به گزارش شبکه علمی ثریا، آیت الله مصطفی محقق داماد در همایش بزرگداشت روز شیخ اشراق که به همت موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، سخنرانی خود را با عنوان سهروردی؛ شهید تکفیر ارائه کرد و گفت: اگر شنوا باشیم و اندکی گوش بدهیم صدای فرزندان یتیمی را می شنویم که پدرانشان را می کشند و ناله بیوه زنانی را می شنویم که شوهرانشان را سر می برند. در چنین زمانی سخن از سهروردی می گوییم، تمام این سروصداهایی که الان هست اگر به طول تاریخ نگاه کنیم می بینیم که این تصور چقدر خون داده است. ریشه این قضیه به کجا برمی گردد؟ ریشه اش به جایی برمی گردد که تمام ادیان به آن متهم هستند.
وی افزود: تمام ادیان به این متهم اند که شما جامعه را به مومن و کافر تقسیم کرده اید و این تنها به ادیان ابراهیمی اختصاص ندارد، سقراط دانای یونان را به اتهام تشویش اذهان عمومی نسبت به خدایان در محکمه ای با ۵۰۰ عضو هیات منصفه محاکمه کردند. این تفکر مساله ادیان ابراهیمی نیست بلکه ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح هم می بینیم که وجود دارد. سقراط جام شوکران از دست کسانی می خورد که به او گفتند کافر است و او هم اطاعت از قانون کرد و آن را نوشید و تاریخ را در سوگ یک دانایی نشاندند.
محقق داماد در ادامه یادآورشد: در تاریخ اسلام از همان روزهای آغازین این مسئله شروع شد به ویژه بعد از پیامبر اسلام، در زمان رسول اکرم کسی تکفیر نشد. این قضیه بعد از رسول الله در دوران قدرت خلافت شروع شد و در یک دوره قدرت دینی این حربه بسیار قوی در دست آنان بود. همه از نهاد تکفیر استفاده کردند تا اینکه به شیخ اشراق می رسیم که یکی از نمونه های اسفبار این تئوری در قرن ششم است. او خود فقیه است و جالب است در یک طرف هم افرادی که او را کافر می دانند فقیه و عالم دین هستند در چنین جایی قدرت به خودش اجازه می دهد که او را از بین ببرد.
وی افزود: این مرد با این ویژگی ها به محکمه می آید و کافر شناخته می شود، در مقاله ای باعنوان «سهروردی در دادگاه جهل مقدس» آورده ام که تاریخ همه قضیه و بازپرسی ها را ننوشته است و در اینجا مقصر است. داستان این است که ایشان جاذبه داشته و یکی از افرادی که جذب او شده است پسر صلاح الدین ایوبی است، حسودان(روحانیون رقیب و حسود) دسیسه کردند، او را از پای درآورند و نامه ای به سلطان می نویسند که ایشان پسرتان را منحرف کرده است و او را به محکمه کشاندند.
محقق داماد تصریح کرد: قاضی از سهروردی سوال کرد که تو در برخی از تصانیف خود نوشته ای که خداوند قادر است پیامبر دیگری بیافریند، آیا صحیح است؟ شیخ پاسخ داد، آری نوشته ام. قاضی گفت این محال است. سهروردی یک کلام گفت و سکوت کرد، گفت: دلیل بر محالیت آن چیست؟ مگر نه اینکه خداوند قادر بر تمام امور ممکن است. قاضی رای خود را صادر و حکم قتل او را صادر کرد. علاوه بر استدلال های روشنی که می توانست مطرح شود. اما این جملات چه دلیلی بر الحاد اوست، انکار کدام یک از ضروریات دین است؟
این استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی افزود: قاضی نادان اینگونه می اندیشید که اگر فردی قادر به امکان عقلی باشد که خداوند می تواند پیامبر دیگری را خلق کند او ملحد است. اما چرا سهروردی جواب نداد، با وجود اینکه می توانست پاسخ مستدل و مبینی به این موضوعات بدهد. به نظرم سهروردی عمق فاجعه را فهمیده بود. او فهمیده بود که اگر دادرسی عادلانه ای وجود داشته باشد باید شرایط آن مهیا باشد. شرط نخستین دادرسی عادلانه آزادی دادرس از هر نوع فشار است.
محقق داماد در ادامه با اشاره به انواع فشار گفت: فشار بر دو نوع است؛ فشار بیرونی یعنی دستوراتی که از بالا و قدرت می آید و فشارهای درونی که از دگماتیسم و جزمیت ناشی از کج فهمی های دینی حاصل می شود. اگر دادگاه های لنین و استالین را مطالعه کنیم به این مسئله می رسیم. در دادگاه سهروردی هر دو نوع فشار بر قاضی بوده است.
وی با طرح اینکه اما چه باید کرد؟ ادامه داد و گفت: این حربه تکفیر ناشی از تقسیم بندی انسان ها به مومن و کافر است. به نظر من باید این تقسیم بندی را کنار گذاشت و به تقسیم بندی جدیدی که انسان ها را به مسالم و محارب تقسیم می کند تن داد. به این معنی که هرکس ساتور به دست نیست دست او را بفشاریم و روی آن را ببوسیم و در واقع به حکم قرآن عمل کنیم. ما جایز به جنگ کردن با کسی که با ما جنگ نمی کند نیستیم. جمهوری اسلامی اولین کاری که می کند به این نظریه باید فکر کرده و اعلام کند و تفاوت خود را با داعش بیان کند. چرا که تکفیر ناشی از آن تقسیم بندی است در صورتی که اسلام به معنی سلام به معنای عشق، دوستی و... اسلام انسانها را به مسالم و محارب تقسیم کرده است. هر کسی که محارب نیست، ما حق نداریم با او حرب کنیم و اگر محارب است ما باید از خودمان دفاع کنیم.
منبع: مهر
تسلیت سرپرست مرکز تحقیقات بانوان بسیج اساتید به همسر شهید جمهور
حضور 43 دانشگاه ایرانی در رتبه‌بندی موضوعی جهانی 2023
علاقه‌مند به ارتباط با نخبگان خارج برای رفع نیازهای کشور هستیم
لطیفه های شیرین زهرالربیع» به چاپ پنجم رسید
یک‌رمان رومانیایی برنده جایزه ادبی دوبلین ۲۰۲۴ شد
استفاده از لباس فرم سال گذشته بلامانع است/نرخ مصوب باید به اطلاع والدین برسد
افزایش محورهای وتویی در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات‌علمی/ مقاله تنها عامل موثر نیست
مدیر حوزه علمیه خواهران کهگیلویه و بویراحمد معارفه شد
آیین نامه ارتقای اساتید از مقاله محوری خارج شد
اجرای رتبه‌بندی و اعمال سوابق تحصیلی دو خدمت بزرگ شهید رئیسی در آموزش‌وپرورش
اعتماد به کتاب و معلم شرط موفقیت در امتحانات نهایی؛ هیچ سوالی خارج از کتاب طرح نمی‌شود
عرضه تهران جان در کتابفروشی‌ها
ترجمه غبرایی از کوری به چاپ پنجاه‌وششم رسید
ویژگی های شخصی اساتید علوم پزشکی اساس ارتقا قرار می گیرد
مهلت ثبت‌نام آزمون تکمیل ظرفیت جامعه الزهرا(س) تمدید شد
همکاری دانشگاه امیرکبیر با نیروهای مسلح در زمینه هوش مصنوعی
اصلاح بیش از ۲۳ هزار بسته پستی ناقص نمایشگاه کتاب تهران و بازگشت به چرخه توزیع
تعارض ایران و رژیم اسرائیل از نوع تعارض نهادینه و درهدف است
تعارض ایران و رژیم اسرائیل از نوع تعارض نهادینه و درهدف است
جاماندگان آزمون سراسری بخوانند
فریادهای ضد اسرائیلی در جشن فارغ‌التحصیلی دانشگاه آمریکایی
نهادهای حوزوی تهران یاد شهدای خدمت را گرامی می‌دارند
هوش مصنوعی ایموجی‌های جدید در گوشی آیفون می‌سازد
آمار ثبت‌نام با تاخیر در نوبت دوم کنکور ۱۴۰۳/ امشب آخرین مهلت
یک تغییر بزرگ روی بازی‌های پلی استیشن در راه است
موتور هواپیما در این موتورسیکلت استفاده شده+عکس
عمر وسایل نقلیه در آمریکا چند سال است؟ +عکس
ورود یک گوشی متفاوت از سامسونگ به بازار
پنتاگون از پهپادهای عمودپرواز رونمایی کرد+عکس
ارسال پیام تسلیت از سوی ۴۳ دانشگاه همکار به دانشگاه صنعتی امیرکبیر
فراخوان جذب نیروی امریه در جهاددانشگاهی واحد هنر
افزایش سهمیه پذیرش دانشجو در پژوهشگاه شیمی/ پارک علم و فناوری دارویی راه‌اندازی می‌شود
روسای دانشگاه‌ها چگونه می‌توانند نامزد انتخابات ریاست جمهوری شوند
انتخاب‌رشته متقاضیان آزمون پذیرش دانشگاه فرهنگیان از ۸ خرداد آغاز می‌شود
برگزاری نشست اصول بازاریابی و تبلیغات مدو لباس در فضای مجازی
پیگیری یک نگرانی والدین؛ تبدیل مدرسه دولتی ارجمندی به مدرسه غیردولتی متوقف شد
وام ودیعه مسکن دانشجویان تا ۸۰۰ درصد افزایش یافت
فرایند شناسایی و جذب کودکان خارج از مدرسه/ مجازات والدین متخلف
تیم‌های راه‌یافته به مرحلۀ دوم مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران مشخص شدند
باید دانشگاه علوم پزشکی بین‌المللی راه‌اندازی شود
جزییات برنامه‌های تابستانی کانون پرورش فکری تبیین می‌شود
دانشگاه‌ها زیر تیغ ارزیابی سازمان ملی سنجش/ آینده کنکور دستگاه‌ها
آغاز انتخاب رشته آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو معلم کنکور از ۸ خرداد
برنامه آموزشی پزشکی عمومی سرفصل جراحی های زیبایی ندارد
نشست سراسری اساتید درس اندیشه‌ها و وصایای امام‌خمینی (ره)
آخرین تصویر از رئیس‌جمهور و خداحافظی از داخل بالگرد
صحنه غم انگیزی که در کرمانشاه ثبت شد
تصویری روح نواز از حرم مطهر امام رضا علیه السلام
مناظره دانشجویی با گزاره آزادسازی آموزش و بهداشت برگزار شد
کتاب هفتم نامه‌هایی از پراگ چاپ شد/ دست‌هایش در بازار نشر
ترجمه دوربین عکاسی به چاپ نهم رسید
ماجرای تذکر جدی شهید رئیسی به وزیر علوم
اختصاص 41 همت به مدرسه‌سازی در 14 سفر دور دوم دولت
انتصاب افراد انقلابی به مدیریت دانشگاه‌ها از دستاوردهای مهم دولت سیزدهم است
دیدار دانشگاهیان با همسر رئیس‌جمهور شهید
کمیته پشتیبانی از دانشجویان ایرانی خارج تشکیل شد
مهارت افزایی کارگزاران فرهنگی دانشگاه‌ها در صدر اولویت
سمپاد سرباز امریه می‌گیرد
واکنش وزیر علوم به اعلام کاندیداتوری برخی روسای دانشگاه‌ها در انتخابات ریاست جمهوری
جزئیات برنامه ترم تابستانی دانشگاه شریف اعلام شد
سبزترین امام به کتابفروشی‌ها آمد
عرضه یک‌کتاب دیگر از مجموعه ژول ورن/ پرتو سبز در کتابفروشی‌ها
کسب جایزه نوبل ایرانی توسط دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی
اعلام آمادگی ۶۰ شرکت صنعتی برای جذب دانشجویان دانشگاه آزاد
رییس دانشگاه تهران کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری می‌شود
شهید رئیسی شورای عالی انقلاب فرهنگی را احیا کرد
کارت آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی منتشر شد/ امکان ویرایش معدل
مراسم بزرگداشت شهدای خدمت در دانشگاه خواجه نصیر برگزار می‌شود
هوش مصنوعی به حوزه‌های علمیه خواهران راه پیدا می‌کند
مهلت مجدد ثبت نام با تاخیر نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳ آغاز شد
نخبگان حوزه از شهید جمهور روایت کردند
دوره تربیت مربی تجوید قرآن ویژه حوزه‌های خواهران برگزار می شود
آخرین مهلت ثبت نمرات میان‌ترم دانشجویان دانشگاه پیام نور اعلام شد
متقاضیان گزینش با نمره کنکور ۱۴۰۲ باید در کنکور ۱۴۰۳ ثبت نام کنند
کارت‌های ورود به جلسه آزمون که پیش از این دانش‌آموزان دریافت کردند «معتبر» است
آغاز به کار سامانه نقل و انتقالات معلمان
آغاز توزیع کارت ارشد علوم پزشکی از امروز/ متقاضیان رشته‌های بدون آزمون بخوانند
انتخاب موزه تاریخ علوم اردبیل برای هفتمین بار پیاپی به عنوان موزه برتر کشور
رقابت ۵۸ هزار نفر در آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی سال ۱۴۰۳
تلگرام کاربران ایرانی را از این امکانات خود محروم کرد
ثبت لحظه ورود شهاب‌سنگ غول‌پیکر به زمین+عکس
تلگرام کاربران ایرانی را از این امکانات خود محروم کرد
صدها ستاره‌ای که ناگهان در آسمان ناپدید شدند کجا رفتند؟
پیشرفت فوق‌العاده ترکیه در صنایع دفاعی پس از رونمایی از پهپاد مافوق صوت
استقبال خیره کننده کلاسیک‌بازها از بی‌ام‌و مدرن +عکس
عمر وسایل نقلیه در آمریکا چند سال است؟ +عکس
موتور هواپیما در این موتورسیکلت استفاده شده+عکس
ورود یک گوشی متفاوت از سامسونگ به بازار
یک تغییر بزرگ روی بازی‌های پلی استیشن در راه است
زمزمه‌های از سرگیری واردات آیفون به ایران شنیده می شود
اطلاعات تازه درباره گوشی‌های سری آیفون ۱۴
پاسخ اپل درباره دسترسی به عکس‌های حذف شده گالری کاربران
کامل‌ترین مجموعه از نزار قبانی در ایران
اتفاق بی سابقه تاریخ آموزش عالی در دوره ریاست جمهوری شهید جمهور
دانشگاه‌ها مجاز به اعلام حدنصاب مرحله دوم مصاحبه کنکور دکتری شدند
زمان برگزاری آزمون جامع دکتری ۱۴۰۳ تغییر کرد
سیاست فرصت بروز و ظهور به ادبیات مقاومت فلسطین نمی‌دهد
عدم تغییر زمان اعلام نتایج آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری
رفع مشکل جذب ۲۰۰ پژوهشگر نخبه توسط رییس جمهور شهید
تدوین شیوه نامه افزایش حقوق کارکنان و اساتید دانشگاه آزاد
تذکری که رئیس‌جمهورِ شهید به وزیر علوم داد
روایت ۱۰۷۱ روز فداکاری شهید جمهور برای ساخت فضاهای آموزشی
لایک‌ها از شبکه ایکس حذف می‌شوند؟
کلاه گردانی میان آس‌وپاس‌ها در بوته نقد
دانشگاه‌ها و اجرای قانون جوانی جمعیت
پذیرفته شدگان رشته‌های بدون آزمون ارشد دانشگاه خواجه نصیر بخوانند
عدم تغییر زمان اعلام نتایج آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری
خیالی که صدام در خرمشهر به سر داشت
فروش ضعیف شاسی بلند معروف کار دست‌اش داد+عکس
ادای احترام ویژه به رئیس جمهور شهید ایران در سومین دانشگاه برتر جهان
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.