به گزارش ثریا دکتر محمدحسین آیتی اظهار داشت: سند برآورد نیروی انسانی حوزه سلامت سه فاز دارد که در فاز اول آن وضعیت ۱۱۰ رشته بررسی و به اتمام رسیده است و ۱۸۰ رشته تا آخر سال ۹۸ به اتمام می‌رسد. از این ۱۸۰ رشته نیز تاکنون تعدادی به پایان رسیده‌اند و در نوبت شورای گسترش قرار دارند تا مورد تصویب قرار گیرند. سایر رشته‌ها نیز پیشرفت تا ۹۵ درصد دارند و امیدواریم تا پایان سال به نتیجه برسد.

وی خاطرنشان کرد: فاز اول سند برآورد نیروی انسانی حوزه سلامت برش کشوری و در آن مشخص شده است در کشور جمهوری اسلامی ایران تا سال ۱۴۱۰ به عنوان مثال به چه تعداد پزشک و دندانپزشک نیاز داریم.

دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: فاز دوم به برش کلان منطقه‌ای اختصاص دارد. برش کلان منطقه‌ای سه ماه پیش انجام شد و به این ترتیب مشخص شد که در تمام رشته‌های موجود علوم پزشکی در کشور سهم هر منطقه چقدر است. در واقع هر کلان منطقه آمایشی می‌داند که تا چه اندازه باید پزشک، پرستار و … آموزش دهد.

وی گفت: این کار در راستای برقراری عدالت آموزشی است زیرا وقتی از قطب شدن یک دانشگاه برای آموزش یک رشته تخصصی نام برده می‌شود عدالت آموزشی تاکید می‌کند که همه افراد در همه بخش‌های کشور باید دسترسی یکسانی به آموزش داشته باشند از همین رو ما در وزارت بهداشت برخورداری مناطق را از نظر دسترسی به آموزش رشته‌های علوم پزشکی ارزیابی کردیم.

آیتی افزود: آنچه در این بررسی به دست آمد این بود که به عنوان مثال در یک منطقه‌ای در رشته پرستاری ضریب ۱.۴ به دست آمد. وقت ضریب بیش از ۱ که به آن ضریب خودکفایی گفته می‌شود، به دست می‌آید یعنی آن منطقه بیش از اندازه در حال آموزش و پذیرش است. اگر کمتر از یک باشد یعنی این منطقه نیاز به توسعه آن رشته دارد و تعداد دانشجویی که می‌پذیرد کمتر از ظرفیت آنجا است.

وی خاطرنشان کرد: به این ضریب در آموزش ضریب خودکفایی گفته می‌شود ما در سند برآورد نیروی انسانی می‌گوییم که در ۱۰ سال آینده همه مراکز آموزشی باید حرکتی به سمت یک (ضریب خودکفایی) داشته باشند. چه آنکه از یک بیشتر است باید کاهش یابد و چه آنکه کمتر است باید افزایش داشته و به سمت یک حرکت کند.

دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی اظهار داشت: این موضوع چالش‌هایی هم به همراه دارد. آن دانشگاه و مرکز آموزشی که دارای ضریب خودکفایی بیش از یک است پیش از این زیرساخت درست کرده، امکانات و عضو هیئت علمی گرفته است که دانشجو تربیت کند و آن مرکزی که زیرساخت ندارد را نمی‌توانیم بگوییم که در این وضعیت زیرساخت ایجاد کند، بنابراین وزارت بهداشت می‌گوید اگر مرکزی می‌خواهد به سمت ضریب خودکفایی حرکت کند باید طی ۱۰ سال ۲۰ درصد این انحراف معیار را جبران کند.

وی گفت: به این ترتیب این پیام به دانشگاه‌ها داده می‌شود که با شیب خیلی ملایم در رشته‌هایی که بالاتر از ضریب خودکفایی هستند اجازه توسعه به آنها داده نمی‌شود.

آیتی یادآور شد: فاز دوم سند برآورد نیروی انسانی حوزه سلامت در نشست کرمان در آبان ۹۸ آغاز شد و بر اساس آن معاونت آموزشی وزارت بهداشت با هر یک از ۱۰ کلان مناطق آمایشی یک قرارداد امضا کرده است که طبق این قرارداد توافق شد که طی ۱۰ سال آینده برخی رشته‌ها را افزایش و برخی رشته‌ها را کاهش دهند تا به عدالت در دسترسی به آموزش برسیم.

وی خاطرنشان کرد: فاز سوم سند برآورد نیروی انسانی حوزه سلامت بخش تقسیم درون منطقه‌ای است که مقداری چالش برانگیز نیز است. به هر حال در هر منطقه یک دانشگاه بزرگ و چند دانشکده و دانشگاه وجود دارد و مشخص است که چه تعداد مشخص باید نیروی انسانی داشته باشند و باید این تعداد مشخص را بین خودشان تقسیم کنند. کار پیچیده‌ای است و به سعه صدر نیاز دارد که اکنون مناطق در حال برگزاری جلسات در این زمینه هستند تا بتوانند به توافق دست یابند.

دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: برخی از مناطق به توافق لازم رسیده‌اند و بقیه هم در حال انجام کار هستند. مرجع حل اختلاف هم معاونت آموزشی وزارت بهداشت است. تیمی که پژوهشگر این موضوع هستند به صورت دائمی با این کلان مناطق در ارتباط هستند تا بتوانیم به تقسیم درست درون منطقه‌ای برسیم.

وی افزود: به طور نمونه اکنون یک تفاهمنامه در منطقه ۸ کلان منطقه به امضا رسیده است که در ذیل آن توافق را ۸ رئیس دانشگاه حاضر در آن کلان منطقه به امضاء رسانده‌اند. در واقع زمانی که این سه فاز سند برآورد نیروی انسانی حوزه سلامت به پایان برسد یک اتفاق مهم در گسترش رشته‌های علوم پزشکی رخ می‌دهد و توسعه رشته‌ها به درستی پیش می‌رود.

آیتی خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که ما در برش کشوری به این نتیجه رسیده بودیم که برخی از رشته‌ها قرمز شده بودند در واقع نیروی انسانی این رشته‌ها بیش از حد تربیت شده‌اند و دیگر فارغ از هر منطقه آموزش دهنده، باید جلوی توسعه این قبیل رشته‌ها گرفته شود. به عبارت دیگر این رشته‌ها دیگر در شورای گسترش بررسی نمی‌شوند و با توسعه آنها مخالفت می‌شود.

وی افزود: همچنین برخی از رشته‌ها هستند که سقف ظرفیتی برای آنها وجود دارد که نباید از آن سقف ظرفیت جلوتر برویم و این رشته‌ها هم شرایط خاص دارند.

دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی تاکید کرد: مبنای تصمیم‌گیری شورای گسترش دانشگاه‌ها در توسعه کمّی دو سند آمایش سرزمینی و سند برآورد نیروی انسانی است.

منبع: خبرگزاری مهر