنیده باشید که عده‌ای از معلمین خصوصی با آمبولانس در سطح شهر رفت و آمد می‌کنند. این معلم‌های کنکور به آمبولانس خصوصی پول می‌دهند که آنها را از خط ویژه از کلاس اول به کلاس بعدی برسانند که البته این پول در مقابل شهریه‌های هنگفتی که می‌گیرند چیزی نیست. اما آیا دانش آموزان معمولی توان استفاده از چنین معلمانی را دارند؟

وی افزود: دهک اول فقیرترین و دهک دهم پولدارترین افراد هستند و اخیرا در آماری اعلام شد که بیشترین تفاوت میان آنها، هزینه تحصیل ۶۰.۵ برابری است. یعنی کشور چه بخواهد و چه نخواهد دارد طبقه‌ای می‌سازد که در آن ابرثروتمندانی زندگی می‌کنند که دسترسی بیشتری به فرصت‌ها دارند و آینده از آن برج عاج نشینان ثروتمندی است که دارند بهترین‌ها را کسب می‌کنند که با عدالت آموزشی تضاد فوق العاده‌ای دارد.

این استاد دانشگاه چند راهکار نیز ارائه داد و گفت: باید نگاه روسای جمهور به آموزش شفاف باشد. دوم اینکه باید تنوع مدارس کاهش یابد. راه حل دیگر این است که رسانه های ما بهترین محصولات آموزشی را رایگان در اختیار همه مردم قرار دهند. ‌شهرداری‌ها هم می‌توانند اتوبوس‌هایی راه بیندازند که داخل آن آزمایشگاه سیار باشد که به مناطق محروم بروند.

به گزارش ثریا، همچنین عبدالرسول عمادی درباره ارتباط میان عدالت آموزشی و وضعیت آموزشی نفرات برتر کنکور اظهار کرد: وضعیت نفرات برتر کنکور را شاخص مهمی در تحلیل عدالت آموزشی نمی‌دانم. کلیت قبول شدگان را باید مدنظر قرار دهیم. اما بعضا نفرات اول تا دهم را پررنگ می‌کنند و آن را مبنای تحلیل قرار می‌دهند؛ در حالی که ما نمی‌توانیم نظام آموزشی را بر مبنای ۵۰ نفر اول کنکور بسنجیم.

وی افزود: بسیاری دانش‌آموزان ما وقتی به قصد کنکور درس می‌خوانند، قصدشان رقابت نیست؛ بلکه قبول شدن در دانشگاه خوب است و اینطور نیست که همه به آب و آتش بزنند که نفر اول تا پنجم بشوند.

رئیس سابق مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش با اشاره به حاکمیتی بودن آموزش و رایگان بودن تحصیل طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی، گفت: در دهه ۶۰ با نرخ رشد بالای جمعیت مواجه شدیم که در دهه ۷۰ به سن مدرسه رسیدند. آن زمان به علت جنگ تحمیلی بسیاری زیرساخت‌های ما آسیب دیده بود و بچه‌ها ناچار بودند در مدارس چند شیفته درس بخوانند. به همین علت مشارکت مردم برای کمک به آموزش طلبیده ‌شد. بنابراین یک سوی ماجرا  مدرسه‌سازی و دیگری مدرسه‌داری بود.

عمادی ادامه داد: خیرین مدرسه‌ساز وارد امر ساخت و ساز شدند  و مدارس غیرانتفاعی هم به کمک آمدند تا در ارتقابخشی به کمیت و کیفیت آموزش به دولت کمک کنند. معتقدم قانون تاسیس مدارس غیردولتی و همراهی خیرین مدرسه‌ساز فرصت‌هایی برای تحقق عدالت آموزشی در ایران بودند.

وی با اشاره به تبعات کنکور گفت: کنکور یک رقابت سالم از جهت اجراست و تقلبی در آن اتفاق نمی‌افتد و نتایج آن نمایانگر توانایی داوطلبان است؛ اما نه توانایی پرورشی، تربیتی، بالندگی شخصیتی، فهم محتویات و مفاهیم عمیق آموزشی بلکه مهارت تست زنی. متاسفانه کنکور فعلا جایگزینی ندارد و به طور منطقی راه‌های دیگری هم برای گزینش بهترین‌ها وجود ندارد. هرجا داوطلب زیاد شد، شما ناچار هستید مبنایی برای گزینش قرار دهید و گریزی از این مسئله نیست.

رئیس سابق مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: بنابراین متقاضیان باید برای موفقیت، شیوه تست زنی را تمرین کنند. افرادی می‌توانند این مهارت‌ها را بیشتر تمرین کنند که در کلاس‌های کنکور شرکت کنند و معلم ویژه داشته باشند که به نابرابری‌هایی دامن می‌زند.

عمادی در مستند تلویزیونی " ۳۶۰ درجه " در تحلیل آماری مبنی بر فاصله چند برابری دهک اول تا دهم درآمدی در هزینه‌های تحصیل، گفت: این آمار یک داده کم دارد که هزینه آموزش برای حاکمیت است که به نیابت از خانوار در دهک‌های پایین صرف می‌شود. درست است که دهک‌های پایین هزینه کمی برای آموزش می‌پردازند ولی مابقی را دولت می‌دهد. اما دهک‌های بالا اگر فرزندشان را به مدارس غیردولتی می‌برند صفر تا ۱۰۰ هزینه را خودشان می‌پردازند. البته در نهایت این اختلاف در هزینه‌کرد آموزش زیاد و یک علتش این است که مدارس خاص هرینه‌های اختیاری جدیدی را به سبد خانوار دهک اول اضافه می‌کنند و از سوی دیگر گاهی در برخی مدارس از شهریه‌های مصوب عدول می‌شود.