دیدبان؛ قریب به یک ماه است که بهصورت رسمی، تحریمهای ایالاتمتحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران وارد فاز حداکثری خویش شده است. این تحریمها درنهایت قرار است ابزار کانونی «دیپلماسی اجبار» کابینه مسلط در آمریکا، یعنی کابینه دونالد ترامپ، برای تسلیم شدن جمهوری اسلامی ایران در فضای پس از خروج آمریکا از برجام باشد[1]؛ تسلیمی که با توجه به شروط 12گانه پمپئو برای ایران و نحوه چینش مهرههای سیاست «مهار» ترامپ مترداف با آغاز فروپاشی یا سقوط جمهوری اسلامی ایران تلقی میشود. در این فضای سیاست خارجی حاکم بر کشور، این یادداشت تلاش میکند بررسیای انتقادی از سیاست مهار ترامپ در یک ماه گذشته ارائه دهد و با تبیین مؤلفههای تضعیف سیاست مهار آمریکا علیه ایران دورنمای تهدیدساز مذاکره با آمریکا در کوتاهمدت را به کارگزاران امنیت ملی کشور متذکر شود.
در برآوردی از وضعیت ثمر دهی سیاست مهار کابینه ترامپ علیه ج.ا. ایران میتوان دریافت که 6 مؤلفه بالفعل و 3 مؤلفه بالقوه، سیاست مهار ترامپ را تضعیف نموده است. 6 مؤلفه بالفعل به قرار زیر هستند:
1. عدم همراهی سیاسی 5 قدرت بزرگ دنیا با آمریکا: هر چند واقعیت این بود که برجام، تابعی از تعریف معاهده کاهش تنش میان آمریکا و ایران بود، اما دیپلماسی ایرانی توانست با بهرهبرداری از نقاط شکاف و اختلافبرانگیز نظم امنیت بینالمللی لیبرال پس از پایان نظام دوقطبی، 5 قدرت دیگر را از نقش یک ناظر در برجام آمریکا محور، به نقش یک کنشگر محافظهکار در برجام منهای آمریکا، ارتقا دهد.
2. برگزاری قدرتمند رویداد 13 آبان: رویداد 13 آبان 97، علاوه بر اینکه نشانگر پیوست اجتماعی رویکرد تقابلی نظام ج.ا. ایران با سیاست مهار آمریکا بود[2]، در لایهی عمیقتر خویش حاکی از کسب و بسط خودآگاهی اجتماعی در حمایت از «ایده مقاومت» پس از حوادث دیماه 96 بود.
3. تخریب وجاهت بینالمللی عربستان: پدیده قتل خاشقجی، باعث تخریب وجهه صلح طلبانه حکام سعودی بهعنوان حامی اصلی سیاست مهار آمریکایی شد و تنش را در روابط سعودی- آمریکایی هویدا نمود. این تنش، منجر به این شده است که آمریکا با خوشبینی سابق، به رویکردهای ضد ایرانی عربستان نظاره نکند و سعی نماید مبانی اقدام علیه ایران را در رویکردهای دیگری جستجو نماید.
4. صادرات 1.5 میلیونی نفت: به شکست رسیدن پروژه صفر نمودن صادرات نفت ایران در مقطع فعلی با اعطای معافیت به 8 کشور از سوی آمریکا نشانگر ضعف آمریکا در شناسایی ظرفیتهای گسترده مقاومتی ایران است. فروش نفت به اذعان مکرر مقامات ارشد کشور، یکی از سادهترین دغدغههای ایران در مواجه با سیاست مهار بوده است.
5. تحکیم سیاستهای اقتصادی نهادگرایان در کشور: تنظیم حالت کشور در یک وضعیت شبهمقاومتی اقتصادی منجر به این شد که سیاستهای بازار آزاد (بهعنوان سیاست اصلی دولت دوازدهم) از اقتصاد کشور رخت ببندد. حضور تدریجی طیف نهادگرایی اقتصاد در 6 ماه گذشته و اقدامهای تقابلی این طیف در مقابل ابعاد اقتصادی سیاست مهار، منجر به تقویت 25 درصدی ارزش پول ملی نسبت به اول پاییز 97 شده است.
6. پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا: رئیسجمهور روسیه چهارشنبه 7 آذر 97، قانون توافق موقت در زمینه تشکیل منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را امضا کرد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا که ژانویه سال 2015 فعالیت رسمی خود را آغاز کرد هماکنون از کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان تشکیل شده است[3]. بارزترین منفعت اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای جمهوری اسلامی ایران استفاده از ظرفیت اقتصادی مغفول مانده در قالبهای فناورانه، خدمات و کالایی موجود از طریق ائتلافسازی اقتصادی با کشورهای عضو اتحادیه است.
از سوی دیگر 3 مؤلفه بالقوه تضعیف سیاست مهار ترامپ میتواند دستاوردهای ایران را در افزایش کیفی قدرت ملی خویش یاری برساند: مؤلفه اول اجرایی شدن سازوکار مشهور به سوئیفت اروپایی (SPV) جهت فعال ماندن شریانهای حیاتی اقتصاد ایران است. این مهم قطعاً با تضمین فروش نفت حداقل تا سطح فعلی فروش، خواهد توانست سد محکمی در برابر تحریم نفتی و بانکی ج.ا.ایران ایجاد نماید. مؤلفه دوم تداوم همراهی قدرت اجتماعی در مشروعیت قدرت سیاسی مقابله با سیاست مهار آمریکا، با تکرار 13 آبانها در قالب 22 بهمن (روز انقلاب) و روز قدس شریف میتواند نمود بیابد. مؤلفه سوم، با حضور اکثریت دموکراتها در مجلس نمایندگان آمریکا و آغاز تشکیل جبهه درون آمریکایی (به رهبری جان کری) و برون آمریکایی (به رهبری چین) برای پایان دادن به کابینه ترامپ در ژانویه 2020، میتوان انتظار داشت که ترامپ در سیاست مهار ایران نتواند کاری بیش از آنکه در گذشته انجام داد، صورت دهد.
جمهوری اسلامی ایران نشان داده است که از تجارب تحریمی چهار دههای خویش، خصوصاً دوره تحریمی 91-90 شمسی تجارب گرانسنگی اندوخته است. از آنجایی که هرگونه انعطاف در مقابل آمریکا، به دلیل مصلحت سنجیهای موسمی نهتنها دشمنی او را کمتر نخواهد کرد بلکه این دشمن را گستاختر خواهد نمود[4]، مذاکره و توافقی را در کوتاهمدت (بهطور نمونه در بهار سال 98، طبق برخی برآوردهای معارض) صورت نخواهد داد. آمریکا در وضعیت کنونی خویش باید بداند «تابستان داغی» که برای ایران تدارک دیده بود رو به سردی پاییزی آورده و نزدیک است که «زمستان سرد» کابینه ترامپ با تحقیر سیاست مهار و یکجانبهگرایی آمریکا در دامنه زمانی میانمدت فرا برسد.
[1] http://irdiplomacy.ir/fa/news/1979767
[2] https://ir.sputniknews.com/cartoons/201811074143154
[3] http://www.ca-irnews.com/fa-ir/analytics-fa/25067
[4] https://www.farsnews.com/news/13970302001332
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تعلیم و تربیت اولویت اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی است
جذب هیات علمی با مدرک دکتری در دانشگاه فنی و حرفه ای لغو شد
نتیجه آزمون سازمان راهداری اعلام شد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
سهم دانشآموزان مناطق محروم برای ورود به مدارس خاص باید بیشتر شود
مهلت ثبتنام آزمون سنجش شایستگیهای فنی وحرفهایها تا نهم اردیبهشت
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
هیچ دانشگاهی محدودیتی را برای جذب اساتید ایجاد نمیکند
جشنواره امامت و مهدویت در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود
نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد
لغو جایزه انجمن قلم آمریکا» در پی تحریم نویسندگان
برخی اختیارات را باید به مدارس تفویض کنیم
زندهگیری مار افعی در یک مدرسه
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید
سخنان شهید بهشتی درباره نماز در بیست و هفت جمله منتشر شد
مواجههای نامتعارف با منطق هگل در کتابفروشیها
دانشجویان سراسر کشور به المپیاد ورزشهای فناورانه دعوت شدند
بررسی تأثیرپذیری الکترومغناطیسی تقویت کنندههای توان کاربردی در تجهیزات مخابراتی
اقدامات دانشگاه جامع در راستای گسترش عفاف و حجاب
تغییر شیوهنامه صلاحیت علمی اساتید دانشگاههای علوم پزشکی
آمار داوطلبان کنکور به تفکیک استانها اعلام شد
کدام واحدهای دانشگاه آزاد در زمان برگزاری کنکور تعطیل هستند؟
کاهش رغبت پسران به دانشگاه؛ شخصیت کاریکاتوری آموزش عالی یا افزایش مهارتمحوری؟
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
سیاره بیگانه بنفش رنگ میزبان بیگانگان فضایی
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
رفع مشکل بزرگ آیفون که سال ها ذهن کاربران را مشغول کرده بود+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
قدرتمندترین پهپاد ایرانی که در اوکراین معروف شده+عکس
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
اخراج کارگران تسلا و پرداخت پاداش هنگفت به ایلان ماسک
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران استعفاء کرد
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
چاپ پنجمین جلد مجموعه تاریخ ایرانزمین درباره طاهریان و آل بویه
ورود «مهمان سرزده» به کتابفروشیها/یکقصه تصویری برای کودکان
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
ثبتنام وام شهریه آغاز شد
افزایش پژوهانه اساتید برتر واحد علوم تحقیقات
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.