به گزارش ثریا حمیدرضا آیتاللهی استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در یادداشتی به مناسبت سالروز شهادت استاد مطهری به شاخصههای شخصیتی شهید مطهری به عنوان یک اندیشمند پویا پرداخته است:
اندیشمندان تأثیرگذار در تاریخ تحولات فکری دارای ویژگیهایی بودهاند که مجموعه آنها در یک فرد، علت گسترده بودن تأثیرگذاری او در طول تاریخ و عرض جغرافیا میگردد. علیرغم آنکه بسیاری از اندیشمندان معاصر دارای صفات فوقالعادهای بودهاند که تلاش آنها را در میدان اندیشه شاخص نمودهاست ولی اغلبِ آنها نتوانستهاند تأثیر عمیق شهید مطهری را در چندین نسل داشتهباشند. در این سخن درصددیم آن ویژگیهایی از استاد مطهری را –با تاکید بر نمونههای عملیِ آن - بررسیم که مجموعه آنها وی را چنین تأثیرگذار نمودهاست:
۱- اندیشهورزی: استاد مطهری در تمامی حوزههای مورد نیاز جامعه اسلامی پیوسته در حال اندیشهورزی بود. تکیه او بر فرهنگ عمیق پیشین او را در حصار سنت محدود نکردهبود و لذا پویایی اندیشه اسلامی یکی از مهمترین پیشفرضهای فعالیت فکری ایشان بود.
۲- طبیب دواربودن: او همچون رسول خدا به دنبال مشکلات فکری میگشت نه آنکه منتظر باشد تا نیازمندی از او طلب راه کند. استقبال گرم او از اندیشمندان حوزههای مختلف و حضور فعال ایشان در جمعهای فکری دیگر تأکیدی بر این ویژگیِ ایشان است.
۳- تلاش درجهت درک عمیق سخن مخالف و انصاف در ارزیابی رقیب: هرکس در محضر استاد حضور داشتهباشد معمولاً بهیاد میآورد که چگونه استاد در تشریح سخن مخالفان مسلط بود و چگونه حتی در جهت تصحیح برخی آرا آنها ایدههای جدیدی را مطرح میکرد. این ویژگی در برخی مواقع دوستان را نگران میکرد که مباد همین ارائه دقیقِ ایشان بیشتر شبههانگیز باشد.
۴- حضور در تمامی عرصههای نیازمند اندیشه ورزی: شهید مطهری در حصار تشخصهای اجتماعیِ روحانیتی خود باقی نماند. حضور به موقع ایشان در سلسله بحثهای حقوق زن در مجله زن روز که در زمان ایشان چندان خوشنام نبود مانع یک القا غلط در جامعه اسلامی گردید. در تاریخ فعالیتهای این استاد موارد بسیاری از اینگونه حضور را مییابیم.
۵- حضور سریع و بهموقع استاد در هر عرصه نیازمند به طرح صحیح اندیشه اسلامی: بسیاری از سخنرانیها و کتابهای استاد دقیقاً در زمانی به جامعه عرضه شدند که شرایط بوجود آمده نیازمند ارائه صحیح مسائل بود. کمتر متفکر معاصری را میتوان یافت که توانسته باشد به این چالاکی و زیبایی، نیازهای فوری جامعه را برآوردهکردهباشد. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران دقیقاً در دوران طرح اندیشه ناسیونالیسم پانایرانیستی که در صدد بود اسلامیت جامعه را رفته رفته محو کند مطرح شد.
۶- دردمندی ودلسوزی: شاخصه تمامی آثار استاد با توجه به دوران بروز اثر، تولد اندیشه از سرِ دردمندی و دلسوزی است. روح کلی آثار او همین دل مشغولی است. همین ویژگی سبب شدهاست که هنوز خواننده، آثار را هماهنگ با نیازهای خود و نه اثری تاریخی بنگرد.
۷- پیکار با جمود و خرافه علی رغم خشم متعصبان: شهید مطهری برای تداوم موقعیت خود نزد سنتی اندیشان هیچگاه از در سازش با جمود و خرافه بر نیامد.
۸- تشخیص سریع انحرافهای فکری و مقابله دلسوزانه با هرگونه تحریف اصول: تشخیص انحراف در مراحل اولیه بروز یک طرز تفکر، قدرت ذهنی خاصی میخواهد که شهید مطهری بسیار زودتر از بسیاری همراهانشان به درک آن نائل میشدند. مقابله با گروه فرقان و مجاهدین خلق از این جمله بود.
۹- بیشترین استفاده از ظرفیتهای وجودی: بسیاری از اندیشمندان توان استفاده از بسیاری از ظرفیتهای وجودی و فکری خویش را ندارند. همین باعث میشده است که آنها علی رغم ظرفیتهای وجودی توان استفاده از آنچه می یافتهاند نیابند. شهید مطهری در این زمینه بسیار موفق بودند. همین امر باعث شده است که در میان معاصران کسی نتوانستهباشد همانند ایشان چنین حوزههای متفاوت و چنان کثرت آثار مؤثر را از خود باقی گذاشته باشد.
۱۰- پویایی مداوم: شهید مطهری نه تنها اندیشمندی پویا بودند بلکه در پویایی خویش نیز پویایی داشتند. بدین جهت است که شناخت شخصیتی ایشان بدون رشد و تعالی که خود داشتند شناختی ناقص است.
۱۱- دوری از نقدهای سطحیِ اندیشههای جدید: شهید مطهری هیچگاه تیغ نقدهای آبکی را بر روی اندیشههای جدید نکشیدند. اصرار جدی ایشان بر فهم عمیق یک اندیشه نو تا حدی که در محافل دینی از هر ملحدی دعوت به حضور شود یکی از شاخصههای شخصیتی ایشان و یکی از سنتهای جدی فکریِ به ارث رسیده از این آزاداندیش بوده است.
۱۲- نظم و برنامهریزی فکری: آثار استاد نشان از یک ساختار منسجم از فکر است. از حاشیهگویی و عرضه مطالب زائد پرهیز میکردند و در ارائه مطلب چنان استادانه یکیک مطالب را میچیدند که در انتها ساختاری یکپارچه در اختیار شنونده یا خواننده قرار میگرفت.
۱۳- احیاگری اندیشههای اسلامی: شهید مطهری بزرگترین رسالت خویش و هر مصلح فکری را احیاگری اندیشههای اسلامی میدانستند. ایشان در این راه شجاعانه به هیچ گونه ملامتی اهمیت نمیدادند و بهحق وظیفه احیاگری را به خوبی انجام رساندند. مجموعه ویژگیهای فوق همان بوده است که این احیاگری را میسر نمودهاست. جامعه امروز جهانی، هم نیازمند روش استاد و هم محتاج محتوای اندیشهورزی ایشان در ارائه اندیشه دینی است. *
*این متن خلاصه مطالب ارائه شده در کنفرانس جهانی حکمت مطهر است که در تهران، سالن همایشهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به همراه چند دانشگاه مهم ایران در اردیبهشت ۱۳۸۳ برگزار گردیده است.
منبع: خبرگزاری مهر
تصویر دیدنی از رنگین کمان امروز تهران
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
تصویب سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی- اسلامی
تأیید انتخاب رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر
نسل جدید بمبافکنها برای رقابت با آمریکا در راه است
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشمنواز و رنگهایی جذاب+عکس
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
ضرورت توجه به هنرِ حکمی در دانشگاهها
آغاز بررسی جزئیات پیشنویس سند ملی توسعه علوم و فناوریهای کوانتومی
قسمتهای داخلی همه خودروها در این فصل سرطانزا میشوند
سیاهچالههای فضایی را چطور ببینیم؟
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
جواهری در گونی در نمایشگاه کتاب رونمایی شد
کتاب جدید بهناز ضرابی زاده با نام پری خانه ما رونمایی میشود
نوزدهمین مجمععمومی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور برگزار میشود
جامعه اسلامی دانشجویان اشغال گذرگاه رفح را محکوم کرد
معدن بعد از نفت دومین زمینه ثروت آفرینی برای کشور است
امروز؛ آخرین مهلت ثبتنام آزمون زبان MSRT اردیبهشت ۱۴۰۳
کیفیسازی خدمات دانشجویی در دستور کار قرار دارد
پاسخ به۲۰سوال کلیدی داوطلبان کنکور درباره ایجاد سابقهتحصیلی و ترمیم نمره
حمایت سازمان ثبت از استعدادهای درخشان
هر رشتهای تأسیس شود پیوست اشتغال خواهد داشت
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
هفته خوابگاههای دانشجویی مقارن با دهه کرامت در اردیبهشت ماه برگزار میشود
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
مرسدس بنز ترکیبی از دو خودروی خود را ساخت+عکس
زمان واریز وام تحصیلی نیمسال دوم ۱۴۰۴-۱۴۰۳ دانشجویان علوم پزشکی
اگر انسان درون سیاهچاله سقوط کند چه اتفاقی میافتد؟
۲۰۰ نفر در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی جذب می شوند
خفاش سرچکشی موجودی بازمانده دوران باستانی+عکس
ضرورت توجه به هنر حکمی در دانشگاهها
دانشجویان بین الملل دانشگاه های علوم پزشکی تجمع می کنند
باغ گیاه شناسی ملی ایران
شادابسازی و مرمت ۱۱۰ هزار کلاس درس تا مهرماه
آغاز ثبتنام الکترونیکی کلاس اولیها / فعلا اتباع خارجی ثبتنام نمیشوند
جزییات سومین دوره آموزشی حلقههای میانی حامیم در دانشگاه علامه اعلام شد
کتاب آقاسید محمودبه نمایشگاه کتاب می آید
مسابقه کتابخوانی هشتبهشت با ۳۵ جایزه ویژه به مناسبت سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
دانشگاه لوزان به دنبال پایان دادن به اعتراضات ضد اسرائیلی
قوانین جدید استفاده دانشجویان از شبکههای مجازی اعلام شد
تصویب قانون مالکیت فکری جهاد دانشگاهی در آیندهای نزدیک/ متخصصان جهاد دانشگاهی پای کار آمدند
شهدا و کودکان غزه دانشگاههای اروپا و آمریکا را فتح کردند
مساله فلسطین محور بازسازی جنبش دانشجویی در جهان شده است
بورسیه دستیاران تخصصی پزشکی برای ارائه خدمت در رشتههای مورد نیاز
رونمایی از شب آبستن در نمایشگاه کتاب تهران
کتاب حضرت فاطمه (س) رونمایی میشود
سیر تکامل آموزش و پرورش در ایران/ از کجا به کجا میرویم؟
بازنگری و اصلاح قانون تاسیس و اداره مدارس غیردولتی
ثبت رکورد تاریخی دانشگاه تبریز با صعود ۲۸ پلهای در نظام رتبهبندی تایمز
۷۰ دانشگاه علوم پزشکی در کشور داریم
لزوم اصلاح نظام تعرفه گذاری ترجیحی برای جذب دانشجو در رشتههای کم اقبالتر علوم پزشکی
دستورالعمل اجرای اعطای پایههای استحقاقی اعضای هیئت علمی ابلاغ شد
دو دانشجوی اردبیلی برگزیده جایزه البرز سال ۱۴۰۳ شدند
آغاز ثبتنام کلاس اولیها از فردا/ داشتن برگه سنجش سلامت شرط ثبتنام
نشریات دانشجویی توان نشر دستاوردهای علمی دانشگاهها را در سطح ملی دارند
اخذ مجوز دانشبنیان توسط یکی از شرکتهای شکلگرفته از سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
امیدواریم بتوانیم به رزیدنتها بالای ۲۰ میلیون تومان پول پرداخت کنیم
معدل سنی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ ۵۱ سال
دومین نشست مدیران امور دانشجویی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در اردیبهشتماه برگزار میشود
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
دانشجویان آزادیخواه حامی غزه را با شرایط ویژه پذیرش میکنیم
نتایج فراخوان جذب مدرس حقالتدریس دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد
معرفی برندگان پولیتزر ۲۰۲۴ در بخش روزنامهنگاری و کتاب
دانش بنیانهای کرمانشاه؛ چشم به راهِ احداث شهرک فناوری
مهلت تغییر محل آزمون دانشجویان پیام نور تمدید شد
راهاندازی دوره ارشد زیست فناوری در دانشگاه تربیت مدرس
ابلاغ یک مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی رئیسی
آخرین مهلت ثبت نام در اولین المپیاد ورزشی فناورانه دانشجویی اعلام شد
شکستن حرمت معلم از هیچ شخصی پذیرفته نیست
ارائه یک ساعت مشاوره در مدارس به ازای هر ۱۲ دانشآموز
دستورالعمل اجرای اعطای پایههای استحقاقی اعضای هیات علمی
مشق خبرنگاری در کسوت دانشجویی/تیتر ۱۳؛ جشنوارهای برای ۳۷۰۰ عنوان نشریه دانشگاهی
نوجوانی که بعد از دعوا با نامادری، اقیانوسگَرد شد
نمایشگاه مجازی کتاب آغاز به کار کرد
انتصاب دبیرکل جدید اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان
کارگروه تحقق فرامین رهبری در وزارت آموزشوپرورش تشکیل شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
مقایسه صحنه اعتراضات دانشجویی در ایران و آمریکا
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.