کد خبر: 53029
ف
درباره عشق به بهانه کتاب «ملت عشق»
کتاب «ملت عشق» عشق سنتی را راهی به رهایی از جامعه بی عشقِ مدرن می داند، ولی نهایتا در چالش بین سنت و مدرنیته، عشق سنتی را به عشق مدرن تحویل و تاویل می برد.

به گزارش ثریا متن زیر یادداشتی از حجت الاسلام حبیب الله بابایی است که در ادامه می خوانید؛

کتاب «ملت عشق» عشق سنتی (عشق شمس و مولوی) را راهی به رهایی از جامعه بی عشقِ مدرن (خانواده دیوید) می داند، ولی نهایتا در چالش بین سنت و مدرنیته، عشق سنتی را به عشق مدرن تحویل و تاویل می برد و نوعی از هرهری مسلکی را در عشق (عشق اللا و عزیز) توصیه می کند. اینکه ایرانیان بعد از دوره ای از تجربه عشق غربی (در ولنتاین)، امروزه عشقِ گم‌گشته خود را در آثاری از ترکیه مدرن و کسانی چون الیف شافاک دنبال کنند، از عجایب گم‌شدگیِ ماست. عجیب و غریب بودگی این ولع عشقی جماعت ایرانی در استقبال از ملت عشق، از این روست که ایرانیان که در ادبیات و فرهنگ و تمدن و حتی خط‌شان (مثل خط شکسته‌نستعلیق که خط غزل و عشق و البته مختص به ایرانیان است) آمیخته به عشق‌اند و باید تاریخ و سرزمین ایران بویژه در دوره اسلامی‌اش را «تمدن عشق» نامید، اکنون به کجا رسیده که در پی عشقی وامانده در میانه سنت و مدرنیته حیران است و آنچه را که خود دارد از بیگانه تمنا می‌کند.

سال ۸۵  که کتاب «شبح عشق عرفی و حقیقت عشق عرفانی در روابط انسانی» برای یکی از مراکزی که موضوع زنان را مردانه دنبال می کنند، نوشتم. در آن کتاب که توفیق نشر پیدا نکرد (به این بهانه که قرار نیست حوزه علمیه وارد این قبیل موضوعات بشود) تلاشم بر این بود که ظرفیت‌های تربیتی عشق انسان به انسان را در عرفان بشمارم و ثانیا عشق سکولار عرفی (عشق صورت و عشق بدن) را از عشق مجازی و واقعی (عشق جان و عشق سیرت) جدا کرده و راه را به وسع خودم و به زعم خودم بر تحریف عشق در فرهنگ دنیای مدرن ببندم. راهی که من خواستم ببندم، الیف شافاک آن را برای صدها هزار مخاطب ایرانی گشوده و البته بر آن توصیه می کند  و در قاعده چهلم به صراحت می گوید «عمری که بی عشق بگذرد، بیهوده گذشته. نپرس که آیا در پی عشق الهی باشم یا عشق مجازی، عشق زمینی یا عشق آسمانی یا عشق جسمانی؟ از تفاوتها تفاوت می زاید. حال آنکه به هیچ متمم و صفتی نیاز ندارد عشق. خود به تنهایی دنیایی است عشق.»

بدین سان الیف شافاک هرچند رمانی در خور توجه نوشته  ولی در نظریه عشق‌اش بی مبناست و نمی داند عاشق اینترنتی و سرگشته خود را در سرعت تحولات فرهنگی و تغییرات عشقی‌اش به کدامین سو بکشاند، ژانت در عشق‌اش راه به طلاق می‌برد و اللا هم با مرگ معشوق‌اش به سمت نیهیلیسم در عشق می‌رود (دقت کنید چگونه عشق با مرگ بدن معشوق می‌میرد). عشق در «ملت عشق» در دوسویه سنت و مدرنیته در قونیه و بوستون، عشقی  بی‌قاعده (و بی شریعت) است که در آن اصول بنیادین عشق مانند وحدت (یا توحید) در عشق، عفت در عشق، کتمان عشق، و آنگاه هجران و صبوری و تقوی (که قرآن با «لاتقربوا»هایش آن را تاکید می کند) در عشق مغفول مانده و بر بی‌صبری و شتابزدگی و طبیعت سرکش بودنِ عشق تاکید می‌شود. 

نکته مهم و آزاردهنده در این گونه تفسیر از عشق و معنویت، تضاد بین عشق حقیقت از یک سو و عشق مردم از سوی دیگر  است که برای رهاشدن از زنجیرهای نفسانی و نیل به حقیقت عشق و عشق به حقیقت باید خود را منفور خلق ساخت (با متهم ساختن خود در شرابخانه یا در رفت و شد با گل‌کویر روسپی) محبوبیت خود را در زمین و آسمان (اللهم اجعلنی...محبوبه فی ارضک و سمائک) ارزان فروخت. این گونه از معنویت‌پیشگی احتمالا ترجیح معنویت فردی  و یا فردیت معنوی (spiritual individualism) بر معنویت اجتماعی (معنویت ارتباطی من با دیگری) است که شافاک در بستر عشق عرفی و لیبرال ناخواسته بدان غلتیده است.

به رغم ملاحظاتی که در مورد این کتاب می‌توان داشت، به رسم انصاف باید بر نکته مهم شافاک در این کتاب تاکید کرد و آن را ارج نهاد و آن نقش عشق انسانی در نجاتِ «سقوط‌کردگان» (مانند گل‌کویر، یا سلیمان‌مست) است.  اینکه برای عوض شدن و یا عوض کردن هیچگاه دیر نیست (قاعده ۳۸) و اینکه باید پست‌ترین آدمها مانند روسپی‌ها، دیوانه‌ها، بی‌خانمان‌ها، و جذامی‌ها و گداها را هم باید در صورتبندی نظم جامعه در نظر آورده و قابلیت‌های انسانی‌شان را احیا و فعال کرد و راه‌های برگشت را همیشه بر ایشان گشوده نگاه داشت.

منبع: خبرگزاری مهر


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

دانشگاه آزاد امکان مشارکت گسترده مردم در امر تولید را فراهم می‌کند

تشریح اقدامات حفاظتی سازمان سنجش در نوبت اول کنکور ۱۴۰۳

اعلام جزییات پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور

احکام رتبه‌بندی ۱۰۰ هزار معلم بازنشسته اصلاح شد

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش از اصلاح احکام رتبه‌بندی ۱۰۰ هزار معلم بازنشسته سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ خبر داد.

شاهنامه هنر فردوسی است و لاغیر

دستگیری متهمانی که برای تقلب در کنکور، رمز ارز می‌گرفتند

امکان افشای سوالات آزمون‌های آموزش و پرورش غیرممکن شد/ سهم ۵۰ درصدی سوابق تحصیلی در کنکور

تدوین طرح مدرسه مجازی بزرگسالان برای کاهش تنوع مدارس

آزمون‌های نهایی دانش آموزان به سازمان جدید سنجش واگذار می شود

انتشار فراخوان دوره‌های ۲۳ و ۲۴ جایزه مهرگان ادب

آمادگی رفع نیاز فناورانه سازمان سنجش در مقابله با تقلب کنکور

کلاهبرداری از داوطلبان کنکور با دریافت رمزارز و سکه طلا

اساسنامه سازمان ملی سنجش بعد از کنکور ابلاغ می‌شود

گوشی جدید وان پلاس با دوربین تله فوتو و ماکرو معرفی می‌شود+عکس

چراغ‌های خودروی جدید آئودی سخنگو هستند+عکس

سنگی که طلا نیست اما بسیار گران قیمت است+عکس

چرا سوئد در یک قدیمی ساخت بمب اتم منصرف شد؟

رونمایی شریک قبلی ایران خودروی از خودروی عجیب‌ آفرودی‌اش+عکس

کشف یک سیاه چاله عظیم در نزدیکی زمین

کارکرد عجیب مایع ظرف شویی در هواپیمای بوئینگ

اینترنت استارلینک در این کشورها قطع می‌شود

مشکل بزرگ ناسا در مریخ که فعلا حل نشدنی است

بمب الکترومغناطیسی چطور منفجر می‌شود؟

شروع احداث و افتتاح ۲۷ کلاس درس در سفر رئیس سازمان نوسازی مدارس به هرمزگان

مرحله غیرمتمرکز المپیاد علمی دانشجویی ۳۱ فروردین برگزار می‌شود

مهلت ارسال ایده به ششمین دوره رویداد «از ایده تا بازار» تمدید شد

تعیین ظرفیت ۶۰۰ نفری در دوره فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳

مدارس تا فرارسیدن ایام امتحانات باید دایر باشند

پذیرش بدون آزمون قاریان و حافظان قرآن در دانشگاه فرهنگیان

نقش حمایتی خانواده‌ها از دانش‌آموزان در روزهای امتحانی

فردا؛ آخرین مهلت ثبت‌نام آزمون‌های ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی

انتشار مقاله استاد دانشگاه شریف در معتبرترین مجله انجمن فیزیک آمریکا

آگهی/ گیربکس سایکلو گومائو چه تاثیری در افزایش سرعت و کارایی صنایع دارد؟

سیزدهمین دوره جشنواره تیتر ۱۵ اردیبهشت ماه برگزار می شود

شیوه‌نامه مشوق‌های خدمتی برای کسب مهارت دانش‌آموختگان دانشگاهی ابلاغ شد

اساتید دانشگاههای جهان صهیونیست‌ها را تحریم کنند

منتخبین هجدهمین مسابقات ربوکاپ ۹ سهمیه جهانی دریافت می‌کنند

واگذاری مالکیت ساختمان سابق دانشگاه علمی کاربردی واحد استان اردبیل به دانشگاه محقق اردبیلی

جرائم متخلفان کنکور اعلام شد

تشریح مأموریت جهاددانشگاهی در راستای نیاز‌های کشور

بیانیه مدرسین دروس معارف اسلامی دانشگاههادر حمایت از حمله موشکی سپاه

مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ تمدید شد

۴۵ قفسه کتاب کانون در مدارس ۱۰ استان کشور جاگذاری شد

سامانه نقل و انتقال دانشجویان علوم پزشکی از یکم اردیبهشت فعال می‌شود

وزیر علوم بر پیگیری امور معیشتی یاوران علمی دانشگاه‌ها تاکید کرد

طرح رتبه‌بندی و اعتبارسنجی مؤسسات آموزش عالی تهیه می‌شود

سه‌چهارم مسافران از اقامتگاه‌های غیررسمی و بدون مجوز استفاده کردند

گذر نهضت سوادآموزی از وضعیت حاضر به مدلهای جدید آموزشی طبق برنامه هفتم

تایید انتخاب ۱۰ رییس دانشگاه‌ و مرکز آموزشی و تحقیقاتی کشور

زمان ثبت نام وام شهریه دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد

شنبه آخرین مهلت ثبت نام برای امریه سربازی دانشگاه تهران

آزمون‌های شبه نهایی از ۹۰ درصد محتوای برنامه و کتاب درسی است

امکان استفاده از تک ماده برای ۴ درس با نمره ۷ به بالا

بکارگیری معاون پرورشی در مدارس غیردولتی ضروری است

تاریخ طب در ایران معرفی و بررسی می‌شود

رونمایی از پلتفرم نشر دانشگاهی

مدارک مورد نیاز پذیرفته‌شدگان آزمون استخدامی جهت بارگذاری در سامانه گزینش

تدوین طرح مدرسه مجازی در راستای کاهش تنوع مدارس

مهلت ثبت نام آزمون EPT اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد اسلامی تمدید شد

شورای تحقیق جذب هیات علمی تشکیل می‌شود

صدور مجوز راه‌اندازی مدارس سمپاد عشایری در سه استان کشور

جزئیات اعلام نتایج آزمون آموزگاری و حضور در مراحل مختلف استخدام

تداوم توزیع شیر رایگان در مدارس تا پایان امتحانات/ چالش تامین پاکت استریل شیر

تحلیل بیانات رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان/ پاشنه آشیل جهاد تبیین محیط دانشگاه است

شیوه‌نامه المپیاد ورزش‌های فناورانه دانشجویی ابلاغ شد

واگذاری آزمون‌های ارتقا و گواهینامه دستیاران پزشکی به دانشگاه‌ها

جاماندگان نوبت دوم کنکور ۱۴۰۳، امروز و فردا نام‌نویسی کنند

قدرت نظامی ایران حرف اول و آخر را در منطقه می‌زند

زمان اعلام نتایج اولیه آزمون دکتری اعلام شد

پروژه‌های اولویت‌دار دانشگاه تهران تکمیل می شود

انجام عملیات «وعده صادق» مایه مباهات است

نشست شورای مسکن دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد

ایران جزء ۱۵ کشور برتر جهانی در جذب دانشجویان بین المللی

نتایج اولیه و زمان انتخاب رشته‌ آزمون دکتری ۱۴۰۳ منتشر شد

کتاب ای کاش زودتر برای سوالات نوجوانان درباره حجاب منتشر شد

فلسفه عشق نقد و بررسی می‌شود

ورود شخصیت‌های خارجی به محصولات خواب کودکان

دهمین‌جلسه درس‌گفتارهای سعدی‌خوانی برگزار می‌شود

طنز یعنی چه؟

ایران چطور گنبد آهنین را در هم شکست؟ +عکس

تغییر شکل عجیب هرم بزرگ مصر+عکس

چرا آدم فضایی‌ها خودشان را به انسان‌ها نشان نمی‌دهند؟

سنگی که طلا نیست اما بسیار گران قیمت است+عکس

آنچه درباره ناوگان پهپادی ایران نمی‌دانید+عکس

ستاره نوترونی مرده در کهکشان دوباره زنده شد+عکس

قابلیت ارتباط ماهواره‌ای به گوشی‌های گوگل اضافه شد

این موشک نیست یک هواپیمای خاص و پرسرعت است+عکس

گوشی جدید وان پلاس با دوربین تله فوتو و ماکرو معرفی می‌شود+عکس

مشخصات موشک سنگینی که دیشب روسیه پرتاب کرد+عکس

انفجار این بمب الکترومغناطیسی قربانیان را ۲۰۰ سال عقب می‌برد+عکس

جزئیات اعلام نتایج آزمون آموزگاری و حضور در مراحل مختلف استخدام

ناگفته‌های کسر ۱۰ میلیون تومان از حقوق دانشجومعلمان به عنوان مقرری ماه اول!

تفاوت موشک‌های بالستیک، کروز و هایپرسونیک ایران در چیست؟

چهار تغییر در دانشگاه فرهنگیان

فعالیت دانشگاه بین‌المللی زاگرس غیرقانونی اعلام شد

ترجمه روسی به فارسی دکتر ژیواگو منتشر شد

موشک ایرانی‌ای که سامانه ضد موشک اسراییل را فلج می‌کند+عکس

مدیریت غذای دانشجویی احتمالا به وزارت علوم واگذار می‌شود

توسعه تضمین اشتغال با راه‌اندازی مراکز جدید در دانشگاه علمی‌کاربردی

کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجومعلمان لغو شد

موتور خودروی فرمول یک در خودروی معمولی قرار گرفت+عکس

جزییات نمایشگاه کار به میزبانی دانشگاه امیرکبیر اعلام شد

جهش علمی ایران نسبت به سرمایه‌گذاری مالی در دنیا بی‌نظیر است

۴۵ درصد به دریافتی دستیاران اضافه شد

زمان برگزاری نخستین کنفرانس ملی مهارت اعلام شد

یک سیارک بزرگ به زمین نزدیک می‌شود

گوشی‌های سامسونگ آیفون را شکست دادند

کتاب مهندسی مرجع جامع کنترل، در سیستم حمل و نقل چاپ و راهی بازار نشر شد

مهلت ثبت نام دکتری بدون آزمون شریف تمدید شد