کرسی ترویجی عرضه و نقد دیدگاه علمی فقه تحزّب به همت گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با همکاری موسسه آموزش عالی طلوع مهر و با حضور اساتید و صاحبنظران این حوزه در قم برگزار شد.
حجتالاسلام محسن مهاجرنیا عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارائهدهنده این کرسی علمی با بیان اینکه حزب از امور نااندیشیده در اسلام و ایران است، گفت: اگر چه در سده اخیر به تبع دنیای مدرن حزب در جهان اسلام و در ایران مطرح شد و در قانون اساسی مشروطیت و سپس در اصل ۲۶قانون اساسی جمهوری اسلامی، وجود حزب با احتیاط کامل و با قید سازگار با اسلام، که نشان از مستحدثه بودن آن داشت، پذیرفته شد. اما در طول این سالیان هم هیچ گاه نه حزب غربی بومی سازی و اسلامی سازی شد تا تأییداتی از نصوص را برای آن جفت و جور کنند و نه کسی متصدی تولید دانش حزب و نظریه پردازی دینی در پیرامون آن شد. سعی ما بر آن بود که به جای مراجعه به دانش شکل گرفته دیگران و ورود به تراشکاری برای بومی سازی و یا اسلامی سازی ، مستقیم به سراغ نصوص دینی برود و با استفاده از روش اجتهادی مرسوم فقیهان و روش های تفسیری مفسران، به کشف منظر جریانی قرآن و سنت، اهتمام نماید. اما به دقیق گستردگی نصوص قرآنی فرصت زیادی برای ورود به روایات ایجاد نشد تا نگارنده این مهم را در زمانی دیگر پیگیری نماید. در این گفتار با مروری استنتاجی بر مطالب قبلی، گوشه ای از دستاوردهای تحقیق، به مثابه یک مدل نظری از تحزب اسلامی ارائه خواهد داد.
مهاجرنیا در بیان ماهیت جریانی تحزب در قرآن همچنین افزود: مروری بر آیات قرآن، در دوره حیات بیست و سه ساله پیامبر اسلام (ص) و نقل ماجراهای تاریخ رسالت انبیاء، بیانگر آن است که وحی علاوه بر ابعاد اعتقادی و نظری به واقعیت های اجتماعی هم نظر داشته است و جریانات اجتماعی به مثابه واقعیت هایی همزاد با شکل گیری اولین جامعه بشری از منظر آیات پنهان نمانده است گزارش رسالت پیامبران(ع) از حضرت نوع(ع) به بعد حاکی از آن است که عنصر جریانی تأثیر گذار بر روند بینش و تفکر، عقاید و گرایش ها و کنش های اجتماعی ، بسیار برجسته است و ادبیات ارزشی انبیاء هم حقایق کلی را به گونه ای بیان کرده است که هم اتفاقات جزئی،موردی، فردی وخارجی، را به سطح جریانی و اجتماعی ارتقاء داده است و هم آنها را منشأ انتزاع برای ورود به حقایق کلی تلقی کرده است. نمونه آن در رسالت تک تک انبیاء دیده می شود هر پیامبری مبعوث می شد عده ای موافق و مخالف داشت قرآن مخالفان سیاسی را در قالب یک جریانی سیاسی به نام «ملأ» بازسازی می کند و در همه جا از آن یاد می کند به گونه ای که در ادبیات قرآنی ملأ یک اصطلاح جریانی در روند تاریخ انبیاء شده است بعد این جریان را به یک جریان کلی تری مانند کافرون و کاذبون ارجاع می دهد و آن را در ذیل بالاترین لایه جریانی به نام حزب شیطان بازسازی مجدد می کند و سپس با یک حکم کلی آن می فرماید «أُوْلَئِکَ حِزْبُ الشَّیْطَانِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّیْطَانِ هُمْ الْخَاسِرُونَ» آن مخالفانی که انبیاء را تکذیب کردند و جزء اشراف و ملأ بودند، اینها بخشی از حزب شیطان هستند و حزب شیطان هم در هندسه وحی جایگاه مشخصی دارد.
وی تصریح کرد: مخالفان تحزب اسلامی برای دیدگاه خود هفت دلیل مطرح می کنند که حزب امروزی مورد پذیرش نصوص دینی نیست:
الف) یکی به دلیل فقدان نص است. میگویند؛ هیچ دلیلی از آیات و روایات نداریم که حزب بهمعنای امروزی را قبول داشته باشد.
ب) هرجا قرآن از تحزب و تشیع و گروه و فرقه اسمی آورده، معمولاً نگاه منفی به آن داشته و آن را عامل تفرقه دانسته است؛ لذا این هم دلیلی است بر اینکه نمیتوان حزب تشکیل داد.
پ) دلیل سومشان این است که میگویند حزب با ادلۀ ولایت فقیه منافات دارد. با تشکیل حزب، مرجعیتی جمعی در جامعه ایجاد میشود. کسانیکه عضو حزب میشوند، حزب مرجع فکری آنهاست و براساس آرمانهای مشترک حرکت میکنند. ادلۀ ولایت فقیه بر این استوار است که بر همه افراد جامعه واجب است که فقط به ولی فقیه مراجعه کنند و «للعوام ان یقلدوا» در همهچیز و در همه کارهای فردی، جمعی، تشکیلاتی، سیاسی و فرهنگی مصداق دارد و در همهچیز ولی فقیه حرف نهایی را میزند. برای مثال، در ایام انتخابات حزب مردم را تشویق میکند به فلان کاندیدا رأی دهید؛ ولی اگر نظر فقیه چیز دیگری است. در این موقعیت چه باید کرد؟ به حرف کدامیک باید عمل کرد؟ این تزاحم عملی ولایت فقیه که ریشه در تعارض ادلّه دارد ، باعث میشود حزب منبع و مشروعیت دینی نداشته باشد.
ت)چهارمین استدلال آنها این است که منافع حزبی همیشه بر منافع عمومی ترجیح داده میشود؛ چون هیچوقت حزب منافع جمع را بهخاطر منافع جامعه رها نمیکند و معمولاً بهدنبال عقلانیت خودساختۀ خویش است؛ بنابراین با نظر دین که منافع عمومی را بر منافع فردی، جمعی، گروهی و حزبی مقدم میداند، منافات دارد؛ لذا بازهم مشروعیت آن اشکال دارد.
ث) پنجمین استدلال مخالفان این است که حزب باعث سلب آزادی و ارادۀ اعضا میشود.
ج) ششمین استدلال آنها ترجیح وابستگی حزب بر شایستهسالاری است. گاهی دیده میشود که مثلاً تشخیص فرد این است که فلان نامزد یا کاندیدا اصلح است؛ ولی حزب کس دیگری را درنظر گرفته است و او طبق مسئولیت و تعهدی که در قبال حزب دارد، باید از دستورالعمل حزب تبعیت کند؛ بنابراین ترجیح وابستگی حزبی بر شایستهسالاری اتفاق میافتد؛ یعنی فرد باید اصلح را رها کرده و بهدنبال کسی برود که حزب معرفی میکند که حتی ممکن است اصلح نباشد.
چ) استدلال آخر مخالفان برای رد حزب، مرجوحبودن مزایای تحزب است؛ یعنی اگر چند مزیت هم برای حزبی پیدا شود، ضررهایش آنقدر زیاد است که نباید به آن یکیدو منفعت توجه کرد و آن منافع کم ترجیحی ندارند.
عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نصگرایان اخباریگرا، نصگرایان با گرایش مقاصدالشریعۀ محوری، مقاصدگرایان افراطی که همهچیز را در مقاصدالشریعه جستوجو میکنند، ضرورتگرایان، حسبهگرایان و نظامگرایان فقهی را از دیدگاه های ششگانه موافقان تحزب از منظر فقه دانست و گفت: موضوعی که با مبنای فقهی برخی از فقیهان موافق با تحزب و سایر پدیده های اجتماعی مستحدثه، سازگار است، اینکه چه لزومی دارد که ضرورت وجودی حزب به صورت حکم توقیفی، از درون منابع نقلی و فقهی و آیات و روایات استخراج شود؟ این سؤال بر میگردد به دعوایی که سالها است در باب اسلامیسازی علوم، وجود دارد که در آن سه رویکرد ، مطرح شده است.
۱. عدهای بر این باورند که بشر موفق شده است بسیاری از دانش های نظری و عملی را کشف کند و علوم انسانی و علوم تجربی مورد نیاز را در اختیار قرار دارد و دیگر نباید علم را از صفر تأسیس کنیم؛ بلکه همین سطح از دانش را بومی سازی باید کنیم .
۲. رویکرد دیگر معتقد است با بومی سازی ما نمی توانیم به ارزش های دینی و آرمان های متعالی اسلامی برسیم بنابراین همین دانش موجود را یا رها می کنیم و یا آن را از طریق مبناسازی های لازم اسلامی می کنیم. برخی ها معتقدند از راه منگنه کردن مبانی دینی و اعتقادی خودمان به آنها، اسلامی می شوند.
۳. آنچه ما در مقوله تحزب دنبال آن هستیم، نه بومی سازی و نه اسلامی سازی محض ، هیچکدام از این دو ، مشکل سبک زندگی دینی ما را در همه ابعاد و زوایای آن حل نمی کنند. ما دنبال ایده تولید علم دینی باید باشیم ؛ ما یعنی نمیخواهیم به حزبی که دنیای غرب در تجربه زندگی خودش تولید کرده، رنگ و روغن بزنیم و آن را اسلامیزه کنیم و کلیتی تحت عنوان مبانی حزب اسلامی را به آن بچسبانیم و ادعا کنیم اسلامی شده است؛ بلکه دنبال این هستیم که بررسی کنیم آیا میتوان تحزب را از آیات قرآن استنباط کرد؛ ولو اینکه واژۀ حزب در آنها بهکار نرفته باشد؛ خواه تشکلی مثل تشکلات امروزی معادل آن باشد یا نباشد.
این استاد حوزه و دانشگاه همچنین در بیان دلایل عقلی ضرورت تحزب اسلامی ادامه داد: با وجود نصوص فراوانی که از آنها در تعریف حزب و کارکرد حزب استفاده شد، می توان مدعی تولید دانش اسلامی برای این پدیده اجتماعی شد. همان طوری که به ادله عقلی هم می توان رجوع کرد. در ادامه بخشی از استدلال های عقلی که در گفتارهای قبل به آنها اشاره شد ، مرور می کنیم تا در جمع بندی نهایی مشخص شود عقل و نقل در کنار هم تحزب را در زندگی امروزی ضروری می دانند. افزایش زمینۀ مشارکت مردم در قدرت: یکی از دلایل عقلی برای وجود حزب، مشارکت آن در قدرت و افزایش زمینۀ مشارکت مردم است. اگر حزب چنین کارکرد و ظرفیتی داشته باشد که بتواند جامعۀ اسلامی را پشتسر ولی فقیه در نظام اسلامی بسیج کند و حضور مردم را افزایش دهد، همین دلیل عقلی بر لزوم و ضرورت حزب است. آموزش و ارتقای سطح آگاهی مردم درخصوص قدرت، حکومت، ولایت و دولت از کارکردهایی است که دلیل عقلی بر وجود حزب است.
ایجاد همدلی و وحدت میان طیف گستردهای از همفکران که میتواند آن را بهعنوان یک زمینۀ اجتماعی گسترش دهند، این کار بسیار مهمی است. اگر یک حزب اسلامی داشته باشیم که وحدت ایجاد کند، به حکم عقل ، آن حزب ضروری می شود . همانند؛ حزب جمهوری اسلامی در اوایل انقلاب که توانست در مقابل ضد انقلاب ، طیف گستردهای از جامعه را همدل و همراه نظام کند. قدرت نظارت بر دولت و حکومت که به دلیل گرایش حکومت ها به بی نظمی ، فساد و استبداد، این کارکرد بسیار ضروری عقلی است.
ایجاد رقابت منطقی و شفاف در جامعه نظام مردم سالاری دینی بر اساس رقابت شفاف و منطبق بر قواعد و ضوابط خاصی شکل گرفته است.
محسن مهاجرنیا در پایان دلایل نقلی تحزب در نصوص را این چنین برشمرد: پیش از این بیان شد که منشأ تحزب اختلافات طبیعی و اختلافات ایدئولوژیک بوده است؛ یعنی دو نوع اختلاف باعث میشود احزاب شکل بگیرند و دو جناح، دو گروه، دو طیف و دو بخش از جامعه در قالب دو نوع عقلانیت جمعی فعالیت کنند. یکی اختلافات طبیعی است که براساس آیۀ ۲۱۳ سورۀ بقره، ناشی از ثروت و تبار و قدرت است. این سه منشأ طبیعی باعث میشود جامعه بهصورت دسته ها و جمع های حزبی درآید و گروهبندی شود. منشأ دیگر ایدئولوژی است که ناشی از ادیان، اعتقادات و باورهای دینی است. باورهای دینی باعث میشود که عدهای معتقد به دین باشند و عدۀ دیگر نباشند. همین بود و نبود اعتقاد باعث ایجاد دو جناح فکری در جامعه میشود که آنها را در قالب دو تفکر حزبی، می توان بازسازی کرد؛ یعنی همۀ ویژگیهای مربوط به ایمان و اعتقاد و وحی و رسالت را میتوان در قالبهای مختلف بازسازی کرد. قرآن این ویژگیها را تحت عنوان حزبالله و ویژگیهای مقابل آن را تحت عنوان حزبالشیطان بازسازی کرده است. نکتۀ بعدی دراینباره این است که قرآن همۀ کسانی را که در حال حاضر در جامعه بینش و گرایش دینی دارند و به اصول و مبانی دین معتقدند، ولو اینکه در عمل و رفتار ممکن است سلیقههایشان مختلف باشد، تحت عنوان حزبالله معرفی میکند؛ به این ترتیب تمام گروههایی را که با عناوین مختلف چون؛ مؤمنون، آمرون بالمعروف، ناهون عن المنکر ومطیعون، صادقون، صالحون، راسخون، عابدون، حافظون،متقون، معرفی شده و در مسیر رسالت انبیا و وحی بودند، تحت عنوان حزبالله بازسازی کرده و عیناً عبارت «أُولَئِکَ حِزْبُ اللَّهِ» را برای آنها بهکار برده است. از آن طرف تمام جریانهایی که در مقابل انبیا ایستادند و آنها را تکفیر و تکذیب کردند و با آنها مقابله کردند، مثل ملأ و مترفین، قومگرایان، کفار، منافقان و طاغیان را تحت عنوان حزبالشیطان بازسازی کرده است.
حجتالاسلام سیدکاظم سیدباقری عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ناقد حاضر در این جلسه دو اشکال اساسی و کلی را به مباحث مهاجرنیا داشت و گفت: اشکال اول: بحث فقه تحزب، بسیار گسترده مطرح شده است و از این جهت، آقای دکتر مهاجرنیا به درستی نتوانستند همه جوانب آن را تبیین نمایند. اگر ایشان در بحث خود، به یک بخش از موضوع حزب میپرداختند، به صورت جامعتری میتوانستند همه جوانب آن را تبیین کنند.
وی افزود: اشکال دوم این است که بحث از فقه، بحث از بایدها و نبایدهای مکلفین است. بنابراین، استخراج حزب از فقه کار دقیقی نخواهد بود. علاوه بر این، بحث از قرآن کریم درخصوص حزب، دارای اشکال است؛ چرا که حزب از اصطلاحات جدید و ادبیات سیاسی مدرن است و چنین اصطلاحی، سابقهای در گذشته نداشته است تا ما بخواهیم آن را از قرآن کریم که مربوط به ۱۴۰۰ سال پیش است، استخراج کنیم. اینکه در قرآن کریم، واژه «حزب» به کار رفته است، کافی نیست؛ چرا که آن حزب در اصطلاح قرآنی با این حزب دنیای مدرن، خیلی متفاوت است.
در ادامه این کرسی علمی ترویجی حجتالاسلام علی بنایی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان ناقد دوم کرسی، ضمن تأیید اشکالات ناقد اول (سیدباقری)، در مورد ارجاع مفهوم حزب به قرآن کریم و فقه اسلامی، به این نکته تأکید کردند که انتظار این است که ما بتوانیم یک الگوی کارآمد اسلامی از حزب در نظام اسلامی ارایه کنیم. در قرآن کریم کلیاتی در این خصوص مطرح شده است اما نیاز به الگویی برای نظام اسلامی داریم و چنین الگویی در نظریه آقای دکتر مهاجرنیا مشاهده نمیشود.
گفتنی است کرسی ترویجی عرضه و نقد دیدگاه علمی فقه تحزّب به همت گروه سیاست پژوهشگاه با همکاری موسسه آموزش عالی طلوع مهر و با حضور اساتید و صاحبنظران این حوزه ۱۸ آذرماه در قم برگزار شد.
منبع: خبرگزاری مهر
چاپ یکرمان پلیسی دیگر از فردریک دار/آموزش آدمکشی در بازار نشر
آمار داوطلبان نوبت اول کنکور سراسری ۱۴۰۳ به تفکیک استانهای کشور
هفدهمین آزمون پذیرش دانشجوی پزشکی از لیسانس تیرماه برگزار میشود
با تخلفات کنکوری و مجازات های آن آشنا شوید
با تخلفات کنکوری و مجازات های آن آشنا شوید
زیبایی جانوران در کتابفروشیهای ایران
صدور کارنامه تربیتی برای دانشآموزان از سال تحصیلی جدید
کسر مقرری ماه اول از دانشجومعلمان بر اساس کدام قانون است؟
محدودیت تردد در روزهای 6 و 7 اردیبهشت در دانشگاه شریف
تشدید چالش دانشگاههای آمریکا با بازداشت صدها دانشجوی حامی فلسطین
علم با طعم شیرین آزمایشهای شیمی و فیزیک با حضور دانشجویان
مجازات متخلفان کنکور چیست؟
قصیده بهاریه سعدی، جمالستایی شیخ اجل
بیماری فردگرایی و افول جنبش دانشجویی
پذیرش دانشجوی دکتری به شیوه استادمحور برای اولین بار کلید خورد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
موفقیت ۲۰۰۰ هنرستانی در کسب و کار
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
آزمون کنکور جشنواره بزرگ علمی کشور است
در مسیر جلوگیری از مهاجرت نخبگان باید موانع قانونی را برداریم
تشکیل کمیته اقتصادی با تمرکز بر درآمدزایی غیر شهریه ای استان تهران
اعلام زمان پاسخگویی و تعداد سوالات نوبت اول کنکور ۱۴۰۳
تحقق اهداف نظام اسلامی در دانشگاهها با همکاری بسیج اساتید و نهاد
آمادگی وزارت علوم برای همکاری با بریکس در حوزه آموزشهای مهارتی
راههای ایجاد شبکه بینالمللی تحقیقات در حوزه انرژی بررسی شد
دومین نمایشگاه کار دانشگاه تهران خردادماه برگزار میشود
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
در مسیر جلوگیری از مهاجرت نخبگان باید موانع قانونی را برداریم
همایش آموزش پزشکی با شعار از کلاس درس تا عرصه برگزار می شود
راهیابی 15 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان به مرحله ملی جشنواره دانشجوی نمونه
7 اردیبهشت؛ آخرین مهلت اعتراض به آزمون المپیادهای علمی
پیشثبتنام مدارس غیردولتی براساس شهریه سال گذشته است
شیوهنامه صلاحیت علمی اساتید به صلاحیت علمی- حرفهای تغییر کرد
کتاب شعر من خیالم تخت است برای بچهها منتشر شد
کتاب قوانین و مقررات صادرات و واردات منتشر شد
آثار جشنواره مد و لباس نقش تنپوش در حال داوری است
۲۷ هزار داوطلب آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ انتخاب رشته کردند
۳۲۷ هزار نفر کارت نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ را دریافت کردند
تعیین ظرفیت پذیرش در آزمون دکتری تخصصی رشته های داروسازی
دومین نمایشگاه کار دانشگاه تهران خردادماه برگزار میشود
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
پیروزی تیم ملی والیبال دانشآموزی ایران مقابل اوگاندا
معاون وزیر آموزش و پرورش: امروز فاصله دانشآموزان با مربیان زیاد شده است
انتصاب در آموزش و پرورش
کتاب آموزش صهیونیسمشناسی در نظام آموزشی تدریس شود
تدوین دستورالعمل افزایش آموزشهای مهارتی در دانشگاهها
داوطلبان کنکور در حین و پس از آزمون چه باید بکنند؟
شاسیبلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمیزند+عکس
اصلاحات دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری اعلام شد
اعطای درجه به هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی
برگزاری 90 رویداد در دانشگاه تهران به مناسبت جشن 90 سالگی
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
کارخانه جدید ایلان ماسک در هند افتتاح میشود
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
خسرویان: هیچ رشتهای بدون پیوست شغلی در دانشگاه فنیوحرفهای راهاندازی نمیشود
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری به بهانه فروش سوالات کنکور
اعلام نتایج آزمون استخدامی آموزش و پرورش بهزودی
دانشگاه شریف بهدنبال راهاندازی انستیتو از دانشگاه سازمان ملل است
پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور
تقویت همکاری انجمنهای علمی با کمیته تحقیقات دانشجویی
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
علت خالی شدن باتری گوشیهای اندرویدی کشف شد
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
دیوان میرزا صالح تبریزی روانه بازار نشر شد
کتاب صوتی برزویه پزشک منتشر شد/اقتباسی از داستان کلیله و دمنه
اختصاص امتیاز ویژه به اعضای هیات علمی درصورت تالیف کتب درسی با ارزش علمی بالا
لزوم تعریف کارنامه پرورشی و نخبگانی برای شرکتکنندگان مسابقات قرآنی
بررسی راهکارهای رفع موانع حقوقی برای برخورد با تخلفات فرهنگی در حوزه آموزش و پرورش
ساخت ۷ هزار مدرسه در دولت سیزدهم
سامانه رصد افت تحصیلی و مسائل روانشناختی دانشجویان راهاندازی شد
ایجاد اولین دبیرخانه دانشگاهی پیشگیری و کنترل دخانیات
استقبال دانشگاهیان از جشنواره شهید آوینی ۳ برابر سال گذشته بود
سنگی که طلا نیست اما بسیار گران قیمت است+عکس
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
سیاره بیگانه بنفش رنگ میزبان بیگانگان فضایی
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
قدرتمندترین پهپاد ایرانی که در اوکراین معروف شده+عکس
رفع مشکل بزرگ آیفون که سال ها ذهن کاربران را مشغول کرده بود+عکس
گوشی جدید وان پلاس با دوربین تله فوتو و ماکرو معرفی میشود+عکس
اخراج کارگران تسلا و پرداخت پاداش هنگفت به ایلان ماسک
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جزئیات اعلام نتایج آزمون آموزگاری و حضور در مراحل مختلف استخدام
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران استعفاء کرد
مرحله غیرمتمرکز المپیاد علمی دانشجویی ۳۱ فروردین برگزار میشود
مدارک مورد نیاز پذیرفتهشدگان آزمون استخدامی جهت بارگذاری در سامانه گزینش
سامانه نقل و انتقال دانشجویان علوم پزشکی از یکم اردیبهشت فعال میشود
وزیر علوم بر پیگیری امور معیشتی یاوران علمی دانشگاهها تاکید کرد
تشریح مأموریت جهاددانشگاهی در راستای نیازهای کشور
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
گذر نهضت سوادآموزی از وضعیت حاضر به مدلهای جدید آموزشی طبق برنامه هفتم
واگذاری مالکیت ساختمان سابق دانشگاه علمی کاربردی واحد استان اردبیل به دانشگاه محقق اردبیلی
رونمایی شریک قبلی ایران خودروی از خودروی عجیب آفرودیاش+عکس
چرا سوئد در یک قدیمی ساخت بمب اتم منصرف شد؟
نشست شورای مسکن دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد
تعیین ظرفیت ۶۰۰ نفری در دوره فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.