به گزارش ثریا سال‌های 1331 و 1332 دو نقطه از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران را در خود جای داده‌اند. در سی تیر 1331، پس از برکناری مصدق از نخست‌وزیری و اعلامیه شدیداللحن قوام‌السلطنه، نخست‌وزیر جدید، مردم خیابان‌های تهران و بعضی شهرهای دیگر را فتح کردند و آنچه را رقم زدند که بعدتر با نام قیام سی تیر از آن یاد شد. سی تیر نقطه آغاز زوال (هر چند موقت) قدرت و اتوریته پهلوی شد و تا آنجا پیش رفت که برخی از اعضای خاندان سلطنتی به صورت غیررسمی از کشور تبعید شوند و در نهایت خود شاه نیز در 25 مرداد 1332 از کشور فرار کند. فراری که تنها چند روز ادامه داشت و پس از برکناری مصدق از نخست‌وزیری با کودتایی که در 28 مرداد همان سال رخ داد، به پایان رسید.
کتاب «مذاکرات ایران و آمریکا» که مجموعه‌ای از اسناد سیاسی سفارت آمریکا در ایران از دی ماه 1331 تا دی ماه 1332 را در خود جا داده است منبعی بسیار مهم برای بررسی دقیق وقایعی است که در این دو سال سرنوشت‌ساز بر ایران گذشته‌اند. عمده تمرکز کتاب بر مذاکرات آمریکا با دولت‌های مصدق و زاهدی درباره موضوع نفت و مناقشه‌ای است که بر سر آن شکل گرفته بود. در ابتدا برای میانجی‌گیری میان ایران و بریتانیا و پس از کودتای 28 مرداد برای شکل دادن به یک کنسرسیوم بین‌المللی برای عرضه نفت ایران به بازارهای جهانی.
چنان‌که دست‌اندرکاران تهیه کتاب متذکر شده‌اند، اسناد منتشر شده در این کتاب، از جلد دهم کتابی با نام «مجموعه اسناد روابط خارجی ایالات متحده درباره ایران» انتخاب شده است. این مجموعه اسناد که سال گذشته پس از سال‌ها انتظار از سوی اداره آرشیو وزارت خارجه آمریکا منتشر شد از این جهت اهمیتی اساسی دارند که روایتی پرجزئیات از روند وقایع منتهی به کودتای 28 مرداد ارائه می‌دهد.
به عنوان نمونه چنان که در متن پشت جلد کتاب آمده است، با توجه به مفقود شدن یا نابودی بسیاری از اسناد خانه مصدق در جریان کودتای 28 مرداد، روایتی که سفیر آمریکا از دیدارش با مصدق در 27 مرداد 1332 ارائه داده است، تنها سند باقی مانده از آن دیدار است.
البته باید توجه داشت که روایت سفیر آمریکا از آن دیدار و بسیاری دیگر از اسنادی که در این کتاب نقل شده‌اند، پیشتر در گزارش‌های روزنامه‌نگاران آمریکایی از وقایع آن برهه زمانی مورد اشاره قرار گرفته بودند. به عنوان نمونه در همان سال‌های اولیه پس از کودتا یعنی در سال 1933 در نشریه «ساتردی ایونینگ پست» گزارش جزییات این عملیات منتشر شده بود و در آن گزارش به نحوه دیدار سفیر آمریکا با مصدق هم اشاره شده بود.
حال اینکه منبع آن روایت اسناد سفارت آمریکا در تهران بوده یا منبع دیگری از جمله گفت‌وگو با شخص سفیر منبع اطلاعات بوده‌اند بحثی دیگر است، ولی آنچه مهم است اینکه در مورد وقایع مرتبط با روزهای حوالی 28 مرداد این کتاب اطلاعات بکری را به ما ارائه نمی‌دهد و تنها تایید کننده اطلاعات پیشین است.
از همان سال‌های پس از کودتا افسران کار کشته سیا و ام ای-6 و از جمله کسانی مانند کرومیت روزولت، که در این کودتا نقشی بنیادین داشت، خاطرات خود را درباره جزییات فعالیت‌هایشان منتشر کرده‌اند و این کتاب هم تا حدود زیادی موید اطلاعاتی است که آنان به ما ارائه داده‌اند.
اما آنچه این کتاب را به یک سند بسیار مهم برای تاریخ معاصر ما تبدیل می‌کند، مطالبی است که در برهه زمانی پس از کودتا تا د ماه 1332 در آن ذکر شده است. ما در کتاب‌هایی نظیر جلد سوم «خواب آشفته نفت» نوشته دکتر محمدعلی موحد، با وقایع پس از کودتا تا شکل‌گیری کنسرسیوم از منظری ایرانی و ملی‌گرا آشنا می‌شویم. کتابی نظیر «مذاکرات ایران و آمریکا» اما یکی از معدود منابعی است که می‌تواند این وقایع را از منظری آمریکایی هم به ما ارائه دهد.
انتشار این کتاب که تنها بخشی از اسناد منتشر شده از سوی دولت آمریکاست، اگر چه اقدامی بسیار جالب توجه است، اما لزوم ترجمه تمامی اسناد منتشر شده از سوی اداره آرشیو وزارت خارجه آمریکا را رفع نمی‌کند. امید اینکه به زودی هر ده جلد کتاب با ترجمه مترجم کتاب حاضر یا ترجمه‌ای دیگر منتشر شود.
کتاب «مذاکرات ایران و آمریکا؛ اسناد سیاسی سفارت آمریکا در تهران (از دی 1331 تا دی 1332)» را محمد آقاجری ترجمه کرده و نشر پارسه آن را در سال 1397 با تیراژ 1000 نسخه و با قیمت چهل‌ونه هزار تومان منتشر کرده است. ویراستاری این کتاب 487 صفحه‌ای را رضا مختاری اصفهانی بر عهده داشته و مقدمه کتاب را نیز او نوشته است.
منبع: ایبنا
آیین‌نامه جدید سرویس مدارس اجرا می‌شود؛ شهرداری‌ها و دهیاری‌ها مسئول آموزش‌و‌پرورش ناظر
مهمترین فعالیت شورا پل ارتباطی میان دانشجویان و مدیران دانشگاه است
برای ایجاد سازمان ملی سنجش و ارزشیابی تعارض منافع کنار گذاشته شد
ادغام دانشگاه صنایع و معادن با دانشگاه خواجه نصیر
تا ۱۰سال آینده در حوزه فناوری سرآمد دنیا خواهیم شد
برگزاری نشست فانتزی در ادبیات معاصر ایران و روسیه در دانشگاه الزهرا(س)
کتاب بنویسید غرب... بخوانید غزه منتشر شد
تاق سه گوش در نمایشگاه کتاب عرضه می شود
توقف مصوبه افزایش سقف سنی روسای دانشگاههای غیردولتی در وزارت علوم
تمام مراکز آموزش علمی کاربردی به مراکز کاریابی تخصصی مجهز می‌شوند
اعلام نتایج آزمون‌های سراسری، ارشد و دکتری تا ۱۵ خرداد
نمره صفر برای غیبت در امتحانات خرداد
تمام جزئیات امتحانات نهایی خرداد و سهم سوابق تحصیلی + راهنمای عملی آزمون‌ها
رسیدگی ویژه به امور تحصیلی و تربیتی دانش‌آموزان شاهد/ لزوم ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
مرور دروس امتحانی از شبکه شاد به صورت رایگان/ آغاز این برنامه از ۲۸ اردیبهشت
نتایج اولیه آزمون ارشد تا ۱۵ خرداد اعلام می‌شود
نحوه اداره سازمان سنجش سابق از امروز تغییر کرد/ اعلام وظایف جدید این سازمان
کرسی‌های آزاداندیشی سطح تفکر دانشجویان را افزایش می‌دهد
عقبگرد دانشگاه آمریکایی در همکاری مالی با رژیم صهیونیستی
برگزاری نمایشگاه تجهیزات پزشکی و هوایی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سرکوب اعتراضات دانشجویی در دانشگاههای کانادا
اجرای منتورشیپ روانشناختی برای دستیاران ۲۷ گروه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حفظ محرمانگی
دانشگاه صنایع و معادن به دانشگاه خواجه نصیر ملحق شد
اصلاح مصوبه تعیین ضریب حقوق اعضای هیات علمی دانشگاهها ابلاغ شد
سازمان ملی سنجش هیات امنایی شد/ استقرار ظرف ۶ ماه آینده
امروز؛ آغاز ثبت‌نام آزمون زبان MSRT تیرماه ۱۴۰۳
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی بین‌المللی در برنامه ۵ ساله
مشاهیر در نمایشگاه کتاب؛ بازار سلفی‌ها داغ شد
نشر صاد من از مردن میترسیدم را به نمایشگاه کتاب آورد
سیر تحول سازمان سنجش از ابتدا تاکنون/ احیای نظارت بر دانشگاهها
کتاب مجموعه روایت فارسی نبلدم منتشر شد
شرکت کنندگان در مسابقات ملی مناظره دانشجویی بازخواست نمی‌شوند
راه‌اندازی خانه نخبگان و ایجاد پنج میز حول پنج موضوع کلیدی اقتصادی کشور
دانش‌آموزان نخبه فیزیک جهان به اصفهان می‌آیند
اعلام زمان دریافت کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش ویژه دبیری و هنرآموز
تاریخ امتحان ریاضی پایه ششم تغییر کرد
نحوه مشارکت مردم در انتخابات هوشمندانه بود
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی ۱۴۰۳ تمدید شد
برگزاری دوره مشترک ایران و روسیه با رویکرد توسعه پایدار
فاکتورهای مهندسی مختلف برای تولید خودروی فرمول یک قوی و پرسرعت+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشت‌اش عذرخواهی کرد
چرا هوش مصنوعی این‌قدر برای دیگران پرهزینه است؟
روزی که باران نهنگ از آسمان آمریکا بارید+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسان‌ها را نابود کند؟
شاسی بلند جدید ۴ میلیارد تومانی که رقیب خودروی آلمانی شد+عکس
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
ورود ترجمه یک اثر دیگر از ایلان پاپه به نمایشگاه کتاب
بازدید هیات روسی از دانشگاه امیرکبیر با هدف گسترش همکاری
صعود ۸ پلهای دانشگاه صنعتی شریف در رتبه‌بندی آسیایی تایمز ۲۰۲۴
خیرین ۳۰۰ میلیارد تومان به دانشگاه تهران کمک کردند
۲۵۰ واحد دانشگاهی پیام نور آماده واگذاری شد
جذب دانشجویان و گردشگران خارجی، مهمترین برنامه معاونت بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی مشهد
درخواست صحرائی برای حضور دانش‌آموزان در محیط‌های مختلف یادگیری با توجه به موضوع درس
جزئیات برگزاری یک جشن دخترانه در ورزشگاه شهید شیرودی
برگزاری نشست تخصصی اولویت‌دهی به کودکان در حمایت‌های اجتماعی؛ از ایده تا اجرا
پلهای کابلی در دانشکده فنی مهندسی عمران دانشگاه تهران ساده‌سازی شدند
بسترهای انگیزشی در دانشجویان برای آشنایی با پزشکی بازساختی ایجاد شود
دانشگاه آزاد اسلامی را پایگاهی از حوزه علمیه می‌دانیم
کتابی برای فیلمسازان خلاق ایرانی
فروش ۷۴ میلیارد تومانی مجازی و حضوری نمایشگاه کتاب
نامزدهای ششمین دوره جایزه ارغوان معرفی شدند
برگزاری جشنواره فرهنگی و هنری ویژه دانشجویان دانشگاه تهران
کتاب آشپزی دوره صفوی به چاپ ششم رسید
رییس جمهور از نمایشگاه کتاب بازدید کرد
۱۱ ملک آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران در انتظار مولدسازی
تخصیص ۱۰۵ هزار نیرو به آموزش و پرورش در سال جاری
آغاز هفته خوابگاه‌ها از امروز/ اعلام برنامه‌های وزارت علوم
فرصت دانشجویان و اساتید برای ثبت نام یارانه اعتباری خرید کتاب
گسترش همکاری دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه وارث الانبیا عراق
زمان برگزاری آزمون زبان MSRT درتیر ۱۴۰۳ اعلام شد
تولیدات دانشگاهها نظم دنیا را تغییر داده است
راه‌اندازی ۱۰۰ واحد مسکونی متاهلی برای دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران
تعلیق استاد دانشگاه واشنگتن به دلیل حمایت از فلسطین
پذیرش ۲۶ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاهها/ نحوه محاسبه نمره دکتری
تمام اقدامات برای دستیاران پزشکی/ از افزایش حقوق تا بورسیه تحصیلی
کمک‌های خیرین ۱۰ درصد بودجه کل دانشگاه تهران را تشکیل می‌دهد
ربان انسان‌نمای زن چری به ایران می‌آید+عکس
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید می‌شود+عکس
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن می‌آید+عکس
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام می‌دهد
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشت‌اش عذرخواهی کرد
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشم‌نواز و رنگ‌هایی جذاب+عکس
سیاهچاله‌های فضایی را چطور ببینیم؟
هر رشته‌ای تأسیس شود پیوست اشتغال خواهد داشت
برنامه وزارت علوم برای طرح امریه دکتری استعدادهای درخشان
نشان ملی معلمی به‌زودی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب خواهد شد
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
نسل جدید بمب‌افکن‌ها برای رقابت با آمریکا در راه است
هوش مصنوعی قرار است انسان‌ها را نابود کند؟
مرسدس بنز ترکیبی از دو خودروی خود را ساخت+عکس
خفاش سرچکشی موجودی بازمانده دوران باستانی+عکس
اگر انسان درون سیاهچاله سقوط کند چه اتفاقی می‌افتد؟
شخصیت دختر کاپشن‌صورتی با گوشواره قلبی رونمایی شد
تأیید انتخاب رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر
تصویر دیدنی از رنگین کمان امروز تهران
باغ گیاه شناسی ملی ایران
مجموعه ۱۴ جلدی به دنیا آمده‌ام رونمایی می‌شود
پورعباس با حکم رئیس جمهور رییس سازمان سنجش شد
مقدمات ملی شدن صنعت نشر فراهم است
آغاز بررسی جزئیات پیش‌نویس سند ملی توسعه علوم و فناوری‌های کوانتومی
ضرورت دستیابی به روش های کاربردی در آموزش مداوم پزشکی
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.