به گزارش ثریا آذرماه ۱۳۹۳ بود که جمعیت عظیمی در مراسم تشییعجنازه مرتضی پاشایی یکی از خوانندگان موسیقی پاپ حضور یافتند؛ ازدحامی که تحلیل و بررسیهای جامعهشناسی و سیاسی را در پی داشت. تندترین واکنش در رابطه با حضور گسترده و غیرقابلپیشبینی مردم در مراسم تشییع آن خواننده جوان از آن یوسف اباذری، استاد جامعهشناسی دانشگاه تهران در یک همایش تحت عنوان «پدیدارشناسی فرهنگی یک مرگ» در ۱۸ آذرماه همان سال در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بود. اباذری ازدحام در مراسم پاشایی را نتیجه سیاستزدایی دانست و سرانجام موسیقی امثال پاشایی را فاشیزم خواند. وی ازدحام در تشییعجنازه پاشایی را نوعی گرفتار شدن مردم به افلاس تعبیر کرد.
اینک تقریباً ۷ سال بعدازآن مراسم یک مراسم مشابه در جنوب کشور و در قبرستان روستای «سروک» در حاشیه شهر یاسوج ضرورت تحلیل چنین پدیدهای را مجدداً سبب شده است. با وجود مشابهتها میان مراسم تشییعجنازه پاشایی و مراسم تشییعجنازه سجاد رزمجو خواننده برخی آوازهای محلی در استانهای لرنشین نباید برخی تفاوتها را نادیده گرفت. قطعاً با فاصله گرفتن از این مراسم بهتر میتوان به تحلیل ماوقع این رخداد یعنی حضور و ازدحام مردم در بدرقه پیکر این چهره شناختهشده در استانهای جنوبی کشور پرداخت. در چند روز گذشته بسیاریها با ذوقزدگی و هیجان راجع به موضوع اظهارنظر کردهاند و تا مدتی این اتفاق محل بحث خواهد بود. این قلم نیز برکنار از پیش ذهنیت و تأثیر فضای ایجادشده نمیتواند باشد و این جو در روزهای بعد از خاکسپاری به حدی شدت گرفته است که برخی با تعابیر عجیب از آن با عنوان «حماسه سروک» یاد میکنند.
در تحلیل پدیده مراسم سجاد رزمجو نمیتوان شخصیت، گذشته و فعالیت این چهره عرصه خوانندگی و «کانتکس» مربوطه را نادیده گرفت. عرصه فعالیت سجاد رزمجو کاملاً مشخص و محدود بود؛ وی به خوانندگی و اجرای آهنگهای شاد و گاهی غمگین در مراسمات شادی و عزای مردم میپرداخت. فعالیت وی نهتنها در تعاریف کلاسیک و روشنفکری همچون هنر متعهد، فاخر و هنر برای هنر قرار نمیگرفت که برخی منتقدان با نگاهی از بالا به پایین آن را حتی سخیف میخواندند و برخی نیز از آن با عنوان موسیقی کوچهبازاری یاد میکردند؛ اما همه مردم تابع و پیرو این مرزبندیها نیستند. مردم روزانه و در مناسبتهای مختلف و به طرق مختلف این نوع از موسیقی را دنبال میکنند و از آن لذت میبرند که در استانهایی که هنوز آدابورسوم گذشته و بخشی از سنتها در زندگی روزمره مردم جاری است دارای طیف گستردهای از طرفدار و هوادار است و در این مورد خاص استانهای کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر، چهارمحال بختیاری، لرستان و خوزستان درگیر بودهاند.
رابطه یک گروه دیگر در رابطه با این نوع تولیدات و فعالیتها را باید از زاویه مفهوم گیلتی پلژر (guilty pleasure) دید و موردبررسی قرار داد. گیلتی پلژر یا «لذت گناهآلود» یا «دلچسب ناپسند» چیزی که در ظاهر اینگونه نشان داده میشود که در شان افراد نیست و از بیان آن خجالت میکشند، اما از انجام آن لذت میبرند و برخی کارهای موسیقیایی بیش از هر حوزه دیگری در معرض چنین نگاهی است.
این گروه معمولاً ترجیح میدهند در خلوت خود یا جشنها و آیینها با فاصله لذت ببرند و در این مورد مراسم تشییعجنازه را فرصتی برای بیان این علاقهمندی و همدلی با درگذشت یکی از فعالترین چهرهها در حوزه کار و فعالیت مربوط به خود دیدند؛ بنابراین شاید پیشبینی حضور این تعداد از مردم در مراسم تشییعجنازه و واکنشها در شبکههای اجتماعی شاید سخت بود، اما عجیب و غیرقابلهضم نیست.
بااینوجود حضور این جمعیت و واکنشهای ادامهدار در رابطه با این موضوع حداقل در کهگیلویه و بویراحمد بیسابقه بوده است. در این مناطق و بهواسطه مناسبات بالای سببی و نسبی و سایر ارتباطات معمولاً آیینها و بهویژه مراسم شخصیتها همراه با ازدحام است، اما قطعاً میان مراسم تشییع سجاد رزمجو با سایر موارد مشابه تفاوت اساسی بوده و به ادعای شرکتکنندگان و برخی مطلعین بزرگترین مراسم از این نوع تشییعجنازه شخصیتها در آن بخش از کشور بوده است.
سبک و شیوه خوانندگی که نوع کار رزمجو را در آن قالب میتوان تعریف کرد در دنیا و ایران جایگاه و پایگاه خود را در میان گروههای مختلف دارد. در برخی مناطق همچون کهگیلویه و بویراحمد و برخی مناطق همجوار به جهت خلأ و فقدان در سایر بخشهای هنری و موسیقیایی اینگونه فعالیتها از پذیرش بیشتری برخوردار است و یک سطح و سقف ناخواسته برای مردم در حوزه موسیقی پدید آورده است. این موسیقی در استانهای جنوبی و بهویژه فعالیت موسیقیایی رزمجو در استانهای لرنشین عناصر محلی، تاریخی و جغرافیایی همچون غیرت، تفنگ، کوه دنا و ... را به خدمت گرفته است و با ایجاد یک فضای شبه حماسی در میان گروههای مختلف بهویژه جوانان جابازکرده است.
بهصورت خاص در مورد سجاد رزمجو باید به صدا و آواز، برخی اشعار، جز اولینها بودن و مداومت در این مسیر، کیفیت بهتر کار به نسبت سایر فعالان این حوزه اشاره داشت که سبب شناخت و محبوبیت وی در چند استان جنوبی کشور شده بود. در مراسم تشییع سجاد رزمجو بخشی از موضوع را باید حول شبکههای اجتماعی جستوجو کرد. اینکه بخواهیم در اتفاقات امروزی بشر فرض یا احتمالی را بدون یا قبل از شبکههای اجتماعی متصور شویم کمی غیرممکن است چراکه اجزای امروزی در هر پدیدهای در رابطه با رسانه و تأثیرات متقابل معنا میشود.
شبکههای اجتماعی البته نمیتوانند بهتنهایی همه فضاسازی را مدیریت کنند و حتماً باید در بیرون زمینههایی وجود داشته باشد که چنین ظرفیتی از همان لحظه خبر انفجار در مورد سجاد رزمجو دیده میشد و خبر مرگ وی با واکنش گسترده در شبکههای اجتماعی مواجه شد؛ بهطوریکه واکنشها و ابراز همدردی عمومی سبب ورود چندین شبکه خارجی فارسیزبان به موضوع شد.
قطعاً پرداختن شبکههای خارجی و بهویژه بیبیسی را نباید از منظر بیخبری یا بیاطلاعی این شبکهها نسبت به اصل ماجرا دانست، بلکه یقیناً ناشی از تأثیرات حادثه و واکنشها در بخش گستردهای از کشور و استفاده از این جو ایجادشده بزرگ بود. این رسانهها تحت تأثیر فضا به این موضوع پرداختند و ورود این شبکهها سبب تحریک بخش دیگری از جامعه شد و بخش عظیمی از واکنشها و جرات تحلیلها و حضور مردم در مراسم تشییع به همین حضور رسانهها برمیگردد.
یک نکته دیگر ورود سیاسیون و صدور پیامهای تسلیت بعد از گذشت چندین ساعت از مراسم تشییعجنازه بود که تا قبل از آن سطح اتفاق را پایین و احتمالاً دون شان ورود خود و یا نامربوط میدانستند، ولی جمعیت مراسم تشییع سبب واکنش چهرههای سیاسی از یاسوج تا رئیسجمهور اسبق و معاون رئیسجمهور فعلی شد. در این مراسم بار دیگر و در یک مورد خاص مردم فارغ از نهادهای رسمی به تفسیر معنای حرکتهای خودجوش و خودانگیخته پرداختند، ولی اینکه بخواهیم این اتفاق را یک نقطه عطف یا یک رخداد حتی برای همان چند استان جنوبی بدانیم کمی بعید مینماید.
آنچه مردم فارغ از ارزشگذاری در بعدازظهر روز چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۰ در سوگ یک چهره برکنار از هرگونه رانت و امکان خاص خلق کردند یک پدیده جدید و قابل تکرار بود که تا مدتها محل بحث و اندکی نقد و بررسی خواهد بود.
منبع: روزنامه همدلی
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یونها همه را شگفت زده کرد
ارزانترین باتری مادامالعمر دنیا کشف شد+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
پشمک کیهانی که از غول منظومه شمسی هم بزرگتر است+عکس
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
مشوقهایی برای اضافه تدریس معلمان در نظر گرفتهایم/تعیین تکلیف داوطلبان آموزگاری تا تیر
آغاز آزمون استخدامی دبیری و هنر آموزی از فردا
معرفی نامزدهای جایزه شعر بهاران
کتاب تازه امین فقیری در نمایشگاه کتاب
اختتامیه رویداد ستفاتک در جهاددانشگاهی اصفهان
روایت کتابها از موسیقی؛ لطف مفخّم تا مضراب
اتمام سنجشسلامت نوآموزان تاپایان اردیبهشت/هنوز۳۰ درصد نوآموزان برای سنجش مراجعه نکردهاند
جزییات برگزاری امتحانات پایان نیم سال دوم پیام نور اعلام شد
آزمون صلاحیت بالینی پزشکی در دانشگاه های علوم پزشکی برگزار شد
ضوابط جدید ارزشیابی مدارک مقاطع داروسازی خارج از کشور اعلام شد
قیمت غذای دانشجویی تا مهرماه افزایشی ندارد
قبل از بحرانی شدن اعتراضات دانشجویی اطلاع رسانی کنید
ایجاد و بازسازی ۱۰۰۰ هنرستان تا پایان برنامه هفتم توسعه
توصیههایی به دانشآموزان برای حضور در آزمونهای نهایی؛ از موارد ممنوعه تا نحوه درج پاسخها
۲۰ درصد سوالات امتحانی دشوار است/ اخذ آزمون مجدد از افراد مشکوک
دانشگاهها برای افزایش بهرهوری به میدان بیایند
جزییات ثبت نام پذیرفته شدگان بدون آزمون رشتههای ارشد اعلام شد
فهرست ۶۷۳ دانشگاه برتر جوان در رتبهبندی تایمز منتشر شد
زمان اعلام نتایج اولیه آزمون کارشناسیارشد دانشگاه معارف اسلامی
قدیمی ترین عینک فروشی تهران
جزئیات پوشش بیمه ای در عینک سازی ها
پاسخ وکیل به آیا قانون تجارت تغییر میکند؟
قنات در سرزمین قنوت و قناعت - استان یزد
تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان و مردم پایه توسط اساتید بسیجی
پرداخت حقوق معلمان خرید خدمات و حقالتدریس به روز شد
رونمایی ۱۵ کتاب با موضوع اهلبیت به زبانهای اروپایی و آفریقایی در نمایشگاه کتاب
نسل جوان آمریکایی به حاکمیت معترض است/اعتراضات دانشجویی ادامه خواهد داشت
دانشگاه تهران میزبان اجلاس رؤسای دانشگاهها شد
بدهی آموزش و پرورش به فرهنگیان بابت پاداش پایان خدمت ۱۴۰۲/ معوقاتی که تا اسفند پارسال تسویه شد
مسئولان از پیشرفتهای علمی پشتیبانی کنند
استفاده ۱۳۹هزار دانشجو از بن اعتباری خرید کتاب از نمایشگاه
۴۶ دانشگاه ایران در میان برترین دانشگاه های جوان
پشتپرده برگزاری آزمونهای کشوری ششمیها و نهمیها/ برگزاری آزمون شفاهیفارسی در مقطع ابتدایی
خبر خوش برای متقاضیان رشته پزشکی/ گام بلند دانشگاههای ایران در ارتقای جایگاه جهانی
تشکیل دبیرخانه دائمی صنایع و خانه صنعت در معاونت پژوهش و فنآوری دانشگاه تهران
سامانه him نمونه بهرهوری درون دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی است
کاهش نگران کننده دانشجویان دانشگاههای غیردولتی
نخستین بیانیه مد موقر شیراز منتشر شد
مسؤولیت امتحانات نهایی از سال آینده با سازمان ملی سنجش خواهد بود
غیرانتفاعیها بیشترین حذف کد رشته را در آمایش آموزش عالی داشتند
مشارکت ۳۰هزار استاد و کارمند دانشگاه در ارزیابی موسسات غیرانتفاعی
استخدام یک روزه اساتید در دانشگاههای غیرانتفاعی
نوجوانان با «هفتخوان» به استقبال بزرگداشت فردوسی میروند
تأکید وزیر علوم بر رعایت اخلاق دیپلماسی علمی در پذیرش دانشجویان بینالملل
ساخت و تحویل ۷۰۰۰ مدرسه در دولت سیزدهم
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
۱۰ خرداد؛ برگزاری سومین کنگره شهدای دانشگاه آزاد
اعطای مالکیت ۱۴۰۰ واحد مسکونی به اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علامه
کارت آزمون استخدامی رشته شغل دبیری و هنرآموز منتشر شد
المپیاد علمی دانشجویان فرصتی برای اصلاح نگاه و تفکر علمی است
کارت شرکت در آزمون انتخاب سردفتر اسناد رسمی سال ۱۴۰۳ منتشر شد
وزیر سابق علوم: شهریههای دانشگاههای غیرانتفاعی کفاف هزینههای دانشگاه را نمیدهد
لزوم مدیریت رشتههای یک بار پذیرش در دانشگاههای غیردولتی و غیرانتفاعی همانند دانشگاه آزاد
ایجاد دو آزمایشگاه تخصصی برای توسعه میادین نفتی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شناسایی ۸۷۴ هزار بازمانده از تحصیل با کد ملی/ بازگشت این افراد به تحصیل امکانپذیر است
نظارت وزارت کشور بر تامین «امنیت» حوزههای آزمونهای نهایی/ همکاری فراجا و آتشنشانی
نماد سنت آموزش عالی در ایران در دانشگاه تهران رونمایی شد
ارائه مهلت جدید ثبت نام آزمون دکتری تخصصی داروسازی
نتایج پذیرش بدون کنکور دانشگاه تهران اعلام شد
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
تحصیل ۸ درصد دانشجویان کل کشور در دانشگاههای غیردولتی/صدور مجوز دانشگاه علوم پزشکی غیرانتفاعی
ترجمه ماجرای زندگی و آثار الیور استون منتشر شد
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
حافظ» جلوتر از همه شاعران و نویسندگان ایرانی!
مناظره با گزاره «مداخله دولت در حوزه نشر از هر جهت زیانبار است» با حضور دو گروه از دانشگاههای الزهرا و تهران، در سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
دستگاهها برای کمک به آموزش و پرورش فراتر از سخن گام بردارند
امروز؛ آخرین مهلت ثبتنام دانشجویان در المپیاد ورزشهای فناورانه
دانشکده رسانه فارس دانشجو میپذیرد
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
۱۰۷۳ مدرسه کانکسی بالای ۱۰ دانشآموز تا مهر امسال ساماندهی میشوند
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
پرونده چهارمین مسابقه خودنویس در نمایشگاه کتاب تهران بسته میشود
بزرگداشت فردوسی در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار میشود
نیاز سالانه سازمان نوسازی مدارس به ۱۶۸ هزار میلیاردتومان اعتبار/ساخت ۲۰۰ مدرسه بزرگ در سال جاری
تقدیر وزیر علوم از شیمیدانها / درخواست کمک برای دانشجویان علوم پایه/ تحقیر کمدین یهودی
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس
استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه میرسد
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
ارزانترین باتری مادامالعمر دنیا کشف شد+عکس
زاکربرگ میخواهد این شبکه معروف خبری را بخرد
اشتباه بیسابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
تمام اقدامات برای دستیاران پزشکی/ از افزایش حقوق تا بورسیه تحصیلی
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یونها همه را شگفت زده کرد
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
نحوه برگزاری امتحانات نهایی و تصحیح اوراق دانشآموزان اعلام شد
پذیرش ۲۶ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاهها/ نحوه محاسبه نمره دکتری
راهنمای عملی آزمونهای نهایی دوره دوم متوسطه نظری منتشر شد
تولیدات دانشگاهها نظم دنیا را تغییر داده است
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
راهاندازی ۱۰۰ واحد مسکونی متاهلی برای دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
دانشجویان در شش محور در کرسیهای آزاد اندیشی با هم رقابت میکنند
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
استادان نمونه دانشگاه علامهطباطبائی معرفی شدند
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.