شبکه علمی ثریا: پیشگیری از این رفتارها بهترین روش ممکن است. از همان دوران کودکی تلاش کنید تا مفهوم مالکیت را به او آموزش دهید. مثلاً به او بگویید که باید برای برداشتن وسایل دیگران اول اجازه بگیرد در صورت عمل به این رفتار برای او تشویق هایی در نظر بگیرید.

برداشتن وسایل دیگران ممکن است در هر سنی رخ دهد؛ اما معنای این عمل به اقتضای سن و شرایط افراد متفاوت است. این رفتار در سنین خردسالی تا حدودی شایع است و انگیزه کودکان در این زمان اغلب لذت بردن از داشتن چیزی یا اقناع حس کنجکاوی است.

بنابراین بچه ها معمولاً تلاش می کنند تا به وسایلی که والدین استفاده از آن را منع کرده اند یا متعلق به دوستان شان است دست یابند. کودکان کم سن و سال که هنوز به مدرسه نمی روند اغلب بدون آن که ارزش مادی اشیا را درک کنند، دست به این کار می زنند، آن ها حتی گاه از این که برداشتن چیزی بدون پرداخت پول یا اجازه از صاحب آن اشتباه است مطلع نیستند.

در واقع با آن که ممکن است به وسایل خود حساس باشند اما احتمال دارد مفهوم مالکیت برای دیگران را درک نکنند. هم چنین ممکن است کودکان به علت خشم، آزار رساندن به سایرین و یا داشتن استرس در محیط خانواده به انجام این عمل اقدام کنند.

چه باید کرد؟
 البته نمی توان به صرف این که کودک به رشد لازم نرسیده است یا چون مشکلات خاصی در محیط خانواده دارد از کنار این رفتار به سادگی عبور کرد، اما خشونت و تنبیه شدید نیز شیوه برخورد مناسبی نخواهد بود.

بنابراین در ادامه به صورت خلاصه به برخی راه حل ها اشاره می شود:

۱) مراقب برخورد اول باشید:
برخورد والدین در مقابل مشاهده نخستین بار از انجام این رفتار بسیار حائز اهمیت است. وقتی برای اولین بار از این عمل کودک اطلاع می یابید باید تلاش کنید تا آرامش خود را حفظ و از کاربرد واژه هایی مثل "دزد" و "دزدی کردن" خودداری کنید. رفتارهای خشن و بسیار تند با کودک زمینه را برای ایجاد مشکلاتی دیگر از جمله دروغگویی فراهم می سازد.

۲) اشتباهش را با روش قابل فهم توضیح دهید:
بهترین روش آن است که بد بودن این کار را به شیوه ای قابل فهم برایش توضیح دهید مثلاً احساس فردی که وسیله اش در دست کودک شماست را شرح دهید. هم چنین با یک مثال ساده او را متوجه کنید که اگر شخص دیگری همین کار را با خود او می کرد تا چه حد رنجیده می شد. چنانچه کودک مفهوم قوانین را درک می کند به او بگویید که این کار خلاف قانون است.

۳) جریمه ای کوچک برای کودک در نظر بگیرید:
با آن که کودک بدون درک زشتی این کار، وسایل دیگران را برداشته است اما بهتر است که جریمه ای کوچک برایش تعیین کنید تا دریابد که از این عمل ناخشنود هستید. البته این جریمه را با اقتدار و مهربانی، به دور از هرگونه خشونت ارائه کنید. مثلا محروم شدن از دیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه اش در همان روز می تواند یک جریمه مناسب با سن کودک باشد.

۴) شرایط را برای جبران اشتباهش فراهم کنید:
بدون آن که عزت نفس و شخصیت کودک زیر سوال رود یا برچسب دزدی به او بخورد، باید شرایط را برای جبران این اشتباهش فراهم کنید. به عنوان مثال اگر چیزی از مغازه برداشته است باید عذرخواهی و پول آن را پرداخت کند یا اگر وسیله همکلاسی اش را برگردانده است، به او بگویید علاوه بر عذرخواهی، هدیه ای هرچند کوچک به او بدهد.

۵ ) بیش از حد آسان نگیرید:
آسان گیری بیش از حد به این بهانه که کودک تان هنوز کوچک است و درک لازم را ندارد خود می تواند باعث تثبیت رفتار در کودک شود و این کار را به یک عادت برای او تبدیل کند. بنابراین بی توجهی دائمی به این گونه رفتارها یکی از نامناسب ترین شیوه هاست.

۶) ریشه این اشتباه را قطع کنید:
بررسی کنید تا دریابید که چه مشکلی باعث شده است تا کودک شما این رفتار را انجام دهد. مثلاً گاه کودک واقعاً به چیزی احتیاج دارد اما والدین این نیاز کودک را نادیده می گیرند و او مجبور می شود خود راه حلی برای مشکلش پیدا کند و چه روشی آسان تر از استفاده از وسیله شخص دیگری که در دسترس او قرار دارد؟! همچنین می توانید بررسی کنید که آیا در محیط کودک مشکلی وجود دارد که او به ناچار استرس و پریشانی خود را به این نحو نشان می دهد؟!

۷) خودتان الگو باشید:
یکی از راه های مناسب برای آموزش رعایت حق مالکیت دیگران، رعایت این حقوق از سوی والدین است. پدران و مادران باید مراقب رفتار خود باشند مثلاً بدون اجازه به وسایل سایر اعضای خانواده دست نزنند و حتی برای استفاده از وسایل کودک نیز از او اجازه بگیرند.

۸ ) پیشگیری کنید:
پیشگیری از این رفتارها بهترین روش ممکن است. از همان دوران کودکی تلاش کنید تا مفهوم مالکیت را به او آموزش دهید. مثلاً به او بگویید که باید برای برداشتن وسایل دیگران اول اجازه بگیرد در صورت عمل به این رفتار برای او تشویق هایی در نظر بگیرید.

۹) در صورت لزوم به روان شناس مراجعه کنید:
اگر کودک شما به دفعات به حقوق دیگران احترام نمی گذارد و وسایلشان را برمی دارد و این عمل را همراه با خشونت، لجبازی و به قصد آزار سایرین انجام می دهد، ضرورت دارد که از راهنمایی های روان شناس یا روان پزشک نیز استفاده کنید.

منبع: روزنامه خراسان