به گزارش شبکه علمی ثریا، به همت بنیاد حکمت اسلامی صدرا، بیست و نهمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ فلسفه منتشر شد.
در بخش سخن سردبیر این شماره به قلم دکتر حسین کلباسی اشتری، استاد دانشگاه علامه طباطبایی آمده است:
فلسفه در هر زمان و مکانی که ظهور یافته، بی‌شک با کلّیت روحی و قومی و یا وجوهی از فرهنگ و نحوه زیست و باور ساکنان آن نسبت داشته است. اما تصدیق و تفصیل این امر چندان هم ساده نیست و برای نمونه می توان پرسید ظهور عناوینی چون «فلسفه هندی»، «فلسفه چینی»، «فلسفه ژاپنی»، «فلسفه آفریقایی» و مانند آن و راهیابی آنها در گفتمان تاریخی و اجتماعی یکی دو دهه اخیر دقیقاً به چه معناست؟ آیا پسوندهای قومی و جغرافیایی به واژه فلسفه، نشان از ویژگیها و اختصاصاتی دارد که در سایر اقوام و فرهنگها دیده نمی شود؟
آیا اساساً فلسفه می تواند به حوزه جغرافیایی خاصی تعلق داشته باشد و در این صورت رواج اصطلاحات «فلسفه غربی»، «فلسفه شرقی»، «فلسفه اروپایی» یا «فلسفه ایرانی» چه ممّیزاتی را افاده می کند؟ به فرض وجود این فلسفه‌ها در ساحت نظر و وجدان، نشان و تأثیر خارجی آنها چگونه و کجاست و مؤدّی به چه نتایج و پیامدهایی در زندگی و عمل ـ به ویژه در عالم کنونی ـ گردیده است؟ پاسخ به پرسشهایی از این دست، چندان آسان نمی نماید، زیرا این اصطلاحات مرکّب، تصوراً و تصدیقاً به روشن شدن مفاهیم بسیط آنها قیام دارد و پس از ایضاح و روشنی باید پرسید تفصیلاً چه امکاناتی را فراروی ذهن می گشاید.
تردیدی نیست وجهی از این موضوع، به ظهور بحران در فلسفه و فرهنگ غربی بازمی گردد؛ یعنی همان زمینه یا زمینه‌هایی که سبب تحول در مطالعات شرق‌شناسی و اقبال به عناوینی چون «فلسفه تطبیقی» گردید. تا قبل از قرن بیستم، اصطلاح «فلسفه چینی» شاید بی‌معنا و مهمل می نمود، اما از زمان اعلام بحران در فلسفه غرب و سیطره نیست‌انگاری برآمده از آن، توجه به امکاناتی متفاوت از امکانات فعلیت یافته و تمامیت تفکر غربی رونق گرفت.
از نشانه‌های بارز آن، همین رونق فلسفه تطبیقی، ادیان تطبیقی و عناوین مشابه با آنهاست که در بطن خود به جستجوی افق یا افقهای دیگری در پایان تاریخ تجدد نظر دارد. اینکه این جستجو از سنخ نگاه تاریخی است یا پدیدارشناختی و آیا می تواند به خروج از فروبستگی این عالم مددی برساند یا خیر، موضوعی است در خور تأمل و البته هنوز به مرحله آزمون توانمندی خود نرسیده است.
از سوی دیگر، واژگان مذکور، حاوی واکنش و البته اعتراضی است به هژمونی فلسفه معاصر و بروز نارساییها و تعارضات درونی آن که به ویژه در خارج از مرزهای اروپایی و آمریکایی آن خود را آشکارتر می سازد. این وضعیت، وضعیت پیچیده‌ای است که طرد و تمنای فلسفه غرب را توأمان با خود دارد، اما در عین حال فرصتی است مغتنم برای حیات دوباره فرهنگهای کم‌جان یا بی‌جانی که در زیر بار سنگین فرهنگ مصرف و تکنیک دنیای مدرن به فراموشی سپرده شده‌اند.
در این میان، التفات جدّی و پرسشگرانه نسبت به «فلسفه ایرانی» شایسته و بایسته است؛ هرچند در آغاز از پیرایه‌های ناسیونالیسم و قوم‌گرایی و تعصب ملی باید خالی شود و هرچند ظرفیت این فلسفه در مواجهه با پرسشها و نیازهای بشر امروز مبهم است. «فلسفه ایرانی» از این امتیاز بزرگ برخوردار است که نه واکنشی است به سیطره فلسفه غربی و پیامدهای آن و نه پدیده‌ای است بی‌ریشه و تاریخ.
اکنون می توان به مدد پژوهشهای دقیق تاریخی و زبان‌شناختی، شواهد و قرینه‌های متعددی از وجودشناسی، کیهان‌شناسی، اخلاق و به طورکلی حکمت عملی این فلسفه را که بر محور نور و ذوق و اشرق روحی و باطنی است، تشخیص داد؛ چنانکه گروهی از ایران‌شناسان و اسلام‌شناسان و مستشرقان دوره اخیر نیز سخت بدان روی آورده‌اند. آگاهی ما از حکمت خسروانی، حکمای فُرس و حکمت مغان در قیاس با میراث بزرگ و سترگ آنان بسیار اندک است.
امتیاز دیگر این سنت حکمی آن است که از آفت قومی و محدودیت جغرافیایی مبرّاست و به پهنه وجود و ساحت ظهور آفریدگار چشم دوخته است. «فلسفه ایرانی» هرچند به ظاهر در قلمرو پژوهشهای اهل فلسفه می گنجد، اما با اطمینان می توان گفت اهالی تاریخ و ادب و هنر و سیاست و اخلاق را نیز به جستجوی زوایا و امکانات خویش فرامی خواند. امید که محققان و دانشمندان جوان ما به شناخت و معرّفی این میراث و سنت غنی اهتمام ورزند و محصّلان و دانشجویان را به کاوش در مدارک و اسناد و گواهی های تاریخی آن فراخوانند
استوری خاص صفحه اینستاگرام رئیس جمهور پربیننده شد
تصاویر واضح از بالگرد رئیس جمهور پیش از وقوع سانحه
آغاز پذیرش اسکان موقت تابستان فرهنگیان از هفته پایانی خردادماه
تخصیص ۳۵ هزار میلیارد ریال سود به اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان
نحوه دریافت کارت آزمون امتحان نهایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند
ثبت‌نام الکترونیکی مدارس «اختیاری» است/ اعلام نحوه ثبت‌نام میان‌پایه‌ها
تظاهراتی که دانشگاه را به قرنطینه رساند
ایجاد فرصت گفت‌وگو میان حاکمان و حکمیان در سومین همایش دانشگاه آزاد اسلامی
آیین‌نامه تسهیل جذب دانشجویان بین‌الملل تدوین شد
انتقاد وزیر آموزش و پرورش از افراط در تفسیر مبانی قرآنی
پیام دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به همایش ملی و بین‌المللی سلامت، حکمت و حکمرانی
نقش موثر روابط عمومی در ایجاد ظرفیت سازی‌های عمومی در دانشگاه
راه‌اندازی مرکز تحقیقات علم و الهام از قرآن در دانشگاه تهران
حمید مولانا امت را به کتابفروشی‌ها فرستاد
قصه یک‌روزنامه‌نگار از غرق‌شدن تایتانیک در تهران
کتاب سوغاتی‌های خوراکی ایران به چاپ سوم رسید
ریشه حکمت‌ها و ضرب‌المثل‌های فارسی در قصه‌های جورواجور
جذب هیأت علمی در پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی
دستورالعمل برگزاری امتحانات پایان ترم دانشگاه پیام نور اعلام شد
درس علوم و معارف دفاع مقدس باید حضوری و الزامی باشد
اعلام شرایط تحصیل دانشجویان ایرانی در دو دانشگاه قبرسی و لهستانی
گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس
دومین نسخه بتا اندروید ۱۵ با ویژگی‌های جدید منتشر شد
نحوه نظارت بر شیوه نامه پذیرش دانشجوی استاد محور اعلام شد
سفر به قلب زیبایی های کیهانی
پایان میزبانی ۱۱ روزه مصلی؛ خواندیم و ساختیم
موزیلا فایرفاکس به کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد
نیازمند سرمایه‌گذاری با برنامه و غیرشعاری دولتمردان در زمینه هوش مصنوعی هستیم
جزئیات اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی سلامت دانشجویان اعلام شد
احیای پروژه‌های بزرگ صنعتی در دانشگاه امیرکبیر/ آمار مهاجرت نخبگان ریشه رسانه‌ای سیاسی دارد
تامین‌امنیت حوزه‌های آزمون نهایی با راکت‌فلزیاب و سیگنال‌یاب/تجهیز حوزه‌ها به دوربین مداربسته
اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است
تغییر زمان آزمون روز اول پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل مشکلات سامانه کارت ورود
طلب ۱.۵ همتی شرکت‌های لبنی بابت طرح شیر مدارس
تاکید وزیر علوم بر تسهیل جذب نخبگان به عنوان عضو هیات‌علمی
برگزاری جشن ازدواج ۱۳۰ زوج دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی
فرهنگ سازی گام اول فریلنسری است
هر ایرانی یک فریلنسر می شود
طلاب صورت خود را با سیلی سرخ نگاه داشته‌اند
تحول به معنای کنارگذاشتن سنت‌های اصیل حوزوی نیست
جدول معیارهای جدید برای رتبه بندی دانشگاه‌ها
آیین‌نامه تسهیل جذب دانشجویان بین‌الملل تدوین شد
سرعت در جذب اعضای هیات علمی رتبه دانشگاه‌ها را تغییر می‌دهد
حضور رییس دانشگاه علامه‌طباطبایی در گردهمایی روسیه و جهان اسلام
اعزام ۲۰۰ طلبه جهادی به مناطق سیل‌زده فریمان
تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس
بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند
ترکیه رقیب جنگنده F-35 آمریکا را ساخت+عکس
هوشمندسازی افزایش کیفیت زندگی مردم و رشد اقتصاد
گیاهان دارویی کلید رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان
ایجاد بنیه علمی و فناورانه جهت رسیدن به اهداف بزرگ در حوزه نانو
تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس
حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت
آگهی/دستمزدهای نجومی؛ بررسی درآمد وکلا شایع یا واقعیت
علت انتخاب نام Gemini برای هوش مصنوعی گوگل چه بود؟
گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس
شکست سنگین مرسدس بنز در فروش این خودروها+عکس
لغو امتحانات نهایی روزهای ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت دانش‌آموزان
کشف استخر سرپوشیده ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس
ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس
موشک تازه از راه رسیده روسیه فشار به اوکراین را بیشتر کرد+عکس
اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل
قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند
حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید
ساخت هندزفری جدیدی که هرگز گره نمی‌خورد+عکس
تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس
گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس
بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس
خودروی پرفروش اروپا به ایران آمد+عکس
پس زمینه تابلوی مونالیزا متعلق به این مکان است+عکس
من یک پایین شهری‌ام در کتابفروشی‌ها
جشنواره ایده های برتر جوانان در کردستان برگزار می شود
جنس کنش دولتمردان سیزدهم اعتقاد به مشارکت خیرین است
ساخت مدارس خیرساز در دولت سیزدهم به‌طور میانگین ۲ برابر شده است
افرادی که با قرآن مانوس شده اند؛ حق طلب و حق جو هستند
درخواست دانشجویان لهستان برای تحریم رژیم صهیونیستی
استقرار میز پاسخگویی امتحانات نهایی در ادارات آموزش و پرورش مناطق ۱۹گانه تهران
اولویت سازمان سنجش پس از ملی شدن چیست؟
جشنواره برهان ؛ تلاش دوباره برای احیای کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها
پیام تسلیت جهاد دانشگاهی تهران در پی شهادت یکی از رزمندگان حزب‌الله
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟
گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس
کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس
تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس
بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند
ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس
تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت
بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس
تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس
جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس
استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه می‌رسد
گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد
حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید
آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود
تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت
قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند
رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس
ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس
ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس
اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل
کشف استخر سرپوشیده ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس
خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش باشند+عکس
زاکربرگ می‌خواهد این شبکه معروف خبری را بخرد
منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید
اشتباه بی‌سابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.