به گزارش ثریا - اینها و دهها پرسش ریز و درشت دیگر، تنها نمونههایی از فقر مطالعاتی و پژوهشی در این حوزه است که امیدوارم به همت پژوهشگران و مورخان حوزه نمایش در استان، تدارک دیده شود و بهزودی ما دارای منابعی متقن و مستند درباره تاریخ تئاتر زنان در استان بوشهر شویم.
ظاهراً و تا آنجا که اطلاع داریم، تا پیش از انقلاب بهمن ۱۳۵۷، در سرتاسر استان بوشهر، هیچ زن/ دختر نویسنده و کارگردان حوزۀ تئاتر نداشتهایم. هرچه هست و هر اتفاق تاریخی/ هنری که افتاده، برای همین چهل و چند سال پس از انقلاب اسلامی است که زنان و دختران بوشهری، بسان همجنسان خود در دیگر نقاط ایران، دچار یک جهش و تحول عظیم فرهنگی/ آموزشی شده، و وارد کارها و حوزههایی شدند که تا آن زمان نشده بودند.
تا آنجا که مطالعه و پژوهش کردهام، تا امروز درباب تئاتر زنان/ دختران در برازجان و دشتستان نیز یک مطالعهی موردی انجام نشده است. این در حالی است که چندین نفر زن/ دختر در این شهرستان و شهر، چندین دهه است با وجود فرهنگ و فضای مردسالار و گاه ضدزن، به تکاپوهای هنری/تئاتری مشغول هستند و حتی افتخارات محلی و ملی نیز کسب کردهاند. امیدوارم این تلاشها نیز از سوی خودشان جمعبندی و تاریخنگاری بشود.
یکی از زنان فعال و پرتلاش در حوزۀ تئاتر در برازجان، ژاله بحرینیمطلق است. او متولد ۱۳۵۴ و در حال حاضر دانشجوی دکترای رشتهی روانشناسی در یکی از دانشگاهای تهران است. بحرینیمطلق بیش از دو دهه است که با آموزش و پرورش دشتستان همکاری میکند و ارتباط نزدیکی با دانشآموزان، کودکان و قشر جوان دارد. این بانو هم قصهنویس است، هم قصهگو، هم بازیگر و هم نمایشنامهنویس. فکر کنم اولین دختر برازجانی باست که نمایشی به اسم «تُمبلو» را در دهه هفتاد یا هشتاد به همت انتشارات شروع در بوشهر چاپ و منتشر کرد که چندان دیده نشد و کمکم به فراموشی سپرده شد. هنرمند و شاعر اگر بخواهد نامش بر زبانها باشد و مردم او را بشناسند، باید مدام کار کند و کارهایش را در معرض انتشار و داوری قرار دهد؛ اما به دلایلی که بر بنده چندان مشهود نیست، بحرینیمطلق پس از انتشار این اثر، در حوزه چاپ کتاب، چندین سال به محاق رفت!
ولی سال ۱۴۰۱ برای ژاله بحرینیمطلق سالی خوب و پربار بود، چراکه از تابستان، او تصمیم گرفت جنبشی به خودش داده، حرکتی کرده و دست به انتشار چند اثر نمایشی تازه در حوزهی نمایش ریتمیک برای کودکان و نوجوانان بزند. حاصل کار، چاپ و انتشار یک مجموعهی پنج جلدی در زمستان بود که این نمایشنامهها به همت انتشارات «هامون نو»، به مدیریت اسماعیل حساممقدم و مهدیه امیریدشتی (همسرش) به حُلۀ طبع آراسته و راهی بازار کتاب شد. این چند عنوان کتاب عبارتند از: تجدید چاپ «تُمبلو» (۲۲ صفحه)، «ماه پیشونی» (۵۴ صفحه)، «نجارک» (۱۸ صفحه)، «سنگُرو» (۴۹صفحه) و «نخودی و دیو دوسر» (۳۸صفحه).
طراح جلدهای این پنج کتاب، یک گرافیست حرفهای به نام ابوالقاسم طغانیان است که بسیار شکیل و زیبا، تابلوهای گرافیکی ارزشمندی را خلق کرده است. نمایشنامهها اغلب ریتمیک و مخاطب آنها کودکان و نوجوانان هستند. بحرینیمطلق، چنانکه گذشت، تجربی غنی و فراوانی در زمینهی کار هنری و ادبی با کودکان دارد و همین تجربه به او اجازه داده تا این آثار را خلق و بازآفرینی کند.
محتوای آثار خمسه او نشان میدهد که نویسنده به فرهنگ مادری و زادگاه خود و همچنین فولکلور منطقه زادگاهش علاقه و آگاهی خاصی دارد و تلاش کرده تا براساس قصههای محلی و فولکلوریک منطقه دشتستان، دست به بازآفرینی و پردازشی نو و ریتمیک از آن فرهنگ بزند. بازآفرینی فرهنگ عامیانه و ثبت و ضبط هنری آن برای کودکان و نوجوانان، در دنیا و ایران پیشینهی بلندی دارد. در اشل جهانی کار عظیم برادران گریم در آلمان و اقدامات هانس کریستن اندرسن در دانمارک، از شهرت جهانی برخوردار است. در ایران نیز تلاشهای مهدی مهتدی، آذریزدی و دیگران جلو چشم ماست.
ژاله بحرینیمطلق کوشیده تا با دستمایه قرار دادن افسانهها و قصههای عامیانه، کاری جدید و ریتمیک بهدست دهد. کاری که تا اندازه قابل قبلی موفقیت آمیز بوده است. درباب تک تک این آثار پنج گانه، میتوان ساعتها از نظر ساخت، بافت ادبی، چینش شخصیت، پسزمینهی فلسفی و الاهیاتی، ارزش ادبی و متنی و ... سخن گفت؛ اما مجال تنگ حاضر وافی مقصود بهچنان مجال فراخی نیست. فقط بهعنوان نمونه، چند کلمه درباب نمایش «ماه پیشونی» قلمی میکنم و مطلب را به پایان میرسانم.
بافت فلسفی و الاهیاتی این قصه، خودآگاه یا ناخودآگاه بازآفرینی دنیای دوآلیستی نبرد خیر و شر است. اسامی، اشیاء و حوادث چنان نمادین شدهاند که خواننده منتقد حس میکند نویسنده از گزینش و روایت این قصه، علاوه بر آفرینش یک متن ادبی/ نمایشی، یک روایت فلسفی خاص نیز مد نظر داشته است. ماهپیشانی غوطهور در دنیایی است اسیر شر و زشتی. هر چه خوبی و زیبایی است بهنوعی اسیر جادوی جادگر زشت و بدسرشت است. نه تنها ماهپیشانی با گم شدن در جنگل (نماد دنیا؟) بلافاصله دچار چنگال قدرتمند جادوگر میشود، بلکه همهی هستی اطراف او نیز بهنوعی از سوی جادوگر به گروگان گرفته شدهاند! کوه، باد و دریا، همه اسیر هستند و منتظر آزادکننده وموعود! قدرت دیو و فرشته یکی است. همه طلسم شدهاند و اهریمن حاکم بر چیزها و اشیاء است. (آدم یاد فلسفۀ دوگانۀ نور/ ظلمت «مانی» پیامبر ایرانی میافتد!) فقط در آخر داستان است که ماهپیشانی، بسان آرش کمانگیر، باید از جان شیرین خود مایه بگذارد، تا هستی به گروگان گرفته شده و اسیر، آزاد شود، حتی باد، کوه و دریا!
چنین نگاه سیاهی به هستی و کنش در آن، که فقط با مرگ قهرمان داستان دگرگون میشود، حاوی چه فلسفه و الاهیاتی است؟ چرا جادوگر/اهریمن این همه قدرقدرت هستند و خدا جای خاصی در چنان جهانی ندارد؟
به ژاله بحرینیمطلق بابت همت بلندش در چاپ چهار کتاب تازه و تجدید یک اثر کهنه تبریک عرض میکنیم و برایش همه آرزوهای خوب را طلب میکنیم. این را هم بگویم که این نویسنده با انتشار این آثار خمسه، رکورد زده و تا امروز، در شمار پرکارترین نمایشنامهنویس زن بوشهری عرضه اندام کرده است. سعیشان مشکور باد.
یادداشت از سیدقاسم حسینی؛ نویسنده و مورخ اجتماعی
آییننامه جدید سرویس مدارس اجرا میشود؛ شهرداریها و دهیاریها مسئول آموزشوپرورش ناظر
مهمترین فعالیت شورا پل ارتباطی میان دانشجویان و مدیران دانشگاه است
برای ایجاد سازمان ملی سنجش و ارزشیابی تعارض منافع کنار گذاشته شد
ادغام دانشگاه صنایع و معادن با دانشگاه خواجه نصیر
تا ۱۰سال آینده در حوزه فناوری سرآمد دنیا خواهیم شد
برگزاری نشست فانتزی در ادبیات معاصر ایران و روسیه در دانشگاه الزهرا(س)
کتاب بنویسید غرب... بخوانید غزه منتشر شد
تاق سه گوش در نمایشگاه کتاب عرضه می شود
توقف مصوبه افزایش سقف سنی روسای دانشگاههای غیردولتی در وزارت علوم
تمام مراکز آموزش علمی کاربردی به مراکز کاریابی تخصصی مجهز میشوند
اعلام نتایج آزمونهای سراسری، ارشد و دکتری تا ۱۵ خرداد
نمره صفر برای غیبت در امتحانات خرداد
تمام جزئیات امتحانات نهایی خرداد و سهم سوابق تحصیلی + راهنمای عملی آزمونها
رسیدگی ویژه به امور تحصیلی و تربیتی دانشآموزان شاهد/ لزوم ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
مرور دروس امتحانی از شبکه شاد به صورت رایگان/ آغاز این برنامه از ۲۸ اردیبهشت
نتایج اولیه آزمون ارشد تا ۱۵ خرداد اعلام میشود
نحوه اداره سازمان سنجش سابق از امروز تغییر کرد/ اعلام وظایف جدید این سازمان
کرسیهای آزاداندیشی سطح تفکر دانشجویان را افزایش میدهد
عقبگرد دانشگاه آمریکایی در همکاری مالی با رژیم صهیونیستی
برگزاری نمایشگاه تجهیزات پزشکی و هوایی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سرکوب اعتراضات دانشجویی در دانشگاههای کانادا
اجرای منتورشیپ روانشناختی برای دستیاران ۲۷ گروه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حفظ محرمانگی
دانشگاه صنایع و معادن به دانشگاه خواجه نصیر ملحق شد
اصلاح مصوبه تعیین ضریب حقوق اعضای هیات علمی دانشگاهها ابلاغ شد
سازمان ملی سنجش هیات امنایی شد/ استقرار ظرف ۶ ماه آینده
امروز؛ آغاز ثبتنام آزمون زبان MSRT تیرماه ۱۴۰۳
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی بینالمللی در برنامه ۵ ساله
مشاهیر در نمایشگاه کتاب؛ بازار سلفیها داغ شد
نشر صاد من از مردن میترسیدم را به نمایشگاه کتاب آورد
سیر تحول سازمان سنجش از ابتدا تاکنون/ احیای نظارت بر دانشگاهها
کتاب مجموعه روایت فارسی نبلدم منتشر شد
شرکت کنندگان در مسابقات ملی مناظره دانشجویی بازخواست نمیشوند
راهاندازی خانه نخبگان و ایجاد پنج میز حول پنج موضوع کلیدی اقتصادی کشور
دانشآموزان نخبه فیزیک جهان به اصفهان میآیند
اعلام زمان دریافت کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش ویژه دبیری و هنرآموز
تاریخ امتحان ریاضی پایه ششم تغییر کرد
نحوه مشارکت مردم در انتخابات هوشمندانه بود
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی ۱۴۰۳ تمدید شد
برگزاری دوره مشترک ایران و روسیه با رویکرد توسعه پایدار
فاکتورهای مهندسی مختلف برای تولید خودروی فرمول یک قوی و پرسرعت+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
چرا هوش مصنوعی اینقدر برای دیگران پرهزینه است؟
روزی که باران نهنگ از آسمان آمریکا بارید+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
شاسی بلند جدید ۴ میلیارد تومانی که رقیب خودروی آلمانی شد+عکس
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
ورود ترجمه یک اثر دیگر از ایلان پاپه به نمایشگاه کتاب
بازدید هیات روسی از دانشگاه امیرکبیر با هدف گسترش همکاری
صعود ۸ پلهای دانشگاه صنعتی شریف در رتبهبندی آسیایی تایمز ۲۰۲۴
خیرین ۳۰۰ میلیارد تومان به دانشگاه تهران کمک کردند
۲۵۰ واحد دانشگاهی پیام نور آماده واگذاری شد
جذب دانشجویان و گردشگران خارجی، مهمترین برنامه معاونت بینالملل دانشگاه علوم پزشکی مشهد
درخواست صحرائی برای حضور دانشآموزان در محیطهای مختلف یادگیری با توجه به موضوع درس
جزئیات برگزاری یک جشن دخترانه در ورزشگاه شهید شیرودی
برگزاری نشست تخصصی اولویتدهی به کودکان در حمایتهای اجتماعی؛ از ایده تا اجرا
پلهای کابلی در دانشکده فنی مهندسی عمران دانشگاه تهران سادهسازی شدند
بسترهای انگیزشی در دانشجویان برای آشنایی با پزشکی بازساختی ایجاد شود
دانشگاه آزاد اسلامی را پایگاهی از حوزه علمیه میدانیم
کتابی برای فیلمسازان خلاق ایرانی
فروش ۷۴ میلیارد تومانی مجازی و حضوری نمایشگاه کتاب
نامزدهای ششمین دوره جایزه ارغوان معرفی شدند
برگزاری جشنواره فرهنگی و هنری ویژه دانشجویان دانشگاه تهران
کتاب آشپزی دوره صفوی به چاپ ششم رسید
رییس جمهور از نمایشگاه کتاب بازدید کرد
۱۱ ملک آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران در انتظار مولدسازی
تخصیص ۱۰۵ هزار نیرو به آموزش و پرورش در سال جاری
آغاز هفته خوابگاهها از امروز/ اعلام برنامههای وزارت علوم
فرصت دانشجویان و اساتید برای ثبت نام یارانه اعتباری خرید کتاب
گسترش همکاری دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه وارث الانبیا عراق
زمان برگزاری آزمون زبان MSRT درتیر ۱۴۰۳ اعلام شد
تولیدات دانشگاهها نظم دنیا را تغییر داده است
راهاندازی ۱۰۰ واحد مسکونی متاهلی برای دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران
تعلیق استاد دانشگاه واشنگتن به دلیل حمایت از فلسطین
پذیرش ۲۶ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاهها/ نحوه محاسبه نمره دکتری
تمام اقدامات برای دستیاران پزشکی/ از افزایش حقوق تا بورسیه تحصیلی
کمکهای خیرین ۱۰ درصد بودجه کل دانشگاه تهران را تشکیل میدهد
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشمنواز و رنگهایی جذاب+عکس
سیاهچالههای فضایی را چطور ببینیم؟
هر رشتهای تأسیس شود پیوست اشتغال خواهد داشت
برنامه وزارت علوم برای طرح امریه دکتری استعدادهای درخشان
نشان ملی معلمی بهزودی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب خواهد شد
خفاش سرچکشی موجودی بازمانده دوران باستانی+عکس
مرسدس بنز ترکیبی از دو خودروی خود را ساخت+عکس
نسل جدید بمبافکنها برای رقابت با آمریکا در راه است
خودروی شیک خارجی که نوه پژو ۴۰۵ است+عکس
اگر انسان درون سیاهچاله سقوط کند چه اتفاقی میافتد؟
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
شخصیت دختر کاپشنصورتی با گوشواره قلبی رونمایی شد
تصویر دیدنی از رنگین کمان امروز تهران
مجموعه ۱۴ جلدی به دنیا آمدهام رونمایی میشود
پورعباس با حکم رئیس جمهور رییس سازمان سنجش شد
باغ گیاه شناسی ملی ایران
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.