به گزارش ثریا - روز و هفته جهانی نجوم از سال ۱۹۷۳ میلادی با هدف ترویج دانش ستارهشناسی و آشنایی مردم با علم نجوم برگزار میشود. این رویداد جهانی در فاصله بین نیمه آوریل و نیمه ماه مه هنگامی که ماه در حالت تربیع قرار دارد برگزار میشود. به منظور برابر شدن شرایط در هر دو نیمکره شمالی و جنوبی، روز دیگری نیز در ماه اکتبر در فصل پاییز برای روز نجوم در نظر گرفته شده است.
نجوم چیست؟
ستارهشناسی یکی از کهنترین علوم است. منجمان قدیم با توجه به مکان خورشید در آسمان و وضعیت ستارگان، زمان را تعیین میکردند و به تنظیم تقویم و تعیین فصول و جهات میپرداختند. اخترشناسی با رشتههایی مانند فیزیک، شیمی، فیزیک حرکت و فضاشناسی فیزیکی ارتباط نزدیک دارد. ابزارهای ساده ستارهشناسی از همان ابتدا شناخته شده بودند و ستاره شناسان با استفاده از آنها آسمان شب را به دقت بررسی میکردند. با اختراع تلسکوپ، تغییر و تحول قابل توجهی در این رشته به وجود آمد و دوران ستاره شناسی جدیدی آغاز شد.
اخترشناسی چیست؟
رشته اخترشناسی در قرن ۲۰ میلادی به دو رشته اخترشناسی شهودی و فیزیک کیهان نظری تبدیل شد. اخترشناسی شهودی به جمعآوری دادهها، پردازش آنها و تولید و نگهداری ابزارهای اخترشناسی میپردازد. در حالی که فیزیک کیهان نظری به دنبال کسب اطمینان از صحت نتایج به دست آمده از مدلهای تحلیلی و تحلیلهای کامپیوتری است. این دو رشته در کنار یکدیگر رشته کاملی را ایجاد میکنند که اخترشناسی نظری نام دارد و یافتههای شهودی را توصیف میکند.
نجوم و اخترشناسی چه فایدهای دارد؟
اخترشناسی در ابتدا فقط مشاهده و پیش بینی حرکت اجسام سماوی با چشم غیرمسلح بود، سپس تمدنهای اولیه ابزارهایی تولید کردند و با استفاده از آنها زمان تغییر فصلها را پیش بینی میکردند و بر اساس آن به کاشت و برداشت محصولات خود میپرداختند. پس از اینکه تمدنهای بابل، مصر باستان، یونان باستان، هند و چین ایجاد شدند، مشاهدات اخترشناسی نیز جمعآوری شد و فرضیات و نظریاتی در مورد اساس پیدایش کیهان و طبیعت آن ارائه شد علاوه بر این اطلاعاتی نیز در مورد حرکت سیارهها، خورشید، ماه و زمین بر اساس علم فلسفه مطرح شد.
نظریات اولیه علم نجوم
پیش از اختراع تلسکوپ، نظریههای مهمی ارائه شد و کشفهای اخترشناسی مهمی رخ داد که در ادامه به بررسی تعدادی از آنها میپردازیم: بابلیها و آشوریها متوجه شدند کسوف یا خسوف در یک دایره با نام دایره ساروس تکرار میشود. ۲۰۰ سال قبل از میلاد، یک ستاره شناس به نام هیپارکوس ابعاد ماه و فاصله آن از زمین را تخمین زد علاوه بر این ستاره شناسان بسیاری از ستارگان را نامگذاری کردند که امروزه هنوز از این نامهای انتخاب شده استفاده میشود.
علم نجوم در گذر زمان
زمانی که ابزارهای دقیق و تلسکوپها تولید شدند دید بشر نسبت به جهان تغییر کرد و با گذر زمان به نظریات بیشتری در مورد علم نجوم و اخترشناسی ارائه کردند. دانشمندانی که نظریات قابل توجهی در این زمینه ارائه کردند شامل ویلیم هرشل، یاکوبوس کورنلیس کاپیتن، شارلمسیه و ادوینهابل میشود. محققان پس از بررسیهای دقیق با استفاده از ابزارهای جدید تولید شده، به این نتیجه رسیدند که به جز کهکشان راه شیری، کهکشانهای دیگری نیز وجود دارند که جرم آنها بیشتر از کهکشان ما است. علاوه بر این تصاویر مشاهده شده از تلسکوپهای جدید نشان میدهد کهکشان راه شیری تنها جزئی از یک خوشه محلی است که شامل ابرهای ماژلان، کهکشان امراهالمسلسله، کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر است که به طور کلی ۱۹ عضو را تشکیل میدهند.
ابزارهای نجومی
محققان به منظور مشاهده دقیق وضعیت ستارگان، صورتهای فلکی، سیارات، اقمار، کهکشانها و اجرام اعماق فضا به ابزار خاصی نیاز دارند برای نمونه "خورشید امروز" ابزاری است که جدیدترین تصاویر خورشید را با کیفیت بالا نشان میدهد، این تصاویر به صورت خودکار توسط رصد خانه دینامیک خورشیدی ناسا (Solar Dynamics Observatory) بهروزرسانی میشوند.
برنامه اقمار زحل موقعیت درخشانترین اقمار سیاره زحل را نشان میدهد. در این برنامه با وارد کردن هر تاریخ و زمان، قادر به دیدن موقعیت قمرهای زحل در مدار حرکتیشان به دور سیاره خواهید بود علاوه بر این، نمای افق ابزاری است که با استفاده از آن میتوانید ستارگان را از بالای خط افق و نقطه تعیین شده مشاهده کنید. محاسبهگر تلسکوپ نیز ابزار تعاملی برای پاسخگویی به سوالات معمول در زمینه عملکرد تلسکوپ با توجه به تغییر چشمیها و لوازم جانبی طراحی شده است. با استفاده از ابزارهای ذکر شده و دیگر منابع موجود، میتوانید به آسانی به دوردستترین نقاط کیهان سفر کنید و اجرام آسمانی را مشاهده کنید.
خبرگزاری ایمنا
اصلاح فرم امتیازدهی علمی داوطلبان جذب هیأت علمی دانشگاهها
جزئیات طرح پژوهانه ورتبه بندی اساتید دانشگاهها اعلام شد
ثبتنام بیش از ۱۹۵ هزار نفر در نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳
هرگونه کمک به رشد تولید دانش بنیان ها گامی در راستای تحقق شعار سال خواهد بود
اعتبار دانشگاههای ۱۴۷ کشور جهان بهروزرسانی شد
تصویب برنامه جامع پژوهانه پس از ابلاغ برنامه توسعه هفتم
فراخوان جشنواره شعر توحیدی منتشر شد
فرم امتیازدهی علمی داوطلبان جذب هیأت علمی دانشگاه ها اصلاح شد
ChatGPT دانش آموزان را بیچاره کرد +نتیجه تحقیقات اعلام شد
تأثیر آلایندههای هوا بر فشارخون کودکان و نوجوانان
تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی خارجی بر دانشآموزان
دیدار با خانواده شهید دانشآموز پهلوان طوقانی؛ آغاز آموزش ورزش زورخانهای به دانشآموزان
دوندگیهای وزارت علوم برای تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید
اقدامات جهاددانشگاهی امیرکبیر در سال ۱۴۰۲ چگونه بوده است؟
زیرساختهای دانشگاه فنیوحرفهای در سال جدید تقویت میشود
انعقاد تفاهمنامه میان دانشگاه حضرت معصومه(س) و اتحادیه طلا و جواهر استان قم
ادامه پیگیری اولویتهای پنج گانه وزارت علوم در سال ۱۴۰۳
راهاندازی فرنما /بازگشت نشاط سیاسی به دانشگاهها و درخشش دانشجویان در یونیورسیاد
دکمه جدیدی که به کیبورد لپتاپها اضافه شد
ابلاغ آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف کشور
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید
اعلام نتایج پویش مهر از اردیبهشت ۱۴۰۳
پذیرش فرهنگیان در مراکز اقامتی نوروزی از مرز یک میلیون نفر روز گذشت
شعارسال با توصیه محقق نمی شود/ مجلس در حوزه اقتصاد سوداگرانه ورود کند
تازهترین آمار داوطلبان نوبت دوم کنکور اعلام شد
غولهای فناوری کمر به نابودی یک شرکت بستند
کاوازاکی نینجا H2R جذابترین ابر موتورسیکلت دنیا+عکس
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
منتظر یک تغییر بزرگ در صفحه هوم آیفون باشید
فولکس واگن خودرویی برای ۱۸ سالهها تولید کرد+عکس
بزرگترین ناوگان نیروی هوایی دنیا برای این کشور است+عکس
تصویر لو رفته از گوشی جدید گوگل+عکس
دردسر حضور در فضا برای فضانوردان که رهایشان نمیکند
تصویر جدیدی از دماوند در بهار امسال+عکس
تصویر زیبایی از شکوفه های گیلاس و کوه فوجی ژاپن+عکس
تصویر تازه هومن برق نورد که شبیه بهنام تشکر شد+عکس
تصویر تازه از النازشاکردوست و سروش صحت که پربازدید شد+عکس
تصویری از سفره شش کیلومتری افطار در مشهد +عکس
رونمایی از خودروی مستربین مدل ۲۰۲۵+عکس
جنگنده جدید آلمان با توان حمل سلاح ۸ تنی+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
رباتهای انسان نما جایگزین جمعیت کم دنیا میشوند+عکس
آمریکا یک بمب افکن جدید تست و کنسل کرد+عکس
دیزنی رنگ سبز جدیدی ابداع کرد که جای دیگری نیست+عکس
دانشمندان به دنبال ذرات شبح در تونلهای منظومه شمسی
ترفندهایی برای افزایش سرعت اینترنت موبایل
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
ارسال ۱۵۰۰ اثر به دبیر خانه جشنواره شعر رضوی
اجرای پویش ملی در پناه خدا ویژه دانش آموزان در ایام نوروز و ماه رمضان
برخورد قویترین طوفان خورشیدی طی سالها اخیر به زمین
دولتهای اسلامی به شریان اقتصادی دولت صهیونیستی آسیب وارد کنند
۱۱ مرحله ثبت نام نوبت دوم کنکور
نحوه برگزاری کلاسهای دانشجویان پس از تعطیلات نوروز اعلام شد
حمایت از پایاننامههای حوزه صنایع غذایی در قالب برنامه فنتز
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
کمک هزینه ۱۰۰میلیون یورویی به دانشگاهها تعلق گرفت
کتاب ماجرای احمد و سارا برای کودکان و والدین
چاپ سهکتاب روانشناسی رسانه اجتماعی، هنر و شطرنج توسط دو ناشر
آغاز ثبتنام آزمونهای ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی از ۱۸ فروردین
وزیر آموزش و پرورش: حتی یک مورد لو رفتن سؤالات امتحان نهایی صحت نداشت
معرفی سامانه ثبتنام دانشجویان اتباع
اینفوگرافیک مراحل ثبت نام آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ ( نوبت دوم )
هدفگذاری افزایش اعضای هیات علمی تا هزار نفر/ تشکیل ۲ مرکز ملی تحقیقاتی
پذیرش بیش از۹۱۸ هزار نفر در مراکز اقامتی آموزش و پرورش/استان فارس بیشترین اسکان نوروزی فرهنگیان
نیروی دریایی کرهجنوبی یک پهپاد جدید با قابلیت حمل محموله ساخت+عکس
افزایش ۲۲۰ درصدی رتبههای برتر کنکور توسط دانشآموزان مناطق محروم
برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید/امسال کتابهای پایه اول تغییر میکند
استاد اخراجی در علوم پزشکی تهران نداشتیم/ بازنشستگی اساتید طبق روال قانونی بوده است
جهاددانشگاهی کمکیار نظام آموزشی است
اعلام جزئیات برگزاری آزمون فرهنگیان
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
مراکش ساخت بزرگترین و پیشرفته ترین ورزشگاه دنیا را آغاز کرد+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
مقایسه جتهای جنگنده F-35 و F-22 آمریکا+عکس
این جنگنده قدرتمند گزینه اصلی ارتش روسیه است+عکس
تاریخ رونمایی iOS 18 به صورت رسمی اعلام شد
مادربزرگ ۷۵ ساله در این بازی کامپیوتری رکورد زد+عکس
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
به زمین دوم سلام کنید+عکس
مار چهار متری به فضا فرستاده شد=عکس
اولین جت پهن پیکر چینی در راه است+عکس
چرا خورشیدگرفتگی پیش رو از همه خورشیدگرفتیها مهمتر است؟
اولین تانک ارتش آمریکا با طراحی رنو+عکس
ماه از ایستگاه فضایی این طور دیده میشود+عکس
استخر و هتل بزرگ بنسلمان که دو ساحل را به هم وصل میکند+عکس
اینترنت میلیونها نفر به صورت همزمان قطع میشود
کشف سنگ قیمتی که از الماس سختتر است+عکس
خورشید ذرهای کوچک از این ابرخوشه است+عکس
یک خانواده با تماس ماهوارهای آیفون نجات پیدا کردند
دکمه جدیدی که به کیبورد لپتاپها اضافه شد
بحرین تانکهای آبرامز آمریکایی را خرید+عکس
بنسلمان با الهام از یک بازی معروف شهربازی پیشرفته میسازد+عکس
ساعت مچی با شکلی عجیب و غریب از جنس شهاب سنگ+عکس
دورترین چیزی که با چشم غیرمسلح میتوانیم در آسمان ببینیم
هند بالگرد تهاجمی آمریکا را مونتاژ میکند+عکس
سایه سیاهی که از فضا روی زمین افتاده بود چیست؟
آنچه که درباره اینترنت ماهوارهای نمیدانید
این بخش ویندوز ۳۰ سال بدون تغییر مانده است+عکس
یک فیلترینگ تازه بلای جان تلگرام شد
سه ابزار پیشرفته هوش مصنوعی به واتساپ اضافه شد+عکس
هوش مصنوعی به هالیوود قدم گذاشت و زنگ خطر به صدا درآمد
ChatGPT دانش آموزان را بیچاره کرد +نتیجه تحقیقات اعلام شد
تصویر گلکسی M۵۵ سامسونگ لو رفت+عکس
دردسر حضور در فضا برای فضانوردان که رهایشان نمیکند
تصویر لو رفته از گوشی جدید گوگل+عکس
رقابت تنگاتنگ آیفون ۱۵ با این مدل از گوشی شیائومی+عکس
گوشی جدید آنر به زودی رونمایی میشود+عکس
غولهای فناوری کمر به نابودی یک شرکت بستند
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.