به گزارش ثریا حمیدرضا آیتاللهی استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در یادداشتی به مناسبت سالروز شهادت استاد مطهری به شاخصههای شخصیتی شهید مطهری به عنوان یک اندیشمند پویا پرداخته است:
اندیشمندان تأثیرگذار در تاریخ تحولات فکری دارای ویژگیهایی بودهاند که مجموعه آنها در یک فرد، علت گسترده بودن تأثیرگذاری او در طول تاریخ و عرض جغرافیا میگردد. علیرغم آنکه بسیاری از اندیشمندان معاصر دارای صفات فوقالعادهای بودهاند که تلاش آنها را در میدان اندیشه شاخص نمودهاست ولی اغلبِ آنها نتوانستهاند تأثیر عمیق شهید مطهری را در چندین نسل داشتهباشند. در این سخن درصددیم آن ویژگیهایی از استاد مطهری را –با تاکید بر نمونههای عملیِ آن - بررسیم که مجموعه آنها وی را چنین تأثیرگذار نمودهاست:
۱- اندیشهورزی: استاد مطهری در تمامی حوزههای مورد نیاز جامعه اسلامی پیوسته در حال اندیشهورزی بود. تکیه او بر فرهنگ عمیق پیشین او را در حصار سنت محدود نکردهبود و لذا پویایی اندیشه اسلامی یکی از مهمترین پیشفرضهای فعالیت فکری ایشان بود.
۲- طبیب دواربودن: او همچون رسول خدا به دنبال مشکلات فکری میگشت نه آنکه منتظر باشد تا نیازمندی از او طلب راه کند. استقبال گرم او از اندیشمندان حوزههای مختلف و حضور فعال ایشان در جمعهای فکری دیگر تأکیدی بر این ویژگیِ ایشان است.
۳- تلاش درجهت درک عمیق سخن مخالف و انصاف در ارزیابی رقیب: هرکس در محضر استاد حضور داشتهباشد معمولاً بهیاد میآورد که چگونه استاد در تشریح سخن مخالفان مسلط بود و چگونه حتی در جهت تصحیح برخی آرا آنها ایدههای جدیدی را مطرح میکرد. این ویژگی در برخی مواقع دوستان را نگران میکرد که مباد همین ارائه دقیقِ ایشان بیشتر شبههانگیز باشد.
۴- حضور در تمامی عرصههای نیازمند اندیشه ورزی: شهید مطهری در حصار تشخصهای اجتماعیِ روحانیتی خود باقی نماند. حضور به موقع ایشان در سلسله بحثهای حقوق زن در مجله زن روز که در زمان ایشان چندان خوشنام نبود مانع یک القا غلط در جامعه اسلامی گردید. در تاریخ فعالیتهای این استاد موارد بسیاری از اینگونه حضور را مییابیم.
۵- حضور سریع و بهموقع استاد در هر عرصه نیازمند به طرح صحیح اندیشه اسلامی: بسیاری از سخنرانیها و کتابهای استاد دقیقاً در زمانی به جامعه عرضه شدند که شرایط بوجود آمده نیازمند ارائه صحیح مسائل بود. کمتر متفکر معاصری را میتوان یافت که توانسته باشد به این چالاکی و زیبایی، نیازهای فوری جامعه را برآوردهکردهباشد. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران دقیقاً در دوران طرح اندیشه ناسیونالیسم پانایرانیستی که در صدد بود اسلامیت جامعه را رفته رفته محو کند مطرح شد.
۶- دردمندی ودلسوزی: شاخصه تمامی آثار استاد با توجه به دوران بروز اثر، تولد اندیشه از سرِ دردمندی و دلسوزی است. روح کلی آثار او همین دل مشغولی است. همین ویژگی سبب شدهاست که هنوز خواننده، آثار را هماهنگ با نیازهای خود و نه اثری تاریخی بنگرد.
۷- پیکار با جمود و خرافه علی رغم خشم متعصبان: شهید مطهری برای تداوم موقعیت خود نزد سنتی اندیشان هیچگاه از در سازش با جمود و خرافه بر نیامد.
۸- تشخیص سریع انحرافهای فکری و مقابله دلسوزانه با هرگونه تحریف اصول: تشخیص انحراف در مراحل اولیه بروز یک طرز تفکر، قدرت ذهنی خاصی میخواهد که شهید مطهری بسیار زودتر از بسیاری همراهانشان به درک آن نائل میشدند. مقابله با گروه فرقان و مجاهدین خلق از این جمله بود.
۹- بیشترین استفاده از ظرفیتهای وجودی: بسیاری از اندیشمندان توان استفاده از بسیاری از ظرفیتهای وجودی و فکری خویش را ندارند. همین باعث میشده است که آنها علی رغم ظرفیتهای وجودی توان استفاده از آنچه می یافتهاند نیابند. شهید مطهری در این زمینه بسیار موفق بودند. همین امر باعث شده است که در میان معاصران کسی نتوانستهباشد همانند ایشان چنین حوزههای متفاوت و چنان کثرت آثار مؤثر را از خود باقی گذاشته باشد.
۱۰- پویایی مداوم: شهید مطهری نه تنها اندیشمندی پویا بودند بلکه در پویایی خویش نیز پویایی داشتند. بدین جهت است که شناخت شخصیتی ایشان بدون رشد و تعالی که خود داشتند شناختی ناقص است.
۱۱- دوری از نقدهای سطحیِ اندیشههای جدید: شهید مطهری هیچگاه تیغ نقدهای آبکی را بر روی اندیشههای جدید نکشیدند. اصرار جدی ایشان بر فهم عمیق یک اندیشه نو تا حدی که در محافل دینی از هر ملحدی دعوت به حضور شود یکی از شاخصههای شخصیتی ایشان و یکی از سنتهای جدی فکریِ به ارث رسیده از این آزاداندیش بوده است.
۱۲- نظم و برنامهریزی فکری: آثار استاد نشان از یک ساختار منسجم از فکر است. از حاشیهگویی و عرضه مطالب زائد پرهیز میکردند و در ارائه مطلب چنان استادانه یکیک مطالب را میچیدند که در انتها ساختاری یکپارچه در اختیار شنونده یا خواننده قرار میگرفت.
۱۳- احیاگری اندیشههای اسلامی: شهید مطهری بزرگترین رسالت خویش و هر مصلح فکری را احیاگری اندیشههای اسلامی میدانستند. ایشان در این راه شجاعانه به هیچ گونه ملامتی اهمیت نمیدادند و بهحق وظیفه احیاگری را به خوبی انجام رساندند. مجموعه ویژگیهای فوق همان بوده است که این احیاگری را میسر نمودهاست. جامعه امروز جهانی، هم نیازمند روش استاد و هم محتاج محتوای اندیشهورزی ایشان در ارائه اندیشه دینی است. *
*این متن خلاصه مطالب ارائه شده در کنفرانس جهانی حکمت مطهر است که در تهران، سالن همایشهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به همراه چند دانشگاه مهم ایران در اردیبهشت ۱۳۸۳ برگزار گردیده است.
منبع: خبرگزاری مهر
کدام دانشگاههای آمریکا صحنه اعتراضات دانشجویی حمایت از غزه است؟
۴ هزار و ۱۹۳ نفر از دانشجویان متاهل وام تحصیلی دریافت کردند
تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظارت و پیگیری مصوباتش جدی است
محدودیت اعطای پایههای تشویقی اعضای هیات علمی لغو شد
ساحل شگفت انگیز دَستیر
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ سهشنبه منتشر میشود
اجرای طرح سمپاد مهارتی در 11 استان کشور
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: با قاطعیت میگوییم که تخلف در آزمون امسال صفر بوده است
افتتاح همزمان ۷ نیروگاه خورشیدی مدارس در ۶ استان
رفتار غیرانسانی آمریکا نسبت به دانشجویان معترض شرمآور است/ دانشگاهیان جهان باید خون گریه کنند
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تعلیم و تربیت اولویت اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی است
جذب هیات علمی با مدرک دکتری در دانشگاه فنی و حرفه ای لغو شد
نتیجه آزمون سازمان راهداری اعلام شد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
سهم دانشآموزان مناطق محروم برای ورود به مدارس خاص باید بیشتر شود
مهلت ثبتنام آزمون سنجش شایستگیهای فنی وحرفهایها تا نهم اردیبهشت
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
هیچ دانشگاهی محدودیتی را برای جذب اساتید ایجاد نمیکند
جشنواره امامت و مهدویت در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود
نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد
لغو جایزه انجمن قلم آمریکا» در پی تحریم نویسندگان
برخی اختیارات را باید به مدارس تفویض کنیم
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
شاسیبلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمیزند+عکس
پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور
مراسم هزار دف در روستای پالنگان
مدارس غیردولتی چگونه میتوانند عدالت آموزشی را گسترش دهند؟
انتصاب در آموزش و پرورش
آثار جشنواره مد و لباس نقش تنپوش در حال داوری است
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.