به گزارش شبکه علمی ثریا به نقل از شرق؛ گرچه تاکنون آثار و مقالات زیادی درباره ادبیات معاصر ایران به چاپ رسیده، اما میتوان گفت جای اثری که به تاریخ شعر و داستاننویسی معاصر فارسی بپردازد خالی بوده است. بهتازگی اما کتابی با عنوان «سرگذشت تاریخنگاری ادبیات معاصر ایران» نوشته حسن میرعابدینی در نشر نو بهچاپ رسیده که میتوان آن را تلاشی برای پرکردن این جای خالی دانست. میرعابدینی تا پیش از این غالبا با تحقیقاتش درباره داستاننویسی معاصر فارسی و بهویژه کتاب «صدسال داستاننویسی ایران» شناخته میشد. حالا او در اثر تازهاش، گزارشی از مقالات و آثار پژوهشی موجود در زمینه ادبیات معاصر ایران ارائه داده و به ارزیابی این آثار و مقالات پرداخته است. میرعابدینی در بخشی از مقدمه کتاب نوشته: «از آغاز ورود به روزگار نو، از دوره بیداری و نهضت مشروطه به اینسو، در بازشناسی و معرفی ادبیات کلاسیک، کارهای بسیار انجام شده است، از تصحیح انتقادی آثار و چاپ منتخباتی از آنها گرفته تا بررسیها و تاریخنگاریهای ادبی.
در مراکز مطالعاتی و دانشگاهی نیز، این ادبیات همواره موضوع تدریس و پژوهش بوده است. اما به ادبیات و بهخصوص نثر معاصر توجه چندانی نشده است؛ درحالیکه تنوع محتوایی و صوری آثار پدیدآمده در دوره معاصر آن را به دورهای مهم از تاریخ ادبیات ایران تبدیل کرده است. یکی از راههای معرفی ارزشهای ادبیات معاصر نگارش تاریخ آن است. ادبیات معاصر، از نظر کمی و کیفی، به جایی رسیده است که ضرورت دارد جستوجوهای بیشتری در علل و اسباب پیدایش آن صورت گیرد و، در پرتو پژوهشهای تازه، تاریخهای نوشتهشده درباره آن بازنگری شود.»
میرعابدینی در ادامه تاکید میکند که به مرحله تازهای در تاریخ ادبیاتنگاری زبان فارسی رسیدهایم و آن درک «ضرورت تألیف تاریخ جامع ادبیات معاصر» است. او با اشاره به اینکه معمولا این قسمت از ادبیات فارسی نادیده گرفته شده چنانکه انگار ادبیات معاصر انحرافی از ادبیات غنی کلاسیک ایران بوده است، به این موضوع اشاره میکند که اتفاقا ادبیات معاصر ادامه طبیعی و منطقی ادبیات کلاسیک است.
میرعابدینی «تدوین منابع اطلاعات» را از نخستین اقدامات لازم برای تألیف تاریخ ادبیات معاصر دانسته است. چراکه با این اقدام میتوانیم از حد و حدود تحقیقات انجام شده مطلع شویم و چشمانداز گستردهتری پیشروی پژوهشگران قرار دهیم. او منبع اطلاعات را شامل مواردی مثل «کتابشناسیها»، «فرهنگها» و «مقالهنامهها» دانسته است. میرعابدینی ضمن توضیح هریک از این موارد نوشته: «برداشتهشدن این گامهای اولیه محققان را برای طی طریق در مسیر صعب نوشتن تاریخ ادبیات معاصر آماده میسازد. اما، برای شروع هر تحقیقی مرور پیشینه تحقیق بسیار مهم است. از اینرو، کتاب حاضر با هدف ارائه گزارشی از کتابها و مقالاتی با موضوع تاریخنگاری ادبیات معاصر تدوین شده است، به این مقصود که هم گامی در راه شناسایی اثر برداشته شود هم شیوههایی که مؤلفان برای نگارش تاریخ ادبیات معاصر اختیار کردهاند، از منظری انتقادی، بررسی گردد. معرفی اثر با توجه به اهداف مؤلف، روش تحقیق او، و ساختار بیرونی اثر صورت میگیرد. در عینحال، کوشش میشود، با دستهبندی مواد مطرحشده در تاریخهای ادبی معاصر، اساس روایت تاریخی از این ادبیات نشان داده شود.» میرعابدینی در جایی دیگر از مقدمهاش، درک ضرورت نوشتن تاریخ ادبیات را حاصل رسیدن به «مرحلهای از خودآگاهی تاریخی-اجتماعی» دانسته است. او تاریخ ادبیاتنویسی را «راهی فرهنگی» برای تبیین هویت ملی از طریق دستهبندی و ارزیابی میراث ادبی جامعه دانسته که «با ظهور احساسات ملیگرا و شکلگیری هویت سیاسی- جغرافیایی ایران در دوره مشروطه مقارن بوده است.» به این اعتبار، میرعابدینی با اشاره به کتاب چهارجلدی «تاریخ ادبی ایران» ادوارد براون، او را اولین محققی میداند که به ضرورت تحقیق درباره ادبیات معاصر تاکید کرده است و بهعبارتی سابقه نگارش تاریخ ادبیات معاصر را تا فصلهای پایانی جلد چهارم کتاب براون پی میگیرد. میرعابدینی ضمن اشاره به جایگاه کتاب براون در تاریخ ادبیاتنویسی معاصر درباره شیوه او این توضیح را آورده که: «روش او چنین است که، پیش از معرفی آثار و اثرآفرینان، به بررسی اوضاع سیاسی و فکری محیط پیدایش آنها میپردازد. او برای مطبوعات و شعر دوره مشروطه اهمیت بسیار قائل است؛ اما به نوآوریهای نثر نگاهی گذرا دارد و موفق نمیشود چشمانداز به نسبت کاملی از پیشرفتهای آن را پیش روی خواننده قرار دهد... تاریخ ادبیاتنویسان پس از براون، به پیروی از او، روش گاهشمارانه را اختیار کردند که، به موجب آن، اثر ادبی ترجمان عصر خود شمرده میشود.»
میرعابدینی در ادامه به برخی از تاریخادبیاتهایی که بعد از کتاب براون نوشته شد اشاره میکند و بعد درباره آثار منتشرشده در دهه پنجاه به این نکته اشاره میکند که در این دوران مطالعه درباره ادبیات معاصر، همگام با رشد آن سیر صعودی مییابد. از کتابهای مهم این زمان، میتوان به «از صبا تا نیما» یحیی آریانپور اشاره کرد. «این اثر را میتوان نوعی سنگ نشانه در راهی به شمار آورد که انتظار میرود به تدوین تاریخ جامع ادبیات معاصر منتهی گردد.» واقعیت این است که تا پیش از دهه پنجاه توجه چندانی به ادبیات معاصر در تاریخنگاریها صورت نمیگرفت و محققان اولیه نهایتا موضوع را بهطور کلی مطرح میکردند. محققان بعدی با دیدی جزءنگرتر به ادبیات معاصر توجه کردند تا درنهایت از دهه پنجاه به این سو، «این نکته مدنظر قرار گرفت که تاریخ ادبیات فقط رویدادهای زمانهای دور نیست بلکه زمان معاصر هم میتواند جایی در آن بیابد. آثاری که در چند دهه پس از انقلاب اسلامی منتشر شدهاند راه را برای نگارش تاریخ ادبیات معاصر باز کردهاند. اما، با توجه به اینکه کارهای انجامگرفته در این زمینه تنوع لازم را ندارد، برای فائقآمدن بر کمبودهای موجود از نظر شیوه تألیف و هم از حیث جامعیت، تحقیقات نقادانه و مبتنی بر نظریه ادبی ضروری است.» میرعابدینی کتابش را در هفت بخش و با این عناوین نوشته است: تاریخنگاران ادبی، ایرانشناسان روس، ایرانشناسان غربی، مولفان گلچینهای ادبی، راویان داستان داستاننویسی، نگارندگان تاریخچه شعر و گزارشگران سیر نمایش.
فقدان شهید آیت الله رئیسی ضایعه بزرگی برای کشور خواهد بود
تسلیت مدیر انجمن سواد رسانهای بهخاطر شهادت رییس جمهور
آرتین شبحکش به بازار آمد
جهاددانشگاهی شهادت آیتالله رئیسی و همراهانش را تسلیت گفت
تسلیت مدیر حوزههای علمیه خواهران در پی شهادت رئیس جمهور و یاران
چقدر سخت است باور نبودنت ...
هر لحظه شهادت را در چهره نورانی آیت الله رئیسی میدیدم
دانشآموزان در زمان مقرر در محل آزمون امتحانات نهایی حاضر شوند
زلفیگل: الحق که سید و سالار اخلاق و ایمان بودی
فعالیت دانشگاهها تا زمان اطلاع از طرف دولت برقرار است
برگزاری امتحانات نهایی دانشآموزان طبق برنامه
امیرعبداللهیان عنایت ویژه به موضوعات بینالملل دانشگاه شریف داشتند
پیام تسلیت سرپرست سازمان ملی سنجش و ارزشیابی در پی شهادت رئیس جمهور
خانه کتاب و ادبیات ایران شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت
همکلاسیهای «شریف» در سوگ پدران خود
واکنش جامعه دانشگاهی به شهادت رییس جمهور و همراهان
جای خالی شهید جمهور در جلسه هیات دولت+عکس
آیت الله رئیسی الگوی شهید رجایی را دوباره برای مردم زنده کرد
پیام تسلیت خیرین مدرسهساز در پی شهادت رئیسجمهوری اسلامی ایران
روایت وزیر آموزشوپرورش از پیگیری و حل مشکل دانشگاه فرهنگیان توسط رئیسجمهور
نسخه تلخیص جامع علم کلام توماس آکوئیناس چاپ شد
لغو برخی برنامههای دانشگاه تهران در پی شهادت رییس جمهور
پیام تسلیت وزارت علوم در پی شهادت رییس جمهور
تعطیلی درس یک مرجع تقلید به دلیل شهادت رییس جمهور و همراهان ایشان
کلاسهای دانشگاه تهران تا اطلاع ثانوی دایر است
استقامت سید محرومان در حل مشکلات مردم مثال زدنی است
کلینیک صنعت پتروشیمی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی میشود
کلاسهای دانشگاهها فعلا برقرار است/منتظر تصمیم هیات دولت هستیم
حرکت اعتراضی دانشجویان آمریکایی، رنسانسی در جنبش دانشجویی دنیا
رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت
۱۰ هزار کلاس درس در اصفهان به بازسازی، بهسازی و نوسازی نیاز دارند
مدیریت خانواده» و «سبک زندگی دختران و پسران در کتابهای درسی
اعلام شهریه مدارس غیردولتی طی چند روز آینده
امتحانات دانشآموزان امروز برگزار میشود
۱۵ ایده برتر درباره محصولات دانشبنیان در همایش ملی فنآوری و نوآوری ارائه شد
سن کمتر؛ شانس بیشتر در جذب هیات علمی
پیام دانشگاه صنعتی شریف در پی بروز سانحه برای بالگرد رییس جمهور
چالشهای محققان علوم تجربی و انسانی در بررسی آیات الهی در طبیعت
فرهنگ نوآوری در بدنه دانشجویی تقویت می شود
استوری خاص صفحه اینستاگرام رئیس جمهور پربیننده شد
تصاویر واضح از بالگرد رئیس جمهور پیش از وقوع سانحه
آغاز پذیرش اسکان موقت تابستان فرهنگیان از هفته پایانی خردادماه
تخصیص ۳۵ هزار میلیارد ریال سود به اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان
نحوه دریافت کارت آزمون امتحان نهایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند
ثبتنام الکترونیکی مدارس «اختیاری» است/ اعلام نحوه ثبتنام میانپایهها
تظاهراتی که دانشگاه را به قرنطینه رساند
ایجاد فرصت گفتوگو میان حاکمان و حکمیان در سومین همایش دانشگاه آزاد اسلامی
آییننامه تسهیل جذب دانشجویان بینالملل تدوین شد
انتقاد وزیر آموزش و پرورش از افراط در تفسیر مبانی قرآنی
پیام دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به همایش ملی و بینالمللی سلامت، حکمت و حکمرانی
نقش موثر روابط عمومی در ایجاد ظرفیت سازیهای عمومی در دانشگاه
راهاندازی مرکز تحقیقات علم و الهام از قرآن در دانشگاه تهران
حمید مولانا امت را به کتابفروشیها فرستاد
قصه یکروزنامهنگار از غرقشدن تایتانیک در تهران
کتاب سوغاتیهای خوراکی ایران به چاپ سوم رسید
ریشه حکمتها و ضربالمثلهای فارسی در قصههای جورواجور
جذب هیأت علمی در پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی
دستورالعمل برگزاری امتحانات پایان ترم دانشگاه پیام نور اعلام شد
درس علوم و معارف دفاع مقدس باید حضوری و الزامی باشد
اعلام شرایط تحصیل دانشجویان ایرانی در دو دانشگاه قبرسی و لهستانی
گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی میشود+عکس
دومین نسخه بتا اندروید ۱۵ با ویژگیهای جدید منتشر شد
نحوه نظارت بر شیوه نامه پذیرش دانشجوی استاد محور اعلام شد
سفر به قلب زیبایی های کیهانی
پایان میزبانی ۱۱ روزه مصلی؛ خواندیم و ساختیم
موزیلا فایرفاکس به کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر میبرد
نیازمند سرمایهگذاری با برنامه و غیرشعاری دولتمردان در زمینه هوش مصنوعی هستیم
جزئیات اختتامیه دومین جشنواره بینالمللی سلامت دانشجویان اعلام شد
احیای پروژههای بزرگ صنعتی در دانشگاه امیرکبیر/ آمار مهاجرت نخبگان ریشه رسانهای سیاسی دارد
تامینامنیت حوزههای آزمون نهایی با راکتفلزیاب و سیگنالیاب/تجهیز حوزهها به دوربین مداربسته
اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است
تغییر زمان آزمون روز اول پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل مشکلات سامانه کارت ورود
طلب ۱.۵ همتی شرکتهای لبنی بابت طرح شیر مدارس
تاکید وزیر علوم بر تسهیل جذب نخبگان به عنوان عضو هیاتعلمی
برگزاری جشن ازدواج ۱۳۰ زوج دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی
فرهنگ سازی گام اول فریلنسری است
هر ایرانی یک فریلنسر می شود
طلاب صورت خود را با سیلی سرخ نگاه داشتهاند
تحول به معنای کنارگذاشتن سنتهای اصیل حوزوی نیست
جدول معیارهای جدید برای رتبه بندی دانشگاهها
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
بنسلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین میکند
گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس
تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخزده در مریخ ثبت شد+عکس
تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس
حرکت کثیف اپل درباره عکسهای کاربران لو رفت
ارزانترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس
گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
حقایقی درباره کهکشان راه شیری میلهای که چیزی درباره آن نمیدانید
آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن میشود
بیامو قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس
تانکهای بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس
جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس
تمام اطلاعات آیفونها و آیپدها لو رفت
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یونها همه را شگفت زده کرد
موزیلا فایرفاکس به کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر میبرد
قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری میکند
رونمایی آمریکا از بزرگترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس
ردپای تازه کشف شده انسانها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس
ارزانترین باتری مادامالعمر دنیا کشف شد+عکس
اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل
کشف استخر سرپوشیده ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس
خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش باشند+عکس
منتظر شفقهای قطبی بعدی باشید
گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی میشود+عکس
سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم
خبر بد OnePlus برای طرفداران این نوع گوشی
علت انتخاب نام Gemini برای هوش مصنوعی گوگل چه بود؟
اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.