به گزارش شبکه علمی ثریا، متن زیر یادداشتی از مصطفی دلشاد تهرانی است که از کتاب رهزنان دین: آسیب‌شناسی دین و دینداری در نهج البلاغه، صفحات ۵۷-۵۸ انتخاب شده است.
اگر دین به درستی فهمیده نشود و عمیق دریافت نگردد، فهمی آسیب‌دیده و دریافتی آفت‌زده در انسان شکل می‌گیرد و چنین فهم و دریافتی راهبر به مقاصد دین نیست.
در کمان ننهند الّا تیرِ راست
این کمان را، باژگون کژ تیرهاست
راست شو چون تیر و، وا رَه از کمان
کز کمان، هر راست بجْهد بی‌گمان
مثنوی معنوی، مولوی، دفتر اول، ابیات۱۳۸۴-۱۳۸۵
دینداری مبتنی بر بدفهمیدن و نفهمیدن دین، گِرد خود گشتن و راه به جایی نبردن است، چنانکه امیر بیان، علی(ع) فرموده است:
«الْمُتَعَبِّدُ عَلَی غَیْرِ فِقْهٍ کَحِمَارِ الطَّاحُونَةِ یَدُورُ وَ لاَ یَبْرَحُ.»
الاختصاص، شیخ مفید، صفحۀ ۲۴۵
متعبّد بدون فهم [عمیق] مانند خر آسیاست که به دور خود می‌گردد و راه به جایی نمی‌برد.
دینداری فارغ از فهمِ درست دین، نمایشی است از اعمالِ به ظاهر دینی و بی‌بهره از روح و حقیقت دین و بالطبع خالی از محتوای دیانت و بی‌نصیب از نتایج مترتب بر آن؛ به بیان امام علی (ع):
«کَمْ مِنْ صَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ صِیَامِهِ إِلاَّ الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ، وَ کَمْ مِنْ قَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ قِیَامِهِ إِلاَّ السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ. حَبَّذَا نَوْمُ الاَْکْیَاسِ وَ إِفْطَارُهُمْ.»
نهج‌البلاغه، حکمت ۱۴۵
چه بسا روزه‌داری که از روزهٔ خود جز گرسنگی و تشنگی بهره نَبَرد؛ و چه بسا نمازگزاری که از نماز خود جز بیداری و رنج‌بری نصیبی حاصل نکند. خوشا خوابیدن زیرکان و خوشا روزه‌گشادن ایشان.
اگر رویکرد به دین بدون تفقّه (فهم عمیق) صورت گیرد، بدفهمیدن دین، موجب آسیب‌دیدگی دین و دینداری می‌شود. چنین رویکردی به دین، موجب تنسّکی خشک و تعبّدی بی‌روح، و کج فهمی و قشریگرایی و خودمداری می‌شود. امام علی(ع) از چنین رویکردی به دین پرهیز داده و فرموده است:
«وَ لاَ تَکُونُوا کَجُفَاةِ الْجَاهِلِیَّةِ، لاَ فِی الدِّینِ یَتَفَقَّهُونَ، وَ لاَ عَنِ اللهِ یَعْقِلُونَ، کَقَیْضِ بَیْضٍ فِی أَدَاحٍ، یَکُونُ کَسْرُهَا وِزْرًا، وَ یُخْرِجُ حِضَانُهَا شَرًّا.»
نهج‌البلاغه، خطبۀ ۱۶۶
همچون مردم درشت‌خوی عهد جاهلیت مباشید که نه در دین فهمی دارند، و نه شناسای کردگارند [به صورت انسان، و در درونْ پست‌تر از جانوران]، همانند تخم شترمرغی، در گودالی در ریگستان که شکستن آن گناه باشد و اگر نشکنندش بسا از درون آن ماری زاید.
نفهمیدن دین یا بدفهمیدن دین چنان خطرناک و مصیبت‌زا است که امیرمومنان علی (ع) این‌گونه درباره آن هشدار داده است و آنان را که از دین فهمی [عمیق] ندارند چنین تشبیه نموده است؛
چونان تخم افعی در لانهٔ پرندگان که شکستن آن گناه است، زیرا گمان می‌رود تخم پرنده باشد، امّا جوجه آن شرّ و زیانبار است، زیرا در حقیقت تخم افعی است. امام (ع) مردمانی را که به ظاهر اهل دیانت‌اند ولی به سبب نافهمی دین بر مدار جاهلیت هستند، چنین دانسته است. یعنی چون اظهار اسلام می‌کنند و دینداری می‌نمایند، برخورد با آنان و مجازات کردن‌شان مجاز نیست، ولی به سبب نفهمی‌شان هزارگونه شرّ و فساد به بار می‌آورند.
من یک پایین شهری‌ام در کتابفروشی‌ها
جشنواره ایده های برتر جوانان در کردستان برگزار می شود
جنس کنش دولتمردان سیزدهم اعتقاد به مشارکت خیرین است
ساخت مدارس خیرساز در دولت سیزدهم به‌طور میانگین ۲ برابر شده است
افرادی که با قرآن مانوس شده اند؛ حق طلب و حق جو هستند
درخواست دانشجویان لهستان برای تحریم رژیم صهیونیستی
استقرار میز پاسخگویی امتحانات نهایی در ادارات آموزش و پرورش مناطق ۱۹گانه تهران
اولویت سازمان سنجش پس از ملی شدن چیست؟
جشنواره برهان ؛ تلاش دوباره برای احیای کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها
پیام تسلیت جهاد دانشگاهی تهران در پی شهادت یکی از رزمندگان حزب‌الله
چگونگی تبدیل نظریه علوم انسانی به فناوری نیاز امروز جامعه است
موسسه علم و فناوری شهید مسعود علیمحمدی راه‌اندازی شد
دبیر شورای تحول و ارتقای علوم انسانی انتخاب شد
مشکل خوابگاه‌های دانشجویی با بومی‌گزینی حل می‌شود
روایت آخرین جمعه نمایشگاه سی و پنجم؛ همهمه بازی و کتا
حضور دانش‌آموزان بدون کارت امتحان نهایی در جلسه با «شناسنامه»/ امکان دریافت آدرس حوزه از مدرسه
اختصاص شعب ویژه رسیدگی به جرائم حوزه فروش سوالات امتحانات نهایی
آغاز ثبت‌نام اوقات فراغت دانش‌آموزان از اول خرداد
اجرای طرح‌های هوشمند سازی در صنعت نفت در دستور کار دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شرایط و نحوه حذف اضطراری دانشجویان شریف اعلام شد
تاکید بر انجام رویدادهای فرهنگی توسط دانشجویان برای هم‌نسلان خود
مرحله نهایی سی و هشتمین جشنواره قرآن و عترت دانشجویان برگزار شد
رونمایی آمریکا از بزرگترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس
دانشگاه اصفهان عنوان برگزیده در جشنواره دریچه را کسب کرد
امکان ثبت نام سرویس مدرسه در سامانه سپند از اول خرداد
تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت
داستان‌های طنز کودک و نوجوان پرمخاطب در نمایشگاه کتاب
خانم‌ها در آزمون استخدامی آموزش و پرورش هم گوی سبقت را ربودند
دانشگاه‌های غیرانتفاعی و چالش‌هایی که حل نشده باقی مانده است
نتایج اولیه آزمون استخدامی رشته‌های دبیری هفته سوم خردادماه اعلام می‌شود
دانش آموزان نگران دریافت کارت ورود به جلسه آزمون‌های نهایی نباشند
اهمیت مدیریت دقیق آزمون‌های نهایی خرداد ماه / نقش این آزمون‌ها در کنکور
اعلام برنامه‌های تابستانی دانش‌آموزان استثنایی
۴۲۵ میلیارد تومان فروش؛ کارنامه نمایشگاه کتاب تا روز دهم
شاسی بلند کوپه‌ای که شبیه یک خانه است+عکس
شکست مذاکرات دانشجویان معترض با مسئولان دانشگاه ملبورن
پایه‌گذاری شیوه‌نامه‌های تالیف از مهمترین اقدامات جدید دانشگاه فرهنگیان
سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم
فصلنامه سازمان بسیج اساتید در علوم انسانی رتبه ب را کسب کرد
با برخی دانشجویان با فقدان مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی مواجهیم
آخرین مهلت اساتید پیام نور برای ثبت نمرات میان ترم اعلام شد
الزام دانشجویان غیرایرانی به گذراندن دروس به زبان انگلیسی و فارسی
آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود
خودروهایی که بیشتر از همه در آمریکا سرقت می‌شوند
منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید
خودروی معروف کره‌ای که برای راحتی سگ‌ها ساخته شده+عکس
خبر بد OnePlus برای طرفداران این نوع گوشی
عجیب‌ترین خودروی تویوتا با الهام از کوسه کله چکشی به تهران آمد+عکس
خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش باشند+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که انتهای آن هرگز مشخص نشد+عکس
اولین پیکاپ خودروی چینی با الهام از خودروی آمریکایی+عکس
خودرویی که نیسان آبی آمریکایی‌هاست+عکس
جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس
ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد
ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
پشمک کیهانی که از غول منظومه شمسی هم بزرگ‌تر است+عکس
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟
مشوق‌هایی برای اضافه تدریس معلمان در نظر گرفته‌ایم/تعیین تکلیف داوطلبان آموزگاری تا تیر
آغاز آزمون استخدامی دبیری و هنر آموزی از فردا
معرفی نامزدهای جایزه شعر بهاران
کتاب تازه امین فقیری در نمایشگاه کتاب
اختتامیه رویداد ستفاتک در جهاددانشگاهی اصفهان
روایت کتاب‌ها از موسیقی؛ لطف مفخّم تا مضراب
اتمام سنجش‌سلامت نوآموزان تاپایان اردیبهشت/هنوز۳۰ درصد نوآموزان برای سنجش مراجعه نکرده‌اند
جزییات برگزاری امتحانات پایان نیم سال دوم پیام نور اعلام شد
آزمون صلاحیت بالینی پزشکی در دانشگاه های علوم پزشکی برگزار شد
ضوابط جدید ارزشیابی مدارک مقاطع داروسازی خارج از کشور اعلام شد
قیمت غذای دانشجویی تا مهرماه افزایشی ندارد
قبل از بحرانی شدن اعتراضات دانشجویی اطلاع رسانی کنید
ایجاد و بازسازی ۱۰۰۰ هنرستان تا پایان برنامه هفتم توسعه
توصیه‌هایی به دانش‌آموزان برای حضور در آزمون‌های نهایی؛ از موارد ممنوعه تا نحوه درج پاسخ‌ها
۲۰ درصد سوالات امتحانی دشوار است/ اخذ آزمون مجدد از افراد مشکوک
دانشگاه‌ها برای افزایش بهره‌وری به میدان بیایند
جزییات ثبت نام پذیرفته شدگان بدون آزمون رشته‌های ارشد اعلام شد
فهرست ۶۷۳ دانشگاه برتر جوان در رتبه‌بندی تایمز منتشر شد
زمان اعلام نتایج اولیه آزمون کارشناسی‌ارشد دانشگاه معارف اسلامی
قدیمی ترین عینک فروشی تهران
جزئیات پوشش بیمه ای در عینک سازی ها
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس
ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشت‌اش عذرخواهی کرد
استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه می‌رسد
جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسان‌ها را نابود کند؟
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد
ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس
رونمایی آمریکا از بزرگترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس
زاکربرگ می‌خواهد این شبکه معروف خبری را بخرد
اشتباه بی‌سابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
ارائه مهلت جدید ثبت نام آزمون دکتری تخصصی داروسازی
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار می‌شود
آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود
خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش باشند+عکس
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
مسؤولیت امتحانات نهایی از سال آینده با سازمان ملی سنجش خواهد بود
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.