به گزارش ثریا - نشست تخصصی «رسانه و سیاستزدایی از سوژه زنان» با حضور سهیلا خلجی (پژوهشگر و مدرس دانشگاه) و با دبیری صغری صالحی (عضو هیأتعلمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) برگزار شد.
سهیلا خلجی در ابتدای سخنان خود با استناد به یک بررسی انجامشده در آذرماه درباره میزان اخبار مربوط به زنان، گفت: براساس این بررسی یکماهه و محدود که فقط آذرماه را رصد کرده است، به غیر از ورزش بانوان به عنوان موضوعی که به طور اختصاصی به زنان تعلق دارد، فقط ۲۵٪ اخبار اختصاصاً به موضوع زنان پرداخته است که رویکرد اطلاعرسانی در آنها، ۵۳٪ خبر محض (خبر یک رویداد)، ۲۹٪ مصاحبه و ۱۸٪ بهصورت گزارش بوده است.
خلجی با برشمردن مواردی چون اشتغال و بیکاری، دانشآموختگان بیکار، زنانهشدن فقر، آسیبهای فضای مجازی، مادران مجرد، مهاجرت به شهرهای بزرگ و زندگی مجردی، سهم ناچیز زنان از منابع قدرت و تصمیمگیری، بهعنوان موضوعات مرتبط با زنان، با مروری بر برنامههای توسعه و اشاره به محوریت آنها درخصوص زنان، افزود: برنامه اول توسعه، ۱۵ بار، برنامه دوم ۸ بار، برنامه سوم ۲۱ بار، برنامه چهارم ۳۹ بار، برنامه پنجم ۱۱ بار و برنامه ششم توسعه ۱۰ بار به موضوع زنان پرداخته است که در برنامه آخر به عنوان برنامه جاری و حال حاضر، موضوع زنان با محوریت زنان سرپرست خانوار، خانواده و تأمین اجتماعی زنان دارای سه فرزند و بالاتر، مورد تأکید قرار گرفته است. همین مقدار موضوعیت و ظهور و بروز زنان در برنامههای توسعه، میتوانسته ظرفیت کار عظیمی را برای رسانهها فراهم کند. طبیعتاً هر رسانهای به فراخور بخشهای مرتبط با زنان خود، میتواند هر کدام از این برنامهها را در دستورکار قرار دهد و به آن بپردازد. چراکه این موضوعات تمامشدنی نیستند و اینگونه نیست که بگوییم که آنچه که موضوع برنامه اول توسعه و در بازه زمانی ۵ ساله بوده، هماکنون نمیتواند موضوعیت داشته باشد. این موضوعات میتوانند امروز هم در دستورکار رسانهها قرار گیرند.
این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به جریانهای خبرنویسی ادامه داد: دو جریان رویدادگرا و فرآیندگرا در خبرنویسی وجود دارد. جریان رویدادگرا، صرفاً خبری از وقوع یک رویداد است که راحتترین نوع خبرنویسی هم محسوب میشود. اما جریان فرآیندگرا، موضوعات مختلف را انتخاب میکند، با چند صاحبنظر درباره آن صحبت میکند، موضوع را به نقد میگذارد و درباره آن مطالبهگری میکند. در این نوع خبرنویسی که سازمانهای ذیربط و نهادهای تصمیمگیر و برنامهریز را درگیر ماجرا میکند، گزارشی ایجاد میشود که به سوالات اساسی آن موضوع جواب میدهد. به این مدل، روزنامهنگاری توسعه میگویند که برای موضوعات زنان، چنین اتفاقی نیفتاده است. موضوعات زنان در حد «وی گفت»، «وی افزود» باقی مانده است. از طرف دیگر، خبرهای ما شخصیتمحور هستند و علت این مسأله، رویدادمدار بودن آنهاست. یعنی فردی را در مصدر یک اتفاق میداند و درباره آن خبر میدهد و بعد، کارش با آن موضوع و با آن فرد تمام میشود. لذا موضوع، با همان رویکرد رویدادمحور و شخصیتمحور ارائه میشود، بدون اینکه بررسی شود و درباره آن مطالبهگری صورت گیرد. زمانی در رسانهها موضوع ازدواج سفید مطرح بود و دهها نفر درباره آن صحبت میکردند، اما امروز دیگر حرفی از آن در رسانهها نیست، علت آن هم همین رویدادگرا بودن خبرها است. این مسأله میتواند دلایل متعددی داشته باشد اما یکی از آنها، مرتبط بودن میزان دریافتی خبرنگار با خبرهاییست که تولید میکند. بنابراین ممکن است کسی بخواهد روی موضوعی کار کند و یک ماه زمان صرف آن کند، اما چون در پایان ماه، میزان عایدی آن فقط براساس همان یک خبر خواهد بود، لذا ترجیح میدهد این کار را نکند و به خبرهای رویدادمحور بپردازد.
مشاور سابق امور زنان شهرداری، با بیان اینکه موضوعات زنان موضوعات سیاسیشده هستند، یادآور شد: مواردی مانند حجاب، گواهی بکارت، قتلهای ناموسی، محدودیتهای زنان در حوزههای ورزشی، اسیدپاشی، کودکهمسری و …، ازجمله موضوعاتی هستند که از سوی رسانههای فارسیزبان خارج از کشور طرح و تبدیل به یک موضوع سیاسی میشوند که اگر رسانه داخلی هم به یکی از آنهابپردازد، متهم به همکاری با رسانههای خارجی میشود. کار اصلی ما این است که فهرستی از موضوعات زنان به کمک متخصصان حوزه علوم اجتماعی، تهیه کنیم و وزن هریک از آنها را مشخص کنیم. اگر ما بهطورمثال از عدم پخش مسابقات بانوان در رسانه انتقاد میکنیم، خب مسائل دیگر هم هستند که از رسانه پخش نمیشود ازجمله مثل ارائه الگوهای موفق از زنان در قالب یک رویکرد جوانپسند. به طوریکه جوان نمیتواند با آنچه که از رسانه پخش میشود، همذاتپنداری کند. لذا از همینجا متوجه میشویم که چقدر موضوعات زنان، سیاسی شده و در این حوزه، مغفول مانده است. چون همواره ما به موضوع زنان، نگاه سیاسی داشتهایم و به دلیل این نگاه سیاسی، بخشی از موضوعات مغفول مانده و بخش دیگری از موضوعات جلوی آنها قد علم کرده است. رسانه هم چون بازتابدهنده است، همین موضوعات را بازتاب میدهد.
خلجی بخش دیگری از سیاسیشدن موضوعات زنان را مربوط به دالهای مرکزی گفتمانهای حاکم دانست و خاطرنشان کرد: ما دو دال مرکزی داریم که منبعث از رویکرد دولت و مجلس است؛ یکی دال مشارکت و دیگری، دال خانواده است. این دو در ظاهر، در جریانهای سیاسی، متناقض هم نشان داده میشوند. یک جریان، مشارکت و جریان دیگر، خانواده را آن هم به طور افراطی برجسته میکنند. در حالیکه این دو، هیچ تناقضی با هم ندارند. این مسأله به این دلیل است که ما مسأله زنان را صرفنظر از اینکه چه رویکردی روی کار است، بررسی نمیکنیم و دردناکترین بخش موضوع همین است. مثل اینکه زمانی به موضوع رفتن زنان به ورزشگاهها پرداخته میشود، گو اینکه تنها مسأله زنان، همین است! یا در دوره دیگر، به شکل افراطی به موضوع خانواده پرداخته میشود و دیگر حوزهها مغفول میماند. بهتر است که فارغ از هرگونه نگاه سیاسی، به مسأله زنان نگاه کنیم و در این راستا، لازم است با رویکرد جامعهشناسی نگاه کنیم و با دادن یک هویت مستقل به موضوع زنان، آن را تعریف و تبیین و سپس در اختیار سیاستگذاران قرار دهیم.
وی در ادامه همین عوامل اقتصادی (نیاز خبرنگاران به دریافتی معقول)، اجتماعی (نیاز جامعه به آرامش) و سیاسی (ترجیح رسانهها در نپرداختن به موضوعات سیاسی) را ازجمله عوامل موثر بر فقدان مطالبهگری رسانهای در حوزه زنان خواند و با اشاره به انواع ظرفیتها در توانمندسازی زنان در رسانهها تأکید کرد: ما ظرفیتهای قانونی بالایی به عنوان سوژه برای پرداختن رسانهها به موضوع زنان داریم که برنامههای توسعه ازجمله آنهاست. اما ظرفیتهای اجتماعی و سیاسی بنا به دلایلی که ذکر آنها رفت، در این حوزه وجود ندارد. پیشنهاد من این است که توانمندسازی زنان را برمبنای روزنامهنگاری توسعه در دستورکار قرار دهیم. توانمندسازی به معنای توانایی انجام انتخابهای استراتژیک در زندگی از سه جنبه منابع، عاملیت و دستاوردها.
خلجی در پایان گفت: مثلاً در موضوع زنی که از همسرش جدا میشود، ببینیم آیا قبل از این تصمیم، مهارتهای فکری، آموزشهای لازم، حق داشتن انتخابهای دیگر و … را داشته است یا خیر و سپس به عنوان روزنامهنگار ببینیم چه کاری میتوانیم برای او انجام دهیم. از این لحاظ که برای آموزشها و مهارتآموزیهای او تا چه اندازه میتوانیم به نهادهای مسئول تلنگر بزنیم و نیز برای توانمندسازی آنها اقدام کنیم. در این راستا باید ابتدا نگاهمان را به مسأله زنان تغییر دهیم. مسأله زنان نه فقط مسأله زنان سرپرست خانوار است و نه فقط مسأله ورود زنان به ورزشگاه. اگر میخواهیم به موضوعات زنان کمک کنیم، پیشنهادم به خبرنگاران این است که از موضوعات کمتر سیاسی و از سوژههای بسیار کمخطر و غیرملتهب، شروع کنند که هم اثر خود را به موضوع زنان و هم بر جامعه خواهد گذاشت.
منبع : پژوهشگاه فرهنگ و هنرو ارتباطات
آزمون میان دوره پیش کارورزی پزشکی ۱۷ خردادماه برگزار میشود
شیوه نامه افزایش حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد تشریح شد
۲۴۰ رشته محل دانشگاه آزاد در واحدهای بزرگ ادغام شد
شخصیت قصههای ایرانی بر روی پوستر نمایشگاه کتاب
شرایط دریافت وام دانشجویی چیست؟
افزایش حضور دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران در رتبهبندی آسیایی تایمز ۲۰۲۴
کمبود ۷۰ هزار نیروی پرورشی و مشاور در مدارس
دولت سیزدهم مجدانه بهدنبال ارتقای منزلت و معیشت معلمان است
علوم پایه نیازمند بودجه مناسب است/باید تصمیمات بزرگ گرفته شود
شورای راهبردی دانشکده علوم خانواده درمسیر شکلگیری/برخی شخصیتهای حقوقی عضویت را نپذیرفتند
جذب سرباز امریه در سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
استقبال کم فرهنگیان از طرح بکارگیری دوباره بازنشستگان/ نرخ حقالتدریسها، علت عدم استقبال
حضور گروههای مردمی در فعالیتهای پرورشی
رایگان بودن مدارس سمپاد برای دانشآموزان ۴ دهک اول/ والدین تخلفات را اطلاع دهند
سرکوب دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین با لابی رژیم صهیونیستی صورت میگیرد
نشریات دانشجویی روایتگر جنبشهای دانشجویی در حمایت از غزه باشند
پیام تسلیت رییس دانشگاه تهران در پی درگذشت دانشجوی نخبه
در نشست هماندیشی وزرای ادوار وزارت علوم چه گذشت؟
کسب چهار افتخار علمی بینالمللی توسط عضو پیوسته فرهنگستان علوم
ضرورت مشارکت ذینفعان حوزه علوم انسانی در تدوین سیاستها
ماده واحده «اصلاح ماده 4 آییننامه شورای تخصصی حوزوی»
صدور مجوز اجرای ۲۴دوره کوتاه مدت اشتغالمحور در دانشگاه علمی کاربردی
انتشار کلید اولیه پنجاه و یکمین دوره آزمون دستیاری پزشکی
در چهلوششمین دوره مسابقه ریاضی دانشجویی در سطح کشوری، ۴ دانشجوی دانشگاه کاشان حضور یافتند و از این میان، ۲ نفر موفق به کسب مدال شدند.
درِ دانشگاههای ایران به روی دانشجویان معترض آمریکایی باز شد
موافقت دولت با راهاندازی دانشگاه فرهنگیان در گلپایگان
بیرون کردن دانشجویان فرانسوی توسط پلیس پاریس
مقایسه صحنه اعتراضات دانشجویی در ایران و آمریکا
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
اعلام نتایج اولیه آزمون دستیاری پزشکی در نیمه دوم خرداد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
به تشکلهای دانشجویی گرنت اعطا میشود
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترینهای آسیا در رتبهبندی تایمز
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار میشود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاهها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشمها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزشهای جهانی
آدرخش و رقص فانتومها در نمایشگاه کتاب طنین میاندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرحهای حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام میشوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبتنام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهشسراهای دانشآموزی
خدمات رایگان دندانپزشکی برای دانشآموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
خودروهای پرنده غول پیکر در آسمان به پرواز درآمدند
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.