به گزارش ثریا: کتاب شرح حال عرفا، متصوفه و زهاد عصر قاجار شرح حال ۱۰۱ تن از عرفا، متصوفه و زهاد عصر قاجار برگرفته از نسخه خطی تحفة الألباء فی تذکرة الأولیاء و شرفاء است.
مؤلف این کتاب زین‌العابدین صفوی گنجوی (متولد ۱۲۴۵. ق در قریه صومعه‌دل از توابع قراجه داغ آذربایجان) است که طبق گفته خودش، شیخ الاسلام گنجه بوده است. سلسله نسب وی از جانب مادری به سلطان حیدر صفوی و از طرف پدری به شیخ ابوالقاسم گرکّانی می‌رسد. با توجه به ارادت‌ورزی وی به شیوخ نعمت اللهیه و مطالبی که خود وی بیان داشته است می‌توان حدس زد که وی از ارادتمندان این طریقه بوده است. از تاریخ وفات وی اطلاعی یافت نشد.
تحفة الألباء فی تذکرة الأولیاء و شرفاء در دو نسخه به سال ۱۲۹۶ ق. توسط محمدجعفر نخجوانی کتابت شده که یکی در کتابخانه دانشگاه تهران با ۳۱۶ برگ به شماره ۲۵۱۳ و نسخه دوم در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی(ره) با ۵۰۹ برگ به شماره ۱۰۰۴۷/۲ نگهداری می‌شود.
تحفة الالباء از نظر سبک‌شناسی، قرابت بسیاری با کتاب بستان السیاحه زین‌العابدین شیروانی (متوفی ۱۲۵۳ ق) دارد. این کتاب از چهار قسمت عمده تشکیل شده است: ۱) وصف‌نامه به قلم محمدحسن گرمرودی آذربایجانی؛ ۲) مقدمه؛ ۳) متن تذکره؛ ۴) خاتمه.
مؤلف در مقدمه، هدف از نگارش این کتاب را این چنین بیان می‌کند: امید دارم که کتابی پرداخته کنم که دوست و دشمن گواهی دهند که از صدر اسلام تاکنون در هیچ دولتی از دول جهانیان کتابی بدین سیاقت و ذلاقت۱ تحریر نشده که جامع جمیع حوادث حدثان و حاوی تمامی وقایع جهان باشد. در ادامه به بیان فواید سیر و سیاحت می‌پردازد و دوازده شرط را برای آن بر می‌شمرد. در این میان به اهمیت و جایگاه سیر و سیاحت نزد عرفاء و پیران راه نیز اشاره می‌کند.
مؤلف در تبویب کتاب، نام شهرها را به ترتیب بیست و هشت حرف الفبا ذکر می‌کند و ضمن ارائه توصیفی از آن شهر، به معرفی و بیان شرح حال نام‌آوران آن بلاد و منطقه می‌پردازد. همین رویکرد، کتاب را به ترجمه‌ای متشکل از شرح حال سیصدوبیست‌وهفت نفر از مشاهیر و شعرا و رجال و علماء و اطباء که تا اواسط دوره قاجار می‌زیسته‌اند مبدل ساخته است.
در بخش پایانی و خاتمه کتاب نیز به شرح اقدامات انجام شده و نحوه پرداختن به موضوع و نیز تاریخ پایان کار اشاره شده است. تالیف این کتاب هفت سال (۱۲۷۳ق – ۱۲۸۰ق) به طول انجامیده است.
مصححان بر اساس تخصص و رویکرد علمی شان، اهتمام خود را صرفاً بر تصحیح سرگذشت عرفا، متصوفه و زهاد این مجموعه مصروف داشتند که حاصل آن تذکره ای ۱۰۱ شخصیت شد. به طور کلی متصوفه ای که شرح حالشان در این کتاب آمده، می توان در چهار طریقه نعمت اللهیه، ذهبیه، نقشبندیه و قادریه دسته بندی کرد. مؤلف کتاب از طریقه ایشان گاه به صراحت گاه تلویحاً نام برده است.
جهت تکمیل و وضوح بیشتر شرح حال اشخاص نیز به حد وسع مصححان از سایر کتب تاریخی و رجالی مطالبی در پاورقی درج شد.
کتاب حاضر با تصحیح و تحقیق دکتر وحید محمودی عضو هیئت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی و محمدرجاء صاحبدل دانشجوی دکتری رشته تصوف و عرفان اسلامی دانشگاه آزاد واحد علوم وتحقیقات و با اهتمام انتشارات سفیر اردهال در ۵۳۵ صفحه به بهای قیمت ۴۵۰۰۰ هزار تومان به زیور طبع آراسته شده است.
پی نوشت:
۱- فصاحت، زبان آوری، طلاقت، گشاده‌زبانی
ضرورت مشارکت ذی‌نفعان حوزه علوم انسانی در تدوین سیاست‌ها
ماده واحده «اصلاح ماده 4 آیین‌نامه شورای تخصصی حوزوی»
صدور مجوز اجرای ۲۴دوره کوتاه مدت اشتغال‌محور در دانشگاه علمی کاربردی
انتشار کلید اولیه پنجاه و یکمین دوره آزمون دستیاری پزشکی
در چهل‌وششمین دوره مسابقه ریاضی دانشجویی در سطح کشوری، ۴ دانشجوی دانشگاه کاشان حضور یافتند و از این میان، ۲ نفر موفق به کسب مدال شدند.
درِ دانشگاه‌های ایران به روی دانشجویان معترض آمریکایی باز شد
موافقت دولت با راه‌اندازی دانشگاه فرهنگیان در گلپایگان
بیرون کردن دانشجویان فرانسوی توسط پلیس پاریس
مقایسه صحنه اعتراضات دانشجویی در ایران و آمریکا
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
اعلام نتایج اولیه آزمون دستیاری پزشکی در نیمه دوم خرداد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکده‌های پزشکی کشور
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدم‌ها کولر همراه ساخت+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپ‌های آماتوری هم دیده می‌شود+عکس
اسپاتیفای یکی از قابلیت‌های خود را بی‌خبر پولی کرد
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
چینی‌ها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسان‌های اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
به تشکل‌های دانشجویی گرنت اعطا می‌شود
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترین‌های آسیا در رتبه‌بندی تایمز
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار می‌شود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاه‌ها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشم‌ها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزش‌های جهانی
آدرخش و رقص فانتوم‌ها در نمایشگاه کتاب طنین می‌اندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرح‌های حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام می‌شوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران می‌آید؟
خودروی جدید که شبیه گربه‌ها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کره‌شمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبت‌نام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی
خدمات رایگان دندان‌پزشکی برای دانش‌آموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
موافقت با افزایش حق‌الزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
دیدار جمعی از معلمان با رهبر انقلاب در روز چهارشنبه
تصویب نقشه راه اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
کشف ۸ هزار و ۳۰ نفر دانش آموزان بازمانده از تحصیل در استان اصفهان
طحان‌نظیف: قانون اساسی به کلاس‌های درس برده شود
احداث ۵ دهکده جامع ورزشی/ جذب نخبگان در دانشگاه فرهنگیان
تعلیق بودجه دانشگاه فرانسوی به دلیل حمایت از فلسطین
اعزام دو کاروان از دانشجویان بنیاد نخبگان به عمره آغاز شد
حمله خشونت‌آمیز پلیس نیویورک به دانشجویان حامی فلسطین در کلمبیا
آیین بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه اصفهان برگزار شد
ثبت‌نام پشت کنکوری‌ها جهت ترمیم نمره آغاز شد
دانشگاهیان کشور باید با شبکه‌سازی به جنبش دانشجویان جهان بپیوندند
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
آزمون مجدد برای کنکوری‌های زیرکوه ۲۱ اردیبهشت برگزار می‌شود
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینی‌ها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمی‌شود و سالم می‌ماند+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
سونی برای آدم‌ها کولر همراه ساخت+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمی‌دهد+عکس
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینی‌ها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
ویژگی‌های خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
تعرفه وحشتناک جی‌میل با هوش مصنوعی اعلام شد
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول می‌شود
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپ‌های آماتوری هم دیده می‌شود+عکس
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
داخل ساختمان‌های عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
خودروهای ایرانی چشم کره‌شمالی را گرفت+عکس
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنک‌تر می‌کند+عکس
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.