به گزارش ثریا - دکتر رضوان حکیمزاده، عضو هیات علمی گروه برنامهریزی درسی و آموزشی دانشگاه تهران در برنامه "سیمرغ" (شبکه اینترنتی دانشگاه تهران)، با موضوع "ایجاد تعلق و عملکرد تحصیلی دانشجویان/ نقش عوامل روانی و اجتماعی"، درباره عوامل موثر بر عملکرد تحصیلی دانشجویان گفت: تمامی فاکتورهای موثر بر عملکرد دانشجویان را باید با نگاهی جامع مورد بررسی قرار داد. در گذشته، تنها فاکتورهای آموزشی مورد توجه قرار میگرفتند اما اکنون لازم است بررسی شود که چه عواملی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان تاثیر میگذارند.
وی با اشاره به پیشنه بررسیهای انجام شده برای تشخیص عوامل موثر بر عملکرد تحصیلی دانشجویان اظهار کرد: پیش از این و در قالب یک تحقیق، افرادی که در سالهای ۷۹ و ۸۰ دچار افت تحصیلی شده بودند، مورد بررسی میدانی قرار گرفتند. موضوعی به نام "یادگیری اجتماعی-هیجانی" در سطح جهان به ویژه در دهه گذشته مورد توجه قرار گرفت چرا که عوامل روانی و اجتماعی در یادگیری نقش مهمی دارند. نتایج بررسیها نشان داد که عوامل عاطفی و اجتماعی در محیطهای آموزشی تاثیرگذار هستند، در حالی که در گذشته این موارد چندان مورد توجه قرار نمیگرفتند.
عضو هیات علمی گروه برنامه ریزی درسی و آموزشی دانشگاه تهران با بیان اینکه دانشجویان با هدف دستیابی به موفقیت گام به محیطهای آموزشی میگذارند، تصریح کرد: در طول دوران تحصیل، برخی عوامل سبب میشوند تا گروهی از دانشجویان در مسیر تحصیل خود عملکرد بهتر و موفقیت بیشتری داشته باشند؛ در حالی که برخی با چالشهای متعددی روبرو میشوند. به طور قطع، این عوامل باید بررسی شوند. زیرا چالشهای متعددی که در مسیر تحصیلی دانشجویان قرار دارند نه تنها تاثیر نامطلوبی بر روح و روان دانشجویان میگذارند؛ بلکه بهرهوری دانشجو را کاهش میدهند که به تبع این موضوع، مدت زمان تحصیل دانشجو نیز افزایش مییابد.
این استاد دانشگاه تهران درباره عوامل روحی و روانی موثر بر عملکرد دانشجویان توضیح داد: دانشجو با دنیایی از آمال و آرزوهای متعدد به عرصه دانشگاهی قدم میگذارد. تحصیل در دانشگاه تهران که نماد تحصیلات عالیه به حساب میآید، بعضا برای دانشجویان یک رویا است. پیش از ورود به دانشگاه، دانشجویان دانشگاه تهران در تمامی مقاطع تحصیلی خود نسبت به دیگر دانشآموزان متمایز هستند و این موضوع را با تمام وجود احساس میکنند.
وی افزود: پس از ورود به دانشگاه، دانشجو به محل تحصیل خود احساس تعلق نمیکند چرا که مثل دوران مدرسه در کانون توجه قرار ندارد و احساس "بودن" نمیکند. این مسائل بر "خود کارآمدی تحصیلی" ، "احساس تعلق" و "یکپارچگی دانشجو با محیط تحصیلی" تاثیرگذار هستند. مواردی که شاید قابل مشاهده نباشند اما بر انگیزه دانشجویان و درگیر شدن آنها در اموری مانند مطالعه و کارهای پژوهشی تاثیرگذار هستند.
به گفته وی، مرحله دانشجویی به نحوی سرآغاز زندگی مستقل به حساب میآید، باید بررسی کرد آیا دانشجو شرایط پذیرش این مرحله از زندگی را دارد؟ اگر آمادگی لازم را کسب کرده باشد، تمامی این عوامل میتوانند منجر به موفقیت وی در طول دوران تحصیل شود، این احتمال هم وجود دارد که عدم آمادگی مانع جدی برای دانشجو باشد. این مولفهها به عنوان عوامل روانی-اجتماعی دستهبندی میشوند و بر ماندگاری و موفقیت دانشجویان تاثیرگذار هستند.
دکتر حکیمزاده خاطرنشان کرد: دانشجویان در محیط اجتماعی دانشگاه با افراد مختلف مثل اساتید، سایر دانشجویان و کادر اداری دانشگاه تعامل دارند که این تعاملات بر شکلگیری نگرشها و انگیزههایشان تاثیر میگذارد و سبب میشود تا معناداری و مفیدبودن بودن را احساس کنند.
این استاد دانشگاه تهران درباره سیاستگذاریها، نقش رسانه و اثرگذاری فرهنگ عموم جامعه بر عملکرد دانشجویان گفت: بنا به شرایط سنی دانشجویان، عموم جامه تصور میکند که آنها بسیار بزرگ شدهاند. یک دانشآموز چند ماه پس از فارغالتحصیلی وارد دانشگاه میشود؛ بازه زمانی ۳ یا ۴ ماهه نمیتواند یک دانشجو را بزرگ کند. همچنین در این مرحله گذار نیازهای روحی و روانی، به طور معمول کمتر مورد توجه قرار میگیرد. از سوی دیگر، مفهوم رسانه در این روزها بسیار فراگیر است و تقریبا تمام زندگی را احاطه میکند. یک برنامه تلویزونی تا شبکههای اجتماعی همگی رسانه هستند؛ دانشجویان هم به طور مداوم در معرض دریافت خوراک رسانهای قرار میگیرند.در واقع دانشجویان را باید مصرفکنندگان دائمی رسانهها دانست؛ رسانه یک فرصت بیبدیل است چرا که تمامی محدودیت فضاهای سنتی یادگیری را در هم میشکند و مرزهای منابع یادگیری را از میان برمیدارد. جذابیتهای آن هم غیر قابل چشمپوشی است. اگر به صورت هدفمند از ظرفیت رسانه استفاده کنیم، میتوان به مخاطبان کمک کرد تا مهارت مورد نیازشان را کسب کنند. باید همکاران هیات علمی را آگاه کنیم چگونه که با تعامل میتوانند نقشی موثر در کسب مهارت دانشجویان با استفده از ظرفیت رسانه داشته باشند.
وی با بیان اینکه"برنامه درسی پنهان"، موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد، تاکید کرد: برخی عوامل بر دانشجو اثر میگذارند و نگرش آنها را تغییر میدهند. این موارد محدود به کلاس درس و محتوای آموزشی نیستند. یک استاد هیات علمی ممکن است علاوه بر موضوع تخصصی که تدریس میکند، بازخوردهایی داشته باشد که هرکدام از آن موارد میتوانند زندگی دانشجویان را بسازند یا ویران کنند. بسیاری از این موارد میتوانند که موجب افزایش یا کاهش امید در دانشجویان شوند، تغییر نگرش دانشجویان، حاصل "برنامهریزی درسی پنهان" است. اگر بخواهیم به صورت علمی با این برنامه مواجه شویم باید ابعاد و ماهیت آن را به صورت علمی بررسی کنیم؛ سپس از ظرفیت رسانه برای افزایش تعامل هدفمند استفاده کنیم. همچنین با تغییر محدودیتهای سنتی محیطهای آموزشی میتوانیم نگرشها را تغییر دهیم.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، گفت: حس پذیرش دانشجویان توسط جامعه دانشگاهی را میتوان با ابعاد وسیعتر مورد بررسی قرار داد یعنی میزان تعلق یا بیگانگی از جنبههای مختلف سنجیده شود. پژوهشهایی درباره عوامل موثر بر مهاجرت دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران انجام دادهایم، "بیگانگی" یکی از ابزارهای این پژوهش بود. نتیجه این پژوهش نشان میدهد، هرچقدر میزان معناداری کمتر شود، میزان بیگانگی افزایش مییابد. شخص دریک محیط حضور دارد اما احساس بیگانگی میکند. افزایش احساس عدم تعلق سبب افزایش مهاجرت میشود.
دکتر حکیمزاده درباره تفاوت میان تمایل به مهاجرت و مهاجرت واقعی گفت: باید موضوع "تمایل به مهاجرت" مورد توجه قرار گیرد چرا که تمامی افراد فرصت مهاجرت ندارند. تمایل افراد برای مهاجرت به این معنا است که از منظر روانی به جامعهای دیگر تمایل دارند. در چنین شرایطی، این افراد احساس وابستگی و سرنوشت مشترک نمیکنند و جنس مواجهه آنها با چالشها متفاوت است.
وی تاکید کرد: بر این باور هستم، عملکرد تحصیلی خوب یک دانشجو نمیتواند به معنای میزان تعلق خاطر بالای یک فرد باشد. این احتمال وجود دارد، دانشجویان برای اینکه فرصتهای بیشتری برای مهاجرت داشته باشند، در دوران تحصیل عملکرد بسیار مناسبی داشته باشند. به طور قطع، میان عملکرد تحصیلی یک دانشجو و میزان تعلق او هیچ رابطهای وجود ندارد. احساس تعلق میتواند پیشبینیکننده موفقیت باشد اما موفقیت نمیتواند پیشبینیکننده احساس تعلق یک دانشجو باشد. رابطه این مولفهها دو طرفه نیست.
وی با بیان اینکه عوامل مختلفی میتوانند میزان مهاجرت و پدیده فرار مغزها را تشدید کنند یا کاهش دهد، توضیح داد: وضعیت زندگی شهروندان کشورهایی که میزان شاخص توسعهای بالاتری دارند از واقعیت بهتر به نظر میرسد. من با دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور بسیار گفتگو کردهام؛ این افراد اذعان کردهاند که شرایط زندگی آنها آن چنان که تصور میکردهاند، ایدهآل نیست. شرایط زندگی آنها سخت است و برای تامین هزینههای تحصیلی ناچار هستند، اشتغال داشته باشند. اگر به این موضوع واقعبینانه نگاه کنیم، به این نتیجه میرسیم شرایط زندگی آنها پیش از مهاجرت بهتر بوده است. مشکلات را نفی نمیکنم، جوانان و دانشجویان ایران با برخی از مشکلات مواجه هستند.
عضو هیات دانشگاه تهران گفت: تمامی متدهای آموزشی باید از این وجه مورد بررسی قرار گیرند که تا چه میزانی میتوانند دانشجویان را برای فرصتهای شغلی آماده کنند. یکی از مواردی که باید مورد بررسی قرار گیرد، میزان انطباق گسترش نظام آموزش عالی با نیازهای بازار کار آینده است. به طور قطع، دانشجویان باید به صورت هدفمند تربیت شوند چرا که پس از فارغالتحصیل شدن از دانشگاهها بتوانند بلافاصله وارد فضای کسب و کار شوند. اشتغال نه تنها به معنای کسب درآمد است بلکه به زندگی افراد به ویژه جوانان معنا میدهد.
وی درباره محدود بودن فضای فعالیت دانشجویان، اختلاف نسلها و عدم اعتماد نسلها به یکدیگر توضیح داد: معلمی در دانشگاه، فراتر از تدریس یک موضوع درسی است چرا که تربیت و ساخت یک انسان مدنظر است. بنابراین علاوه بر دانش، مهارتهای ارتباطی هم نیاز است اما این مساله مورد توجه قرار نمیگیرد.
وی ادامه داد: برخی بر این باورند با یک کارنامه پژوهشی مناسب میتوان یک معلم خوب بود. ویژگیهای مهارتی برای پذیرش این نقش مورد توجه قرار نمیگیرد. اما اگر بخواهیم از گمشده و حلقه مفقوده نظام آموزشی سخن بگوییم باید به نقش تربیتی اساتید اشاره کنیم. تصور میکنیم، دانشجویان را نمیتوانیم تربیت کنیم در حالی که این گروه به بالاترین سطح تفکر رسیدهاند. بنابراین با تعامل مناسب میتوان نگرشهای خوبی در دانشجویان ایجاد کرد. اما بسیاری از اساتید به تعامل با دانشجویان اعتقادی ندارند.
دکتر حکیمزاده در پایان خاطرشان کرد: به عنوان یکی از اعضای گزینش اساتید دانشگاه تهران اعلام میکنم، برخی از داوطلبان هیئتعلمی تنها پژوهشهایشان را ملاک کار قرار میدهند و نسبت به مولفههای مهمی مانند ایجاد تعامل، برقراری ارتباط و مدیریت کلاس بیتوجه هستند. با این تفکر روحیه عدم تعلق به صورت غیرمستقیم در سیاستهای جذب نیرو ترویج داده میشود، چرا که یک فارغالتحصیل دانشگاههای خارجی نسبت به فارغالتحصیل از دانشگاههای داخلی برای یک موقعیت شغلی شانس بیشتری دارد. این موضوع باعث میشود تا میزان تمایل به مهاجرت در میان دانشجویان افزایش یابد.
منبع : دانشگاه تهران
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار میشود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاهها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشمها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزشهای جهانی
آدرخش و رقص فانتومها در نمایشگاه کتاب طنین میاندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرحهای حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام میشوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبتنام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهشسراهای دانشآموزی
خدمات رایگان دندانپزشکی برای دانشآموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
موافقت با افزایش حقالزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
دیدار جمعی از معلمان با رهبر انقلاب در روز چهارشنبه
تصویب نقشه راه اجراییسازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
کشف ۸ هزار و ۳۰ نفر دانش آموزان بازمانده از تحصیل در استان اصفهان
طحاننظیف: قانون اساسی به کلاسهای درس برده شود
احداث ۵ دهکده جامع ورزشی/ جذب نخبگان در دانشگاه فرهنگیان
تعلیق بودجه دانشگاه فرانسوی به دلیل حمایت از فلسطین
اعزام دو کاروان از دانشجویان بنیاد نخبگان به عمره آغاز شد
حمله خشونتآمیز پلیس نیویورک به دانشجویان حامی فلسطین در کلمبیا
آیین بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه اصفهان برگزار شد
ثبتنام پشت کنکوریها جهت ترمیم نمره آغاز شد
دانشگاهیان کشور باید با شبکهسازی به جنبش دانشجویان جهان بپیوندند
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاهها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
آزمون مجدد برای کنکوریهای زیرکوه ۲۱ اردیبهشت برگزار میشود
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
علم حکمی؛ لازمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
مسئله جدی امروز، زیستجهان مدرن است که راه مقابله فرهنگی با آن، تعامل بیشتر با جوانان است
ناسا به صورت تصادفی مریخ را بمباران کرد
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
داوطلبان متقلب دستگاههای جاسوسی پیشرفته داشتند/احتمال محرومیت تا ۵ سال
فراخوان ثبت پرسشنامه در بانک اطلاعاتی ابزارهای سنجش سلامت و کیفیت زندگی
دستگیری ۲۵ نفر از داوطلبان متقلب کنکور/ حدود ۱۲ درصد داوطلبان غایب بودند
پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی در پژوهشگاه اقیانوسشناسی
برای نگهداشت حرمت معلم بکوشیم
واریزهدیه روز معلم به حساب فرهنگیان؛ امشب/ پرداخت معوقات حقالتدریسها تا ۲ هفته دیگر
چاپ کتابی درباره سکوت و پایبندی در آثار آلبر کامو
مجموعه دفتر یادداشت روزانه داستایوفسکی به چاپ چهارم رسید
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل منصوب شد
وعده صادق نتیجه دانشگاههای ما است
۸۸ هزار داوطلب آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ انتخاب رشته کردند
اگر جریان علمی در کنار جریان دفاعی نبود بازدارندگی رقم نمی خورد
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
خودروهای پرنده غول پیکر در آسمان به پرواز درآمدند
کشف تازه از وجود سیاره نهم در منظومه شمسی
اسب سیاه مقابل تلسکوپ جیمز وب نمایان شد+عکس
تصاویر واقعی آیفون۱۶ در توییتر لو رفت+عکس
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
چرا رباتها هنوز نتوانستند به گرد پای حیوانات برسند؟
تجلیل از ۶۵ عضو هیات علمی برگزیده/ جوانترین استاد ۴۵ساله و تقدیر از ۶ استاد زن
فرصت عوامل آموزشی و تربیتی مدارس برای ثبت تجربیات خلاقانه و نوآورانه خود تا ۲۰ اردیبهشت
تحویل ۱۰ هزار کلاس درس طی سال جاری در صورت تزریق بودجه
اعتراض دانشجویان در حمایت از مردم بی دفاع غزه
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنکتر میکند+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
فرصت انتخاب رشته داوطلبان آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
ایمیل حمایتی روسای دانشگاههای ایران به دانشگاههای آمریکا
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چگونه از تهران به گرگان برویم؟
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.