به گزارش شبکه علمی ثریا، نشست تخصصی «بررسی کارخیر از منظر امام موسی صدر» به همت کانون فرهنگی خیریه دانشگاه علامه طباطبایی، ۲۴ اردیبهشت برگزار شد.
علیرضا هزار، رابط موسسات خیریه امام موسی صدر در لبنان سخنران این نشست بود که مشروح سخنان او را در ادامه میخوانید:
کار خیر نیاز به آداب دارد
هیچ کاری در دنیا نیست که آداب نداشته باشد و اصولا کار بی آداب نتیجهای دربر ندارد. اگر مودب به آداب کار نباشیم آن کار ثمری نخواهد داشت. آداب ممکن است که خودساخته باشند، اما باید عقل یا شرع آن را ضمانت کنند. کار خیر کردن و تاسیس جمعیتهای خیریه نیز از همین مقوله است. متاسفانه در کشور ما در زمینه قاعدهمند کردن کار خیر و تعریف آداب آن کمکاری کردهایم و میتوان گفت که آداب کار خیر در کشور ما وجود ندارد. البته که کار خیر بسیار فراوان انجام میشود، اما اینکه چقدر این فعالیتها نتیجه بخش بوده، جای بحث دارد.
یکی از مسئولان دولتی چند سال پیش گفت که بیش از هفت هزار موسسه خیریه با شرایط مالی غیرشفاف در کشور فعالیت دارند. از این نکته میتوان این برداشت را کرد که تعداد موسسات خیریه در ایران آنقدر زیاد است که فقط تعداد هفت هزار از آنها عملکرد مالی شفافی ندارند؛ اما بپردازیم به این نکته که آداب کار خیر برای موثر بودن باید دارای چه منهاج و چه روشی باشد؟ من سعی میکنم این نکته را بر اساس روش امام موسی صدر در لبنان برای شما شرح دهم.
کار خیر امام موسی صدر ترمیمی بود نه تسکینی
امام موسی صدر در دورهای وارد لبنان میشود که فقر مادی و فرهنگی بیش از هر دوره دیگری در تاریخ لبنان بر شیعیان آنجا سیطره یافته بود. امام صدر موسساتی را پایهگذاری میکند که نتایج مفید آنها تا به امروز هم ادامه پیدا کرده است. نخستین ادبی که در کار خیر میتوان برشمرد این است که کار خیر، خیریتی در آن نیست مگر آنکه بهجای تسکین، ترمیمی باشد. بیشتر کارهای خیر و فعالیتهای موسسات خیریه در کشور ما تسکینی هستند نه ترمیمی. کار خیر ترمیمی پروسه بلندمدتی دارد.
نگاه امام موسی صدر به کار خیر، نگاه ترمیمی است نه تسکینی. او وارد لبنان که شد ابتدا به شناخت این کشور و وضعیت اقتصادی شیعیان روی آورد و گزارشهایی از فقر در این کشور آماده کرد. در ادامه برای رفع محرومیت فقر دختران و پسران لبنانی مدرسه جبل عامل را در شهر صور تاسیس کرد. خروجیهای این مدرسه را که ببینیم، برنامهریزیهای بلند مدت کار خیر امام صدر مشاهده میشود.
معنای یتیم در دیدگاه امام موسی صدر
امام موسی صدر بین فقرا پول پخش نکرد و دیوانی طراحی نکرد که ماهانه یا روزانه به آنها پول بدهد. برنامهاش وارد کردن دختران و پسران در فضاهای آموزشی بود. مدرسه جبل عامل دارالایتامی بزرگ داشت که دو گروه از کودکان در آن حضور داشتند: نخست کودکانی که واقعا یتیم و بدون سرپرست بودند و گروه دوم کودکانی که والدینی تهیدست داشتند.
به هر حال یتیم فقط آن نیست که پدر و مادر ندارد. یکی از مصادیق یتیمی کودک این است، کسی که امکان تربیت او را دارد، وجود نداشته باشد و یکی از ویژگیهای کسانی که باید به تربیت کودکان خود بپردازند، داشتن امکانات اقتصادی است. این معنای یتیمی از آموزههای دینی ما اخذ شده است.
تاسیس مدرسه فنی و حرفهای و نگاه ترمیمی امام صدر به کار خیر
در قدم بعدی امام موسی صدر به تاسیس مدرسه فنی و حرفهای میپردازد. در این مدارس هر کسی که مدرک پنج ابتدایی داشت، ثبت نام میشد. ثبتنام شدهها تا چهار سال به تحصیل پرداخته و با مدرک سیکل فارغالتحصیل میشدند. رشتههای تحصیلی این هنرستان، برق، نجاری سبک، مکانیک کشاورزی و قالیبافی به سبک ایرانی بود. رشته قالیبافی هم با حضور اساتید بزرگ فرش کاشان و اصفهان تدریس میشد.
در مدرسه صنعتی نیز امام فضایی را به نام «خانه دختران» نامگذاری کرد که در آن رشتههایی چون خیاطی، گلدوزی، هنرهای خانگی و پرستاری به دختران آموزش داده میشد. این فضاهای آموزشی اکنون نیز با مدیریت خانم رباب صدر با قدرتی بیشتر از قبل و با تجهیزاتی بهروزتر، فعالیت دارند.
تاسیس مدرسه جبل عامل از مهمترین فعالیتهای خیریه امام موسی صدر است که نتایجی جدی دربرداشت. به عبارتی امام از بذرها آغاز کرد و برنامهریزی کلان داشت و البته بسیار صبور بود.
توصیه امام صدر به خیریههای ایرانی
امام موسی صدر در سال ۱۹۶۵ در بین خیریههای اصفهان سخنرانی مهم کرده و در آن جملهای به این مضمون میگوید که هرکسی که میخواهد در ایران کار خیر کند، نمونههای موفق جهانی را ببیند. در این سخنرانی امام صدر مثال مهمی را بیان میکند. او میگوید که پس از رنسانس جمعیت خیریهای در اروپا به نام «ژزوئیستها» تاسیس شد که در سنت عربی به آنها جمعیت یسوعیها میگویند. این جمعیت اکنون دومین دانشگاه بزرگ خاورمیانه یعنی دانشگاه «سنت ژوزف» را تاسیس کرده و در اختیار دارد.
امام صدر در آن سخنرانی بیان میکند که این جمعیت بیش از هزار دانشگاه و دهها هزار موسسه آموزشی و مدرسه را تاسیس کرده است و اگر کسی میخواهد نمونه موفق کار خیر را ببیند در کار یسوعیها تامل کند.
نگاه ترمیمی و ریشهکن کردن گدایی
کار دیگری که توسط امام موسی صدر لبنان انجام شد پرداختن به بدنه و رویه جامعه بود. در آن دوران لبنان پس از مصر بیشترین متکدیان را در خاورمیانه داشت و متاسفانه بیشتر آنها نیز از شیعیان بودند. امام صدر همه متکدیان را با آمار دقیق شناسایی کرده و خانواده آنها را رصد کرد و مورد پالایش قرار داد. پس از پالایش به این نکته رسید که هر متکدی برای خانوادهاش چه میزان نیاز روزانه دارد؟
نیاز روزانه و ماهیانه هر خانواده تعیین شد و مقداری به آنها پرداخته میشد، اما به پدر آن خانواده حرفهای را آموزش میدادند تا پس از آن بتوانند کاری را به او محول کنند؛ کاری که بتواند با درآمد آن زندگی خود و خانوادهاش را بگرداند. در مدت زمان دوره آموزشی نیز فرزندان او در مدرسه جبل عامل به صورت رایگان ثبت نام میشدند.
این برنامههای امام موسی صدر موجب رفع تکدیگری شد. نکته مهم در این است که امام صدر این رفتارها را یکشبه و ناگهانی فرا نگرفته، بلکه باورها و اعتقاداتش است. او اسلام را بسیار بهتر از ما میشناسد و به آن خوب عمل میکند.
از جمله نکات مهمی که در کارها و فعالیتهای امام موسی صدر قابل مشاهده است، رشد فرهنگ و شعور جامعه است تا بجای تصدق فردی، تصدق جمعی کنند. کارهای فردی معمولا آفت بسیار داشته و نتایج مناسبی دربر ندارد. امام صدر از مردم درخواست کرد تا به هیچ عنوان به صورت شخصی به فقرا و متکدیان کمک نکنند.
شخصیت او این اعتماد را در بین مردم ایجاد کرد تا به حرفش گوش داده و کمکهای خود به فقرا را به صندوق جمعی تاسیس شده اهدا کنند تا بتواند کارهای اصولی برای ریشه کن کردن فقر انجام دهد. بنابراین امام موسی صدر مبارزه با فقر را از رفتارهای فردی به کار جمعی تغییر جهت داد. امام صدر آیه ۴۶ سوره مبارکه سبا را بسیار میخواند و در گفتمان صدری این آیه بسیار دیده میشود: قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُم بِوَاحِدَهٍ، أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَیٰ وَفُرَادَیٰ.
یکی از دوستان از من پرسید که چرا امام موسی صدر با وجود محرومیت شدید در ایران، در لبنان به فعالیتهای خود پرداخت. در پاسخ باید بگویم اتفاقا از آداب کار خیر این است که شما هرجایی که احساس کردید نتیجهاش این سه ویژگی را دارد باید حتما کار خود را شروع کنید: ویژگی نخست زودبازدهتر بودن نسبت به دیگر سرزمینهاست، ویژگی دوم ماندگارتر بودن آن کار و ویژگی سوم تسریدارتر بودن به نسبت دیگر مکانهاست.
اینکه چرا امام موسی صدر ایران را که وطن خودش بود رها کرد و به لبنان رفت به گمان من به همین سه نکته باز میگردد که نخست او لبنان را نیازمندتر از ایران میدید و دیگر اینکه فضای لبنان به نظرش مساعدتر بود و میشد از آنجا کار خیر تسری بیشتری پیدا کند.
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یونها همه را شگفت زده کرد
ارزانترین باتری مادامالعمر دنیا کشف شد+عکس
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
پشمک کیهانی که از غول منظومه شمسی هم بزرگتر است+عکس
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
مشوقهایی برای اضافه تدریس معلمان در نظر گرفتهایم/تعیین تکلیف داوطلبان آموزگاری تا تیر
آغاز آزمون استخدامی دبیری و هنر آموزی از فردا
معرفی نامزدهای جایزه شعر بهاران
کتاب تازه امین فقیری در نمایشگاه کتاب
اختتامیه رویداد ستفاتک در جهاددانشگاهی اصفهان
روایت کتابها از موسیقی؛ لطف مفخّم تا مضراب
اتمام سنجشسلامت نوآموزان تاپایان اردیبهشت/هنوز۳۰ درصد نوآموزان برای سنجش مراجعه نکردهاند
جزییات برگزاری امتحانات پایان نیم سال دوم پیام نور اعلام شد
آزمون صلاحیت بالینی پزشکی در دانشگاه های علوم پزشکی برگزار شد
ضوابط جدید ارزشیابی مدارک مقاطع داروسازی خارج از کشور اعلام شد
قیمت غذای دانشجویی تا مهرماه افزایشی ندارد
قبل از بحرانی شدن اعتراضات دانشجویی اطلاع رسانی کنید
ایجاد و بازسازی ۱۰۰۰ هنرستان تا پایان برنامه هفتم توسعه
توصیههایی به دانشآموزان برای حضور در آزمونهای نهایی؛ از موارد ممنوعه تا نحوه درج پاسخها
۲۰ درصد سوالات امتحانی دشوار است/ اخذ آزمون مجدد از افراد مشکوک
دانشگاهها برای افزایش بهرهوری به میدان بیایند
جزییات ثبت نام پذیرفته شدگان بدون آزمون رشتههای ارشد اعلام شد
فهرست ۶۷۳ دانشگاه برتر جوان در رتبهبندی تایمز منتشر شد
زمان اعلام نتایج اولیه آزمون کارشناسیارشد دانشگاه معارف اسلامی
قدیمی ترین عینک فروشی تهران
جزئیات پوشش بیمه ای در عینک سازی ها
پاسخ وکیل به آیا قانون تجارت تغییر میکند؟
قنات در سرزمین قنوت و قناعت - استان یزد
تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان و مردم پایه توسط اساتید بسیجی
پرداخت حقوق معلمان خرید خدمات و حقالتدریس به روز شد
رونمایی ۱۵ کتاب با موضوع اهلبیت به زبانهای اروپایی و آفریقایی در نمایشگاه کتاب
نسل جوان آمریکایی به حاکمیت معترض است/اعتراضات دانشجویی ادامه خواهد داشت
دانشگاه تهران میزبان اجلاس رؤسای دانشگاهها شد
بدهی آموزش و پرورش به فرهنگیان بابت پاداش پایان خدمت ۱۴۰۲/ معوقاتی که تا اسفند پارسال تسویه شد
مسئولان از پیشرفتهای علمی پشتیبانی کنند
استفاده ۱۳۹هزار دانشجو از بن اعتباری خرید کتاب از نمایشگاه
۴۶ دانشگاه ایران در میان برترین دانشگاه های جوان
پشتپرده برگزاری آزمونهای کشوری ششمیها و نهمیها/ برگزاری آزمون شفاهیفارسی در مقطع ابتدایی
خبر خوش برای متقاضیان رشته پزشکی/ گام بلند دانشگاههای ایران در ارتقای جایگاه جهانی
تشکیل دبیرخانه دائمی صنایع و خانه صنعت در معاونت پژوهش و فنآوری دانشگاه تهران
سامانه him نمونه بهرهوری درون دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی است
کاهش نگران کننده دانشجویان دانشگاههای غیردولتی
نخستین بیانیه مد موقر شیراز منتشر شد
مسؤولیت امتحانات نهایی از سال آینده با سازمان ملی سنجش خواهد بود
غیرانتفاعیها بیشترین حذف کد رشته را در آمایش آموزش عالی داشتند
مشارکت ۳۰هزار استاد و کارمند دانشگاه در ارزیابی موسسات غیرانتفاعی
استخدام یک روزه اساتید در دانشگاههای غیرانتفاعی
نوجوانان با «هفتخوان» به استقبال بزرگداشت فردوسی میروند
تأکید وزیر علوم بر رعایت اخلاق دیپلماسی علمی در پذیرش دانشجویان بینالملل
ساخت و تحویل ۷۰۰۰ مدرسه در دولت سیزدهم
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
۱۰ خرداد؛ برگزاری سومین کنگره شهدای دانشگاه آزاد
اعطای مالکیت ۱۴۰۰ واحد مسکونی به اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علامه
کارت آزمون استخدامی رشته شغل دبیری و هنرآموز منتشر شد
المپیاد علمی دانشجویان فرصتی برای اصلاح نگاه و تفکر علمی است
کارت شرکت در آزمون انتخاب سردفتر اسناد رسمی سال ۱۴۰۳ منتشر شد
وزیر سابق علوم: شهریههای دانشگاههای غیرانتفاعی کفاف هزینههای دانشگاه را نمیدهد
لزوم مدیریت رشتههای یک بار پذیرش در دانشگاههای غیردولتی و غیرانتفاعی همانند دانشگاه آزاد
ایجاد دو آزمایشگاه تخصصی برای توسعه میادین نفتی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شناسایی ۸۷۴ هزار بازمانده از تحصیل با کد ملی/ بازگشت این افراد به تحصیل امکانپذیر است
نظارت وزارت کشور بر تامین «امنیت» حوزههای آزمونهای نهایی/ همکاری فراجا و آتشنشانی
نماد سنت آموزش عالی در ایران در دانشگاه تهران رونمایی شد
ارائه مهلت جدید ثبت نام آزمون دکتری تخصصی داروسازی
نتایج پذیرش بدون کنکور دانشگاه تهران اعلام شد
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
تحصیل ۸ درصد دانشجویان کل کشور در دانشگاههای غیردولتی/صدور مجوز دانشگاه علوم پزشکی غیرانتفاعی
ترجمه ماجرای زندگی و آثار الیور استون منتشر شد
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
حافظ» جلوتر از همه شاعران و نویسندگان ایرانی!
مناظره با گزاره «مداخله دولت در حوزه نشر از هر جهت زیانبار است» با حضور دو گروه از دانشگاههای الزهرا و تهران، در سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
دستگاهها برای کمک به آموزش و پرورش فراتر از سخن گام بردارند
امروز؛ آخرین مهلت ثبتنام دانشجویان در المپیاد ورزشهای فناورانه
دانشکده رسانه فارس دانشجو میپذیرد
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
۱۰۷۳ مدرسه کانکسی بالای ۱۰ دانشآموز تا مهر امسال ساماندهی میشوند
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
پرونده چهارمین مسابقه خودنویس در نمایشگاه کتاب تهران بسته میشود
بزرگداشت فردوسی در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار میشود
نیاز سالانه سازمان نوسازی مدارس به ۱۶۸ هزار میلیاردتومان اعتبار/ساخت ۲۰۰ مدرسه بزرگ در سال جاری
تقدیر وزیر علوم از شیمیدانها / درخواست کمک برای دانشجویان علوم پایه/ تحقیر کمدین یهودی
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس
استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه میرسد
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
ارزانترین باتری مادامالعمر دنیا کشف شد+عکس
زاکربرگ میخواهد این شبکه معروف خبری را بخرد
اشتباه بیسابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یونها همه را شگفت زده کرد
تمام اقدامات برای دستیاران پزشکی/ از افزایش حقوق تا بورسیه تحصیلی
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
نحوه برگزاری امتحانات نهایی و تصحیح اوراق دانشآموزان اعلام شد
پذیرش ۲۶ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاهها/ نحوه محاسبه نمره دکتری
تولیدات دانشگاهها نظم دنیا را تغییر داده است
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
راهنمای عملی آزمونهای نهایی دوره دوم متوسطه نظری منتشر شد
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
راهاندازی ۱۰۰ واحد مسکونی متاهلی برای دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
دانشجویان در شش محور در کرسیهای آزاد اندیشی با هم رقابت میکنند
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
چرا هوش مصنوعی اینقدر برای دیگران پرهزینه است؟
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.