به گزارش ثریا داشتهها را میتوان به داشتههای حقیقی و داشتههای اعتباری تقسیم کرد، چنان که خدای متعال در آیۀ ۹۶ سورۀ نحل فرموده است: «مَا عِندَکُم یَنفَدُ وَ مَا عِندَ اللهِ بَاقٍ: آن چه پیش شماست تمام میشود و آن چه پیش خداست پایدار است».
داشتههای این جهانی داشتههایی است که متناسب این عالم است، و این عالم، عالمی گذرا و تمام شدنی است. این داشته ها، داشتههایی اعتباری است؛ چه قدرت باشد، چه مُکنت، و چه منزلت؛ علم باشد یا عبادت. هر داشتۀ اعتباری متعلق به این عالم است و راه به عالم باقی ندارد، مگر آنکه جنس آن، از جنس امور آخرتی باشد که نشانۀ آن وارستگی، لطافت وجودی، سبک بالی، معنا گرایی و اخلاق مداری است.
علمهای اهل دل حَمالشان
علمهای اهل تن اَحمالشان
علم، چون بر دل زند یاری شود
علم، چون بر تن زند باری شود
داشتههای اعتباری مایۀ ثقل وجود آدمی و باری بر جان او و مایۀ رنج و اضطراب، و برتری جویی و تجاوزگری است. خدای سبحان در آیات ۶ و ۷ سورۀ علق فرموده است: «کَلا إِن الإِنسانَ لَیَطغَی أَن رَآهُ استَغنَی: حقا که انسان سرکشی میکند، همین که خود را بی نیاز پندارد».
ریشۀ اصلی مصیبتهای آدمی این است که، چون خود را به سبب رسیدن به مال و مقام و موقعیت، بی نیاز دید، سر به طغیان بر میدارد و استعدادها و انگیزههای رشد و کمال و تعالیِ خود و دیگران را نادیده میگیرد و یا خاموششان میکند و از منشأ و منتهای خود، غافل و از مسیر حق منحرف میشود. سرکشی انسان ناشی از بی نیازاندیشی و خودبزرگ بینی اوست. پس اگر وجدانش بیدار و چشمش باز شد و ناتوانی و نیازمندی خود را و بی پایگی و زوال پذیری آن چه را بدان میبالد و اتکا مینماید، ببیند، و عظمت و قدرت جهان و جهان آفرین را بشناسد، خوی سرکشی از سرش میرود و در برابر حق تسلیم میشود. (پرتوی از قرآن، طالقانی، ج. ۴، ص. ۱۸۲)
ملای روم در بیانی بسیار لطیف به فقر وجودی انسان اشارت کرده است و راه نجات از داشتههای اعتباری، خود بینی، برتری جویی و تجاوزگری، و نیز رنجها و اضطرابهای آدمی را در درکی درست از فقرِ وجودی و رویکرد به حقیقت هستی معرفی نموده است.
گوید:ای خداوند بخشندۀ کریم، من همچون الف، چیزی ندارم و هیچ ام، و فقط دلی دارم که حتی از چشمِ حرفِ میم نیز تنگتر است. داشتۀ من فقط دلی است که از شدت اندوه و رنج گرفته و تنگ است. همۀ داشتۀ من همین است. این الف. و میم، که مادرِ هستی ماست، یعنی الف. و میم که روی هم میشود (اُم =مادر)، اصل وجود ما را تشکیل میدهد. میمِ اُم، تنگ است و جزء، و الفِ آن نیز هیچ نیست و فقر مطلق است. آن الف. که هیچ علامت و تعینی ندارد، تفسیر کنندۀ مرتبۀ بی خویشیِ انسان، و آن میم که دلی تنگ دارد، تفسیر کنندۀ مرتبۀ با خویشی انسان است. انسان در واقع دو مرتبه دارد. مرتبهای که توجه دارد که هیچ از خود ندارد و فقر مطلق و نیاز محض است، که این مرتبۀ بی خویشی اوست؛ و یک مرتبه، مرتبۀ با خویشیِ او که گرفتار داشتههای اعتباری و وابستگی و دلدادگی به آن هاست و عقل جزئی و خود بنیاد محور زندگی اوست که اندوهها و رنجها و اضطرابها از اینجا آغاز میشود.
ملای روم گوید: انسان در مرتبۀ بی خویشیِ خود که فقرِ وجودیِ خویش را درک میکند و گرفتار داشتههای اعتباری نیست، هیچ علامت و تعینی از وجود موهوم خود ندارد، بلکه متوجه است که هر چه هست، اوست، و همه چیز از اوست، ولی در مرتبۀ با خویشیِ خود اسیر موهومات است و گرفتار.
گوید: خدایا، داشتههای اعتباری ذاتاً هیچ است، من نیز هیچ ام، و اگر قدرت و مُکنت و منزلتی کسب کنم، تازه میشوم هیچ اندر هیچ. پس مرا از این داشتههای اعتباری آزاد کن و متوجه فقرِ وجودیِ خویش نما که آرامش و آسایش در این است. من به خودی خود، آهی در بساط ندارم که به من سر و سامانی دهد، و این اندوهها و رنجها و اضطرابها هم ناشی از توهمِ «داشتن» و داشتههای اعتباری است.
آری، انسانِ دنیازده، پیوسته در اندیشه و در پیِ این است که فلان چیز را دارم، باید حفظش کنم، و فلان چیز را ندارم، باید به دستش آورم، و امثال این امور که خود منشأ رنج و اضطراب میشود. اما داشتههای حقیقی، داشتن و وابسته نبودن، داشتن و پارسا بودن، مایۀ رشد و کمال و نیز آرامش و آسایش است.
پس ملای روم از خدای رحمان چنین تقاضا میکند: خدوندا! مرا در عین ناداری
ام، دارا فرما، و، چون رنجها کشیده ام، مرا به راحتیِ روز افزون رسان. (شرح جامع مثنوی معنوی، کریم زمانی، ج. ۶، ص. ۶۲۲ – ۶۲۰).
چون الف، چیزی ندارمای کریم!
جز دلی دلتنگتر از چَشمِ میم
این الف. وین میم اُم بودِ ماست
میمِ اُم تنگ است، الف. زو نر گداست
آن الف. چیزی ندارد، غافلی است
میمِ دلتنگ، آن زمانِ عاقلی است
در زمانِ بی هُشی خود هیچ، من
در زمانِ هوش اندر پیچ، من
هیچ دیگر بر چنین هیچی مَنِه
نامِ دولت بر چنین پیچی مَنِه
خود ندارم هیچ، بِه سازد مرا
که ز. وَهمِ دارم است این صد عَنا
در ندارم هم تو داراییم کن
رنج دیدم، راحت افزاییم کن
دکترمصطفی دلشاد تهرانی ،استاد حوزه و دانشگاه
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار میشود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاهها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشمها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزشهای جهانی
آدرخش و رقص فانتومها در نمایشگاه کتاب طنین میاندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرحهای حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام میشوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبتنام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهشسراهای دانشآموزی
خدمات رایگان دندانپزشکی برای دانشآموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
موافقت با افزایش حقالزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
دیدار جمعی از معلمان با رهبر انقلاب در روز چهارشنبه
تصویب نقشه راه اجراییسازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
کشف ۸ هزار و ۳۰ نفر دانش آموزان بازمانده از تحصیل در استان اصفهان
طحاننظیف: قانون اساسی به کلاسهای درس برده شود
احداث ۵ دهکده جامع ورزشی/ جذب نخبگان در دانشگاه فرهنگیان
تعلیق بودجه دانشگاه فرانسوی به دلیل حمایت از فلسطین
اعزام دو کاروان از دانشجویان بنیاد نخبگان به عمره آغاز شد
حمله خشونتآمیز پلیس نیویورک به دانشجویان حامی فلسطین در کلمبیا
آیین بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه اصفهان برگزار شد
ثبتنام پشت کنکوریها جهت ترمیم نمره آغاز شد
دانشگاهیان کشور باید با شبکهسازی به جنبش دانشجویان جهان بپیوندند
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاهها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
آزمون مجدد برای کنکوریهای زیرکوه ۲۱ اردیبهشت برگزار میشود
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
علم حکمی؛ لازمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
مسئله جدی امروز، زیستجهان مدرن است که راه مقابله فرهنگی با آن، تعامل بیشتر با جوانان است
ناسا به صورت تصادفی مریخ را بمباران کرد
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
داوطلبان متقلب دستگاههای جاسوسی پیشرفته داشتند/احتمال محرومیت تا ۵ سال
فراخوان ثبت پرسشنامه در بانک اطلاعاتی ابزارهای سنجش سلامت و کیفیت زندگی
دستگیری ۲۵ نفر از داوطلبان متقلب کنکور/ حدود ۱۲ درصد داوطلبان غایب بودند
پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی در پژوهشگاه اقیانوسشناسی
برای نگهداشت حرمت معلم بکوشیم
واریزهدیه روز معلم به حساب فرهنگیان؛ امشب/ پرداخت معوقات حقالتدریسها تا ۲ هفته دیگر
چاپ کتابی درباره سکوت و پایبندی در آثار آلبر کامو
مجموعه دفتر یادداشت روزانه داستایوفسکی به چاپ چهارم رسید
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل منصوب شد
وعده صادق نتیجه دانشگاههای ما است
۸۸ هزار داوطلب آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ انتخاب رشته کردند
اگر جریان علمی در کنار جریان دفاعی نبود بازدارندگی رقم نمی خورد
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
خودروهای پرنده غول پیکر در آسمان به پرواز درآمدند
کشف تازه از وجود سیاره نهم در منظومه شمسی
اسب سیاه مقابل تلسکوپ جیمز وب نمایان شد+عکس
تصاویر واقعی آیفون۱۶ در توییتر لو رفت+عکس
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
چرا رباتها هنوز نتوانستند به گرد پای حیوانات برسند؟
تجلیل از ۶۵ عضو هیات علمی برگزیده/ جوانترین استاد ۴۵ساله و تقدیر از ۶ استاد زن
فرصت عوامل آموزشی و تربیتی مدارس برای ثبت تجربیات خلاقانه و نوآورانه خود تا ۲۰ اردیبهشت
تحویل ۱۰ هزار کلاس درس طی سال جاری در صورت تزریق بودجه
اعتراض دانشجویان در حمایت از مردم بی دفاع غزه
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنکتر میکند+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
فرصت انتخاب رشته داوطلبان آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
ایمیل حمایتی روسای دانشگاههای ایران به دانشگاههای آمریکا
چگونه از تهران به گرگان برویم؟
کلاسهای دانشگاهها امروز به مدت ۲ ساعت تعطیل شد
تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
دانشجویان و اساتیدِ ایرانی، حمایت از مردم فلسطین را رسالت اصلی خود بدانند
دانشگاهها در مقابل ظلم و ستم همیشه ایستادهاند
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.