کد خبر: 84353
ف
به قلم ساسان ناطق:
روایت انقلاب و لزوم امیدآفرینی
داستان انقلاب وقتی خودش را نشان می‌­دهد که در مسیر خلق داستان ایرانی حرکت کند؛ بدون گوشه ­چشمی به آنسوی مرزها. روایت انقلاب، باید روایتی از انسان ایرانی و امیدآفرین باشد.

به گزارش ثریا ساسان ناطق نویسنده و مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری در یادداشتی به بحث داستان انقلاب پرداخته است.

متن کامل این یادداشت به شرح ذیل است:

انقلاب اسلامی به احیاء مجدد دین و ارزشهای انسانی کمک کرد. بر همین اساس، هنر برآمده از انقلاب هم باید هنری متعهد و در خدمت ارزشهای انسانی و پل‌ه­ای برای تعالی بشر باشد. هنر باید عمق داشته باشد و ذهن مخاطب را نه برای ساعاتی، بلکه به چیزی بالاتر و مهمتر مشغول کند و آن اینکه حیات انسان هدفدار است و همه تلاش­ها باید در جهت تعالی و رشد انسان باشد.

انقلاب فقط جابه‌جایی قدرت نیست. اصلی­‌ترین کارکرد انقلاب، تغییر و تحول در نگاه و باورهاست. این تغییر و تحول در مرحله اول در ذهن و درون انسانها اتفاق می‌­افتد؛ در نگاه آنها به رویدادها و باید­ها و نباید­ها. گسترش این تفکر، روند تغییر را در جامعه شکل می‌­دهد و در مرحله دوم که نمود عینی و بیرونی تغییر است، حضور مردم و همراهی آنها را می­‌بینیم.

مبانی ادبیات انقلاب، برآمده از مبانی فکری، اعتقادی، اهداف و ارزشهای انقلاب است. بر همین اساس، آرمان­گرایی، تعهد، واقع‌­گرایی، پررنگ‌تر شدن هویت فرهنگی دینی و تغییر نگرش در مضمون و محتوا، از ویژگی­‌های آثار انقلاب است. به نوعی دیگر، داستان و رمان انقلاب باید بیانگر روح آرمان‌های انقلاب باشد. ادبیات انقلاب رئالیسم آرمانگرا است. آرمان‌خواهی به این نوع نگاه جهت و هدف می­‌دهد. ممکن است داستانی بر علیه حکومت یا خاندان پهلوی نوشته شده باشد، اما در مسیر انقلاب و هدف‌های آن نباشد؛ ممکن است این اثر با تفکرات اومانیستی (انسان­پرستی) یا با هدف مارکیستی (برآورده شدن اهداف عده­ای خاص) نوشته شده باشد و کاری به کار مردم هم نداشته باشد؛ در واقع ادبیات انقلاب، در قبال مردم و کشور احساس مسئولیت می‌کند و سرنوشت آن برایش مهم می‌شود. شاید بهتر است در بررسی این نوع از آثار، ببینیم نویسنده در پرداخت موضوع چه جهت‌گیری را در پیش می­‌گیرد نه اینکه چه موضوعی را انتخاب می‌­کند.

در یک نگاه کلی، تفکرات غیردینی و بن مایه‌­های امانیستی در آثار عمدتاً فرمایشی قبل از انقلاب به کرات دیده می‌­شد که با پیروزی انقلاب اسلامی، این رویکرد جای خود را به توجه ویژه به ادبیات کودک و نوجوان، ارزشها و مفاهیم دینی، عناصر بومی و ملی، توجه به انسان و جایگاه زن نه در معنای اومانیستی و ظاهری آن با حفظ آرمان‌گرایی و تعهد داد.

داستان انقلاب باید تصویری از انقلاب باشد و شخصیت‌های آن باید رنگ و بو و نگاه دوران خود را منتقل کنند. رمان‌نویس انقلاب باید به خوبی با تاریخ گذشته کشورش آشنا باشد. باید مخاطب را به آن دوران ببرد و این با توصیف، فضاسازی و آرمانگرایی انسان انقلابی آن دوران اتفاق ‌می‌افتد. داستان و رمان لباسی نو و متفاوت بر تن زخم‌خورده تاریخ کشور است.

وقتی برای نوجوان از انقلاب می‌نویسیم، تازگی سوژه و مضمون مهم است و باید از تکرار و کهنگی پرهیز کنیم. عبور از درگیری‌های خیابانی یا شکنجه توسط کمیته مشترک ساواک و شهربانی- که فقط بخشی از اتفاق‌های بزرگ انقلاب بود- و رسیدن به نگاه و تحول انسان معاصر از منظرگاه‌های تازه، می‌تواند انقلاب و آنچه بود و اتفاق‌های افتاده را بهتر بشناساند. شخصیت‌های داستان‌ها و رمان‌های ما باید صاحب موضع باشند نه اینکه بیشتر ناخواسته وارد جریان انقلاب شده و مجبور به همراهی شوند.

نویسندگان جوان در کارگاه‌ها و جلسات آموزشی زیر نظر مدرسان و نویسندگان باتجربه کار می‌کنند و یاد می‌گیرند از چه موضوعاتی بنویسند؛ اما زمانی موفق می‌شویم که «چگونه نوشتن» را هم خوب یاد گرفته باشیم.باورپذیری رویدادها برای نوجوان امروزی باید منطقی و به شکل طبیعی و محکم اتفاق بیفتد. ملموس و زمینی بودن شخصیت می‌تواند تاثیرگذاری را هم به دنبال داشته باشد.

نوجوانی مرز خیال و واقعیت، مرز قصه و داستان است. با رعایت طبیعی و ملموس بودن وقایع و شخصیت‌ها، باید به دور از ابهام، قصه‌ای باورپذیر در چیستی و چرایی انقلاب تحویل او دهیم. در تمامی موارد گفته شده، باید نگاه زیبایی‌شناسانه را هم در اثر لحاظ کنیم. محتوا و مضمون خوب وقتی خود را نشان می‌دهد که روایت و فرم کار هم مد نظرمان باشد.

«امید» باید در کارهایمان دیده شود. شیرینی شرکت در صحنه‌ای فراتر از سن و سال نوجوان، باید به زیبایی در ذهن و زبان او بنشیند. پرداخت و پایان‌های ناامیدکننده و تلخ می‌تواند جوان امروزی را که به دنبال چیزهای تازه‌ای از رویدادی بزرگ از تاریخ کشورش است، تلخ‌اندیش و ناامید کند.

قطعاً نویسنده باهوش به این نکته توجه خواهد کرد چرا که نیاز و خلق و خوی جوان کنجکاو را می‌شناسد. روایت از منظر نوجوان می‌تواند منحصر به فرد باشد؛ البته در صورتی که این نگاه به منطق بزرگسال تکیه نکند.

داستان انقلاب وقتی خودش را نشان می‌­دهد که در مسیر خلق داستان ایرانی حرکت کند؛ بدون گوشه ­چشمی به آنسوی مرزها. بدون اینکه ببینیم آنها از چه چیزی خوششان می‌­آید. بدون اینکه ببینیم آنها چه روایتی از انقلاب را دوست دارند. روایت انقلاب، باید روایتی از انسان ایرانی و امیدآفرین باشد.

منبع: خبرگزاری مهر


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

احکام رتبه‌بندی ۱۰۰ هزار معلم بازنشسته اصلاح شد

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش از اصلاح احکام رتبه‌بندی ۱۰۰ هزار معلم بازنشسته سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ خبر داد.

شاهنامه هنر فردوسی است و لاغیر

دستگیری متهمانی که برای تقلب در کنکور، رمز ارز می‌گرفتند

امکان افشای سوالات آزمون‌های آموزش و پرورش غیرممکن شد/ سهم ۵۰ درصدی سوابق تحصیلی در کنکور

تدوین طرح مدرسه مجازی بزرگسالان برای کاهش تنوع مدارس

آزمون‌های نهایی دانش آموزان به سازمان جدید سنجش واگذار می شود

انتشار فراخوان دوره‌های ۲۳ و ۲۴ جایزه مهرگان ادب

آمادگی رفع نیاز فناورانه سازمان سنجش در مقابله با تقلب کنکور

کلاهبرداری از داوطلبان کنکور با دریافت رمزارز و سکه طلا

اساسنامه سازمان ملی سنجش بعد از کنکور ابلاغ می‌شود

گوشی جدید وان پلاس با دوربین تله فوتو و ماکرو معرفی می‌شود+عکس

چراغ‌های خودروی جدید آئودی سخنگو هستند+عکس

سنگی که طلا نیست اما بسیار گران قیمت است+عکس

چرا سوئد در یک قدیمی ساخت بمب اتم منصرف شد؟

رونمایی شریک قبلی ایران خودروی از خودروی عجیب‌ آفرودی‌اش+عکس

کشف یک سیاه چاله عظیم در نزدیکی زمین

کارکرد عجیب مایع ظرف شویی در هواپیمای بوئینگ

اینترنت استارلینک در این کشورها قطع می‌شود

مشکل بزرگ ناسا در مریخ که فعلا حل نشدنی است

بمب الکترومغناطیسی چطور منفجر می‌شود؟

شروع احداث و افتتاح ۲۷ کلاس درس در سفر رئیس سازمان نوسازی مدارس به هرمزگان

مرحله غیرمتمرکز المپیاد علمی دانشجویی ۳۱ فروردین برگزار می‌شود

مهلت ارسال ایده به ششمین دوره رویداد «از ایده تا بازار» تمدید شد

تعیین ظرفیت ۶۰۰ نفری در دوره فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳

مدارس تا فرارسیدن ایام امتحانات باید دایر باشند

پذیرش بدون آزمون قاریان و حافظان قرآن در دانشگاه فرهنگیان

نقش حمایتی خانواده‌ها از دانش‌آموزان در روزهای امتحانی

فردا؛ آخرین مهلت ثبت‌نام آزمون‌های ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی

انتشار مقاله استاد دانشگاه شریف در معتبرترین مجله انجمن فیزیک آمریکا

آگهی/ گیربکس سایکلو گومائو چه تاثیری در افزایش سرعت و کارایی صنایع دارد؟

سیزدهمین دوره جشنواره تیتر ۱۵ اردیبهشت ماه برگزار می شود

شیوه‌نامه مشوق‌های خدمتی برای کسب مهارت دانش‌آموختگان دانشگاهی ابلاغ شد

اساتید دانشگاههای جهان صهیونیست‌ها را تحریم کنند

منتخبین هجدهمین مسابقات ربوکاپ ۹ سهمیه جهانی دریافت می‌کنند

واگذاری مالکیت ساختمان سابق دانشگاه علمی کاربردی واحد استان اردبیل به دانشگاه محقق اردبیلی

جرائم متخلفان کنکور اعلام شد

تشریح مأموریت جهاددانشگاهی در راستای نیاز‌های کشور

بیانیه مدرسین دروس معارف اسلامی دانشگاههادر حمایت از حمله موشکی سپاه

مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ تمدید شد

۴۵ قفسه کتاب کانون در مدارس ۱۰ استان کشور جاگذاری شد

سامانه نقل و انتقال دانشجویان علوم پزشکی از یکم اردیبهشت فعال می‌شود

وزیر علوم بر پیگیری امور معیشتی یاوران علمی دانشگاه‌ها تاکید کرد

طرح رتبه‌بندی و اعتبارسنجی مؤسسات آموزش عالی تهیه می‌شود

سه‌چهارم مسافران از اقامتگاه‌های غیررسمی و بدون مجوز استفاده کردند

گذر نهضت سوادآموزی از وضعیت حاضر به مدلهای جدید آموزشی طبق برنامه هفتم

تایید انتخاب ۱۰ رییس دانشگاه‌ و مرکز آموزشی و تحقیقاتی کشور

زمان ثبت نام وام شهریه دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد

شنبه آخرین مهلت ثبت نام برای امریه سربازی دانشگاه تهران

آزمون‌های شبه نهایی از ۹۰ درصد محتوای برنامه و کتاب درسی است

امکان استفاده از تک ماده برای ۴ درس با نمره ۷ به بالا

بکارگیری معاون پرورشی در مدارس غیردولتی ضروری است

تاریخ طب در ایران معرفی و بررسی می‌شود

رونمایی از پلتفرم نشر دانشگاهی

مدارک مورد نیاز پذیرفته‌شدگان آزمون استخدامی جهت بارگذاری در سامانه گزینش

تدوین طرح مدرسه مجازی در راستای کاهش تنوع مدارس

مهلت ثبت نام آزمون EPT اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد اسلامی تمدید شد

شورای تحقیق جذب هیات علمی تشکیل می‌شود

صدور مجوز راه‌اندازی مدارس سمپاد عشایری در سه استان کشور

جزئیات اعلام نتایج آزمون آموزگاری و حضور در مراحل مختلف استخدام

تداوم توزیع شیر رایگان در مدارس تا پایان امتحانات/ چالش تامین پاکت استریل شیر

تحلیل بیانات رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان/ پاشنه آشیل جهاد تبیین محیط دانشگاه است

شیوه‌نامه المپیاد ورزش‌های فناورانه دانشجویی ابلاغ شد

واگذاری آزمون‌های ارتقا و گواهینامه دستیاران پزشکی به دانشگاه‌ها

جاماندگان نوبت دوم کنکور ۱۴۰۳، امروز و فردا نام‌نویسی کنند

قدرت نظامی ایران حرف اول و آخر را در منطقه می‌زند

زمان اعلام نتایج اولیه آزمون دکتری اعلام شد

پروژه‌های اولویت‌دار دانشگاه تهران تکمیل می شود

انجام عملیات «وعده صادق» مایه مباهات است

نشست شورای مسکن دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد

ایران جزء ۱۵ کشور برتر جهانی در جذب دانشجویان بین المللی

نتایج اولیه و زمان انتخاب رشته‌ آزمون دکتری ۱۴۰۳ منتشر شد

کتاب ای کاش زودتر برای سوالات نوجوانان درباره حجاب منتشر شد

فلسفه عشق نقد و بررسی می‌شود

ورود شخصیت‌های خارجی به محصولات خواب کودکان

دهمین‌جلسه درس‌گفتارهای سعدی‌خوانی برگزار می‌شود

طنز یعنی چه؟

شرکت هزار عضو هیات علمی در فرصت‌های مطالعاتی جامعه و صنعت

شبیه‌سازی آزمون‌های شبه‌نهایی با امتحانات نهایی/توصیه به دهم و یازدهمی‌ها برای شرکت در آزمون

امسال ۷۰ هزار معلم جذب آموزش و پرورش می شوند

ایران چطور گنبد آهنین را در هم شکست؟ +عکس

تغییر شکل عجیب هرم بزرگ مصر+عکس

چرا آدم فضایی‌ها خودشان را به انسان‌ها نشان نمی‌دهند؟

آنچه درباره ناوگان پهپادی ایران نمی‌دانید+عکس

سنگی که طلا نیست اما بسیار گران قیمت است+عکس

ستاره نوترونی مرده در کهکشان دوباره زنده شد+عکس

قابلیت ارتباط ماهواره‌ای به گوشی‌های گوگل اضافه شد

این موشک نیست یک هواپیمای خاص و پرسرعت است+عکس

گوشی جدید وان پلاس با دوربین تله فوتو و ماکرو معرفی می‌شود+عکس

مشخصات موشک سنگینی که دیشب روسیه پرتاب کرد+عکس

انفجار این بمب الکترومغناطیسی قربانیان را ۲۰۰ سال عقب می‌برد+عکس

جزئیات اعلام نتایج آزمون آموزگاری و حضور در مراحل مختلف استخدام

ناگفته‌های کسر ۱۰ میلیون تومان از حقوق دانشجومعلمان به عنوان مقرری ماه اول!

تفاوت موشک‌های بالستیک، کروز و هایپرسونیک ایران در چیست؟

فعالیت دانشگاه بین‌المللی زاگرس غیرقانونی اعلام شد

چهار تغییر در دانشگاه فرهنگیان

ترجمه روسی به فارسی دکتر ژیواگو منتشر شد

موشک ایرانی‌ای که سامانه ضد موشک اسراییل را فلج می‌کند+عکس

مدیریت غذای دانشجویی احتمالا به وزارت علوم واگذار می‌شود

توسعه تضمین اشتغال با راه‌اندازی مراکز جدید در دانشگاه علمی‌کاربردی

کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجومعلمان لغو شد

موتور خودروی فرمول یک در خودروی معمولی قرار گرفت+عکس

جزییات نمایشگاه کار به میزبانی دانشگاه امیرکبیر اعلام شد

جهش علمی ایران نسبت به سرمایه‌گذاری مالی در دنیا بی‌نظیر است

۴۵ درصد به دریافتی دستیاران اضافه شد

زمان برگزاری نخستین کنفرانس ملی مهارت اعلام شد

یک سیارک بزرگ به زمین نزدیک می‌شود

گوشی‌های سامسونگ آیفون را شکست دادند

کتاب مهندسی مرجع جامع کنترل، در سیستم حمل و نقل چاپ و راهی بازار نشر شد

راه‌اندازی سامانه مهارت افزایی هدفمند و نوآورانه در دانشگاه امیرکبیر