
به گزارش ثریا در حال حاضر هیچکدام از قمرهای سیارات واقع در منظومه شمسی حلقه ندارند؛ اما مطالعه جدید نشان میدهد که در صورت ایجاد چنین حلقههایی، آنها ممکن است حتی درحالیکه توسط سایر اجرام منظومه شمسی کشیده میشوند، برای یکمیلیون سال پایدار باقی بمانند. چنین یافتههایی این معما که چرا اقمار منظومه شمسی همگی بدون حلقه هستند را عمیقتر میکند.
احتمالاً میدانید که بسیاری از اعضای خانواده منظومه شمسی، با حلقههایی احاطهشدهاند که زحل شاید شناختهشدهترین نمونهای باشد که توسط هشت حلقه اصلی ساختهشده از هزاران حلقه کوچکتر محصور هستند؛ طبق مشاهدات انجامشده در مأموریتهای فضایی وویجر، سه سیاره بیرونی دیگر نیز دارای حلقههایی هستند. این سیستمهای حلقهای که از تکههای یخ و سنگهایی با اندازههای مختلف تشکیلشدهاند، توسط قمرهای کوچک چوپانی که نیروهای گرانشی آنها را تکهتکه کرده و موقعیتشان را تغییر میدهند، حفظ میشوند.
شاید زمین هم حلقه داشته
در مطالعات جدیدتر با استفاده از تلسکوپهای زمینی، حلقههایی به نمایش درآمدند که چندین سیارک فراتر از مدار مشتری و سیارات کوچکی مثل Haumea که شکلی تخممرغی دارد را احاطه کردهاند. حتی این احتمال وجود داشته که روزگاری زمین و مریخ هم حلقه داشته بودند. البته تا امروز هیچ مطالعهای بهطور قطع وجود حلقههایی در اطراف هر یک از ۳۰۰ قمر منظومه شمسی را ثابت نکرده است و مطالعهای در سال ۲۰۰۸ که ادعا میکرد رئا، قمر مشتری دارای حلقه است، اشتباه بوده.
عدم وجود حلقه، موضوع جالبی است؛ چراکه فرآیندهای فیزیکی که باعث ایجاد حلقهها میشوند، ازنظر تئوری ممکن است هم در سیارات و هم در قمرهای آنها رخ دهند. متئو تیسکارنو، دانشمند سیارهشناسی مؤسسه SETI در کالیفرنیا به این نکته اشارهکرده که وقتی زبالهها شروع به چرخش به دور یک جسم میکنند، ممکن است حلقهای به دور آن جسم شکل بگیرد. این زبالهها ممکن است در پی برخورد یک سیارک یا ستاره دنبالهدار از بدنه خود جسم به اطراف آن پرتابشده باشند یا شامل تودههای یخی باشند که توسط آتشفشانهای انجمادی قدرتمند به بیرون از آن جسم پرتابشدهاند.
او ادامه داد: «با گذر زمان، نیروهای گرانشی جسم، این زبالهها را به شکل یک حلقه مرتب میکنند؛ اما بسیاری از قمرها از برخورد این سیارکها یا آتشفشانهای انجمادی آسیبدیدهاند و از همین رو تا امروز بدون حلقه باقی مانده باشند.»
شکار حلقههای ماه گمشده
این مشاهدات ماریو سوکرکیا، اخترفیزیکدان دانشگاه گرنوبل فرانسه و همکارانش را بر آن داشت تا به بررسی این موضوع بپردازند که آیا حلقههای قمرها میتوانند پایدار باشند یا خیر.
مطالعه سوکرکیا و همکارانش در سال ۲۰۲۲ نشان داد که ازنظر تئوری، قمرهای ایزوله میتوانند حلقههای ثابتی در اطراف خود داشته باشند؛ اما در این مطالعه اثرات گرانشی دیگر قمرها و سیارات در نظر گرفته نشد.
برای بررسی این موضوع، مطالعه جدیدی انجام و نتیجه آن در اکتبر ۲۰۲۴ منتشر شد. سوکرکیا و همکارانش، پنج مجموعه از قمرهای کروی و سیارات همسایه آنها، ازجمله زمین و ماه را انتخاب کردند. آنها برای هر مجموعه، حلقههایی را به همه قمرها اضافه کردند و در ادامه نحوه رفتار حلقهها در طول یکمیلیون سال و درحالیکه توسط قمر مادر، سایر قمرهای مجاور و سیاره بهطور گرانشی کشیده میشدند را شبیهسازی کردند. محققان همچنین محاسبه کردند که ذرات حلقه در طول یک هزاره چطور به طرز آشفتهای حرکت میکنند تا پایداری حلقهها را تعیین کنند.
محققان در انتظار آن بودند که بیثباتی را در حلقهها مشاهده کنند ولی این مدل نشان داد که با حذف چند قمر، ازجمله قمر میماس سیاره زحل که "ستاره مرگ" نامیده میشود، حلقههای قمرها پایدار هستند؛ مخصوصاً در قمر یاپتوس سیاره مشتری. نکته عجیب اینجاست که ماه، بهعنوان تنها قمر زمین هم ۹۵% شانس پشتیبانی از یک سیستم حلقهای پایدار در شبیهسازیها را داشت.
سوکرکیا دراینباره توضیح داد: «ما فکرش را هم نمیکردیم که قمرها در یک محیط گرانشی متخاصم، با وجود بسیاری از قمرها و سیارات دیگری که حلقههایشان را مختل میکنند، همچنان ثباتشان را حفظ کنند. در عوض این محیطهای متخاصم، بهجای تخریب حلقههایشان، با ایجاد ساختارهایی مثل شکافها و امواج (مشابه آنچه در حلقههای زحل مشاهده میشود) زیبایی زیادی به آنها میبخشند.»
این حلقهها کجا رفتند؟
حالا سؤالی که مطرح میشود این است که چرا حالا قمرها حلقه ندارند؟ طبق توضیح محققان، عوامل غیر گرانشی ازجمله تابش خورشید و ذرات باردار از میدانهای مغناطیسی سیارات مادر قمرها، باعث از هم پاشیدن حلقههای قبلی شدهاند. هرچند که همه محققان با یافتههای این مطالعه موافق نیستند؛ تیسکارنو که در این مطالعه شرکت نداشت، معتقد است که احتمالاً حلقهها در درازمدت توسط کششهای گرانشی خود قمرهای مادر از بین رفتهاند.
او دراینباره توضیح داد: «از آنجا که اکثر قمرهای منظومه شمسی بسیار آهسته میچرخند (مثل چرخش ماه به دور زمین که یک وجه یا صورت را به سمت سیاره خود نگه میدارد)، هر ذره حلقهای باید بسیار سریعتر از چرخش ماه، در مدار آن قمر حرکت کند؛ بنابراین کششهای گرانشی از قمرهای مادر، در طول زمان طولانی، باعث فروپاشی مدارهای ذرات حلقه میشوند تا جایی که درنهایت با سطح قمر برخورد کنند.»
این بدان معناست که اگر درگذشته ماه، تنها قمر زمین، حلقههایی داشته بوده هم این حلقهها مدتها پیش به سطح ماه برخورد کرده و از بین رفتهاند.
منبع: خبر آنلاین
مهلت انتخاب رشته در آزمون دستیاری پزشکی امروز به پایان میرسد
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
تشریح جزئیات برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری
دانشگاه علم و صنعت امسال ترم تابستانی برگزار نمی کند
تصمیم جدید وزارت بهداشت برای تسهیل شرایط آموزشی دستیاران تخصصی
رفع نقص کارت شرکت در نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴ در این مراکز
رونمایی از گلکسی واچ ۸ با قابلیتهای سلامتی جدید
استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانهای
بازگشایی آزمایشی فاز نخست موزه ملی علوم و فناوری ایران
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
درمان سادهای که میتواند از ۷۵ درصد سرطانهای معده جلوگیری کند
ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری
دستیابی فناوران کشور به یکی از اختصاصیترین رادیو داروهای سرطان
چگونه ماه باعث شکلگیری حیات در زمین شد؟
تصویب سه استاندارد جدید برای تولید انبوه محصولات نانوساخت
تشخیص علائم اولیه پوکی استخوان با هوش مصنوعی
اولین مرورگر وب مبتنی بر هوش مصنوعی، گوگل را به چالش میکشد
یکپنجم سال زیر تیغ فرابنفش؛ ازون از ما محافظت میکند ولی نه همیشه
استخراج لیتیوم از آب امکانپذیر شد
تدارک تمهیدات کامل برای برگزاری نوبت دوم کنکور
نوآوری در ترویج نماز؛ از منبرهای ۳ دقیقهای تا اپلیکیشن نور چشم
فناوری جدید الهام گرفته از لکه قهوه، جان انسانها را نجات میدهد
فناوری تولید برق از امواج دریا
جزئیات طرحهای احیاشده، در حال اجرا و برنامههای آینده بنیاد ملی نخبگان
انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخدهی ۳۲ برابر سریعتر به کاربران
یافتههای دانشمند ایرانی درباره توانایی چتجیپیتی در درک رنگها
احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی
آمادگی کامل برای برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴
ترور دانشمندان ایرانی در مجامع بینالمللی پیگیری میشود
.ترفند رسانهای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران
شعری زیبا/میشود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
کودک اهل کتاب ایرانی، آیندهساز گفتوگو و دانایی است
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
گامی در مسیر توسعه شبکه ملی اطلاعات امن و پایدار
کشف نوع جدیدی از سلول استخوانخوار در مارهای پیتون!
تصویربرداری بیسابقه از ذرات نوری در نانولولههای کربنی
اختراعی که قوانین فیزیک را دور میزند: گرم باش، سرد باش اما دیده نشو
درمان سینوزیت با رباتهای نانویی؛ بینیاز از جراحی
تشریح آخرین وضعیت مرجانهای ایران
چرا افراد باهوش تصمیمات بهتری میگیرند؟
عکس روز ناسا از سحابی سهتکه
صفحه تجربیات به پنل فرهنگی در پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش اضافه شد
جهش آماری ثبت نام پایه اول
احصای لیست تجهیزات مورد نیاز مدارس در حال ساخت
آغاز فعالیت پایگاههای تابستانه اوقات فراغت دانش آموزان/ برنامهریزی سناریوهای مختلف برای شرایط متفاوت
مصرف لبنیات غیرپاستوریزه از علل شایع ابتلای انسان به تبمالت
ارزش سازنده استارشیپ به ۴۰۰ میلیارد دلار میرسد
کشف یک متحد جدید برای مبارزه با تغییرات اقلیمی
بخش ایران IEEE برترین بخش جهانی سال ۲۰۲۵ شد
سامسونگ برای پیشرفت در فناوری پزشکی پوشیدنی یک شرکت میخرد
برگزاری ۱۱ آزمون گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال
میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان
اولویت تجهیز با مدارس عشایری و روستایی چندپایه است
گردوغبار با این فناوری تصفیه میشود
کنترل حرفهای پهپاد با دستکش!
وقتی سلولهای کشنده به ناجی تبدیل میشوند
رونمایی از اولین توربینهای ضربهای ۵۰۰ مگاواتی جهان
طراحی گوشی تاشو سهمرحلهای سامسونگ فاش شد
اوپو A۱۷؛ رقیب گوشیهای اقتصادی در بازار موبایل
مدارس شهر تهران در طول هفته خدمات آموزشی ارائه میدهند
نوار قلب جیبی؛ دستگاهی به اندازه یک کارت بانکی!
طرح ملی ایران دیجیتال در اجلاس جهانی به عنوان پروژه برتر برگزیده شد
اطلاعیه درباره پایش و ارزیابی عملکرد مدارس در فرآیند ثبتنام
بهسازی و شاداب سازی ۱۱۰ هزار کلاس درس
فعالیت کلاسهای مجازی پایگاههای تابستانی تا ۲۰ شهریور
تشکیل کمیته مشاوره و مددکاری اجتماعی برای ارائه خدمات به دانش آموزان و فرهنگیان آسیبدیده
آغاز اصلاح روشهای آموزش و یادگیری در مدارس ابتدایی
راهکاری طبیعی برای مبارزه با قارچ پژمردهکننده گوجهفرنگی
گنبد مینا الهامبخش تحول در نمای شیشهای/پوشش نانویی ایرانی گرما را تا ۹۰ درصد مهار میکند
ضرورت پوشش حرارتی نماهای شیشهای برای ساختمانها
استفاده از سوسکهای سایبورگ برای زندهیابی در بلایای طبیعی
تاکسیهای رباتیک ویمو در راه فیلادلفیا و نیویورک
معرفی پشهکش لیزری با توانایی نابودی ۳۰ حشره در ثانیه
امکان ترمیم اعصاب نخاع با تزریق ژل نانویی
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
تصاویری از قرار ملاقات مهم عراقچی در عربستان
آغاز پذیرش تکمیل ظرفیت جامعهالزهرا(س)
تصویر/ شهید کوچک ما که اسرائیل او را کشت
نتایج نهایی کنکور اختصاصی دانشگاههای افسری اعلام شد
شعری زیبا/میشود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
تصویر/ شهید کوچک ما که اسرائیل او را کشت
تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان
پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟
وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتلهای معتبر
سازمان ملل از نامزدی کربلا به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی حمایت کرد
نگاهی به زندگی عباس (ع)علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
آماده کردهاند چرا خیزران، پدر؟ / یا دختر یتیم خودت را بیا ببر
چگونه امام سجاد (ع) با دعا جامعه را متحول کرد؟
سیره امام علی (ع) و امام صادق (ع) تلاش برای آبادانی دنیا همراه با دینداری بود
کودک اهل کتاب ایرانی، آیندهساز گفتوگو و دانایی است
نگاهی نو به زندگی امام سجاد(ع) در شاهکار سیدجعفر شهیدی
ویژه برنامه های دهه دوم ماه محرم در شبکه قرآن سیما
برگزاری ۱۱۴ محفل انس با قرآن کریم ویژه بزرگداشت شهدای قرآن
ترویج فرهنگ دعا و نیایش به مثابه ابزار تربیتی و معرفتی توسط امام سجاد (ع)
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بینظیر برای نوجوانان
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سختتر میکند
مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است
واقعه عاشورا حماسهای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
فراخوان دریافت یادداشتهای تخصصی-علمی با موضوع تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران
امشب آخرین فرصت انتخاب رشته آزمون دستیاری
تصویب استفاده از ظرفیت اساتید بازنشسته در دانشگاههای غیر انتفاعی
ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد میکند
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.