ثریا: مطابق ماده ۲۰ قانون ثبت احوال، انتخاب نام فرزند بر عهده والدین است، انتخابی که شاید در ابتدا چندان مهم به نظر نرسد، اما حقوقی است که والدین باید به شایستگی درقبال فرزند خود انجام دهند.
نام انسان، اصطلاح یا کلمه‌ای است که برای شناسایی و هویت بخشی به یک انسان داده می‌شود.
پنیر، انگور، حلوا، پارچه، شنبه، سماور، نیمکت، تیله گرگ و ویلا تنها چند نمونه از اسامی عجیب و غریبی هستند که در طی سال‌های گذشته برای این هویت بخشی روی برخی افراد به کار رفته اند.
مطابق ماده ۲۰ قانون ثبت احوال، انتخاب نام فرزند بر عهده والدین است، انتخابی که شاید در ابتدا چندان مهم و تاثیرگذار به نظر نرسد، اما حقوقی است که والدین باید به درستی و شایستگی درقبال فرزند خود انجام دهند.
انتخاب نام معمولا بنابر سلیقه والدین از نشانه‌ها و الگو‌های مختلفی منشا می‌گیرد و برخی برای نامگذاری فرزند خود از اسامی زیبای خداوند، اسامی و القاب ائمه اطهار (ع)، شخصیت‌های تاریخی و فرهنگی کشور و یا از نام‌هایی که معرفی کننده فرهنگ و ارزش‌های جامعه هستند استفاده می‌کنند.
انتخاب نام نیک و مناسب همواره یکی از دغدغه‌های والدین بوده و بسیاری از والدین حتی هفته‌ها و ماه‌ها از زندگی خود را صرف انتخاب نام مناسب برای فرزند خود کرده و تلاش می‌کنند تا نامی نیکو و متناسب برای فرزند خود انتخاب نمایند.
با این حال در کنار اسامی مناسب و متعارفی که در جامعه وجود دارد گاهی شاهد اسامی عجیب و غریبی هستیم که کمتر به گوشمان آشنا است، نام‌های باورنکردنی و عجیبی که شاید کمتر کسی باور کند چنین اسامی وجود دارند و به ثبت رسیده اند.
بهنام مریدی، مدیر کل ثبت احوال خوزستان در خصوص اسامی باورنکردنی افراد که طی سال‌های گذشته در ثبت احوال به ثبت رسیده است، گفت: گاهی والدین به دلایل مختلفی مانند برهه خاص زمانی، سلیقه، نایاب و متفاوت بودن اسم، برای فرزندان خود اسامی عجیبی انتخاب می‌کنند که باعث شده است اسامی بی معنی و عجیب زیادی داشته باشیم که در طی سال‌های گذشته به ثبت رسیده اند.
وی افزود: نام‌هایی از قبیل؛ بستنی، نوشابه، هزار تومانی، تریاک، امروز، کفتر، مرد، زن، زردآلو، فوری، ملخ، بطری، لوله، افسرده، شب چراغ، خیار، دریاقلی، تیرماه، میش، پشه، پاکت، ادامه، چرت، طوطی، گلابی، گشنه، حیاط، پیرزن، نیمکت، پرتقال، اهواز، فقیر، یکشنبه، فلفل، نخود، قاچاق، گیلاس، کلاغ، صد تومانی، پنبه، تعارف و ... از جمله مثال‌هایی از اسامی عجیبی هستند که در سال‌های پیش ثبت شده اند.
مریدی بیان داشت: این اسامی نامتعارف ریشه‌های گوناگونی دارند و معمولا برگرفته از الگو‌های مختلفی مانند مکان‌های جغرافیایی، اسامی حیوانات، گیاهان، صفات مختلف و اسامی فصل ها، هفته‌ها و روزهای سال هستند.
مدیر کل ثبت احوال خوزستان با اشاره به افرادی که مشکلات عجیب و غریب بودن اسم دارند اظهار کرد: بر اساس قانون ثبت احوال، هر فرد بالای ۱۸ سال می‌تواند در صورت نامناسب بودن نام و نام خانوادگی درخواست تغییر دهد. افرادی که مایل هستند اسم خاص و نامناسب خود را عوض کنند می‌توانند برای تعویض نام اقدام کنند و درخواست دهند، ثبت احوال با در خواست آن‌ها موافقت می‌کند.
این مقام مسئول اذعان داشت: همچنین بر اساس بند ۱۴ قانون ثبت احوال کشور، افراد می‌توانند نسبت به حذف پیشوند یا پسوند اسم خود اقدام کنند، افرادی که نام‌هایی با پیشوند یا پسوند نامناسب دارند می‌توانند به ثبت احوال درخواست داده و پیشوند یا پسوند نام خود را حذف کند.
وی در خصوص ممنوعیت برخی اسامی تصریح کرد: به موجب ماده ۲۱ قانون ثبت احوال و تبصره‌های آن، انتخاب نام‌هایی که باعث هتک حیثیت مقدسات اسلامی باشند و همچنین عناوین و القاب زننده و نام‌هایی با معانی نامناسب و ناپسند ممنوع است و مورد قبول ثبت احوال نیست.
فاطمه و علی، پر تکرارترین اسم
بهنام مریدی با اشاره به این که نام فاطمه با یک هزار و ۲۵۴ فراوانی از ابتدای سال جاری تاکنون بیش‌ترین تکرار را نسبت به اسامی دیگر داشته است افزود: در استان خوزستان بعد از فاطمه نام علی ۹۳۰، حسین ۸۱۸، محمد ۶۸۴، زهرا ۶۵۳ و امیر حسین ۶۲۸ بیش‌ترین فراوانی را نسبت به دیگر اسامی به خود اختصاص داده اند. رتبه‌های بعدی اسامی فوق به این ترتیب هستند:
در پسران - امیرعلی، عباس، ابوالفضل، رضا، مهدی و محمدرضا
در دختران - رقیه، ریحانه، آوا، آتنا، اسراء، مریم، بنین
سفارش نام نیک در اسلام
در تعالیم اسلامی و مذهبی بار‌ها به انتخاب نام نیک برای فرزندان توصیه شده است و احادیث فراوانی از ائمه اطهار (ع) درباره اهمیت نامگذاری فرزندان به نام‌های نیکو و تاثیر آن در زندگی روایت شده است.
اما چرا در معارف دینی تا این اندازه به نام نیک سفارش شده و چقدر نام نیکو در زندگی و شخصیت افراد تاثیر گذار است؟
ماجد الهایی، کارشناس ارشد مذهبی در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، در خصوص تاکید اسلام به گذاشتن نام نیک و پسندیده بیان کرد: نام نیک همانطور که در آخرت برای انسان مایه سربلندی و شرافت است، در دنیا نیز برکاتی دارد. نام‌های خوب و نیکو، علاوه بر تاثیرات معنوی، تاثیرات روحی و روانی زیادی روی فرد می‌گذارند.
وظیفه والدین در قبال نامگذاری فرزندان
وی با اشاره به وظیفه والدین درانتخاب نام نیکو برای فرزندان گفت: پس از تولد نوزاد، اولین وظیفه والدین انتخاب نام خوب و نیکو برای فرزند است. نام خوب و متناسب با فرهنگ اسلامی اهمیت فراوانی دارد، چون نامی که والدین برای فرزند انتخاب می‌کنند همواره تا پایان عمر همراه وی است و با آن نام شناخته و خوانده می‌شود. همانطور که پیامبر اسلام (ص) در این زمینه فرمود: "یکی از از حقوق فرزند بر پدر و ماد، برگزیدن نام نیکو برای اوست. "
الهایی افزود: در فرهنگ مقدس اسلام دستور این است که پیش از تولد فرزند (دوران تکوین جنین و دمیدن روح در کودک) بهتر است پدر و مادر تصمیم بگیرند و برای فرزند، چه دختر و چه پسر، نامی تعیین کنند. امام علی (ع) می‌فرماید: " فرزند خویش را پیش از تولد نامگذاری کنید. هرگاه نمی‌دانید پسر است یا دختر، آن‌ها را به تناسب مرد و زن بودن، نامگذاری کنید چرا که مردم در قیامت به نام‌های خویش خوانده می‌شوند و فرزندی که سقط شده باشد و نامی برای او تعیین نکرده باشند، در روز قیامت از پدر مؤاخذه خواهد کرد. "
الهایی بیان کرد: ائمه (ع) گاه انتخاب نام را نوعی مبارزه و پاسداری از حریم ارزش‌ها می‌دانستند. امام سجاد (ع) در پاسخ یزید که گفت: چرا پدرت همه‌ی فرزندانش را " علی " نامگذاری کرده است؟ فرمود:: اگر پدرم هزار فرزند پسر می‌داشت همه را " علی " نام می‌نهاد.
نیکوترین نام‌ها نزد خداوند
این کارشناس ارشد مذهبی در خصوص بهترین و نیکوترین اسامی نزد خداوند گفت: در دستورات رسول اکرم (ص)، بهترین نام ها، عبدالله و عبدالرحمن هستند و نام‌هایی همچون حبیب، مؤمن، امین، جمیل، سعد، مسعود، صابر، صدیق، مهدی، هادی، مرتضی، عیسی، مجتبی، صادق، موسی، سعید، مسلم، داوود، طاهره، طیّب، صالح، فضل الله، جلال، جمال، رضا، راضی، رضیّ، تقی، جواد، هاشم، مصطفی و ... برای پسران پیشنهاد شده است، همچنین توصیه شده است که اسامی دختران را فاطمه، مریم، سوسن، زهره، زکیه، زهرا، عذرا، ریحانه، صدیقه، طیّبه، آمنه، طاهره، خدیجه، آسیه، راضیه، رضیّه، مرضیه، معصومه، مبارکه، جملیه، حلیمه، حمیده، نرجس، محدثـّه، ساره، منصوره، ملیحه، فریده، وجیهه، عاتکه، عالیه، صفیه، حورا، زینب، عصمت، عفت، عزّت، کبری، رحیمه، ناعمه، شهربانو، و کلثوم و ... انتخاب کنند.
وی افزود: امام محمد باقر (ع) فرموده اند: "راست‌ترین نام‌ها نامی است که دلالت بر بندگی خدا کند، مانند عبدالله و بهترین نام‌ها نام پیامبران است. "تأثیر گذاری نام مناسب بر شخصیت و هویت افراد
الهایی در خصوص تاثیر نام در شخصیت و رفتار افراد اظهار داشت: نام، یکی از نمودار‌های شخصیت و استقلال فرد است. تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان از حدود ۲ تا ۳ سالگی قادر به تشخیص نام خود هستند. در این دوران که کودک از خود به عنوان یک شخص منفرد و جداگانه سخن می‌گوید، نام برای به دست آوردن هویت و شخصیت، نقش مهمی دارد.
وی تصریح کرد: نام هر فرد کلیدواژه‌ای است که علاوه بر اشاره به یک فرد خاص، هویت و شخصیت فرد را نشان می‌دهد و تمامی تصورات ما از یک فرد آشنا بلافاصله پس از شنیدن نام او در ذهنمان شکل می‌گیرد بدون آن که نیازی به دیدن آن شخص داشته باشیم.
آیا حتماً باید نام فرزند از اسامی مذهبی باشد؟
کارشناس ارشد مذهبی در پاسخ به این که برگزیدن اسامی نیک و مناسب ایرانی، اما غیر مذهبی از نظر دین و اسلام مشکل دارد یا خیر، گفت: اسم‌هایی که روی فرزندان گذاشته می‌شود، اگر غیر از اسامی امامان و پیامبران باشد، مشکلی ندارد و می‌توان اسمی غیر از اسم اهل بیت گذاشت؛ اما در انتخاب نام باید دقت زیادی از سوی والدین صورت گیرد. به دلیل این که فرزند در آینده با این نام شناخته خواهد شد، درصورتی که نامی ناشایست برای او انتخاب شود، ممکن است مورد اهانت و تمسخر اطرافیان قرار گرفته و باعث نارضایتی فرد از نام خود گردد. از این رو بهتر است از ابتدای تولد نامی مناسب و نیکو برای نوزاد در نظر گرفته شود.
همانطور که گفته شد علاوه بر تاکید دین اسلام به نامگذاری فرزندان به نام‌های نیک و پسندیده، نام‌ها در شخصیت و روحیه افراد نیز اثرگذار هستند و همانگونه که اعتقادات بر روی نامگذاری افراد تاثیر دارند، نام‌ها نیز روی اعتقادات و رفتار و گفتار فرد موثر هستند.
از این رو لزوم برگزیدن نام مناسب و پسندیده اهمیت فراوانی دارد و در جامعه‌ی امروز که کشش بسیاری از مردم به سمت نام‌های کمتر شنیده شده و به اصطلاح مدرن سوق پیدا کرده است، ضروری است که والدین با آگاهی کامل وبا توجه به معنا و مفهوم اسامی فرزند خود را نامگذاری کنند.
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.