به گزارش ثریا ساسان ناطق نویسنده و مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری در یادداشتی به بحث داستان انقلاب پرداخته است.
متن کامل این یادداشت به شرح ذیل است:
انقلاب اسلامی به احیاء مجدد دین و ارزشهای انسانی کمک کرد. بر همین اساس، هنر برآمده از انقلاب هم باید هنری متعهد و در خدمت ارزشهای انسانی و پلهای برای تعالی بشر باشد. هنر باید عمق داشته باشد و ذهن مخاطب را نه برای ساعاتی، بلکه به چیزی بالاتر و مهمتر مشغول کند و آن اینکه حیات انسان هدفدار است و همه تلاشها باید در جهت تعالی و رشد انسان باشد.
انقلاب فقط جابهجایی قدرت نیست. اصلیترین کارکرد انقلاب، تغییر و تحول در نگاه و باورهاست. این تغییر و تحول در مرحله اول در ذهن و درون انسانها اتفاق میافتد؛ در نگاه آنها به رویدادها و بایدها و نبایدها. گسترش این تفکر، روند تغییر را در جامعه شکل میدهد و در مرحله دوم که نمود عینی و بیرونی تغییر است، حضور مردم و همراهی آنها را میبینیم.
مبانی ادبیات انقلاب، برآمده از مبانی فکری، اعتقادی، اهداف و ارزشهای انقلاب است. بر همین اساس، آرمانگرایی، تعهد، واقعگرایی، پررنگتر شدن هویت فرهنگی دینی و تغییر نگرش در مضمون و محتوا، از ویژگیهای آثار انقلاب است. به نوعی دیگر، داستان و رمان انقلاب باید بیانگر روح آرمانهای انقلاب باشد. ادبیات انقلاب رئالیسم آرمانگرا است. آرمانخواهی به این نوع نگاه جهت و هدف میدهد. ممکن است داستانی بر علیه حکومت یا خاندان پهلوی نوشته شده باشد، اما در مسیر انقلاب و هدفهای آن نباشد؛ ممکن است این اثر با تفکرات اومانیستی (انسانپرستی) یا با هدف مارکیستی (برآورده شدن اهداف عدهای خاص) نوشته شده باشد و کاری به کار مردم هم نداشته باشد؛ در واقع ادبیات انقلاب، در قبال مردم و کشور احساس مسئولیت میکند و سرنوشت آن برایش مهم میشود. شاید بهتر است در بررسی این نوع از آثار، ببینیم نویسنده در پرداخت موضوع چه جهتگیری را در پیش میگیرد نه اینکه چه موضوعی را انتخاب میکند.
در یک نگاه کلی، تفکرات غیردینی و بن مایههای امانیستی در آثار عمدتاً فرمایشی قبل از انقلاب به کرات دیده میشد که با پیروزی انقلاب اسلامی، این رویکرد جای خود را به توجه ویژه به ادبیات کودک و نوجوان، ارزشها و مفاهیم دینی، عناصر بومی و ملی، توجه به انسان و جایگاه زن نه در معنای اومانیستی و ظاهری آن با حفظ آرمانگرایی و تعهد داد.
داستان انقلاب باید تصویری از انقلاب باشد و شخصیتهای آن باید رنگ و بو و نگاه دوران خود را منتقل کنند. رماننویس انقلاب باید به خوبی با تاریخ گذشته کشورش آشنا باشد. باید مخاطب را به آن دوران ببرد و این با توصیف، فضاسازی و آرمانگرایی انسان انقلابی آن دوران اتفاق میافتد. داستان و رمان لباسی نو و متفاوت بر تن زخمخورده تاریخ کشور است.
وقتی برای نوجوان از انقلاب مینویسیم، تازگی سوژه و مضمون مهم است و باید از تکرار و کهنگی پرهیز کنیم. عبور از درگیریهای خیابانی یا شکنجه توسط کمیته مشترک ساواک و شهربانی- که فقط بخشی از اتفاقهای بزرگ انقلاب بود- و رسیدن به نگاه و تحول انسان معاصر از منظرگاههای تازه، میتواند انقلاب و آنچه بود و اتفاقهای افتاده را بهتر بشناساند. شخصیتهای داستانها و رمانهای ما باید صاحب موضع باشند نه اینکه بیشتر ناخواسته وارد جریان انقلاب شده و مجبور به همراهی شوند.
نویسندگان جوان در کارگاهها و جلسات آموزشی زیر نظر مدرسان و نویسندگان باتجربه کار میکنند و یاد میگیرند از چه موضوعاتی بنویسند؛ اما زمانی موفق میشویم که «چگونه نوشتن» را هم خوب یاد گرفته باشیم.باورپذیری رویدادها برای نوجوان امروزی باید منطقی و به شکل طبیعی و محکم اتفاق بیفتد. ملموس و زمینی بودن شخصیت میتواند تاثیرگذاری را هم به دنبال داشته باشد.
نوجوانی مرز خیال و واقعیت، مرز قصه و داستان است. با رعایت طبیعی و ملموس بودن وقایع و شخصیتها، باید به دور از ابهام، قصهای باورپذیر در چیستی و چرایی انقلاب تحویل او دهیم. در تمامی موارد گفته شده، باید نگاه زیباییشناسانه را هم در اثر لحاظ کنیم. محتوا و مضمون خوب وقتی خود را نشان میدهد که روایت و فرم کار هم مد نظرمان باشد.
«امید» باید در کارهایمان دیده شود. شیرینی شرکت در صحنهای فراتر از سن و سال نوجوان، باید به زیبایی در ذهن و زبان او بنشیند. پرداخت و پایانهای ناامیدکننده و تلخ میتواند جوان امروزی را که به دنبال چیزهای تازهای از رویدادی بزرگ از تاریخ کشورش است، تلخاندیش و ناامید کند.
قطعاً نویسنده باهوش به این نکته توجه خواهد کرد چرا که نیاز و خلق و خوی جوان کنجکاو را میشناسد. روایت از منظر نوجوان میتواند منحصر به فرد باشد؛ البته در صورتی که این نگاه به منطق بزرگسال تکیه نکند.
داستان انقلاب وقتی خودش را نشان میدهد که در مسیر خلق داستان ایرانی حرکت کند؛ بدون گوشه چشمی به آنسوی مرزها. بدون اینکه ببینیم آنها از چه چیزی خوششان میآید. بدون اینکه ببینیم آنها چه روایتی از انقلاب را دوست دارند. روایت انقلاب، باید روایتی از انسان ایرانی و امیدآفرین باشد.
منبع: خبرگزاری مهر
هرگونه کمک به رشد تولید دانش بنیان ها گامی در راستای تحقق شعار سال خواهد بود
اعتبار دانشگاههای ۱۴۷ کشور جهان بهروزرسانی شد
تصویب برنامه جامع پژوهانه پس از ابلاغ برنامه توسعه هفتم
فراخوان جشنواره شعر توحیدی منتشر شد
فرم امتیازدهی علمی داوطلبان جذب هیأت علمی دانشگاه ها اصلاح شد
ChatGPT دانش آموزان را بیچاره کرد +نتیجه تحقیقات اعلام شد
تأثیر آلایندههای هوا بر فشارخون کودکان و نوجوانان
تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی خارجی بر دانشآموزان
دیدار با خانواده شهید دانشآموز پهلوان طوقانی؛ آغاز آموزش ورزش زورخانهای به دانشآموزان
دوندگیهای وزارت علوم برای تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید
اقدامات جهاددانشگاهی امیرکبیر در سال ۱۴۰۲ چگونه بوده است؟
زیرساختهای دانشگاه فنیوحرفهای در سال جدید تقویت میشود
انعقاد تفاهمنامه میان دانشگاه حضرت معصومه(س) و اتحادیه طلا و جواهر استان قم
ادامه پیگیری اولویتهای پنج گانه وزارت علوم در سال ۱۴۰۳
راهاندازی فرنما /بازگشت نشاط سیاسی به دانشگاهها و درخشش دانشجویان در یونیورسیاد
دکمه جدیدی که به کیبورد لپتاپها اضافه شد
ابلاغ آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف کشور
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید
اعلام نتایج پویش مهر از اردیبهشت ۱۴۰۳
پذیرش فرهنگیان در مراکز اقامتی نوروزی از مرز یک میلیون نفر روز گذشت
شعارسال با توصیه محقق نمی شود/ مجلس در حوزه اقتصاد سوداگرانه ورود کند
تازهترین آمار داوطلبان نوبت دوم کنکور اعلام شد
غولهای فناوری کمر به نابودی یک شرکت بستند
کاوازاکی نینجا H2R جذابترین ابر موتورسیکلت دنیا+عکس
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
منتظر یک تغییر بزرگ در صفحه هوم آیفون باشید
فولکس واگن خودرویی برای ۱۸ سالهها تولید کرد+عکس
بزرگترین ناوگان نیروی هوایی دنیا برای این کشور است+عکس
تصویر لو رفته از گوشی جدید گوگل+عکس
دردسر حضور در فضا برای فضانوردان که رهایشان نمیکند
تصویر جدیدی از دماوند در بهار امسال+عکس
تصویر زیبایی از شکوفه های گیلاس و کوه فوجی ژاپن+عکس
تصویر تازه هومن برق نورد که شبیه بهنام تشکر شد+عکس
تصویر تازه از النازشاکردوست و سروش صحت که پربازدید شد+عکس
تصویری از سفره شش کیلومتری افطار در مشهد +عکس
رونمایی از خودروی مستربین مدل ۲۰۲۵+عکس
جنگنده جدید آلمان با توان حمل سلاح ۸ تنی+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
رباتهای انسان نما جایگزین جمعیت کم دنیا میشوند+عکس
آمریکا یک بمب افکن جدید تست و کنسل کرد+عکس
دیزنی رنگ سبز جدیدی ابداع کرد که جای دیگری نیست+عکس
دانشمندان به دنبال ذرات شبح در تونلهای منظومه شمسی
ترفندهایی برای افزایش سرعت اینترنت موبایل
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
ارسال ۱۵۰۰ اثر به دبیر خانه جشنواره شعر رضوی
اجرای پویش ملی در پناه خدا ویژه دانش آموزان در ایام نوروز و ماه رمضان
برخورد قویترین طوفان خورشیدی طی سالها اخیر به زمین
دولتهای اسلامی به شریان اقتصادی دولت صهیونیستی آسیب وارد کنند
۱۱ مرحله ثبت نام نوبت دوم کنکور
نحوه برگزاری کلاسهای دانشجویان پس از تعطیلات نوروز اعلام شد
حمایت از پایاننامههای حوزه صنایع غذایی در قالب برنامه فنتز
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
کمک هزینه ۱۰۰میلیون یورویی به دانشگاهها تعلق گرفت
کتاب ماجرای احمد و سارا برای کودکان و والدین
چاپ سهکتاب روانشناسی رسانه اجتماعی، هنر و شطرنج توسط دو ناشر
آغاز ثبتنام آزمونهای ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی از ۱۸ فروردین
وزیر آموزش و پرورش: حتی یک مورد لو رفتن سؤالات امتحان نهایی صحت نداشت
معرفی سامانه ثبتنام دانشجویان اتباع
اینفوگرافیک مراحل ثبت نام آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ ( نوبت دوم )
هدفگذاری افزایش اعضای هیات علمی تا هزار نفر/ تشکیل ۲ مرکز ملی تحقیقاتی
پذیرش بیش از۹۱۸ هزار نفر در مراکز اقامتی آموزش و پرورش/استان فارس بیشترین اسکان نوروزی فرهنگیان
نیروی دریایی کرهجنوبی یک پهپاد جدید با قابلیت حمل محموله ساخت+عکس
افزایش ۲۲۰ درصدی رتبههای برتر کنکور توسط دانشآموزان مناطق محروم
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید/امسال کتابهای پایه اول تغییر میکند
استاد اخراجی در علوم پزشکی تهران نداشتیم/ بازنشستگی اساتید طبق روال قانونی بوده است
جهاددانشگاهی کمکیار نظام آموزشی است
اعلام جزئیات برگزاری آزمون فرهنگیان
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
مراکش ساخت بزرگترین و پیشرفته ترین ورزشگاه دنیا را آغاز کرد+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
مقایسه جتهای جنگنده F-35 و F-22 آمریکا+عکس
این جنگنده قدرتمند گزینه اصلی ارتش روسیه است+عکس
تاریخ رونمایی iOS 18 به صورت رسمی اعلام شد
مادربزرگ ۷۵ ساله در این بازی کامپیوتری رکورد زد+عکس
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
تامین خوابگاه یکی از شروط صدور مجوز برای جذب دانشجوی بینالملل
مسابقه کتاب شیرین برگزار میشود
پذیرفتهشدگان آزمون استخدامی مربیان تربیت بدنی مهر امسال سر کلاس میروند
به زمین دوم سلام کنید+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
چرا خورشیدگرفتگی پیش رو از همه خورشیدگرفتیها مهمتر است؟
اولین تانک ارتش آمریکا با طراحی رنو+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
ساخت راه آهن در ماه توسط آمریکا شروع میشود
استخر و هتل بزرگ بنسلمان که دو ساحل را به هم وصل میکند+عکس
اینترنت میلیونها نفر به صورت همزمان قطع میشود
کشف سنگ قیمتی که از الماس سختتر است+عکس
یک خانواده با تماس ماهوارهای آیفون نجات پیدا کردند
بحرین تانکهای آبرامز آمریکایی را خرید+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
ساعت مچی با شکلی عجیب و غریب از جنس شهاب سنگ+عکس
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
سایه سیاهی که از فضا روی زمین افتاده بود چیست؟
یک فیلترینگ تازه بلای جان تلگرام شد
آنچه که درباره اینترنت ماهوارهای نمیدانید
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
وانتی که در ایران رونمایی شد به استرالیا میرود+عکس
سه ابزار پیشرفته هوش مصنوعی به واتساپ اضافه شد+عکس
هوش مصنوعی به هالیوود قدم گذاشت و زنگ خطر به صدا درآمد
تصویر گلکسی M۵۵ سامسونگ لو رفت+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
تولید برق از آب با یک اسباببازی جالب در خانه+عکس
گوشی جدید آنر به زودی رونمایی میشود+عکس
بهترین و پرطرفدارترین پژوی تاریخ+عکس
دکمه جدیدی که به کیبورد لپتاپها اضافه شد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.