کد خبر: 150266
ف
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
کتاب «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام طاهریان تا آل‌بویه» کوشیده با بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام به ویژه دوره فرمانروایی دولت‌های ایرانی پاسخی برای پرسش‌های پژوهشگران ارائه کند.

به گزارش ثریا - کتاب «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام طاهریان تا آل‌بویه»، کوشیده با بررسی تاریخ ایران در چهار سدۀ نخستین پس از اسلام به ویژه دوره فرمانروایی دولت‌های ایرانی پاسخی برای پرسش‌های پژوهشگران ارائه کند. پنجمین کتاب از مجموعه تاریخ ایران زمین کوشیده است که عموم ایرانیان را با تاریخ و تمدن کهن ایرانی آشنا کند.

فتوحات عرب‌های مسلمان در سده هفتم میلادی از رویدادهای بسیار مهم و تاثیرگذار تاریخ جهان است؛ آن‌ها در مدت کوتاهی دو دولت نیرومند ساسانی و روم شرقی(بیزانس) را شکست دادند و قلمرو پهناوری از خراسان تا مراکش را به تصرف خود درآوردند.

ایران تنها تمدن کهنی بود که در دو سده نخستین پس از اسلام بخشی از قلمرو خلافت بود ولی امروزه بخشی از «جهان عرب» نیست؛ مردم آن همچنان پیوندهای استواری با هویت باستانی خویش دارند و فارسی زبان اداری، آموزشی و فرهنگی آنان است. این استثناء شگفت‌انگیز پرسش‌های تاریخی بسیاری به همراه داشته است: چه شد که ایرانیان دین اسلام را پذیرفتند ولی زبان و فرهنگ عربی را نپذیرفتند؟

فرهنگ ایرانی چگونه در برابر تندباد بنیادکن فرهنگ عربی دوام آورد و خود را با ارزش‌ها و آموزه‌های اسلامی سازگار کرد؟ زبان فارسی چگونه خود را از زیر سایه سنگین زبان عربی بیرون کشید و به یکی از زبان‌های ادبی مهم جهان تبدیل شد؟ و از همه مهم‌تر چه عوامل سیاسی و فرهنگی سبب شدند ایرانیان ایرانی بمانند در حالی که دیگر اقوام باستانی در عراق و سوریه و شمال آفریقا عرب شدند؟

قسمتی از متن کتاب

سامانیان و خلافت عباسی

سامانیان برخلاف دیگر دولت‌های ایرانی رابطه‌ای دوستانه با خلافت عباسی داشتند؛ مهمترین دلیل این رابطه دوری قلمرو سامانیان بود. بخارا پایتخت سامانیان حدود ۲۵۰۰ کیلومتر با بغداد فاصله داشت و مرزهای غربی دولت سامانی از ری فراتر نمی‌رفت، بنابر این از نگاه خلافت عباسی، سامانیان بر سرزمینی فرمان می‌راندند که سال‌ها پیش از دست رفته بود و بازپس‌گیری و ادارۀ آن برایشان امکان‌پذیر نبود.

در کنار این، سامانیان مشروعیت دینی و سیاسی خلافت عباسی را نیز به رسمیت می‌شناختند و خود را دوستدار خاندان عباسی می‌دانستند و گاه با دشمنان خلافت نیز می‌جنگیدند. این دو دلیل سبب می‌شد خلفای عباسی که با انبوه گرفتاری‌های سیاسی در پیرامونشان روبه‌رو بودند هرگز درپی توطئه ضدسامانیان برنیایند.

این رابطۀ دوستانه و بدون تنش تا پایان خلافت مستکفی بالله (۳۳۳-۳۳۴ ه‎.ق) ادامه داشت. در سال ۳۳۴ه.ق احمد معزالدوله یکی از امیران بویه بغداد را تصرف و مستکفی را برکنار کرد، سپس فردی دیگر از دودمان عباسی با نام مطیع‌لله (۳۳۴-۳۶۳ ه.ق) را جانشین او کرد.

نوح یکم سامانی ازاین رویداد خشمگین شد و نخستین تنش سیاسی مهم بین خلفای عباسی و امیران سامانی آغاز شد. امیر نوح خلیفۀ جدید رابه رسمین نشناخت و فرمان داد در قلمرو سامانی همچنان به نام مستکفی سکه بزنند، به این ترتیب رابطۀ سامانیان و عباسیان تا پایان فرمانروایی امیرنوح یکم قطع شد.

امیرعبدالملک یکم سامانی پا را از این فراتر گذاشت و در سال ۳۴۴ ه.ق نام هیچ خلیفه‌ای را بر سکه‌های خود ضرب نکرد که نشانۀ اعلام استقلال سامانیان بود. مطیع‌الله که از این وضعیت ناخشنود بود با عبدالملک یکم مذاکره کرد و سرانجام در سال ۳۴۵ ه.ق بار دیگر رابطۀ عباسیان و سامانیان برقرار شد و در این سال نام مطیع‌لله بر سکه‌های سامانی ضرب شد (قوچانی ۱۳۷۸، ۲۰۴).

دراین دوران خلفای عباسی فرمان‌بردار امیران بویه بودند و از مقام خلافت فقط نامی بی‌مسما باقی مانده بود. امیران سامانی از نفوذ دودمان بویه در دستگاه خلافت عباسی ناخشنود بودند و هربار که خلیفه به خواست امیران بویه تغییر می‌کرد، از ضرب سکه به نام خلیفۀ جدید خودداری می‌کردند. بنابراین رابطۀ عباسیان و سامانیان تا پایان دولت سامانی پراز فراز و نشیب بود. (همان ۲۰۶) (صفحه ۶۵ و ۶۶)

کتاب «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام طاهریان تا آل‌بویه» نوشته محسن جعفری در ۱۴۴ صفحه، در قطع وزیری، با شمارگان۱۱۰۰ نسخه و در زمستان ۱۴۰۲ منتشر شد.

منبع : انتشارات ققنوس


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

رویدادهای مهم و تأثیرگذار دنیای کریپتوکارنسی در سال ۲۰۲۴

مهلت شرکت در جشنواره رویدادهای برتر دانشگاه‌ها جریان» تمدید شد

کتاب کارآفرینی و تشخیص فرصت‌ها بررسی می‌شود

نام شهید رحمتی بر یکی از سالن‌های دانشگاه خوارزمی

نقش مراکز آموزش عالی غیردولتی در تحول نظام آموزشی کشور

پیام تسلیت رییس دانشگاه خواجه نصیر به فرزند امیرعبداللهیان

نخستین نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی به کار خود پایان داد

ابراز همدردی بیش از ۲۵۰ سینماگر در پی شهادت خادمان ملت

ادای احترام جشنواره کن به رئیس جمهور شهید

موزه‌های سراسر کشور دوم خرداد تعطیل است

همدردی هنرمندان تجسمی با خلق آثار هنری

تصویر قدیمی از شهید آیت‌الله سیّد محمدعلی آل هاشم به‌همراه استاد شهریار

۲ نماهنگ به مناسبت شهادت رئیس‌جمهوری منتشر شد

جامعه دانشگاهی باید وقایع پس از شهادت رییس جمهور را موشکافانه بررسی کند

کتاب‌هایی که شهید رئیسی نوشته بود

آغاز پیش‌ثبت‌نام کلاس اولی‌ها در مدارس شاهد از امروز

آغاز ثبت‌نام نقل‌ و انتقالات معلمان از ۵ خرداد + ضوابط و مقررات

آیت‌الله رئیسی آموزش و پرورش را به اولویت کشور تبدیل کرد/ لزوم تداوم راه شهیدجمهور

طرح مربوط به تغییر در شیوه برگزاری کنکور به مجمع تشخیص مصلحت رفت

برگزاری امتحانات نهایی از شنبه

از دستور بازگشایی حضوری دانشگاه‌ها تا تبدیل این مراکز به اتاق فکر اندیشه‌ورزی دولت

آیت‌الله رئیسی، الگویی برای سیاستمداران کشور است

بیانیه اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل در پی شهادت آیت الله رئیسی و همراهانشان

قدردانی نمایندگان مجلس از عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی

تبیین گری اساتید در کلاس های درس برای معرفی شخصیت شهید رییسی

اعلام اسامی پذیرفته‌شدگان استعدادهای درخشان دانشگاه خواجه نصیر

امکان رفع نقص مدارک داوطلبان آزمون فلوشیپ ۱۴۰۳ فراهم شد

اعلام جزییات سامانه دستیاران برای شرکت در آزمون ارتقا و گواهینامه

نتایج نهایی کنکور ۱۴۰۳ در نیمه مهرماه اعلام می‌شود

کلاس‌های عصر دانشگاه قم تعطیل شد

حوادث کمر شکن در کشور ما تحمل می‌شود و راه شهیدان ادامه می‌یابد

دسته بزرگ عزاداری هیأت دانشجویی به مناسبت شهادت رئیس جمهور

تصویری از سوگواری همسر رئیس‌جمهور و آیت الله علم الهدی بر پیکر ایشان

شهادت در راه خدمت بی وقفه و مخلصانه به مردم افتخار بزرگی است

آخرین مهلت ثبت نام بدون آزمون دکتری پیام نور اعلام شد

نوبت دوم کنکور سراسری در روزهای ۲۱ و ۲۲ تیر برگزار می‌شود

چهارشنبه سراسر کشور تعطیل است

لغو همه امتحانات دانش‌آموزان تا پایان هفته جاری/ تقویم جدید آزمون‌های مدارس اعلام می‌شود

شهید آیت الله رئیسی یک چهره فراملی بود

پیام تسلیت طیب‌نیا در پی شهادت سید ابراهیم رئیسی

بیانیه سازمان امور دانشجویان در پی شهادت رییس جمهور ایران

احتمال تغییر زمان برگزاری نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳

فقدان شهید آیت الله رئیسی ضایعه بزرگی برای کشور خواهد بود

تسلیت مدیر انجمن سواد رسانه‌ای به‌خاطر شهادت رییس جمهور

آرتین شبح‌کش به بازار آمد

جهاددانشگاهی شهادت آیت‌الله رئیسی و همراهانش را تسلیت گفت

تسلیت مدیر حوزه‌های علمیه خواهران در پی شهادت رئیس جمهور و یاران

چقدر سخت است باور نبودنت ...

هر لحظه شهادت را در چهره نورانی آیت الله رئیسی می‌دیدم

دانش‌آموزان در زمان مقرر در محل آزمون امتحانات نهایی حاضر شوند

زلفی‌گل: الحق که سید و سالار اخلاق و ایمان بودی

فعالیت دانشگاه‌ها تا زمان اطلاع از طرف دولت برقرار است

برگزاری امتحانات نهایی دانش‌آموزان طبق برنامه

امیرعبداللهیان عنایت ویژه به موضوعات بین‌الملل دانشگاه شریف داشتند

پیام تسلیت سرپرست سازمان ملی سنجش و ارزشیابی در پی شهادت رئیس جمهور

خانه کتاب و ادبیات ایران شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت

هم‌کلاسی‌های «شریف» در سوگ پدران خود

واکنش جامعه دانشگاهی به شهادت رییس جمهور و همراهان

جای خالی شهید جمهور در جلسه هیات دولت+عکس

آیت الله رئیسی الگوی شهید رجایی را دوباره برای مردم زنده کرد

پیام تسلیت خیرین مدرسه‌ساز در پی شهادت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران

روایت وزیر آموزش‌وپرورش از پیگیری و حل مشکل ‌دانشگاه فرهنگیان توسط رئیس‌جمهور

نسخه تلخیص جامع علم کلام توماس آکوئیناس چاپ شد

لغو برخی برنامه‌های دانشگاه تهران در پی شهادت رییس‌ جمهور

پیام تسلیت وزارت علوم در پی شهادت رییس جمهور

تعطیلی درس یک مرجع تقلید به دلیل شهادت رییس جمهور و همراهان ایشان

کلاس‌های دانشگاه تهران تا اطلاع ثانوی دایر است

استقامت سید محرومان در حل مشکلات مردم مثال زدنی است

کلینیک صنعت پتروشیمی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی می‌شود

کلاس‌های دانشگاه‌ها فعلا برقرار است/منتظر تصمیم هیات‌ دولت هستیم

حرکت اعتراضی دانشجویان آمریکایی، رنسانسی در جنبش دانشجویی دنیا

رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت

۱۰ هزار کلاس درس در اصفهان به بازسازی، بهسازی و نوسازی نیاز دارند

مدیریت خانواده» و «سبک زندگی دختران و پسران در کتابهای درسی

اعلام شهریه مدارس غیردولتی طی چند روز آینده

امتحانات دانش‌آموزان امروز برگزار می‌شود

۱۵ ایده برتر درباره محصولات دانش‌بنیان در همایش ملی فن‌آوری و نوآوری ارائه شد

سن کمتر؛ شانس بیشتر در جذب هیات علمی

پیام دانشگاه صنعتی شریف در پی بروز سانحه برای بالگرد رییس جمهور

چالش‌های محققان علوم تجربی و انسانی در بررسی آیات الهی در طبیعت

چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟

بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند

تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس

گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس

تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس

حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت

گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس

ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس

حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید

آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود

بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض‌ دایناسورها شد+عکس

تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت

تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس

بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس

جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس

کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد

موزیلا فایرفاکس به‌ کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد

قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند

رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس

ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس

ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس

اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل

کشف استخر سرپوشیده‌ ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس

خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش‌ باشند+عکس

منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید

گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس

سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم

اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است

تصاویر واضح‌ از بالگرد رئیس جمهور پیش از وقوع سانحه

خبر بد OnePlus برای طرفداران این نوع گوشی