به گزارش ثریا - تحصیل در دانشگاه های برتر دنیا رویای بسیاری از جوانان است تا بتوانند با اتکا به تحصیل در موسسه ای معتبر به شغل مناسبی دست یابند و آینده خود را تامین کنند. اما به نظر می رسد این رویا در آمریکا و انگلیس فقط برای قشر و عده خاصی از افراد فراهم است. با وجود ادعاهای مختلف این دانشگاه ها برای اختصاص بودجه و اسکالرشیپ جهت گزینش دانشجویانی مستعد که خانواده های ثروتمندی ندارند، آمار و اخبار نشانگر روایت دیگری هستند. بسیاری از این دانشگاه ها همچنان تمایل به انتخاب دانشجویان ثروتمندی دارند که شهریه های خود را یک جا پرداخت می کنند یا والدین شان کمک های مالی زیادی می کنند.

از سوی دیگر برخی از این دانشگاه ها کمک هزینه هایی به دانشجویان ارائه می کنند که بارها مورد انتقاد قرار گرفته زیرا سود بازپرداخت آنها تا مدت ها دانشجو را گرفتار می کند. در این میان پاندمی کرونا نیز موجبات نارضایتی دانشجویان را فراهم کرده و در برخی از دانشگاه ها موجب شکایت آنها شده است.

در همین راستا در این گزارش برخی از اقدامات دانشگاه های برتر آمریکا را بررسی می کنیم که انتقادات و شکایاتی را نیز در بر داشته است.

تبانی دانشگاه های برتر علیه دانشجویان طبقه متوسط

دانشگاه های جورج تاون، کلمبیا و انستیتو فناوری کالیفرنیا جزو ۱۶ کالج منتخبی هستند که از سوی دانشجویان متهم شده اند با توطئه چینی کمک های مالی برای دانشجویان را محدود کرده اند.

این شکایت در دادگاه ایالت ایلینویز ثبت شده و طبق آن دانشگاه ها از یک روش مشترک برای محاسبه کمک مالی مورد نیاز دانشجویان استفاده کردند تا در حقیقت سرمایه هایی که این موسسات آموزش عالی در اختیار دانشجویان طبقه کارگر و متوسط قرار می دهد را محدود کند.

وکلای این دانشجویان تخمین می زنند بیش از ۱۷۰ هزار دانشجویی که طی سال های قبل کمک هزینه دریافت کرده اند و در نتیجه چنین عملکردی با خسارت روبرو شده اند.

این دانشگاه ها جورج تاون، کلمبیا، کل تک، نورث وسترن، بروان، دانشگاه شیکاکو، کرنل، یل، دارتموث، پنسیلوانیا، دوک، امروی، وندربیلت،MIT، دانشگاه نوتردام و رایس هستند.

براساس قانون آمریکا دانشگاه ها می توانند با ایجاد دستورالعملی هماهنگ، دانشجویان را بدون توجه به وضعیت مالی شان و فقط براساس شایستگی هایشان قبول کنند، چنین روشی را گزینش «Need Blind » می نامند.

اما در این میان دانشجویانی که می توانند کل شهریه را پرداخت کنند، برای مدیران جذاب تر هستند زیرا آنها می توانند هزینه اسکالرشیپ ها و گرنت ها را جبران کنند.

سیاست های «Need Blind» برای ایجاد تنوع اقتصادی و نژادی در دانشگاه های برتری اجرا می شوند که از دیرباز به قلعه ای برای افراد ثروتمند و با نفوذ قلمداد می شدند.

برخی از دانشگاه های برتر به دلیل کمک های مالی انبوه به دانشجویان کم درآمد مشهور هستند. آنها به دانشجویان وعده می دهند که نیازی به وام ندارند.

اما وکلای دانش آموختگان این دانشگاهها ادعا می کنند حداقل ۹ دانشگاه از جمله جورج تاون، پنسیلوانیا و دوک با استفاده از سیاست هایی که به فرزندان اهداکنندگان مالی پیشین یا احتمالی اجازه می دهد در دانشگاه حضور داشته باشند، نشان داده اند که قشر ثروتمند را ترجیح می دهند. برخی از دانشگاه ها نیز توانایی دانشجو برای باز پرداخت کمک هزینه تحصیلی در زمان ثبت نام آنها در برنامه های خاص را بررسی می کنند یا آنها را از فهرست انتظار ثبت نام حذف می کنند.

دانشگاه های برتر یا ناقضان قانون آنتی تراست

رابرت جی گیلبرت مدیر شرکت حقوقی «گلیبرت لیتیگیتورز و وکلا» در این باره می گوید: این دانشگاه های منتخب در حال حاضر دروازه بان رویای آمریکایی هستند و این دروازه را به روی بسیاری از افراد مستعد می بندند. گیلبرت یکی از وکلای دانشجویان سابقی است که این شکایت را ثبت کرده اند.

این در حالی است که کارن پرت سخنگوی دانشگاه یل در این باره می گوید: سیاست کمک های مالی یل ۱۰۰ درصد مبتنی بر قانون است.

برایان کلارک سخنگوی دانشگاه براون نیز در ایمیلی ادعا می کند این دانشگاه تاکنون هیچ شکایتی دریافت نکرده و فقط با گزارش رسانه ها از این روند مطلع شده است.

او در این باره می گوید: با توجه به بررسی اولیه، شکایت علیه براون هیچ پایه و اساسی ندارد و دانشگاه آماده است این امر را به طور شفاف نشان دهد.

البته کمک های مالی میان دانشگاه های برتر از مدت ها قبل نیز دلیلی برای شکایت های قانونی بوده است. در سال ۱۹۹۱ میلادی وزارت دادگستری آمریکا ۸ دانشگاه لیگ آیوی (دانشگاه های خصوصی براون، کلمبیا، کرنل،پنسیلوانیا، هاروارد، پرینستون، یل و دارتموث) و MIT را به دلیل نقض قانون آنتی تراست و سختگیری در ارائه کمک های مالی متهم کرد. این دانشکده ها کمک های مالی را به دانشجویان منتخبی ارائه می کردند که در چند دانشگاه پذیرفته شده بودند. به گفته دادستان ها این روند رقابت برای هزینه شهریه را سخت تر می کرد. هرچند MIT توافق کرد خارج از دادگاه این شکایت را تسویه کند.

پس از این رویداد در سال ۱۹۹۴ میلادی قانونی تصویب شد که به دانشگاه ها اجازه می داد سیاستNeed-blind را اجرا کنند.

کالج ها توانستند استانداردهای کمک مالی خود را ایجاد و استفاده کنند و دیگر نیازی به مذاکره یا مقایسه دستاوردهای دانشجویان نبود. هدف این اقدام ترویج دسترسی یکسان به خصوص برای دانشجویان خانوارهای کم درآمد به تحصیلات بود.

با توجه به این قانون ۲۸ دانشگاه منتخب در ۱۹۹۸ میلادی گروه ۵۶۸ رئیس (568 Presidents) را تشکیل دادند تا با توافق نظر ، فومول بندی خاصی برای کمک های مالی ارائه کنند.

در شکایت ذکر شده این روش به میزان زیادی روی توانایی درخواست کننده برای پرداخت هزینه کلی تمرکز می کند. (مبلغی که دانشجویان پس از دریافت گرنت، اسکالرشیپ و اعتبار مالیاتی) پرداخت می کنند. در شکایت دانشجویان ادعا شده، دانشگاه هایی که این رویکرد را اتخاذ می‌کنند، در سال های متوالی به‌طور مصنوعی میزان خالص شهریه دریافت‌کنندگان کمک‌های مالی را برای افزایش داده‌اند.

وکلا خواهان پایان دادن به این روش و پرداخت غرامت به صدها هزار دانشجویی هستند که طی ۲ دهه گذشته با اجرای این طرح خسارت دیده اند.

علاوه بر این موارد، دانشگاه های هاروارد و کارولینای شمالی دو موسسه آموزش عالی برتری هستند که با چالش های قانونی مربوط به فرایندهای ثبت نام دانشجو روبرو هستند.

شیوع کرونا و نارضایتی دانشجویان از شهریه ها

اما این تنها شکایت علیه دانشگاه های برتر نیست که هزینه های کلانی از دانشجویان دریافت می کنند. در جولای ۲۰۲۱ میلادی یکی از دانشجویان نوتردام از این دانشگاه شکایت کرد و خواستار بازپرداخت شهریه و هزینه هایی شد که از زمان مجازی شدن دانشگاه ها در بهار ۲۰۲۰ میلادی (به دلیل شیوع کووید ۱۹) از وی دریافت شده است.

نوتردام مانند بسیاری از کالج ها و دانشگاه ها در سراسر آمریکا از اواسط مارس ۲۰۲۰ میلادی به دلیل نگرانی های مربوط به شیوع کووید ۱۹ دانشگاه ها را مجازی کرد.

این شکایت توسط ایوان اسلیتری ثبت شده و یکی از صدها شکایتی است که دانشجویان علیه کالج ها و دانشگاه ها در دوره پاندمی ثبت کرده اند. دانشگاه های هاروارد و یل نیز با شکایت های مشابهی روبرو شدند که البته رد شده اند. از سوی دیگر دادگاه استیناف ایالت ایندیانا شکایت هایی علیه دانشگاه های پردو و ایندیانا را بررسی کرد.

اسلیتری در شکایت خود خواهان بازپرداخت ۲۷۵۰۰ دلاری شده که به عنوان شهریه و همچنین ۲۵۳ دلار هزینه های دانشجویی شده است. این شکایت به طور دسته جمعی ثبت شده است.

ثروتمندان انگلیسی از بدهی های تحصیلی می گریزند

اما این روند تبعیض آمیز در خصوص گزینش دانشجویان فقط به دانشگاه های برتر آمریکایی محدود نیست. در سال ۲۰۱۹ نشریه گاردین در گزارشی نوشت: حدود ۱۰ درصد از دانشجویان دانشگاه های انگلیس به دلیل والدین ثروتمند خود از بدهی های کلان مربوط به نرخ سود وام های دانشجویی رها هستند زیرا آنها هزینه های تحصیل شان را از قبل به دانشگاه می پردازند.

به نوشته نشریه مذکور به طور دقیق تر حدود ۱۱۰ هزار دانشجوی مقاطع فوق دیپلم و لیسانس با اتکا به خانواده های ثروتمند خود هزینه تحصیل شان را یک جا پرداخت می کنند و به این ترتیب از سیستمی که برای پرداخت هزینه های دانشجویان طراحی شده، می گریزند.

این تحقیق که توسط بنیاد Intergenerational در گروه دانشگاه های برتر انگلیس(Russel Group) انجام شده نشان می دهد درصد دانشجویانی که خودشان هزینه هایشان را تامین می کنند در دانشگاه هایی مانند آکسفورد و کمبریج بسیار بالا است. گروه راسل شامل ۲۴ دانشگاه در انگلیس است که کالج کینگ لندن، دانشگاه کمبریج، آکسفورد، کالج لندن و LSE نیز عضو آن هستند.

آنگوس هانتون یکی از بنیانگذاران Intergenerational می گوید: دولت باید رفتاری عادلانه نسبت به تمام دانشجویان داشته باشد و این به معنای آن است که نرخ سود کمک هزینه دانشجو در دانشگاه کاهش یابد، هزینه ها کاهش یابند، گرنت ها تغییر کنند و نرخ سود بازپرداخت کمک هزینه دانشجو به دانشگاه کاهش یابد تا جوانان با نرخ مالیات بیش از ۴۰ درصد برای بقیه عمرشان روبرو نشوند.

این مرکز در تحقیقات خود متوجه شد فقط ۱۰.۲۱ درصد از ۱.۰۸ میلیون دانشجوی ساکن در انگلیس در مقاطع کاردانی و کارشناسی در سال ۱۷-۲۰۱۶ میلادی هزینه های تحصیل خود را پرداخته اند.

به این ترتیب ثروتمندترین دانشجویان انگلیس از پرداخت ۶ هزار پوند سود هنگام تحصیل به دانشگاه اجتناب کردند. از سوی دیگر دانشجویانی که وام گرفته اند با نرخ بهره ۶.۳ درصدی روبرو شده اند که بیش از ۴ برابر نرخ سود وام ۱.۵ درصدی دولتی است. به این ترتیب افرادی که وام دانشجویی دریافت کرده اند طی ۳۰ سال بعد باید ۹ درصد از درآمد سالانه خود را به بازپرداخت وام اختصاص دهند.

عقب نشینی دانشگاه های انگلیسی برای بازپرداخت شهریه ها

در آوریل ۲۰۲۱ میلادی نیز بیش از ۱۳۲ هزار دانشجوی دانشگاه های انگلیسی خواهان بازپرداخت هزینه های کالج طی بازه اعتصابی شدند که در سال گذشته تحصیلی اتفاق افتاده بود.

با توجه به اعتصابات و شیوع ویروس کرونا دانشجویان قادر به حضور در دانشگاه نبودند. از همین رو باتوجه به شیوع کرونا و اعتصابات چند دانشگاه از جمله دانشگاه ناتینگهام، نیوکاسل و ریدینگ اعلام کرده اند در صورتیکه دانشجو در پردیس دانشگاه اقامت نمی کنند (به دلیل شیوع کرونا) برای سومین ترم اقامت هزینه ای دریافت نمی کنند.

منبع :دانشگاه های برتر دنیا