کد خبر: 117344
ف
به قلم ناصر امین‌زاده؛
لزوم توجه به تولیدات دانش‌بنیان فرهنگی در علوم انسانی
زیربنای و زیرساخت هر جامعه متمدن توجه عمیق و دقیق به علوم انسانی و نخبه‌پروری دارد. از این روی حمایت ویژه از صنایع و تولیدات دانش بنیان فرهنگی که زیربنای اصلی در علوم انسانی و اجتماعی هستند، به عنوان یکی از الزامات اساسی شناخته می‌شود.

تاکید رهبر فرزانه انقلاب بر مقوله تولید در یک دهه اخیر، توجه بسیاری از نخبگان، مسئولان و دست اندرکاران کشوری و لشکری را بر این مقوله مهم و کارساز به همراه داشته است. مقام معظم رهبری به عنوان دیده‌بان آگاه انقلاب اسلامی با بینش دقیق نسبت به افق آینده کشور که توسعه، پیشرفت و آبادانی را برای آن به همراه دارد بر موضوع مهم «تولید ملی» تاکید داشته‌اند.

نگاهی به نامگذاری سال‌ها در یک دهه اخیر به خوبی بیانگر دغدغه رهبر انقلاب بر این موضوع است. مسئله‌ای که بارها در دیگر سخنرانی‌های ایشان و حتی بیانیه گام دوم انقلاب نیز بیان شده و مورد تأکید قرار گرفته است.

بدون شک مقوله تولید ملی و تلاش برای تبدیل آن به گفتمان قالب در بین آحاد جامعه، موضوعی چندبعدی و چند لایه و نیازمند توجه نخبگان علوم انسانی، اهالی رسانه و اندیشمندان جامعه است.

به عنوان مثال در شعار سال 1401 که از سوی رهبر حکیم انقلاب بیان شد، بُعد جدیدی از این موضوع کلان معرفی شد. بُعدی مشتمل بر دو زیرشاخه اصلی؛ یعنی «دانش بنیان» و «اشتغال آفرین». این موضوع دقیقاً همان نقطه عطفی است که اندیشه‌ورزی، جامع‌نگری و گفتمان‌سازی نخبگان کشور به ویژه در حوزه‌های علوم انسانی، فرهنگ و هنر را می‌طلبد.

نخبگان و دانشمندان علوم انسانی‌اسلامی و فرهنگ‌و‌هنر یکی از نقش آفرینان اصلی شعار «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» بوده و شرکت‌های دانش بنیانِ این عرصه، نقش ویژه‌ای در پیشرفت وتوسعه‌ علمی کشور در زمینه‌های فرهنگی‌هنری، اجتماعی، فناوری و نیز اقتصادی بر عهده دارند. نباید فراموش کنیم که فرهنگ زیربنا و موتور اصلی پیشران تحول در عرصه‌های گوناگون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... کشور به شمار می‌رود.

مقام معظم رهبری سال1401 را سال «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» معرفی کردند. روشن است که هدف معظم‌له انجام یک کار نمایشی نبوده و ریل گذاری هدفمندِ حرکت‌های نظام را مدنظر دارند. آن‌چه که در این نامگذاری قابل توجه و تامل است، تأکید بر دانش بنیان بودن تولید، به عنوان یکی از ویژگی‌های بارز آن است که با مفهوم اخیر جهادتبیین نیز پیوندی عمیق دارد.

برای افرادی که علایق و انگیزه‌های متمرکزتری بر حوزه‌های انسانی، اجتماعی و عرصه فرهنگ داشته و با اقتصاد و صنعت، پیوند کمتری دارند، نکته قابل ذکر، گذر از برداشت رایج از مفهوم تولید دانش بنیان است.

در این برداشت از دانش، تولید منحصر در علوم تجربی نبوده و علوم انسانی و اجتماعی را نیز دربرمی‌گیرد. در حقیقت همان قدر که توجه به تولید دانش بنیان در علوم تجربی دارای اهمیت است، به هیچ وجه نباید از علوم انسانی و اجتماعی دانش بنیان غافل شد چرا که زیربنای و زیرساخت هر جامعه متمدن توجه عمیق و دقیق به علوم انسانی و نخبه‌پروری در این زمینه است. از این روی حمایت ویژه از صنایع و تولیدات دانش بنیان فرهنگی که زیربنای اصلی در علوم انسانی و اجتماعی هستند، به عنوان یکی از الزامات اساسی شناخته می‌شود.

از سویی دیگر، در تقابل همه جانبه با هجمه‌های «فرهنگی»، «رسانه‌ای» و «شناختی» دشمن، رویکردها و راهبردهای صرفاً تدافعی جنگ مردود بوده و نیازمند استراتژی «برون‌گرایی»، «بازدارندگی فعال» و «مقاوم‌سازی» فرهنگی آن هم در بهترین سطح آن هستیم.

تأکید می‌شود که صنایع خلاق، محصولات فرهنگى و فناورى‌هاى نرم با قابلیت تولید حدود 2 هزار و 700 میلیارد دلار ارزش اقتصادى و ایجاد تقریباً 30 میلیون شغل در دنیا، روز به روز مورد توجه کشورهاى بیشترى قرار می‌گیرد.

از این رو توسعه قدرتمند زیرساخت‌ها و توسعه صنایع فرهنگی و هنری مختلف نظیر پویانمایی، سینما، بازی‌های رایانه‌ای، اسباب بازی، تولید و توزیع صنایع دستی و میراث فرهنگی، توجه به صنعت پوشاک، صنعت چاپ و نشر (از کاغذ گرفته تا دستگاه‌های چاپ)، صنایع فرهنگی، انیمیشن و پویانمایی و ... احساس می‌شود. این امر باید منجر به ارتباط گسترده با حوزه‌های دانش بنیان فناوری‌های نوین شود.

از سویی دیگر، گسترش نفوذ فرهنگى و تقویت جایگاه کشور در عرصه‌هاى بین‌المللى»، «حراست از هویت ملى و متمایزسازى فرهنگ ملى در برابر فرهنگ‌هاى بیگانه و فرآیند جهانى‌سازى» ، «مقاومت در برابر تهاجم فرهنگى»، «توسعه اجتماعى و احیا و ترویج سبک زندگى اسلامى‌ایرانى»، «تمدن سازی نوین اسلامی»، ‌و... "در گام دوم انقلاب" از جمله دلایلی است که نقش و اهمیت علوم انسانی و ضرورت حمایت از محصولات و خدمات حوزه راهبردی فناوری‌های نرم در کشور را بیشتر کرده است.

فلذا شرکت‌های دانش‌بنیان در خط‌مقدم میدان مبارزه با هجمه محصولات فرهنگی و محتوایی بیگانه قرار دارند و باید تمام قد و مسئولانه از ایجاد کسب‌وکارهای خلاق که منجر به خلق محتوا یا محصول می‌شود حمایت کرده تا پیروز میدان تهاجم فرهنگی و اقتصادی باشیم.

در پایان یادآور می‌شود که محصول یک فرایند دانش‌بنیان، فناوری پیشرفته و روزآمد است و طبیعی‌ست که محصولِ دانش انسانی و اجتماعی را نیز، "با درک اهمیت نقش این حوزه استراتژیک در کشور"، یک فناوری موثر و روزآمد برای حکمرانی مطلوب‌تر در عرصه جامعه انسانی بدانیم...


مرتبط ها
ارسال نظر
chapta
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری

تصویر/ شمر امروز را بشناس

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

روح حاکم بر مقاومت عرفانی در ارتباط با توحید در زندگی است

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

مرد اول ایران که به قدرت و اقتدار او کسی نیامده

نرخ غذا و خوابگاه دانشجویی اواخر تیرماه اعلام می‌شود

تشریح اقدامات معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در دوران جنگ ۱۲ روزه

برگزاری امتحانات شهریور دانشگاه‌ها به صورت حضوری

نرم‌افزارهای نفوذ چگونه وارد کشور شده است؟

تصاویر جدید گلکسی واچ ۸ کلاسیک فاش شد

جزئیات تغییر ساعت کاری دانشگاه آزاد مشخص شد

اطلاعات ۶ میلیون مشتری شرکت هواپیمایی استرالیایی هک شد

چگونه اینترنت را در شرایط بحرانی امن کنیم

حمایت از دانشجویان در رشته‌های حساس علمی در دستور کار ایران

تبدیل زباله به گنج؛ بیرون کشیدن گرافن و هیدروژن از دل پسماند نفتی

آغاز پذیرش بدون آزمون دکتری به شیوه استادمحور در دانشگاه شهیدبهشتی

برگزاری امتحانات و ترم تابستان دانشگاه علمی کاربردی در این تاریخ

اپل احتمالا از اوپن‌ای‌آی یا آنتروپیک یاری می‌طلبد

جدیدترین تقویم آزمون‌های علوم پزشکی اعلام شد

سامانه‌ای نوآورانه که اثرگذاری داروهای شیمی‌درمانی را افزایش می‌دهد

صدور نمون برگ هدایت تحصیلی دانش‌آموزان در دهه سوم تیرماه/ افزایش ظرفیت پذیرش شاخه فنی و حرفه‌ای

فرصت ۴۵ روزه مدارس غیردولتی برای اعلام شهریه/۲ درصد مدارس شهریه ۱۰۰ تا ۱۴۵ میلیون تومانی دارند

اولین مدل پیش‌بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی پس از زلزله طراحی شد

کشف مقادیر زیادی از پروتئین آلزایمر در نوزادان که برای آنها مضر نیست!

اپل از مهندس طراح سابق خود شکایت کرد

جلوگیری از بخارگرفتگی آینه‌ها با گرم‌کن نانویی بدون المنت

پنیر خوردن قبل خواب باعث دیدن کابوس می‌شود!

شروع مسابقات ورزشی دانش‌آموزان از ۲۱ تیرماه/ رقابت‌های ورزشی فرهنگیان به شهریور موکول شد

جزئیات برگزاری سیزدهمین سوگواره احلی من العسل در سراسر کشور

هوش مصنوعی می‌خواهد آرزوی گفت‌و‌گو با حیوانات را ممکن کند

اگر همین فردا انفجار اتمی رخ دهد، چقدر شانس زنده‌ ماندن داریم؟

افشای اطلاعات دولتی سوئیس در یک حمله سایبری

تاکسی هوایی ۲۰۲۶ به دبی می آید

تولید شبیه‌ساز جراحی لاپاراسکوپی با یک‌سوم قیمت نمونه خارجی

ظهور فناوری Li-Fi با سرعتی ۱۰۰ برابر Wi-Fi و امنیت رمزنگاری‌شده

تولید گوشت از پروتئین آفتابگردان؛ گامی به سوی امنیت غذایی

فراخوان پویش ملی اثرگذاری به وقت میهن مدارس سمپاد

تمدید مهلت ثبت‌نام پایه هفتم مدارس شاهد تا ۲۰ تیرماه

حافظه‌های هوشمندی که در آب ذوب می‌شوند

شناسایی سلول‌های پیر بدون نیاز به گرفتن نمونه خون

رباتی برای پایش مواد مغذی گیاهان گلخانه‌ای

شاید آغاز بیماری پارکینسون از مغز نباشد!

پخش زنده رویدادهای ناسا از نتفلیکس آغاز می‌شود

کشف کهکشانی که ۷ میلیارد سال تغییر نکرده است

تهیه نقشه زمین‌لغزش مناطق پرخطر رودبار-منجیل در دستور کار سازمان زمین‌شناسی

تهیه نقشه زمین‌لغزش مناطق پرخطر رودبار-منجیل در دستور کار سازمان زمین‌شناسی

گیاهانی که می‌توانند هوا را آلوده کنند!

ساخت غشاهای تبادل یون هوشمند

عضویت رایگان در همه مراکز کانون پرورش فکری کشور تا ۲۰ تیرماه

عکس روز ناسا از چشم اژدها

مرسدس بنز از لاستیک‌های قدیمی چرم لوکس ساخت!

دادگاهی شدن تیک تاک و مایکروسافت به دلیل مرگ یک نوجوان

موتور برقی با نخ نانویی ۵ برابر سبک‌تر برای پهپادها

وظایف پلتفرم‌های ملی در جنگ؛ امریکا هم در شرایط بحران فیلتر می‌کند

آماده‌سازی تیم‌های ملی برای شرکت در رقابت‌های جهانی

برگزاری کنکور الکترونیکی فعلا منتفی است/ بنا داریم آزمون‌هایی با مقیاس کوچک‌تر برگزار شود

تاثیر ماده موثر فلفل تند بر رده‌های سلولی سرطان روده

تولید ضدآفتاب‌های نانویی برای کودکان بدون جاذب‌های شیمیایی

شاید آغاز بیماری پارکینسون از مغز نباشد!

خطر کاهش بودجه ناسا برای مریخ‌نورد اروپا

فتاوایی که گفتمان‌سازی در فقه امنیت دینی است

نمی‌توان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادت‌اش

توقف صدور کدهای استخدامی اساتید/ علت چیست؟

برگزاری کنکور الکترونیکی فعلا منتفی است/ این آزمون با اطمینان صد در صدی برگزار می‌شود

زمان امتحانات پایان ترم دانشگاه‌های علوم پزشکی مشخص شد

نگاهی به دستاوردهای شهید طهرانچی در دانشگاه آزاد

گوجه‌فرنگی‌هایی که معکوس تکامل یافته‌اند!

سگ ‌رباتیک سوئیسی مثل یک انسان توپ پرتاب می‌کند!

هیولای ۱۲هزار تنی چین؛ زیردریایی موشک‌انداز هسته‌ای با قابلیت حمل موشک‌های قاره‌پیما و توان پنهان‌کاری بالا

آیفون ۱۷ پرو مکس از راه می‌رسد؛ باریک‌تر، قوی‌تر و گران‌تر از همیشه!

کشف شگفت‌انگیز دانشمندان: مغز انسان نور ساطع می‌کند

اشک چشم راز مهمی از مغز شما را فاش می‌کند

کپک قارچی قاتل دانشمندان در مقبره‌های باستانی، ناجی بیماران سرطانی می‌شود

خوردن آجیل و تخمه در ایام ماه محرم اشکال دارد؟

حرم حضرت زینب(س) با وجود آزار نیروهای جولانی سیاه پوش شد

آیا قرآن به عزاداری برای امام حسین (ع) اشاره کرده است؟

خاطره کمترشنیده شده از شهید باقری از عملیات مرصاد

چطور زیارت عاشورا بلایی بزرگ را دفع کرد؟

تصویر/ شمر امروز را بشناس

نگاهی به زندگی مسلم بن عقیل قبل از واقعه عاشورا

مرثیه خوانی عبدالرضا هلالی در مراسم روز جمعه مصلی امام خمینی (ره)

شیعه کسی است که به لقمه حلال قانع باشد

زینب از دور جوانان خودش را می‌دید/ چه دلاور شده‌اند این دو برادر در جنگ

چرا گریه بر امام حسین (ع) بهشت را بر انسان واجب می‌کند؟

خانه کتاب در ماه محرم منتظر شماست: از همدلی ملی تا روایت سوگواری

نمی‌توان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادت‌اش

تو ایرانی و سرور روزگاری/ تو ایران من! بر جهان سروری کن

کتابی عاشورایی از زبان قهرمانان کربلا در قالبی جدید و خواندنی

راهی ساده برای نزدیک شدن به خدا

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

فتاوایی که گفتمان‌سازی در فقه امنیت دینی است

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

نگاهی به کارنامه شهید بهشتی که یک ملت بود

تحلیل‌های نظام مند شهید طهرانچی در حوزه علوم انسانی تأمل برانگیز بود

فرصت انتخاب رشته آزمون دستیاری ۷ تیرماه به پایان می‌رسد

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

بیانیه بیش از ۱۳۰۰ نفر از علمای اهل سنت درباره لزوم مقاومت

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

خاکسپاری پیکر شهید طهرانچی و همسرش در حرم عبدالعظیم حسنی(ع)

اعلام شرایط آموزشی جدید دانشگاه علوم پزشکی تهران

شرکت‌های فناوری در خدمت جنایات رژیم صهیونیستی