به گزارش ثریا - برنامه‌های درسی که برای مدارس طراحی می‌شوند، باید بتوانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا با سرعت یادگیری خود، مطالب را درک کنند. با این حال، رشد سریع علوم و تکنولوژی در کنار نیازهای اجتماعی و اقتصادی روز، برنامه‌های درسی را به سمتی سوق داده که محتوای بیشتری به آن‌ها افزوده شود. از آنجایی که محتوای قدیمی کمتر حذف می‌شود، حجم زیاد درس‌ها نه تنها بر معلمان فشار می‌آورد، بلکه دانش‌آموزان را نیز در یادگیری غرق می‌کند. این مشکل زمانی حادتر می‌شود که معلمان باید محتوای بیشتری را در همان زمان محدود تدریس کنند، که این وضعیت موجب کاهش کیفیت آموزش می‌شود.
در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، این موضوع به یک دغدغه اساسی تبدیل شده است. سیاستمداران و برنامه‌ریزان آموزشی تلاش می‌کنند تا با افزایش محتوای درسی، نیازهای جامعه و پیشرفتهای علمی را پوشش دهند. اما همین تلاش‌ها، بدون توجه به بازبینی برنامه‌های قدیمی و حذف مطالب غیرضروری، باعث می‌شود که برنامه‌های درسی بیش از حد سنگین شوند و دانش‌آموزان به جای یادگیری عمیق، به حفظ کردن سطحی مطالب روی آورند. این پدیده بر سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان و فرسودگی شغلی معلمان نیز تأثیرات منفی به جا می‌گذارد.
یک گروه از پژوهشگران دانشگاه تهران با تلاش فرزانه عسکری، محقق برنامه‌ریزی درسی، تحقیقی را برای بررسی ابعاد این پدیده و تأثیرات آن بر مدارس ابتدایی انجام داده‌اند. آن‌ها در تلاش بودند تا دریابند چرا برنامه‌های درسی در مقطع ابتدایی این‌قدر فشرده و پیچیده شده‌اند و چگونه این وضعیت می‌تواند کیفیت آموزش را تحت تأثیر قرار دهد.
این گروه از محققان با استفاده از یک روش کیفی و رویکرد مرور نظام‌مند، مطالعات مختلفی را که در طول بیست سال گذشته (۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳) انجام شده بود، مورد بررسی قرار دادند. در نهایت، آن‌ها ۳۸ مقاله را که کیفیت مناسبی داشتند، انتخاب کردند و نتایج آن‌ها را به‌دقت تحلیل کردند. این بررسی به آن‌ها کمک کرد تا ابعاد مختلف تراکم برنامه درسی را بهتر درک کنند.
نتایج این پژوهش نشان دادند که تراکم برنامه درسی در مدارس ابتدایی سه بعد کلی دارد: بعد فردی، بعد آموزشی و بعد سازمانی. در بعد فردی، عواملی مانند احتکار محتوا توسط متخصصان موضوعی، فرسودگی معلمان و فشار بر دانش‌آموزان مطرح بود. بعد آموزشی به حجم زیاد اهداف و محتوای درسی، تکالیف بیش از حد و ارزشیابی‌های مداوم اشاره داشت. همچنین، در بعد سازمانی نیز، تصمیم‌گیری‌های عجولانه و نبود پژوهش کافی در طراحی برنامه‌های درسی، عامل مهمی در ایجاد این تراکم شناخته شد.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که برای جلوگیری از تراکم برنامه‌های درسی، باید اولویت‌بندی دقیقی در طراحی و بازبینی برنامه‌های درسی انجام شود. همچنین، مشارکت ذی‌نفعان مختلف از جمله معلمان، دانش‌آموزان و والدین در فرآیند تصمیم‌گیری ضروری است.
این پژوهش نشان داد که حذف مطالب غیرضروری و کاهش حجم تکالیف و ارزشیابی‌ها می‌تواند به بهبود یادگیری و کاهش فشار بر معلمان و دانش‌آموزان منجر شود.
محققان در این مطالعه همچنین به اهمیت تغییر دیدگاه در مورد نحوه طراحی برنامه‌های درسی اشاره کردند. آن‌ها تأکید کردند که برنامه‌ریزی درسی باید بر اساس نیازهای واقعی دانش‌آموزان و جامعه باشد و محتوای جدید باید با حذف محتوای قدیمی جایگزین شود. این تغییرات می‌تواند به یادگیری عمیق‌تر و تفکر انتقادی در دانش‌آموزان کمک کند.
بر این اساس، برنامه‌ریزی دقیق‌تر و حذف مطالب اضافی از برنامه‌های درسی، می‌تواند به بهبود کیفیت آموزش کمک کند و فشارهای ناشی از تراکم برنامه‌های درسی را کاهش دهد. محققان بر این باورند که تراکم برنامه درسی نه تنها به دانش‌آموزان آسیب می‌زند، بلکه معلمان را نیز در معرض فرسودگی شغلی و ترک زودهنگام کار قرار می‌دهد.
قابل ذکر است این یافته های پژوهشی توسط انجمن پژوهش‌های آموزشی ایران در فصلنامه «پژوهش در نظام‌های آموزشی» به چاپ رسیده اند. این نشریه به انتشار مقالات علمی مرتبط با آموزش و پژوهش‌های آموزشی می‌پردازد و در جهت بهبود سیستم‌های آموزشی کشور فعالیت می‌کند.
منبع : دانشگاه تهران
دانشگاه‌های آینده؛ شبکه‌ای، فناورانه و صلاحیت‌گرا
دانشجویان در تبیین شعار وفاق ملی پیشتاز بوده‌اند
رفاهیات دانشجویی به ویژه خوابگاه از روز اول دغدغه من بود
دیدار دونالد ترامپ با جف بزوس بنیانگذار آمازون
فناوری پیشرفتهای که انسان‌های عصر حجر از آن استفاده می‌کردند
پرجستجوترین عبارات گوگل در سال ۲۰۲۴ اعلام شد
تغییرات بزرگ در واتساپ در راه است، منتظر باشید
آگهی/ مقایسه ورق‌های A283 GRC و A516 GR70 + راهنمای جامع خرید
اکتشافات جدید در سیاره زهره باعث شگفتی همه شد
رنوی محبوب با شکل و شمایلی جدید بازگشت+عکس
سوخو ۵۷ تقویت شده از راه رسید
نگرانی آمریکایی‌ها از موتور انفجاری جدید چین+عکس
پوتین به چه سلاح مخوفی اشاره کرد؟
پرواز پهپادهای مشکوک آسمان آمریکا را ناامن کرد+عکس
زیبایی فریبنده این خودروی فرانسوی مورد توجه قرار گرفت
اقدام مشکوک روسیه درباره سامانه دفاعی S-۴۰۰ مستقر در سوریه
جزییات ثبت‌نام در نوبت اول کنکور سراسری ۱۴۰۴ اعلام شد
تصویر تازه از قبر بابانوئل که در ترکیه کشف شده+عکس
مجوز مجلس برای استخدام سرایدار در مدارس صادر شد
مشارکت همه دستگاه‌ها برای محرومیت زدایی از فضاهای آموزشی
«کارخانه مطلق‌سازی» به چاپ هفتم رسید
آخرین رمان محمدعلی علومی به چاپ رسید
گشت زنی پلیس جدید چین که شکل توپ است+عکس
سوخو۵۷ روسیه رادارگریز شد+عکس
بازی فکری ایرانی که ۴ هزار سال قدمت دارد+عکس
تصویر جالب از خوشحال‌ترین خودروی دنیا+عکس
جنگنده ساخت ویتنام که توانست جنگنده‌های آمریکایی را ساقط کند
این کشور با نور خورشید و آب سوخت پاک ساخت
تصویری از جاسوس جدید روسیه که به شکل سنگ است+عکس
تراشه کوانتومی جدید گوگل کار ناممکن را ممکن کرد
زمان ثبت نام کنکور و دانشگاه فرهنگیان اعلام شد/ تشریح جزییات ثبت نام
تعهدات دستیاران پزشکی بازنگری می‌شود
رشته‌های مهندسی در لبه پرتگاه قرار دارند
مقبره بابانوئل در این کشور پیدا شد
بزرگترین چشم دنیا برای رصد کهکشان ساخته می‌شود
پوتین سوخو ۵۷ را پیشرفته تر می‌کند+عکس
رایانه کوانتومی باعث ریزش ارزش بیت کوین می‌شود؟
پروژه بلندپروازانه جدید ایلان ماسک اعلام شد
تویوتا C-HR محبوب به ایران بازگشت+عکس
مشکل بزرگ بمب‌افکن B-۵۲ آمریکا لو رفت
چرا سال جدید گرم‌ترین سال دنیاست؟
دعوت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از برخی نمایندگان مجلس به عدالت‌محوری و قانون‌گرایی
دماوندِ باشکوه و کهکشان راه شیری
راه‌اندازی ۳ رشته جدید در مقطع دکتری جامعه‌الزهرا(س)
تجمیع خوابگاه‌ها و دانشکده‌های پراکنده در قانون ۱۴۰۴ پیش‌بینی شد
پسربچه کنجکاو در ساحل گنج واقعی پیدا کرد+عکس
گران‌ترین استخوان جهان به نمایش درآمد+عکس
قدرتمندترین بمب اتمی جهان متعلق به این کشور است+عکس
گنبد فولادین ترکیه فعال شد
عرضه «جومونگ یا ابوزینب» در کتابفروشیها توسط انتشارات امیرکبیر
ترفندهای داعش برای فروش آن‌لاین ترور به کتابفروشیها آمد
رئیس جمهور پزشکیان: تعلیم و تربیت نقش کلیدی در تحقق عدالت اجتماعی دارد
سامانه‌های سازمان تعلیم و تربیت کودک بروزرسانی شدند
مهلت ثبت‌نام آزمون‌های دانش‌آموختگان خارج از کشور تمدید شد
شیائومی از اولین خودروی شاسی‌بلند خود رونمایی شد +عکس
اقدام جدید و آینده‌نگرانه مرسدس بنز که تحولی در دنیای خودرو است
بشار اسد با این هواپیما در روسیه دیده شد+عکس
ضعف بزرگ گنبد آهنین اسرائیل لو رفت
خفاش جنگلی منقرض شده به زندگی برگشت+عکس
تولید پژو پارس در عراق با اسم و قیمت متفاوت+عکس
پیرترین موجود جهان که بعد از ۵ قرن هنوز زنده است+عکس
اعلام زمان انتخابات جدید شورای صنفی دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی
مجازی شدن کلاس‌های درس دانشگاه شریف فردا و پس فردا
اعلام تاریخ جدید برگزاری امتحانات چهارشنبه و پنجشنبه دانشگاه علم و صنعت
ایده رئیس جمهور برای ایجاد سهمیه استانی در کنکور
تعطیلی تمامی واحدهای دانشگاه آزاد استان تهران در چهارشنبه و پنجشنبه
آغاز عملیات احداث ۱۰۰ مدرسه جدید در مشهد
مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات استان تهران فردا و پس فردا تعطیل است
سن ورود به دانشگاه فرهنگیان تغییری نکرد
تبادل دو اثر مکتوب بین ایران و قطر
چاپ کتاب «در بارگاه خاطر سعدی» در شرح و تفصیل ۱۰ غزل سعدی
معرفی کتابی درباره خبرنگاری که طرفدار اسرائیل بود ولی نظرش عوض شد
بایدهای شورای عالی انقلاب فرهنگی در حکمرانی و تحول علوم انسانی
حکمرانی باید با احتیاط و بر اساس نیازهای روز عمل کند
دانشگاه ایرانی، پیوندی میان علم و فرهنگ است
آمادگی اساتید دانشگاه شهید بهشتی برای کمک به دولت
شورای عالی انقلاب فرهنگی نخبه‌محور و مردم‌محور عمل می‌کند
جزئیات مصاحبه و سنجش عملی آزمون دکتری تخصصی علوم پزشکی ۱۴۰۳
مصوبه کنکوری شورا تا سه سال آینده بدون تغییر خواهد بود
کارت آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضاییه منتشر شد
اقدام مشکوک روسیه درباره سامانه دفاعی S-۴۰۰ مستقر در سوریه
جنگنده ساخت ویتنام که توانست جنگنده‌های آمریکایی را ساقط کند
قدرتمندترین بمب اتمی جهان متعلق به این کشور است+عکس
پرواز پهپادهای مشکوک آسمان آمریکا را ناامن کرد+عکس
اکتشافات جدید در سیاره زهره باعث شگفتی همه شد
پوتین سوخو ۵۷ را پیشرفته تر می‌کند+عکس
مقبره بابانوئل در این کشور پیدا شد
بازی فکری ایرانی که ۴ هزار سال قدمت دارد+عکس
شنیانگ J-35A چین جنگنده ای متفاوت +عکس
بشار اسد با این هواپیما در روسیه دیده شد+عکس
تغییرات بزرگ در واتساپ در راه است، منتظر باشید
گنبد فولادین ترکیه فعال شد
پسربچه کنجکاو در ساحل گنج واقعی پیدا کرد+عکس
رونمایی از سلاح ویژه اوکراین در مقابل روسیه +عکس
سوخو۵۷ روسیه رادارگریز شد+عکس
زیبایی فریبنده این خودروی فرانسوی مورد توجه قرار گرفت
تصویر تازه از قبر بابانوئل که در ترکیه کشف شده+عکس
تصویری از جاسوس جدید روسیه که به شکل سنگ است+عکس
گران‌ترین استخوان جهان به نمایش درآمد+عکس
گشت زنی پلیس جدید چین که شکل توپ است+عکس
پرجستجوترین عبارات گوگل در سال ۲۰۲۴ اعلام شد
چرا سال جدید گرم‌ترین سال دنیاست؟
این کشور با نور خورشید و آب سوخت پاک ساخت
شیائومی از اولین خودروی شاسی‌بلند خود رونمایی شد +عکس
تراشه کوانتومی جدید گوگل کار ناممکن را ممکن کرد
اقدام جدید و آینده‌نگرانه مرسدس بنز که تحولی در دنیای خودرو است
بزرگترین چشم دنیا برای رصد کهکشان ساخته می‌شود
فناوری پیشرفتهای که انسان‌های عصر حجر از آن استفاده می‌کردند
تولید پژو پارس در عراق با اسم و قیمت متفاوت+عکس
فرصت انتخاب رشته در تکمیل ظرفیت آزمون دستیاری پزشکی تا ۲۰ آذر تمدید شد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.