به گزارش ثریا پرسشی که امروزه در اذهان برخی از دغدغه مندان و یا مردم عادی جلوه کرده آن است که مگر نه آنکه حرم های اهل بیت دارالشفاست و یا مگرنه آنکه با دعا میشد مشکلات را حل کرد پس چرا مساجد و هیئتها و مشاهد مشرفه محدود یا بسته شدهاند؟ آیا این تعارض علم با دین نیست؟
در این یادداشت از مباحث فقهی این مسئله که در باب تزاحم میان حفظ جان مؤمنین و زیارت و نماز جماعت باید اهم را بر مهم ترجیح داد و حفظ جان را انتخاب کرد صرف نظر میشود و تلاش است از دریچه مباحث علم و دین و علم دینی به آن پاسخ داده شود.
به این مثال توجه کنید:
عمل دیدن چگونه رخ میدهد؟ آنچه که علم مدرن به ما گفته آن است که نور به شیئ خورده؛ بازتاب کرده به اجزا چشم ما و از طریق رشتههایی به بخشهایی از مغز منتقل شده و آنجا تصویر ساخته میشود. این توضیح کاملاً صادق است و کسی در آن خدشهای ندارد، اما یک سوال مهم آن است که آیا صرف وجود این سیستم علت تامه برای مشاهده است؟ اگر آری پس چرا یک شخص مرده که روح ندارد نمیتواند ببیند؟ مگر نه اینکه اگر علت تامه یک چیز محقق شود باید خود آن هم محقق شود؟ از اینجا میفهمیم که این اسباب مادی و سیستم مادی علی رغم توضیح صحیح علم مدرن کامل نیست و باید وجود یک عنصر غیر مادی که حاکم بر این فرایند است و با وجود اوست که عمل مشاهده محقق میشود وجود داشته باشد.
حال بیاییم جای دو طرف این مثال را عوض کنیم؛ جای چشم و مغز و رشتههای عصبی و … عالم ماده و تمام تحولات آن و جای روح؛ عالم معنا و مجردات را قرار دهید. عالم معنا به منزله روح عالم ماده است و بدون آن تحققی برای افعال عالم ماده قابل تصور نیست. نکته مورد نظر ما اینجا آن است که در کنار توجه به فرایند مادی یک مسئله چه طبیعی و چه انسانی باید به قواعد عالم معنا هم توجه کرد. برخی از این قواعد توسط دین در اختیار ما قرار داده شده است.
برای نمونه اگر در روایات میخوانیم که فلان گناه؛ مثلاً باعث فساد میشود؛ ستمگران را بر شما مسلط میکند و صدقه بلا را رفع میکند یا دعا مریض را شفا میدهد و … یا هر عاقبت مادی که برای هر عملی معنوی لحاظ میشود اشاره به قواعد و حقایق عالم معنا دارد و اهل بیت نمیخواهند علل و بستر مادی که توسط علم برای یک مسئله شرح میشود انکار کنند. اما تطبیق این موضوع بر وضعیت امروز ما چنین است که از طرفی نباید منکر دعا و ارتباط با امام برای حل مشکل شد و از طرفی نباید خلاف فرامین علمی عمل کرد چراکه این دو؛ دو سطح متفاوت از حقایق را در نظر دارند. ممکن است تصور کنید که امروزه دچار تعارض میان این دو سطح شدهایم چراکه از طرفی میگوئیم ارتباط با امام موجب حل مشکلات و از طرفی زیارت موجب شیوع بیماری است. به عبارت سادهتر پنجره فولاد شفا میدهد آخر سر یا بیمار میکند؟
توضیح آنکه هیچکس در گذشته هم برای شفا از پنجره فولاد چیزی طلب نمیکرد، بلکه پنجره فولاد وسیلهای برای جلب توجه شخص به امام بود که همین حالا هم میگوئیم شخص امام دارالشفاست، اما ضریح و مسجد و … به دلیل حضور در عالم ماده از قواعد آن تبعیت میکنند. برای مثال اگر زلزله شدیدی بیاید شما نمیتوانید بگویید حرم دارالشفاست و من به ضریح پناه می برم چرا که بنای ضریح در عالم ماده بنا شده و در صورت لرزش شدید خراب میشود. پس نتیجه آنکه علی رغم آنکه ما میگوئیم شخص امام به علت تسلط بر عالم معنا قدرت شفا دارد، اما ضریح امام به علت حضور در عالم ماده از قواعد این عالم تبعیت میکند.
پ.ن: البته این سخن به اطلاق خود صحیح نیست، چراکه گاهی امام بنا بر مصالحی در عالم ماده دخل و تصرف کرده و خلاف قوانین آن عملی انجام میدهد؛ برای نمونه بیماری که طبق قوانین طبیعت هیچ راهی برای درمانش نیست را شفا میدهد، اما باید توجه کنیم که این عمل امام مقید به مصلحت و حکمت است؛ به عبارت دیگر از این مقوله نمیتوان به عنوان یک راه حل عمومی استفاده کرد و گفت بیمارستانها را تعطیل و برای شفا به حرم پناه ببریم چراکه مقوله شفا دادن مقید به حکمت و مصلحت است و در بسیاری از موارد حکمت اقتضا میکند که بیماری شفا نیافته و شخص فوت شود. از همین روست که خود اهل بیت هم به هنگام بیماریها درمان به داروهای رایج زمانه خود را در کنار دعا تجویز میکردند، البته شاید بتوان حکمتی هم برای این مسئله ذکر کرد بدین نحو که با بعثت نبی مکرم اسلام عقلهای بشر به حدی از توانایی رسیده که صلاح دید دین هم این است که أمور مادی مانند بیماری؛ رفع فقر؛ رفع ظلم و فساد و … نه از طریق خرق عادت و معجزه بلکه با عقل سلیم و فطرت پاک و معرفت حل شود از همین رو هم بود که معجزه پیامبر اسلام نه کارهای خارق العاده مانند عصای حضرت موسی بلکه یک کتاب که کارش درآوردن دفینههای عقل و شکوفا کردن آن بود شد. البته مراد از این سخن نه نظریه است که برخی فلاسفه دین بیان کرده بدین نحو که هرچه عقل و علم رشد کنند دایره دین تنگتر میشود بلکه مراد از سخن ما کم شدن معجزات و حل کردن مسائل بر اساس معارف (عقلی و دینی) است.
پ.ن: در خصوص علم دینی این سخن که علم مدرن عالم را مرده می بیند و انتها و ابتدای آن را لحاظ نمیکند علی رغم آنکه سخن درستی است، اما سخن نهایی در خصوص علم دینی نیست تا هنگامی که به الگویی برای تغییر در خود ماهیت علم تبدیل نشود وگر نه به صرف این جمله؛ علم غربی به اضافه یک ضمیمه که خب همه علل تحت کنترل خداست میشود علم دینی و این قرائتی نیست که مورد قبول کسی باشد.
منبع: خبرگزاری مهر
هرگونه کمک به رشد تولید دانش بنیان ها گامی در راستای تحقق شعار سال خواهد بود
اعتبار دانشگاههای ۱۴۷ کشور جهان بهروزرسانی شد
تصویب برنامه جامع پژوهانه پس از ابلاغ برنامه توسعه هفتم
فراخوان جشنواره شعر توحیدی منتشر شد
فرم امتیازدهی علمی داوطلبان جذب هیأت علمی دانشگاه ها اصلاح شد
ChatGPT دانش آموزان را بیچاره کرد +نتیجه تحقیقات اعلام شد
تأثیر آلایندههای هوا بر فشارخون کودکان و نوجوانان
تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی خارجی بر دانشآموزان
دیدار با خانواده شهید دانشآموز پهلوان طوقانی؛ آغاز آموزش ورزش زورخانهای به دانشآموزان
دوندگیهای وزارت علوم برای تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید
اقدامات جهاددانشگاهی امیرکبیر در سال ۱۴۰۲ چگونه بوده است؟
زیرساختهای دانشگاه فنیوحرفهای در سال جدید تقویت میشود
انعقاد تفاهمنامه میان دانشگاه حضرت معصومه(س) و اتحادیه طلا و جواهر استان قم
ادامه پیگیری اولویتهای پنج گانه وزارت علوم در سال ۱۴۰۳
راهاندازی فرنما /بازگشت نشاط سیاسی به دانشگاهها و درخشش دانشجویان در یونیورسیاد
دکمه جدیدی که به کیبورد لپتاپها اضافه شد
ابلاغ آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف کشور
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید
اعلام نتایج پویش مهر از اردیبهشت ۱۴۰۳
پذیرش فرهنگیان در مراکز اقامتی نوروزی از مرز یک میلیون نفر روز گذشت
شعارسال با توصیه محقق نمی شود/ مجلس در حوزه اقتصاد سوداگرانه ورود کند
تازهترین آمار داوطلبان نوبت دوم کنکور اعلام شد
غولهای فناوری کمر به نابودی یک شرکت بستند
کاوازاکی نینجا H2R جذابترین ابر موتورسیکلت دنیا+عکس
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
منتظر یک تغییر بزرگ در صفحه هوم آیفون باشید
فولکس واگن خودرویی برای ۱۸ سالهها تولید کرد+عکس
بزرگترین ناوگان نیروی هوایی دنیا برای این کشور است+عکس
تصویر لو رفته از گوشی جدید گوگل+عکس
دردسر حضور در فضا برای فضانوردان که رهایشان نمیکند
تصویر جدیدی از دماوند در بهار امسال+عکس
تصویر زیبایی از شکوفه های گیلاس و کوه فوجی ژاپن+عکس
تصویر تازه هومن برق نورد که شبیه بهنام تشکر شد+عکس
تصویر تازه از النازشاکردوست و سروش صحت که پربازدید شد+عکس
تصویری از سفره شش کیلومتری افطار در مشهد +عکس
رونمایی از خودروی مستربین مدل ۲۰۲۵+عکس
جنگنده جدید آلمان با توان حمل سلاح ۸ تنی+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
رباتهای انسان نما جایگزین جمعیت کم دنیا میشوند+عکس
آمریکا یک بمب افکن جدید تست و کنسل کرد+عکس
دیزنی رنگ سبز جدیدی ابداع کرد که جای دیگری نیست+عکس
دانشمندان به دنبال ذرات شبح در تونلهای منظومه شمسی
ترفندهایی برای افزایش سرعت اینترنت موبایل
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
ارسال ۱۵۰۰ اثر به دبیر خانه جشنواره شعر رضوی
اجرای پویش ملی در پناه خدا ویژه دانش آموزان در ایام نوروز و ماه رمضان
برخورد قویترین طوفان خورشیدی طی سالها اخیر به زمین
دولتهای اسلامی به شریان اقتصادی دولت صهیونیستی آسیب وارد کنند
۱۱ مرحله ثبت نام نوبت دوم کنکور
نحوه برگزاری کلاسهای دانشجویان پس از تعطیلات نوروز اعلام شد
حمایت از پایاننامههای حوزه صنایع غذایی در قالب برنامه فنتز
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
کمک هزینه ۱۰۰میلیون یورویی به دانشگاهها تعلق گرفت
کتاب ماجرای احمد و سارا برای کودکان و والدین
چاپ سهکتاب روانشناسی رسانه اجتماعی، هنر و شطرنج توسط دو ناشر
آغاز ثبتنام آزمونهای ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی از ۱۸ فروردین
وزیر آموزش و پرورش: حتی یک مورد لو رفتن سؤالات امتحان نهایی صحت نداشت
معرفی سامانه ثبتنام دانشجویان اتباع
اینفوگرافیک مراحل ثبت نام آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ ( نوبت دوم )
هدفگذاری افزایش اعضای هیات علمی تا هزار نفر/ تشکیل ۲ مرکز ملی تحقیقاتی
پذیرش بیش از۹۱۸ هزار نفر در مراکز اقامتی آموزش و پرورش/استان فارس بیشترین اسکان نوروزی فرهنگیان
نیروی دریایی کرهجنوبی یک پهپاد جدید با قابلیت حمل محموله ساخت+عکس
افزایش ۲۲۰ درصدی رتبههای برتر کنکور توسط دانشآموزان مناطق محروم
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید/امسال کتابهای پایه اول تغییر میکند
استاد اخراجی در علوم پزشکی تهران نداشتیم/ بازنشستگی اساتید طبق روال قانونی بوده است
جهاددانشگاهی کمکیار نظام آموزشی است
اعلام جزئیات برگزاری آزمون فرهنگیان
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
مراکش ساخت بزرگترین و پیشرفته ترین ورزشگاه دنیا را آغاز کرد+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
مقایسه جتهای جنگنده F-35 و F-22 آمریکا+عکس
این جنگنده قدرتمند گزینه اصلی ارتش روسیه است+عکس
تاریخ رونمایی iOS 18 به صورت رسمی اعلام شد
مادربزرگ ۷۵ ساله در این بازی کامپیوتری رکورد زد+عکس
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
تامین خوابگاه یکی از شروط صدور مجوز برای جذب دانشجوی بینالملل
مسابقه کتاب شیرین برگزار میشود
پذیرفتهشدگان آزمون استخدامی مربیان تربیت بدنی مهر امسال سر کلاس میروند
به زمین دوم سلام کنید+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
چرا خورشیدگرفتگی پیش رو از همه خورشیدگرفتیها مهمتر است؟
اولین تانک ارتش آمریکا با طراحی رنو+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
ساخت راه آهن در ماه توسط آمریکا شروع میشود
استخر و هتل بزرگ بنسلمان که دو ساحل را به هم وصل میکند+عکس
اینترنت میلیونها نفر به صورت همزمان قطع میشود
کشف سنگ قیمتی که از الماس سختتر است+عکس
یک خانواده با تماس ماهوارهای آیفون نجات پیدا کردند
بحرین تانکهای آبرامز آمریکایی را خرید+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
ساعت مچی با شکلی عجیب و غریب از جنس شهاب سنگ+عکس
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
سایه سیاهی که از فضا روی زمین افتاده بود چیست؟
یک فیلترینگ تازه بلای جان تلگرام شد
آنچه که درباره اینترنت ماهوارهای نمیدانید
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
وانتی که در ایران رونمایی شد به استرالیا میرود+عکس
سه ابزار پیشرفته هوش مصنوعی به واتساپ اضافه شد+عکس
هوش مصنوعی به هالیوود قدم گذاشت و زنگ خطر به صدا درآمد
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
تصویر گلکسی M۵۵ سامسونگ لو رفت+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
تولید برق از آب با یک اسباببازی جالب در خانه+عکس
گوشی جدید آنر به زودی رونمایی میشود+عکس
بهترین و پرطرفدارترین پژوی تاریخ+عکس
دانشمندان یک جزیره باستانی ۴۰ ملیون ساله را زیر آب کشف کردند+عکس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.