
به گزارش ثریا در گفتگویی که در یکی از شبکههای اجتماعی درباره ظرفیت تمدنی اربعین درگرفت، نکاتی در این زمینه مطرح شد که جمعبندی ویراسته نظریات حجت الاسلام والمسلمین محسن الویری عضو هیئت علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) چنین است:
مراد از ظرفیت تمدنی اربعین این است که با هر تعریفی از تمدن و مؤلفههای تشکیلدهنده آن مانند خرد جمعی، نظم اجتماعی، انسجام اجتماعی، همافزایی دانشی، فداکاری، کلاننگری، تولید علم، تولید ثروت، رواداری و پذیرش تنوع دیدگاهها و جز آن میتوان در مناسک بزرگ اربعین، نمونههای بسیاری از آنها را در سطح خرد مشاهده کرد، آنها را برجسته کرد و راهپیمایان اربعین را به خو گرفتن با آن و رواج آن در فردای پیادهروی هم فراخواند.
مگر حضور گرایشهای مختلف شیعی و اسلامی و دینی در اربعین شاهد و تمرینی بر رواداری و همافزایی اجتماعی نیست؟ مگر پذیرایی یک خانواده جانباز عراقی از یک خانواده شهید ایرانی در ایام دفاع مقدس (مشاهده شخصی بنده در اربعین سال گذشته) شاهدی بر این نیست که اربعین چگونه دلهای متمایل به هم را که با فشار اجنبی شمشیر به روی هم کشیده بودند در یک جبهه قرار میدهد؟ آیا نمیتوان از راهپیمایان اربعین خواست که این انسجام را با یک نگاه بلند به آینده امت اسلامی پاس بدارند؟ مگر این راهپیمایی بینظیر و باشکوه نشانگر آن نیست که چگونه قواعد مسلط بر جهان در برابر اراده استوار انسانهایی که دلهایشان با محبت حسین علیه السلام گرم است میل به خضوع دارد؟ آیا مستند به این تجربه، نمیتوان در راهپیمایان اربعین این خودآگاهی را ایجاد کرد که پس از پیادهروی هم میتوانند نظامها و قواعد جاری را به سود یک نظم جدید شرعمحور خردپسند تغییر دهند؟ مگر نمیتوان از خطبا و مبلغان خواست به راهپیمایان اربعین یاد دهند که هر یک از آنها دست کم دو قطعه زباله از زمین جمع کند تا نشان دهند که یک شهر پاکیزه چگونه شهری است و پس از پیادهروی هم این خصلت را در خود زنده نگاه دارند؟ اگر تمدن با همگرایی کشورهای اسلامی ساخته میشود، آیا در اربعین فرصتی استثنایی برای تمرین عملی همکاری دو کشور اسلامی با حفظ منافع ملی خود برای یک نمایش قدرت و اجرای موفق یکی از بزرگترین اجتماعات بشری وجود ندارد؟ و آیا بازتولید این تجربه نمیتواند گامی مهم برای انسجام امت اسلامی به شمار رود؟
ظرفیت تمدنی اربعین از جنس همین امور و البته دهها برابر آن است. اینها تنها چند نمونه است و طبیعی است که میتوان موارد بسیار زیاد دیگری را هم به آن افزود که این حقیر هم در چندین نوبت به آنها اشاره کردهام. روشن است که اگر کسی بگوید همین که در پیادهروی اربعین شرکت کنیم خود به خود تمدن اسلامی ساخته میشود، سخنی سنجیده نگفته و نمیتوان با او همآوا بود؛ اما اگر از ظرفیتهایی بزرگ و شگفت اربعین که در نگاهی تمدنی قابل شناسایی است سخن گفته شود میتوان با آن همدلی داشت، این ظرفیتها اگر خوب شناخته شوند و از آنها بهرهبرداری شود، میتوانند برای همواره ساختن راه دشوار حرکت به سمت تمدن بسیار سومند باشند.
روشن است که یک مراسم مذهبی به تنهایی تمدن درست نمیکند، ولی یک مراسم مذهبی در تراز مراسم مربوط به سیدالشهداء سلام الله علیه و در اینجا مراسم اربعین میتواند آوردههای بسیاری برای حرکت به سوی تمدن داشته باشد. همان طور که مراسم عزاداری برای امام حسین علیه السلام توانست به صورت چشمگیری به یک تحول بسیار بزرگ اجتماعی و پیروزی انقلاب اسلامی مدد رساند، اکنون نیز به نظر میرسد اربعین دارای ظرفیتهای بسیار بزرگ و قدرناشناختهای برای تحولات بزرگ در سطح منطقه و امت اسلامی است.
به هر اندازه متون نظری و تاریخی مربوط به تمدنها بیشتر خوانده و فهم و نقد شود، توان ما برای نشان دادن ظرفیتهای تمدنی اربعین و دیگر آموزهها و احکام و مناسک دینی بالا خواهد رفت. این نوع مطالعات میتواند به سهم خود در برابر آسیبهایی که متوجه این ظرفیتهاست، بازدارندگی داشته باشد، آسیبهایی همچون غلبه نگاه مناسکی محض، افراطگرایی مذهبی، گسترش نگاههای ماورایی و دور ساختن اربعین از ساحت نقشآفرینی مردم و جز آن.
مبلغان دینی ما اگر چنین نگاهی داشته باشند و بتوانند آن را با روشهای جذاب و متنوع فرهنگی و تبلیغی به پیادهروان بیاموزانند، بیتردید همان گونه که تغییر نگاه به مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام آن را به یکی از مهمترین عوامل پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل کرد، از ظرفیت بسیار بالای اربعین هم برای اصلاح کل فاسد من امور المسلمین که اقدامی تمدنی است، میتوان بهره جست.
منبع: خبرگزاری مهر
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
شرکت در دوره ارتقای معرفت دینی الزامی شد
دکتر عباس انواری رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف درگذشت
رابطه گروه خونی والدین و فرزند چیست؟
بیش از ۴۵۰ هزار نفر کارت نوبت دوم کنکور را دریافت کردند
آزمایشگاه بلعیدنی محقق ایرانی سلامت دستگاه گوارش را رصد می کند
اعلام زمانبندی فرآیند برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴
دقت ۹۵ درصدی در پلاکخوانی خودرو با فناوری بومی
شیوه پذیرش دانشجوی پزشکی عمومی از مقطع کارشناسی تغییر کرد
کشف یک راه جدید برای کاهش وزن بدون کم خوردن
دریافت بیش از ۴۵۰ هزار کارت کنکور/آغاز رفع نواقص کارت از چهارشنبه
ارسال نتایج ارزیابی داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان به سازمان سنجش تا ۱۵ مرداد/ انتخاب ۲۶ هزار و ۸۰۰ دانشجو معلم
اعلام زمان فرآیند برگزاری و نحوه حضور داوطلبان در نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴
اسپیسایکس یک ماهواره مرموز را به مدار زمین فرستاد
متا شرکت صداساز هوش مصنوعی PlayAI را خرید
تلاش برای ارائه سازوکار جدید مطالعه کیهان با کمک امواج گرانشی
خشکسالی فرهنگی؛ بحران ناپیدای کمآبی در ایران/ضعفهای مدیریتی را پشت واژه تغییر اقلیم پنهان میکنیم
خوارزمی؛ الگوریتمی از افتخار برای دنیای دیجیتال و عصر هوش مصنوعی
کدام سیاره ۱۵ دقیقه از تابستان امسال ما دزدید؟!
کشف روش ساده برای نزدیک کردن کردن مغز به حالت بندباز
تصفیه هوای آلوده با نانولولههای تیتانیومی
اثبات خواص افزایش طول عمر و ضد پیری جوانه گندم
دقیقترین زبان مصنوعی جهان با گرافن ساخته شد
۵۰۰ هزار داوطلب کنکور متقاضی شرکت در دانشگاه فرهنگیان/ پذیرش داوطلبان صرفاً به کانون ارزیابی وابسته نیست
گزینش بیش از۷۰درصد داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان/ بیش از ۷۵ درصد ثبت نام پایه اول انجام شده است
تاکید رئیس کمیته ایمنی شورای شهر بر توجه به پدافند غیرعامل در پایتخت/ ایمنی مدارس در اولویت قرار گیرد
تکمیل ثبتنام دانشآموزان تا اول شهریور/ آغاز ثبتنام دهمیها پس از هدایت تحصیلی
اجرای ۷۲۰۰ پروژه مدرسهسازی با ۴۶ هزار کلاس درس در کشور
مدیر مدرسه باید از تعداد دانشآموزان پرخطر و برنامه مداخلهای برای آنها مطلع باشد
اعلام نتایج آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان طی هفته اول شهریور
تعیین دو اولویت برای نهمیها جهت انتخاب رشته
این پروتز زانو، توانایی حرکت طبیعی را به افراد قطع عضو شده بازمیگرداند
کشف آنچه درد را به رنج پایدار عاطفی تبدیل میکند
دود روغن آشپزی، عامل پنهان سرطان ریه در زنان
دانشمند ایرانی با ابداع تراشه مویی به سرعت انتقال ۱۰۰۰ گیگابیت در ثانیه رسید
بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد
کنکوریها مواظب عضویت در این گروهها باشند
اگر دلتان یک مجموعه شعر میخواهد «باران کبوتر» منتشر شد
سهمیه دانشگاهی برای خانواده شهدای حمله رژیم صهیونیستی اعمال میشود
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
سید امیرحسین فقهی دانشمند شهیدی که با خون، علم را امضا کرد
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره میکنند
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئههای دشمن
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی میشود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر میزبان اولین المپیاد ورزشهای فناورانه کشور
ادای احترام وزیر علوم به مقام استادان شهید دانشگاه شهید بهشتی
مهلت انتخاب رشته در آزمون دستیاری پزشکی امروز به پایان میرسد
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
تشریح جزئیات برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری
دانشگاه علم و صنعت امسال ترم تابستانی برگزار نمی کند
تصمیم جدید وزارت بهداشت برای تسهیل شرایط آموزشی دستیاران تخصصی
رفع نقص کارت شرکت در نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴ در این مراکز
رونمایی از گلکسی واچ ۸ با قابلیتهای سلامتی جدید
استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانهای
بازگشایی آزمایشی فاز نخست موزه ملی علوم و فناوری ایران
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
درمان سادهای که میتواند از ۷۵ درصد سرطانهای معده جلوگیری کند
ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری
دستیابی فناوران کشور به یکی از اختصاصیترین رادیو داروهای سرطان
چگونه ماه باعث شکلگیری حیات در زمین شد؟
تصویب سه استاندارد جدید برای تولید انبوه محصولات نانوساخت
تشخیص علائم اولیه پوکی استخوان با هوش مصنوعی
اولین مرورگر وب مبتنی بر هوش مصنوعی، گوگل را به چالش میکشد
یکپنجم سال زیر تیغ فرابنفش؛ ازون از ما محافظت میکند ولی نه همیشه
استخراج لیتیوم از آب امکانپذیر شد
تدارک تمهیدات کامل برای برگزاری نوبت دوم کنکور
نوآوری در ترویج نماز؛ از منبرهای ۳ دقیقهای تا اپلیکیشن نور چشم
فناوری جدید الهام گرفته از لکه قهوه، جان انسانها را نجات میدهد
فناوری تولید برق از امواج دریا
جزئیات طرحهای احیاشده، در حال اجرا و برنامههای آینده بنیاد ملی نخبگان
انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخدهی ۳۲ برابر سریعتر به کاربران
یافتههای دانشمند ایرانی درباره توانایی چتجیپیتی در درک رنگها
احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی
آمادگی کامل برای برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴
ترور دانشمندان ایرانی در مجامع بینالمللی پیگیری میشود
.ترفند رسانهای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران
شعری زیبا/میشود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
تصویر/ شهید کوچک ما که اسرائیل او را کشت
سازمان ملل از نامزدی کربلا به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی حمایت کرد
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
آماده کردهاند چرا خیزران، پدر؟ / یا دختر یتیم خودت را بیا ببر
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی میشود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
کودک اهل کتاب ایرانی، آیندهساز گفتوگو و دانایی است
چگونه امام سجاد (ع) با دعا جامعه را متحول کرد؟
سیره امام علی (ع) و امام صادق (ع) تلاش برای آبادانی دنیا همراه با دینداری بود
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره میکنند
نگاهی نو به زندگی امام سجاد(ع) در شاهکار سیدجعفر شهیدی
ویژه برنامه های دهه دوم ماه محرم در شبکه قرآن سیما
برگزاری ۱۱۴ محفل انس با قرآن کریم ویژه بزرگداشت شهدای قرآن
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
ترویج فرهنگ دعا و نیایش به مثابه ابزار تربیتی و معرفتی توسط امام سجاد (ع)
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئههای دشمن
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
درمان سادهای که میتواند از ۷۵ درصد سرطانهای معده جلوگیری کند
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
مغز انسان در پیری هم عصب میسازد
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد میکند
جزئیات پذیرش کاردانی فنیحرفهای اعلام شد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.