به گزارش ثریا - موضوع تخلفات پژوهشی یکی از موضوعات مهمی است که سالهاست فضای پژوهش کشور با آن در حال دست و پنجه نرم کردن است. مراکز فروش پایاننامه و مقاله، سالهاست در خیابان انقلاب فعال هستند. این مراکز به یکی از اجزای جدا نشدنی از خیابانهای اطراف دانشگاهها تبدیل شدهاند و حضورشان دیگر باعث شگفتی هیچ رهگذری نمیشود و حالا چند سالی است که پای مؤسسات ارائهدهنده خدمات پژوهشی، به فضای مجازی هم باز شده است.
از سالها قبل اخباری از بازپسگیری و ریترکشن مقالات محققان ایرانی از مؤسسههای انتشاراتی بینالمللی به گوش میرسید، تا اینکه در سال ۱۳۹۵، به گفته مسئولان شدیدترین تخلف علمی توسط برخی محققان ایرانی اتفاق افتاد و انتشارات «الزویر» ۲۶ مقاله نویسندگان ایرانی را به دلیل تقلب در داوری از مجلات خود حذف کرد. ناشر مجلات «نیچر» نیز در همان سال ۵۸ مقاله نویسندگان ایرانی را به خاطر جعل علمی و دستکاری نویسندگان، تعلیق کرد. همان زمان مشخص شد که در تهیه این ۵۸ مقاله، ۳۹۸ محقق وزارت علوم، وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی دست داشتند.
این ماجرا به حدی جدی شد که در سال ۱۳۹۵ «ریچارد استون»؛ یکی از روزنامهنگاران مجله ساینس به تهران آمد و گزارشی از پایاننامهفروشی در خیابان انقلاب با تصویری از یک مرد که تابلوی ISI، ISC، تایپ، GIS، MATLAB، پروپوزال، پایاننامه و .... به دست داشت، تهیه کرد.
همچنین فروردین سال گذشته نیز مجله نیچر، در گزارشی تحت عنوان «مبارزه علیه کارخانجات تولید مقالات جعلی که علم ساختگی تولید میکنند» منتشر کرد و در آن به بررسی وضعیت چاپ مقالات در کشور چین پرداخت. در این گزارش، نام ایران در کنار چین و روسیه به عنوان کشورهایی که مقالات جعلی و تقلبی تولید میکنند، آورده شد. در این گزارش رئیس خدمات چاپ و نشر در «الزویر» عنوان کرد که مشکل تقلب سازمانیافته در مجلات علمی، تازه نیست و فقط به چین محدود نمیشود و ما شواهدی از تقلب سازمانیافته از چندین کشور دیگر از جمله ایران و روسیه دیدهایم.
پس از اینکه موضوع تخلفات پژوهشی در ایران، ابعاد بینالمللی پیدا کرد، قانون «پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی» در ۳۱ مردادماه ۱۳۹۶ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و دو سال بعد نیز آییننامه اجرایی این قانون در هیئت وزیران تصویب شد. به دنبال تصویب این آییننامه وزارت علوم و وزارت بهداشت ملزم به تشکیل کارگروههای وزارتی اخلاق در پژوهش شدند و همچنین مقرر شد که در دانشگاهها، پژوهشگاهها و کلیه مراکز آموزشی و پژوهشی نیز کارگروههایی برای پیگیری تخلفات علمی دایر شوند. این کارگروهها وظیفه دارند تا با برگزاری کارگاههای مختلف، پژوهشگران را با مصادیق تخلفات علمی آشنا کنند و از این طریق از تخلفات علمی که بر اثر ناآگاهی پژوهشگران اتفاق میافتد، جلوگیری کنند. همچنین نظارت بر نحوه انجام پژوهشها و مقابله با این تخلفات نیز به عهده این کارگروههاست.
در حال حاضر که در آستانه پایان سومین سال از تشکیل کارگروههای اخلاق در پژوهش هستیم، به نظر میرسد هنوز معضل تخلفات پژوهشی و پدیده مقالهفروشی و پایاننامهفروشی به قوت قبل ادامه دارند و تبلیغات این مؤسسات در خیابانها و فضای مجازی مؤید آن است که قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی، به خوبی اجرا نشده است. در روزهای اخیر معاون پژوهشی وزیر علوم در مصاحبهای با بیان این که نیازهای قانونی برای مقابله با تخلفات پژوهشی وجود دارد، عنوان کرد که این معاونت به جد قصد دارد به این موضوع ورود کند و با همکاری مراجع قضایی و انتظامی، به این وضعیت رسیدگی کنیم.
تخلفات علمی و ابعاد آن، چهره علمی کشور را مخدوش میکند و اعتبار پژوهشهای انجامشده در ایران را زیر سوال میبرد. این فضای آلوده، باعث ناامیدی افرادی میشود که خالصانه و با رعایت اخلاق علمی به تحقیق و پژوهش میپردازند. تعدد مؤسسات ارائه دهنده خدمات پژوهشی، نشاندهنده این است که تقاضای زیادی برای این خدمات وجود دارد و ما در گزارشهای مختلف به ابعاد گوناگون این موضوع، پرداختهایم. حال که حدود پنج سال از تصویب قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی و سه سال از تشکیل کارگروههای اخلاق در پژوهش در دانشگاهها و مراکز پژوهشی گذشته، این بار به سراغ این کارگروهها رفتیم و به بررسی عملکرد آنها و تاثیر آموزشهای اخلاق علمی در پیشگیری از انجام این تخلفات پرداختیم.
دکتر بهاره یزدیزاده، مدیر امور تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتوگو با ایسنا، در مورد پروندههای تخلفات بررسیشده در کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۱۹ کمیته اخلاق وجود دارد. در سال ۱۳۹۹، در سطح دانشگاه ۱۶ مورد تخلف بررسی شد و در سال ۱۴۰۰ نیز ۱۱ مورد تخلف به دانشگاه ارجاع شد که این میزان نسبت به سال ۱۳۹۹، پنج مورد کم شده است.
وی با بیان اینکه «باید در نظر داشت که همه تخلفات به سطح ستادی دانشگاه نمیآید»، گفت: به ۱۹ کمیته اخلاق در دانشگاه اختیاراتی داده شده است و تا مرحلهای خودشان پروندهها را بررسی میکنند و فیدبک میدهند. بنابراین این ۱۶ و ۱۱ مورد که به کمیته اخلاق ستادی دانشگاه ارجاع شدهاند، موارد بسیار خاصی هستند که کمیتههای زیر مجموعه نتوانستند تصمیم بگیرند و به دانشگاه فرستادهاند.
مدیر امور تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این سوال که آیا میزان تخلفات پژوهشی این دانشگاه در مقایسه با سالهای اخیر تغییر خاصی داشته یا خیر، توضیح داد: به طور کل فضای پژوهش نسبت به دو سه سال گذشته تفاوت خاصی نکرده است. ولی برای مثال برخی دانشگاههای علوم پزشکی شاید تا دو سه سال پیش، کمیته اخلاق در پژوهش در بیمارستانهایشان نداشتند و الان دارند؛ به همین دلیل، الان جزئیات پژوهشها را بیشتر زیر نظر میگیرند.
یزدیزاده ضمن پاسخ به سوالی در خصوص تاثیر برگزاری کارگاهها و کلاسهای آموزش اخلاق در پژوهش در کاهش این تخلفات، اظهار کرد: کاهش یا افزایش تخلفات پژوهش، شاخص مناسبی برای بررسی اثربخشی این آموزشها نیست. زیرا در حال حاضر به علت افزایش کمیت و کیفیت داوری در کمیتههای اخلاق، مشکلات بیشتری شناسایی میشود. در واقع این موضوع یک متغیر مخدوشکننده است. در سالهای اخیر، چون حساسیت روی تخلفات پژوهشی بیشتر شده، با سختگیری بیشتری بررسیها انجام میشود. بعضی واحدهای پژوهشی کمیته اخلاق نداشتند و به مرور کمیتههای اخلاق در حال افزایش هستند. به همین دلیل همواره باید این عامل مخدوشکننده را در تفسیر مداخلات ترویج دهنده اخلاق در پژوهش، در نظر داشته باشیم.
منبع : دانشگاه علوم پزشکی تهران
ضرورت مشارکت ذینفعان حوزه علوم انسانی در تدوین سیاستها
ماده واحده «اصلاح ماده 4 آییننامه شورای تخصصی حوزوی»
صدور مجوز اجرای ۲۴دوره کوتاه مدت اشتغالمحور در دانشگاه علمی کاربردی
انتشار کلید اولیه پنجاه و یکمین دوره آزمون دستیاری پزشکی
در چهلوششمین دوره مسابقه ریاضی دانشجویی در سطح کشوری، ۴ دانشجوی دانشگاه کاشان حضور یافتند و از این میان، ۲ نفر موفق به کسب مدال شدند.
درِ دانشگاههای ایران به روی دانشجویان معترض آمریکایی باز شد
موافقت دولت با راهاندازی دانشگاه فرهنگیان در گلپایگان
بیرون کردن دانشجویان فرانسوی توسط پلیس پاریس
مقایسه صحنه اعتراضات دانشجویی در ایران و آمریکا
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
اعلام نتایج اولیه آزمون دستیاری پزشکی در نیمه دوم خرداد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
به تشکلهای دانشجویی گرنت اعطا میشود
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترینهای آسیا در رتبهبندی تایمز
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار میشود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاهها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشمها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزشهای جهانی
آدرخش و رقص فانتومها در نمایشگاه کتاب طنین میاندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرحهای حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام میشوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبتنام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهشسراهای دانشآموزی
خدمات رایگان دندانپزشکی برای دانشآموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
موافقت با افزایش حقالزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
دیدار جمعی از معلمان با رهبر انقلاب در روز چهارشنبه
تصویب نقشه راه اجراییسازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
کشف ۸ هزار و ۳۰ نفر دانش آموزان بازمانده از تحصیل در استان اصفهان
طحاننظیف: قانون اساسی به کلاسهای درس برده شود
احداث ۵ دهکده جامع ورزشی/ جذب نخبگان در دانشگاه فرهنگیان
تعلیق بودجه دانشگاه فرانسوی به دلیل حمایت از فلسطین
اعزام دو کاروان از دانشجویان بنیاد نخبگان به عمره آغاز شد
حمله خشونتآمیز پلیس نیویورک به دانشجویان حامی فلسطین در کلمبیا
آیین بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه اصفهان برگزار شد
ثبتنام پشت کنکوریها جهت ترمیم نمره آغاز شد
دانشگاهیان کشور باید با شبکهسازی به جنبش دانشجویان جهان بپیوندند
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاهها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
آزمون مجدد برای کنکوریهای زیرکوه ۲۱ اردیبهشت برگزار میشود
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنکتر میکند+عکس
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.