به گزارش ثریا - چهارمین نشست از سلسله نشستهای بزرگداشت حکیم نظامی، با موضوع «نظامی و میراث روایی»، با حضور علیرضا حسنزاده مردمشناس و نویسنده و دبیری علمی سمیه شکری دکترای زبان و ادبیات فارسی بهصورت برخط برگزار شد.
در ابتدای این برنامه سمیه شکری به ذکر مقدماتی در خصوص نظامی پرداخت و گفت: نظامی یکی از بزرگترین گنجینههای فرهنگ و ادبیات فارسی است که به سرایش ۵ منظومه بسیار ارزشمند پرداخته است. ارزشمند از این جهت که شاید جز اولین داستانهای منظوم در زبان فارسی باشد. اگر شاهنامه فردوسی را به طور خاص و ویژه کنار بگذاریم و جز ادبیات حماسی محسوب کنیم، نظامی توانسته داستانهایی را که احتمالاً برخی از آنها عامیانه و بر سر زبان مردم بوده و برخی در کتب تاریخی پیش از نظامی آمده، همزاد و با هم ترکیب کند و منظومههای ارزشمندی را به ادبیات فارسی ما هدیه کند. مسأله دیگری که آثار نظامی را ارزشمند میکند، تأثیر آن در ادبیات بعد از نظامیست. ما بعد از نظامی، شاهد قصهگوییهای منظوم در ادبیات خود بودیم و به نظر میرسد این مهمترین گامی بوده که نظامی در تاریخ ادبیات ما برداشته است. بنابراین نظامی برای شاعران و دوستداران شعر منظوم پس از خود، پیشرو و الگو بوده است.
در ادامه علیرضا حسنزاده با طرح این پرسش که اگر ما به پیشینه ادبیات پریانی برگردیم، جایگاه نظامی را کجا باید پیدا کنیم، اظهار داشت: همانطور که میدانیم عمارت باشکوه ادبیات حماسی را افرادی چون فردوسی بنیان نهادند. پس از آن ادبیات تئوسوفیکال در کارهای سهروردی، عطار و … را میبینیم.آنها گریزی به ادبیات عامیانه میزنند اما پارادایمی که در آن، این روایتها را بازسرایی میکنند، عرفان و ارزشهای عرفانی است. از طرف دیگر، ما آثار منثوری مثل سمک عیار داریم که البته دقیقاً نمیدانیم که پیش از نظامی یا پس از آن بوده است. اما به هر شکل به نظر من، ادبیات منظوم پریانی یا قصه پریان منظوم را باید در آثار نظامی پیدا کرد. به نظر من در آثار نظامی دوگونه ادبیات شفاهی قابل ردیابی است. یکی قصههای عامیانهای مثل لیلی و مجنون یا خسرو و شیرین که علیرغم ادبیات بسیار زیبا و توصیفهای شگفتانگیز نظامی، پایان فرحبخش یا شادیافزایی ندارد. دیگری قصه پریان است به ویژه در هفت پیکر و اسکندرنامه. این دو به نوعی ما را با بازسرایی قصههای عامیانه از سوی نظامی مواجه میکند. در کارهای دیگران ازجمله در الهینامه عطار هم میتوانیم ردپای تمها یا کاراکترهای فرهنگ مردمی را ببینیم که نوعی بازآفرینی عرفانی قصههای عامیانه است. اما در کار نظامی باید آن را به گونه دیگری ببینیم.
او با برقراری ارتباط بین «شعر» به عنوان گونه غالب ادبیات ایران پیش از دوره مدرن با جایگاه نظامی به عنوان پدر قصههای پریان ایرانی، افزود: من در کتابی با عنوان «فرهنگ در سایه کرونا» در بررسی برهم کنش ادبیات و آئین، توضیح دادهام که مهمترین گونه ادبی روایت برای ما ایرانیان، شعر و سخن منظوم بوده است نه سخن منثور. به همین دلیل باید توجه داشته باشیم که برخلاف کشورهای دیگر مثل روسیه به عنوان یک کشور همسایه که مهمترین ژانر ادبی آنها، نثر است، مهمترین شکل ادبیات ما، ادبیات منظوم بوده است. به عبارت دیگر، ما آثار منثوری نداریم که به طور مثال مانند حافظ و شاهنامه فردوسی تا این حد با هویت ایرانی گره خورده باشد. بنابراین اینکه من این فرضیه را برای گفتگو درباره آن مطرح کردم که نظامی گنجوی پدر قصههای پریان ایرانیست، به این دلیل است که ژانر یا گونه اصلی ادبیات ما حداقل تا دوره پیش از دوره مدرن، شعر و ادبیات منظوم بوده است. تا جایی که حتی این ادبیات منظوم بر روی ادبیات منثور ما سایه میاندازد. لذا باید از این زاویه به نظامی و جایگاه او در این زمینه نگاه کرد.
این مردمشناس در ادامه جهت پاسخ به سوال ابتدایی خود در خصوص جایگاه نظامی در پیشینه ادبیات پریانی و نیز تأیید فرضیه خود درباره نظامی به عنوان پدر قصههای پریان ایرانی، به ارائه شواهد و نمونههایی از آثار نظامی پرداخت و گفت: همانند قصههای عامیانه که ما میگوئیم «یکی بود، یکی نبود، غیر از خدا هیچ کس نبود»، برای من جالب است که نظامی در ابتدای هفت پیکر وقتی میخواهد داستان را شروع کند، تقریباً با همین عبارت شروع میکند:
«ای جهان دیده بود، خویش از تو / هیچ بودی، نبوده پیش از تو» نکته دیگری که بسیار مهم است این است که نظامی در مورد «سخن» نکتهای میگوید که در هرمنوتیک بحث در مورد قصهها و رایتها خیلی به ما کمک میکند: «آنچه هم نوست و هم کهن است / سخن است و در این سخن، سخن است» این عبارت من را یاد عبارت «بادکِن» از فولکلور میاندازد که میگوید فولکلور یا قصه عامیانه چون شرابی تازه در جام کهنه و یا چون شرابی کهنه در جامی تازه است. اشاره به همین نکته نظامی درباره نو و کهن بودن سخن (روایت) دارد. مسأله دیگری که باید به آن اشاره کنم، دانش فراخ و گسترده نظامی در فهم انسانشناختی و مردمشناختی فرهنگی است. شاعرانی مثل فردوسی و نظامی که توان خلق یک شاهکار را داشتهاند، نماد «خودآگاهی میراثی» هستند. یعنی محال بوده که آنها به فرهنگ خود آگاه نباشند و بتوانند شاهکار ادبی خلق کنند.
حسن زاده در بخش دیگری از سخنانش گفت: نکته بعدی که میتوان آن را در مقدمههای مختلفی که نظامی حتی در هفتپیکر آورده دید، نگرش فلسفی بسیار عمیق اوست که در این عبارت خلاصه میشود: «من روایت میکنم، پس هستم». اگر دکارت میگوید من فکر میکنم، پس هستم یا اگر فوئرباخ میگوید من غذا میخورم، پس هستم، اگر کامو میگوید من شورش میکنم، پس هستم، در مورد نظامی باید بگویم او به ما نشان میدهد که «من روایت میکنم، پس هستم» و این برای فرهنگ و هویت ایرانی بسیار مهم است. چون بخش مهمی از هویت ما، کلامی و مبتنی بر منابع ادبیست و همین خلق روایت و باززایی آن، بسیار اهمیت است. این اهمیت را در جای دیگری هم میتوانیم ببینیم. بهطور مثال لیلی و مجنون را میبینیم که فقط محدود به یک گونه ادبی نشده است. ما نمونههای فراوانی از قصههای عامیانهای که این روایت را به زبانهای مختلف و با قهرمانانی با نامهای مختلف مطرح میکند، میبینیم که این خیلی مهم است. در عین حال این داستان، به ترانههای روستایی ما هم سفر کرده است. به طور مثال، یکی از مهمترین ترانههای شالیزارهای ما، ترانه لیلیست و لیلی تبدیل میشود به یک سمبل و نماد عشق. به این دلیل باید از این منظر در پویایی فرهنگ ایرانی یا تاریخ فرهنگ ایرانی و به دلیل رابطه میانمتنیای که بین متن ادبی و فرهنگ عامه وجود داشته، برای نظامی جایگاه بسیار خاصی قائل شد.
وی افزود: نمونه دیگر در این بیت نظامی است: پر هدهد به زیر پر عقاب / گوی برد از پرندگان به شتاب. اگر کسی قصههای عامیانه را کار کرده باشد، میداند که ما در این موضوع، قصهای داریم که چگونه پرندگان زیر بال پرندگان پنهان میشوند و همه این موارد یا خردهروایتهایی که در کار نظامیست، نشاندهنده آگاهی بسیار او نسبت به قصههای عامیانه موجود در کشور است. چون که میدان بر اژدها شد تنگ / شه درآمد به اژدها چو نهنگ: کسی نمیتواند چنین شعری بسراید جز اینکه با فولکلور و فرهنگ عامه آشنا باشد. این ستیز نهنگ و اژدها یکی از قصههای عامیانه ماست که نظامی نمیتواند از آن بی اطلاع باشد و چنین شعری بسراید. در هفت پیکر هم ستیز و نبرد بین بهرام و اژدها و شکافته شدن بدن اژدها را میبینیم که آن هم متأثر از قصهها و روایتهای ماست و ما در این داستان، باززایی نبرد با اژدها را میبینیم. منتها این تم با تم اسطورهای که داریوش با اژدها مواجه میشود، فرق میکند و زبان نظامی در اینجا به زبان فرهنگ مردمی نزدیکتر است.
ایننویسنده ادامه داد: با توجه به مطالعات میدانیای که به عنوان یک مردمشناس در خصوص قصههای عامیانه داشتم و برای اولین بار در سال ۱۳۸۱ با عنوان «افسانه زندگان» منتشر شد، در یکی از این قصههایی که شنیدم و بسیار با شگفتی من همراه بود، داستان شبیه قصه گنبد سیاه یا همان گنبد اول نظامی بود. در حالی که راوی من، سواد نداشت و آن را به عنوان یک قصه عامیانه تعریف میکرد نه به عنوان یک قصه از نظامی. هرچند قصه تغییراتی در روایتهای شفاهی کرده، ولی بنمایههای اصلی آن را داراست و این نشان میدهد چگونه قصههایی که از سوی نظامی سروده میشده، دوباره در بین مردم بازسرایی میشده است. در قصه گنبد دوم هم ما به نوعی تم قصههای عامیانه را میبینیم. من در این زمینه قصهای ثبت کردم تحت عنوان «بیوفایی» و البته قصههای متعدد دیگر که با این تم یکی است. یعنی بحث بیوفایی زن و جالب این است که این موضوع، از صافی نگرش حکمت بسیار قدرتمند و مستحکم نظامی میگذرد و او به نوعی هم قصه را روایت میکند و هم، آن را تحلیل یا روانکاوی میکند و تفسیر اسنانشناسی از آن ارائه میدهد که آن چیزی که غایب است، مقوله عشق است و اگر عشق وجود نداشته باشد، زن یا مرد (فرقی نمیکند) ممکن است به هم پشت کنند. این پیوند نگرش نظامی و نگاه انتقادی او و بازتاب قصه پریان و بازسرایی آن را میتوانیم در اینجا به خوبی ببینیم.
وی در پایان سخنانش گفت: در گنبد سبز یا اقلیم سوم، گنبد سرخ یا اقلیم چهارم و در یکی از قصههای اسکندرنامه هم، میتوانیم ردپای قصههای عامیانهای را با این موضوعات بیابیم که داستان عشق است و رمل و طلسم و پادشاه شاخدار (قصه تالشی). با تمام این شواهدی که ما داریم و با توجه به اهمیت گونه شعر به عنوان گونه غالب و مهم ادبیات فارسی تا پیش از دوره معاصر، میتوانیم نتیجه بگیریم که نظامی پدر قصههای پریان ایرانی است همانگونه که فردوسی را پدر قصههای حماسی است. بنابراین نظامی یک کار بسیار مهم کرده که برای اولین بار قصههای پریان را وارد شعر ایرانی و ادبیات منظوم کرده است.
شکری در تکمیل سخنان حسنزاده درباره اقدام نظامی از دور کردن شعر از مدح شاهان، افزود: در آغاز، شعر در زبان فارسی بر اساس اسناد مکتوب بعد از اسلام، برای نهاد قدرت بوده است و تا دورهای وقتی میگفتند شعر، منظور قصیده بوده است و قصیده همان چیزی بوده که در مدح پادشاهان سروده میشده است تا اینکه رفتهرفته فردوسی آن را به شکل حماسی درآورد. شعرگویی به عنوان یک ابزار برای ترویج دلاوریها، جنگاوریها و پیروزیهای پادشاهان بوده است اما نظامی میآید و شعر را از دامن قدرتمندان بیرون میکشد و آن را مختص عموم مردم میکند. ما امروز داستانهای غرب ایران را در آثار نظامی میبینیم؛ داستانهایی که هنوز در اقوامی که بیشتر ترک یا کرد هستند، جاری است. دقیقاً مشخص نیست که این قصهها پیش از نظامی بوده یا پس او اما اگر مربوط به پس از نظامی و الهام از آثار او باشد، این یعنی اینکه نظامی به هدفش رسیده است. همان هدفی که شعر را از دامن قدرت به دامن مردم انداخته است که بسیار کار مهم و ارزشمندی بوده است. چنان که بعد از او، شاعران جرأت پیدا کردند و کمکم اشعار تعلیمی، اشعار عاشقانه و … وارد ادبیات ما شد. بنابراین از این جهت نظامی را میتوان تأثیرگذارترین شاعر در تغییر نهادی که شعر برای آن سروده میشده، بدانیم.
وی در پایان گفت: نکته دیگر جالب توجه این است که تا وقتی داستان در مدح و در خدمت قدرت است، شخصیتهای داستان به دلیل قدرت جسمانیای که دارند مهم هستند ولی وقتی شعر وارد قصههای عامیانه میشود، در طول قصه شخصیت، قدرتهای معنوی و فکری پیدا میکند. بنابراین این دومین گامیست که نظامی در آن پیشگام و مؤثر بوده که بعد از آن ادبیات تعلیمی و عرفانی ایجاد شده است.
منبع : بزرگداشت حکیم نظامی
بزرگترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
پشمک کیهانی که از غول منظومه شمسی هم بزرگتر است+عکس
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی میکنند؟
مشوقهایی برای اضافه تدریس معلمان در نظر گرفتهایم/تعیین تکلیف داوطلبان آموزگاری تا تیر
آغاز آزمون استخدامی دبیری و هنر آموزی از فردا
معرفی نامزدهای جایزه شعر بهاران
کتاب تازه امین فقیری در نمایشگاه کتاب
اختتامیه رویداد ستفاتک در جهاددانشگاهی اصفهان
روایت کتابها از موسیقی؛ لطف مفخّم تا مضراب
اتمام سنجشسلامت نوآموزان تاپایان اردیبهشت/هنوز۳۰ درصد نوآموزان برای سنجش مراجعه نکردهاند
جزییات برگزاری امتحانات پایان نیم سال دوم پیام نور اعلام شد
آزمون صلاحیت بالینی پزشکی در دانشگاه های علوم پزشکی برگزار شد
ضوابط جدید ارزشیابی مدارک مقاطع داروسازی خارج از کشور اعلام شد
قیمت غذای دانشجویی تا مهرماه افزایشی ندارد
قبل از بحرانی شدن اعتراضات دانشجویی اطلاع رسانی کنید
ایجاد و بازسازی ۱۰۰۰ هنرستان تا پایان برنامه هفتم توسعه
توصیههایی به دانشآموزان برای حضور در آزمونهای نهایی؛ از موارد ممنوعه تا نحوه درج پاسخها
۲۰ درصد سوالات امتحانی دشوار است/ اخذ آزمون مجدد از افراد مشکوک
دانشگاهها برای افزایش بهرهوری به میدان بیایند
جزییات ثبت نام پذیرفته شدگان بدون آزمون رشتههای ارشد اعلام شد
فهرست ۶۷۳ دانشگاه برتر جوان در رتبهبندی تایمز منتشر شد
زمان اعلام نتایج اولیه آزمون کارشناسیارشد دانشگاه معارف اسلامی
قدیمی ترین عینک فروشی تهران
جزئیات پوشش بیمه ای در عینک سازی ها
پاسخ وکیل به آیا قانون تجارت تغییر میکند؟
قنات در سرزمین قنوت و قناعت - استان یزد
تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان و مردم پایه توسط اساتید بسیجی
پرداخت حقوق معلمان خرید خدمات و حقالتدریس به روز شد
رونمایی ۱۵ کتاب با موضوع اهلبیت به زبانهای اروپایی و آفریقایی در نمایشگاه کتاب
نسل جوان آمریکایی به حاکمیت معترض است/اعتراضات دانشجویی ادامه خواهد داشت
دانشگاه تهران میزبان اجلاس رؤسای دانشگاهها شد
بدهی آموزش و پرورش به فرهنگیان بابت پاداش پایان خدمت ۱۴۰۲/ معوقاتی که تا اسفند پارسال تسویه شد
مسئولان از پیشرفتهای علمی پشتیبانی کنند
استفاده ۱۳۹هزار دانشجو از بن اعتباری خرید کتاب از نمایشگاه
۴۶ دانشگاه ایران در میان برترین دانشگاه های جوان
پشتپرده برگزاری آزمونهای کشوری ششمیها و نهمیها/ برگزاری آزمون شفاهیفارسی در مقطع ابتدایی
خبر خوش برای متقاضیان رشته پزشکی/ گام بلند دانشگاههای ایران در ارتقای جایگاه جهانی
تشکیل دبیرخانه دائمی صنایع و خانه صنعت در معاونت پژوهش و فنآوری دانشگاه تهران
سامانه him نمونه بهرهوری درون دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی است
کاهش نگران کننده دانشجویان دانشگاههای غیردولتی
نخستین بیانیه مد موقر شیراز منتشر شد
مسؤولیت امتحانات نهایی از سال آینده با سازمان ملی سنجش خواهد بود
غیرانتفاعیها بیشترین حذف کد رشته را در آمایش آموزش عالی داشتند
مشارکت ۳۰هزار استاد و کارمند دانشگاه در ارزیابی موسسات غیرانتفاعی
استخدام یک روزه اساتید در دانشگاههای غیرانتفاعی
نوجوانان با «هفتخوان» به استقبال بزرگداشت فردوسی میروند
تأکید وزیر علوم بر رعایت اخلاق دیپلماسی علمی در پذیرش دانشجویان بینالملل
ساخت و تحویل ۷۰۰۰ مدرسه در دولت سیزدهم
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
۱۰ خرداد؛ برگزاری سومین کنگره شهدای دانشگاه آزاد
اعطای مالکیت ۱۴۰۰ واحد مسکونی به اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علامه
کارت آزمون استخدامی رشته شغل دبیری و هنرآموز منتشر شد
المپیاد علمی دانشجویان فرصتی برای اصلاح نگاه و تفکر علمی است
کارت شرکت در آزمون انتخاب سردفتر اسناد رسمی سال ۱۴۰۳ منتشر شد
وزیر سابق علوم: شهریههای دانشگاههای غیرانتفاعی کفاف هزینههای دانشگاه را نمیدهد
لزوم مدیریت رشتههای یک بار پذیرش در دانشگاههای غیردولتی و غیرانتفاعی همانند دانشگاه آزاد
ایجاد دو آزمایشگاه تخصصی برای توسعه میادین نفتی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شناسایی ۸۷۴ هزار بازمانده از تحصیل با کد ملی/ بازگشت این افراد به تحصیل امکانپذیر است
نظارت وزارت کشور بر تامین «امنیت» حوزههای آزمونهای نهایی/ همکاری فراجا و آتشنشانی
نماد سنت آموزش عالی در ایران در دانشگاه تهران رونمایی شد
ارائه مهلت جدید ثبت نام آزمون دکتری تخصصی داروسازی
نتایج پذیرش بدون کنکور دانشگاه تهران اعلام شد
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
تحصیل ۸ درصد دانشجویان کل کشور در دانشگاههای غیردولتی/صدور مجوز دانشگاه علوم پزشکی غیرانتفاعی
ترجمه ماجرای زندگی و آثار الیور استون منتشر شد
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
حافظ» جلوتر از همه شاعران و نویسندگان ایرانی!
مناظره با گزاره «مداخله دولت در حوزه نشر از هر جهت زیانبار است» با حضور دو گروه از دانشگاههای الزهرا و تهران، در سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
دستگاهها برای کمک به آموزش و پرورش فراتر از سخن گام بردارند
امروز؛ آخرین مهلت ثبتنام دانشجویان در المپیاد ورزشهای فناورانه
دانشکده رسانه فارس دانشجو میپذیرد
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
۱۰۷۳ مدرسه کانکسی بالای ۱۰ دانشآموز تا مهر امسال ساماندهی میشوند
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
پرونده چهارمین مسابقه خودنویس در نمایشگاه کتاب تهران بسته میشود
بزرگداشت فردوسی در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار میشود
نیاز سالانه سازمان نوسازی مدارس به ۱۶۸ هزار میلیاردتومان اعتبار/ساخت ۲۰۰ مدرسه بزرگ در سال جاری
تقدیر وزیر علوم از شیمیدانها / درخواست کمک برای دانشجویان علوم پایه/ تحقیر کمدین یهودی
اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور ابلاغ شد
مصدومیت جزیی ۱۰ دانشجوی دانشگاه رازی در پی ریزش بخشی از سقف کاذب
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس
استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه میرسد
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
زاکربرگ میخواهد این شبکه معروف خبری را بخرد
اشتباه بیسابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد
نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور
تمام اقدامات برای دستیاران پزشکی/ از افزایش حقوق تا بورسیه تحصیلی
شفق قطبی برای اولین بار در ایران هم دیده شد+عکس
نحوه برگزاری امتحانات نهایی و تصحیح اوراق دانشآموزان اعلام شد
پذیرش ۲۶ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاهها/ نحوه محاسبه نمره دکتری
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
تولیدات دانشگاهها نظم دنیا را تغییر داده است
سوپرآلیاژ انقلابی ناسا شروع به کار کرد
حضور نمایندگان دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در دانشگاه صنعتی شریف
دانشجویان یونانی شب گذشته در حمایت از فلسطین تظاهرات برپا کردند
دانشجویان در شش محور در کرسیهای آزاد اندیشی با هم رقابت میکنند
آغاز توزیع کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش از امروز
آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار میشود
راهاندازی ۱۰۰ واحد مسکونی متاهلی برای دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران
راهنمای عملی آزمونهای نهایی دوره دوم متوسطه نظری منتشر شد
چرا هوش مصنوعی اینقدر برای دیگران پرهزینه است؟
استادان نمونه دانشگاه علامهطباطبائی معرفی شدند
۲۵۰ واحد دانشگاهی پیام نور آماده واگذاری شد
اعلام زمان دریافت کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش ویژه دبیری و هنرآموز
اجرای منتورشیپ روانشناختی برای دستیاران ۲۷ گروه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حفظ محرمانگی
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.