به گزارش ثریا پرسشی که امروزه در اذهان برخی از دغدغه مندان و یا مردم عادی جلوه کرده آن است که مگر نه آنکه حرم های اهل بیت دارالشفاست و یا مگرنه آنکه با دعا میشد مشکلات را حل کرد پس چرا مساجد و هیئتها و مشاهد مشرفه محدود یا بسته شدهاند؟ آیا این تعارض علم با دین نیست؟
در این یادداشت از مباحث فقهی این مسئله که در باب تزاحم میان حفظ جان مؤمنین و زیارت و نماز جماعت باید اهم را بر مهم ترجیح داد و حفظ جان را انتخاب کرد صرف نظر میشود و تلاش است از دریچه مباحث علم و دین و علم دینی به آن پاسخ داده شود.
به این مثال توجه کنید:
عمل دیدن چگونه رخ میدهد؟ آنچه که علم مدرن به ما گفته آن است که نور به شیئ خورده؛ بازتاب کرده به اجزا چشم ما و از طریق رشتههایی به بخشهایی از مغز منتقل شده و آنجا تصویر ساخته میشود. این توضیح کاملاً صادق است و کسی در آن خدشهای ندارد، اما یک سوال مهم آن است که آیا صرف وجود این سیستم علت تامه برای مشاهده است؟ اگر آری پس چرا یک شخص مرده که روح ندارد نمیتواند ببیند؟ مگر نه اینکه اگر علت تامه یک چیز محقق شود باید خود آن هم محقق شود؟ از اینجا میفهمیم که این اسباب مادی و سیستم مادی علی رغم توضیح صحیح علم مدرن کامل نیست و باید وجود یک عنصر غیر مادی که حاکم بر این فرایند است و با وجود اوست که عمل مشاهده محقق میشود وجود داشته باشد.
حال بیاییم جای دو طرف این مثال را عوض کنیم؛ جای چشم و مغز و رشتههای عصبی و … عالم ماده و تمام تحولات آن و جای روح؛ عالم معنا و مجردات را قرار دهید. عالم معنا به منزله روح عالم ماده است و بدون آن تحققی برای افعال عالم ماده قابل تصور نیست. نکته مورد نظر ما اینجا آن است که در کنار توجه به فرایند مادی یک مسئله چه طبیعی و چه انسانی باید به قواعد عالم معنا هم توجه کرد. برخی از این قواعد توسط دین در اختیار ما قرار داده شده است.
برای نمونه اگر در روایات میخوانیم که فلان گناه؛ مثلاً باعث فساد میشود؛ ستمگران را بر شما مسلط میکند و صدقه بلا را رفع میکند یا دعا مریض را شفا میدهد و … یا هر عاقبت مادی که برای هر عملی معنوی لحاظ میشود اشاره به قواعد و حقایق عالم معنا دارد و اهل بیت نمیخواهند علل و بستر مادی که توسط علم برای یک مسئله شرح میشود انکار کنند. اما تطبیق این موضوع بر وضعیت امروز ما چنین است که از طرفی نباید منکر دعا و ارتباط با امام برای حل مشکل شد و از طرفی نباید خلاف فرامین علمی عمل کرد چراکه این دو؛ دو سطح متفاوت از حقایق را در نظر دارند. ممکن است تصور کنید که امروزه دچار تعارض میان این دو سطح شدهایم چراکه از طرفی میگوئیم ارتباط با امام موجب حل مشکلات و از طرفی زیارت موجب شیوع بیماری است. به عبارت سادهتر پنجره فولاد شفا میدهد آخر سر یا بیمار میکند؟
توضیح آنکه هیچکس در گذشته هم برای شفا از پنجره فولاد چیزی طلب نمیکرد، بلکه پنجره فولاد وسیلهای برای جلب توجه شخص به امام بود که همین حالا هم میگوئیم شخص امام دارالشفاست، اما ضریح و مسجد و … به دلیل حضور در عالم ماده از قواعد آن تبعیت میکنند. برای مثال اگر زلزله شدیدی بیاید شما نمیتوانید بگویید حرم دارالشفاست و من به ضریح پناه می برم چرا که بنای ضریح در عالم ماده بنا شده و در صورت لرزش شدید خراب میشود. پس نتیجه آنکه علی رغم آنکه ما میگوئیم شخص امام به علت تسلط بر عالم معنا قدرت شفا دارد، اما ضریح امام به علت حضور در عالم ماده از قواعد این عالم تبعیت میکند.
پ.ن: البته این سخن به اطلاق خود صحیح نیست، چراکه گاهی امام بنا بر مصالحی در عالم ماده دخل و تصرف کرده و خلاف قوانین آن عملی انجام میدهد؛ برای نمونه بیماری که طبق قوانین طبیعت هیچ راهی برای درمانش نیست را شفا میدهد، اما باید توجه کنیم که این عمل امام مقید به مصلحت و حکمت است؛ به عبارت دیگر از این مقوله نمیتوان به عنوان یک راه حل عمومی استفاده کرد و گفت بیمارستانها را تعطیل و برای شفا به حرم پناه ببریم چراکه مقوله شفا دادن مقید به حکمت و مصلحت است و در بسیاری از موارد حکمت اقتضا میکند که بیماری شفا نیافته و شخص فوت شود. از همین روست که خود اهل بیت هم به هنگام بیماریها درمان به داروهای رایج زمانه خود را در کنار دعا تجویز میکردند، البته شاید بتوان حکمتی هم برای این مسئله ذکر کرد بدین نحو که با بعثت نبی مکرم اسلام عقلهای بشر به حدی از توانایی رسیده که صلاح دید دین هم این است که أمور مادی مانند بیماری؛ رفع فقر؛ رفع ظلم و فساد و … نه از طریق خرق عادت و معجزه بلکه با عقل سلیم و فطرت پاک و معرفت حل شود از همین رو هم بود که معجزه پیامبر اسلام نه کارهای خارق العاده مانند عصای حضرت موسی بلکه یک کتاب که کارش درآوردن دفینههای عقل و شکوفا کردن آن بود شد. البته مراد از این سخن نه نظریه است که برخی فلاسفه دین بیان کرده بدین نحو که هرچه عقل و علم رشد کنند دایره دین تنگتر میشود بلکه مراد از سخن ما کم شدن معجزات و حل کردن مسائل بر اساس معارف (عقلی و دینی) است.
پ.ن: در خصوص علم دینی این سخن که علم مدرن عالم را مرده می بیند و انتها و ابتدای آن را لحاظ نمیکند علی رغم آنکه سخن درستی است، اما سخن نهایی در خصوص علم دینی نیست تا هنگامی که به الگویی برای تغییر در خود ماهیت علم تبدیل نشود وگر نه به صرف این جمله؛ علم غربی به اضافه یک ضمیمه که خب همه علل تحت کنترل خداست میشود علم دینی و این قرائتی نیست که مورد قبول کسی باشد.
منبع: خبرگزاری مهر
مشارکت حدود یک میلیون نفر از دانشآموزان و فرهنگیان در طرح مسطورا
نشان ملی معلمی بهزودی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب خواهد شد
مقدمات ملی شدن صنعت نشر فراهم است
زمان انتشار نتایج اولیه کنکور ارشد و معرفی شدگان دکتری اعلام شد
تشریح جزئیات برگزاری مجدد نوبت اول کنکور برای داوطلبان سیلزده
علم نافع چارهگشا و راهگشای تربیت عالم و تولید علم
شخصیت دختر کاپشنصورتی با گوشواره قلبی رونمایی شد
تاسیس کرسی آموزش زبان فارسی در دانشگاههای زیمبابوه
دریافت پول هنگام ثبتنام صرفا برای کتاب، بیمه و فرم مدرسه مجاز است
امسال ۱۰۲ هزار معلم جذب آموزش و پرورش میشوند
بخش زیادی از ۳۰ میلیون گیمر کشور دانشجو هستند
برنامه وزارت علوم برای طرح امریه دکتری استعدادهای درخشان
ضرورت دستیابی به روش های کاربردی در آموزش مداوم پزشکی
پورعباس با حکم رئیس جمهور رییس سازمان سنجش شد
تصویر دیدنی از رنگین کمان امروز تهران
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
تصویب سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی- اسلامی
تأیید انتخاب رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر
نسل جدید بمبافکنها برای رقابت با آمریکا در راه است
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشمنواز و رنگهایی جذاب+عکس
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
ضرورت توجه به هنرِ حکمی در دانشگاهها
آغاز بررسی جزئیات پیشنویس سند ملی توسعه علوم و فناوریهای کوانتومی
قسمتهای داخلی همه خودروها در این فصل سرطانزا میشوند
سیاهچالههای فضایی را چطور ببینیم؟
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
جواهری در گونی در نمایشگاه کتاب رونمایی شد
کتاب جدید بهناز ضرابی زاده با نام پری خانه ما رونمایی میشود
نوزدهمین مجمععمومی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور برگزار میشود
جامعه اسلامی دانشجویان اشغال گذرگاه رفح را محکوم کرد
معدن بعد از نفت دومین زمینه ثروت آفرینی برای کشور است
امروز؛ آخرین مهلت ثبتنام آزمون زبان MSRT اردیبهشت ۱۴۰۳
کیفیسازی خدمات دانشجویی در دستور کار قرار دارد
پاسخ به۲۰سوال کلیدی داوطلبان کنکور درباره ایجاد سابقهتحصیلی و ترمیم نمره
حمایت سازمان ثبت از استعدادهای درخشان
هر رشتهای تأسیس شود پیوست اشتغال خواهد داشت
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
هفته خوابگاههای دانشجویی مقارن با دهه کرامت در اردیبهشت ماه برگزار میشود
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
مرسدس بنز ترکیبی از دو خودروی خود را ساخت+عکس
زمان واریز وام تحصیلی نیمسال دوم ۱۴۰۴-۱۴۰۳ دانشجویان علوم پزشکی
اگر انسان درون سیاهچاله سقوط کند چه اتفاقی میافتد؟
۲۰۰ نفر در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی جذب می شوند
خفاش سرچکشی موجودی بازمانده دوران باستانی+عکس
ضرورت توجه به هنر حکمی در دانشگاهها
دانشجویان بین الملل دانشگاه های علوم پزشکی تجمع می کنند
باغ گیاه شناسی ملی ایران
شادابسازی و مرمت ۱۱۰ هزار کلاس درس تا مهرماه
آغاز ثبتنام الکترونیکی کلاس اولیها / فعلا اتباع خارجی ثبتنام نمیشوند
جزییات سومین دوره آموزشی حلقههای میانی حامیم در دانشگاه علامه اعلام شد
کتاب آقاسید محمودبه نمایشگاه کتاب می آید
مسابقه کتابخوانی هشتبهشت با ۳۵ جایزه ویژه به مناسبت سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
دانشگاه لوزان به دنبال پایان دادن به اعتراضات ضد اسرائیلی
قوانین جدید استفاده دانشجویان از شبکههای مجازی اعلام شد
تصویب قانون مالکیت فکری جهاد دانشگاهی در آیندهای نزدیک/ متخصصان جهاد دانشگاهی پای کار آمدند
شهدا و کودکان غزه دانشگاههای اروپا و آمریکا را فتح کردند
مساله فلسطین محور بازسازی جنبش دانشجویی در جهان شده است
بورسیه دستیاران تخصصی پزشکی برای ارائه خدمت در رشتههای مورد نیاز
رونمایی از شب آبستن در نمایشگاه کتاب تهران
کتاب حضرت فاطمه (س) رونمایی میشود
سیر تکامل آموزش و پرورش در ایران/ از کجا به کجا میرویم؟
بازنگری و اصلاح قانون تاسیس و اداره مدارس غیردولتی
ثبت رکورد تاریخی دانشگاه تبریز با صعود ۲۸ پلهای در نظام رتبهبندی تایمز
۷۰ دانشگاه علوم پزشکی در کشور داریم
لزوم اصلاح نظام تعرفه گذاری ترجیحی برای جذب دانشجو در رشتههای کم اقبالتر علوم پزشکی
دستورالعمل اجرای اعطای پایههای استحقاقی اعضای هیئت علمی ابلاغ شد
دو دانشجوی اردبیلی برگزیده جایزه البرز سال ۱۴۰۳ شدند
آغاز ثبتنام کلاس اولیها از فردا/ داشتن برگه سنجش سلامت شرط ثبتنام
نشریات دانشجویی توان نشر دستاوردهای علمی دانشگاهها را در سطح ملی دارند
اخذ مجوز دانشبنیان توسط یکی از شرکتهای شکلگرفته از سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
امیدواریم بتوانیم به رزیدنتها بالای ۲۰ میلیون تومان پول پرداخت کنیم
معدل سنی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ ۵۱ سال
دومین نشست مدیران امور دانشجویی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در اردیبهشتماه برگزار میشود
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
دانشجویان آزادیخواه حامی غزه را با شرایط ویژه پذیرش میکنیم
نتایج فراخوان جذب مدرس حقالتدریس دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشمنواز و رنگهایی جذاب+عکس
سیاهچالههای فضایی را چطور ببینیم؟
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.