کد خبر: 124604
ف
ترویج حجاب با زور ممکن نیست، اما دخالت حاکمیت لازم است
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: در بحث حجاب در اجتماع، معتقد به دخالت حاکمیت هستم اما اصالتاً زور را نمی‌پذیرم.

به گزارش ثریا - جلسه دیگر سلسله نشست‌های گپ و گفت درباره حجاب با عنوان «کشف واقعیت‌های حجاب» در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد. در این جلسه، مهدی جمشیدی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و محسن بدره عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا به بحث و بررسی درباره ابعاد فرهنگی و اجتماعی مقوله حجاب پرداختند.

جمشیدی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، اگر اهل گفت‌وگو باشد، از تاریخ بیماری شما می‌پرسد، تحولات آن را جویا شده و سپس تجویز می‌کند، حال اگر بگوییم بدحجابی یا کشف حجاب آسیب است، برای درمان این مرض فرهنگی باید به تاریخ تولدش برگردیم و ببینیم ریشه‌های آن از چه زمانی بوده است. وقتی به تاریخ برمی‌گردم می‌بینم که تا زمان مشروطیت، معضلی به نام کشف حجاب و بدحجابی نداشتیم، اما تاریخ ۲۰۰ سال آخر دارای نقاط عطف زیادی است و به نظر می‌رسد که همه چیز از همان جا آغاز شده است. بنابراین سرچشمه‌های وضع فرهنگی امروزمان را باید در همین گذشته جست‌وجو کنیم.

وی افزود: معتقدم که اصل ماجرا به پهلوی اول و تلاش او برای کشف حجاب برمی‌گردد. این کار او باعث ایجاد یک طبقه غرب‌گرا شد که در پهلوی دوم نیز بسط پیدا کردند. همین موضوع، ساختار اجتماعی جامعه ما را در ابعاد مختلف دچار تغییرات جدی کرد و به نوعی باعث بریده شدن ما از گذشته‌مان شد. به عبارت دیگر، جامعه ما از نظر فرهنگی توسط غربی‌ها دستکاری شد. اینکه می‌گویند انقلاب اسلامی ماهیت فرهنگی دارد، به همین دلیل است. جالب است بدانید که بر اساس گزارش ساواک، در سال ۱۳۵۶، تعداد محجبه‌ها افزایش پیدا می‌کند. این موضوع بدین معناست که جریان مبارز اسلامی دریافت که باید اتفاقی در عمق سبک زندگی‌اش روی بدهد. بعد از انقلاب اسلامی نیز امام خمینی حجاب را اجباری کرد، چرا که چنین چیزی از دل خود انقلاب برآمده بود.

وی ادامه داد: از دهه ۱۳۷۰ به بعد، شاهدیم که آرام آرام بیماری بدحجابی در جامعه ما رشد پیدا کرد؛ باید این سوال را بپرسیم که ریشه‌های این موضوع چیست؟ رشد سبک زندگی غربی، کم‌کاری دستگاه‌ها و حاکمیت، موضوعات اقتصادی و …؟ بنابراین می‌توان گفت که جامعه ما اصالتاً جامعه عفیفی بوده، رضاشاه یه خانه تکانی فرهنگی راه انداخت، سپس انقلاب اسلامی موج گرایش به حجاب را تقویت کرد اما پس از گذشت یک دهه، در بخشی از بدنه جامعه ورق برمی‌گردد.

در ادامه بدره عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا ضمن اشاره به پیشینه حجاب در بین ایرانیان گفت: به نظرم بهتر است کمی فراتر از آن تاریخی برویم که آقای دکتر جمشیدی بدان اشاره کردند؛ در تاریخ چندهزار سال اخیر تمدن، بشر متمدن همیشه لباس داشته و لباس‌های زنان و مردان شباهت‌های زیادی به همدیگر داشته است. دو تا از مؤلفه‌های جدی در این شباهت این بوده که هم سر و هم میانه بدن را می‌پوشاندند. در حقیقت، در طول تاریخ، بی‌حجابی سر هم برای زنان و هم برای مردان عار بوده است. در مورد میانه بدن نیز همین است که نمونه آن را می‌توان در لباس‌های سنتی چینی‌ها، هندی‌ها، ایرانی‌ها و … دیدیم. اما با گذر زمان، به دلیل تغییرات فرهنگی، «نوع لباس پوشیدن» دچار تغییرات جدی شد. در ایران، لباس مردان خیلی سریع تغییر کرد و لباس زنان با کمی فاصله، دچار تغییراتی شد.

در ادامه جمشیدی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی درباره استفاده از ابزار قدرت برای ترویج حجاب در جامعه گفت: دقت داشته باشید دولت اسلامی، حاکمیتی است که در پی تحقق ارزش‌های دینی در جامعه است. باید این سوال را بپرسیم که مگر تحقق دین در جامعه محتاج دولت و قدرت سیاسی است؟ در پاسخ باید گفت پاره‌ای از ارزش‌های دینی مستلزم در دست داشتن قدرت سیاسی است. یعنی اگر قدرت سیاسی در دست ما نباشد، بخش عظیمی از ارزش‌های دینی محقق نمی‌شود. به عبارت دیگر، انقلاب اسلامی رخ داد تا یکسری ارزش‌ها را در جامعه ترویج دهد. اگر قرار بود ارزش‌های دینی خود به خود در جامعه رواج پیدا کند، دیگر نیازی به حاکمیت و قدرت و انقلاب نبود.

وی ادامه داد: حال باید این سوال را بپرسیم که آیا حکومت دینی، باید دیانت را از طریق زور و اکراه باید در جامعه حاکم کند؟ رهبر انقلاب می‌فرمایند که حکومت دینی، زمینه‌سازی کرده و بستر را فراهم می‌کند. در اینجا خبری از زور نیست. در حقیقت، جامعه اسلامی باید به‌گونه‌ای باشد که اگر فرد در آن رها شود، خود به خود متدین بشود. بنده معتقد به دخالت حاکمیت هستم اما اصالتاً زور را نمی‌پذیرم. یعنی حکومت دینی باید ارزش‌ها را محقق کند، اما این کار فقط باید با سازوکارهای اخلاقی رخ دهد.

در ادامه بدره عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا، در پاسخ به سخنان جمشیدی درباره گشت ارشاد گفت: مسئله حجاب در جامعه فراتر از یک حکم است و نباید آن را ظاهری دید. مثلاً می‌گوئیم که نوجوانان ما بدحجاب‌اند؛ سوال این است که آیا با آنان گفت‌وگو کرده‌ایم و جهان‌بینی‌شان را می‌شناسیم؟ آیا سراغ زنان رفته‌ایم تا تجربه زیستی آنان درباره این موضوع را بدانیم؟ من اصلاً موافق دوگانه الزام و اختیار نیستم و به نظرم این دوگانه، جعلی است. من حجاب را از نظر مردم‌شناسی تاریخی می‌بینیم و می‌گویم که قبل از اسلام نیز وجود داشته است. حجاب مسئله هویتی و تاریخی ماست و نسبتی با زیست جنسی دارد. به نظرم باید تأمل دیگری درباره آن صورت‌بندی که آقای جمشیدی اشاره کردند، داشت.

وی کارنامه دستگاه‌های فرهنگی در این مقوله را نقد کرد و افزود: مسئله مهم نهادهای رسمی و دستگاه‌های فرهنگی است. منظورم همه نهادهایی است که قرار است متولی امر فرهنگ در جامعه باشند. حوزه‌های علمیه، شورای هماهنگی سازمان تبلیغات اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه‌ها و … همگی دستگاه‌های فرهنگی هستند که باید در این زمینه کار می‌کردند. باید این سوال را پرسید که این دستگاه‌ها چه قدر از حوزه فرهنگ شناخت دارند؟ به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی نگاه کنید؟ تخصص و کارکرد آنها چیست؟ بنده معتقدم که باید از دستگاه‌های فرهنگی مطالبه جدی بکنیم، چرا که کارنامه قابل قبولی ندارند و ضعیف عمل کردند.

جمشیدی در پاسخ به نقد محسن بدره نسبت به دستگاه‌های فرهنگی گفت: بنده هم به دستگاه‌های فرهنگی انتقادات بسیار جدی دارم، اما نمی‌توان در مورد همه حکم کلی داد. حتماً اختلال‌هایی وجود دارد و به همین دلیل است که رهبر انقلاب از عبارت «آتش به اختیار» استفاده کردند. این موضوع نشان می‌دهد که دستگاه‌های فرهنگی دچار اختلال و تعطیلی‌اند. از سویی دیگر، رهبر انقلاب بر «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی» تاکید دارند که نشان می‌دهد خود ایشان هم از عملکرد دستگاه‌های فرهنگی رضایت ندارند. بنابراین این موضوع انکارناپذیر است اما اما من آن را به اقتصاد سیاسی گره نمی‌زنم. شهید آوینی تعبیری دارد و از عبارت «ندانم کاری فرهنگی» صحبت می‌کنند.

منبع : پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی


مرتبط ها
ارسال نظر
chapta
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

آمادگی بانک سپه برای پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزند‌آوری

معرفی جوان‌ترین و مسن‌ترین داوطلبان نوبت دوم کنکور

چهارشنبه، آخرین مهلت دریافت کارت کنکور/داوطلبان برای تغییر حوزه و گروه به باجه‌ها مراجعه نکنند

راه‌اندازی سامانه یادگیری مجازی برای توانمندسازی معلمان/ برگزاری دوره‌های تلفیقی حضوری و مجازی توانمندسازی

۱۵ درصد داوطلبان کنکور از استان تهران هستند/برگزاری آزمون در ۱۵ حوزه خارجی

رونمایی از هویت بصری جدید پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش مای مدیوو توسعه قابلیت‌های نوین

میدان پویا؛ برنامه‌ای جدید برای تقویت اوقات فراغت تابستانی دانش‌آموزان

امکان ساخت رگ‌های خونی جدید در بدن با کمک نانوسیلیکات

هوش مصنوعی در دولت‌ها؛ ابزار پیشرفت یا تهدیدی برای دموکراسی؟

تولد اولین گاومیش شبیه‌سازی‌شده جهان از طریق سزارین

تولید کرم‌های نانویی ضد آفتاب و مرطوب کننده با جذب سریع

عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر

عکس روز ناسا از کهکشان هلیکس

گرد و غبار و فرونشست زمین‌شناسی دو چالش مهم اصفهان

نزدیک ترین تصاویر از سطح خورشید منتشر شد

آیا ورزش واقعاً سلامت روان را بهبود می‌بخشد؟

فنی اما ساده: تکلیف ضایعات داخل توالت‌های هواپیما چه می‌شود؟

معرفی نسخه جدید شاسی‌بلند وارداتی ایران

پایان مزاحمت ماهواره‌ها برای اخترشناسان

محققان از فواید سلامت شگفت‌انگیز هندوانه پرده برداشتند

روبات پوشیدنی در شرکت هواپیمایی کره استخدام شد

فراخوان ساخت محصول افشانه سلولی برای ترمیم زخم‌های پوستی

زنبورهای عسل جاسوس چین شدند

سرعت بخشی به برنامه‌های پروژه ملی مهر

چت‌جی‌پی‌تی فارسی؛ ابزار بومی برای تولید محتوا و تحلیل هوشمند فروشگاه‌های اینترنتی

آسیب نور شهرهای بزرگ به سلامت قلب

هوش مصنوعی اوپن ای‌آی قهرمان شد

هوش مصنوعی به زودی با حیوانات خانگی حرف می‌زند

فیل‌ها با حرکات خود، خواسته‌هایشان را بیان می‌کنند

نشست بررسی ملاحظات پدافند غیرعامل در برنامه‌‏ریزی شهری برگزار می‌شود

نانوپوششی که ماهواره‌ها را در آسمان نامرئی می‌کند

کشفی که مسیر ساخت مواد رساناتر را هموار می‌کند

صرفه‌جویی ۹۹ درصدی در مصرف انرژی با فتوکاتالیست‌های نقاط‌کوانتومی

عکس روز ناسا از سحابی مورچه

رنگ‌های مدل پایه آیفون ۱۷ لو رفت

فرودگاه‌ها، چراغ راهنمای موجودات فضایی | غیرزمینی ها ما را رصد می‌کنند؟

مینای دندان راز انسان باستانی را فاش کرد

برای اولین‌بار در جهان: جراحی یک ربات بدون کمک انسان

جدیدترین تلفن همراه نوکیا ترکیب نوستالژی و فناوری: Nokia Keypad Phone ۵G

گربه‌ای در فلوریدا یک ویروس جدید کشف کرد!

شگفت‌زدگی ۳۰ ریاضیدان برتر جهان از توانایی هوش مصنوعی

همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز

روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامه‌نگاری در جنگ

شرکت در دوره ارتقای معرفت دینی الزامی شد

دکتر عباس انواری رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف درگذشت

رابطه گروه خونی والدین و فرزند چیست؟

بیش از ۴۵۰ هزار نفر کارت نوبت دوم کنکور را دریافت کردند

آزمایشگاه بلعیدنی محقق ایرانی سلامت دستگاه گوارش را رصد می کند

اعلام زمانبندی فرآیند برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری‌ سال ۱۴۰۴

دقت ۹۵ درصدی در پلاک‌خوانی خودرو با فناوری بومی

شیوه پذیرش دانشجوی پزشکی عمومی از مقطع کارشناسی تغییر کرد

کشف یک راه جدید برای کاهش وزن بدون کم خوردن

دریافت بیش از ۴۵۰ هزار کارت کنکور/آغاز رفع نواقص کارت از چهارشنبه

ارسال نتایج ارزیابی داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان به سازمان سنجش تا ۱۵ مرداد/ انتخاب ۲۶ هزار و ۸۰۰ دانشجو معلم

اعلام زمان فرآیند برگزاری و نحوه حضور داوطلبان در نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴

اسپیس‌ایکس یک ماهواره مرموز را به مدار زمین‌ فرستاد

متا شرکت صداساز هوش مصنوعی PlayAI را خرید

تلاش برای ارائه سازوکار جدید مطالعه کیهان با کمک امواج گرانشی

خشکسالی فرهنگی؛ بحران ناپیدای کم‌آبی در ایران/ضعف‌های مدیریتی را پشت واژه تغییر اقلیم پنهان می‌کنیم

خوارزمی؛ الگوریتمی از افتخار برای دنیای دیجیتال و عصر هوش مصنوعی

کدام سیاره ۱۵ دقیقه از تابستان امسال ما دزدید؟!

کشف روش ساده برای نزدیک کردن کردن مغز به حالت بندباز

تصفیه هوای آلوده با نانولوله‌های تیتانیومی

اثبات خواص افزایش طول عمر و ضد پیری جوانه گندم

دقیق‌ترین زبان مصنوعی جهان با گرافن ساخته شد

۵۰۰ هزار داوطلب کنکور متقاضی شرکت در دانشگاه فرهنگیان/ پذیرش داوطلبان صرفاً به کانون ارزیابی وابسته نیست

گزینش بیش از۷۰درصد داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان/ بیش از ۷۵ درصد ثبت نام پایه اول انجام شده است

تاکید رئیس کمیته ایمنی شورای شهر بر توجه به پدافند غیرعامل در پایتخت/ ایمنی مدارس در اولویت قرار گیرد

تکمیل ثبت‌نام‌ دانش‌آموزان تا اول شهریور/ آغاز ثبت‌نام دهمی‌ها پس از هدایت تحصیلی

اجرای ۷۲۰۰ پروژه مدرسه‌سازی با ۴۶ هزار کلاس درس در کشور

مدیر مدرسه باید از تعداد دانش‌آموزان پرخطر و برنامه مداخله‌ای برای آن‌ها مطلع باشد

اعلام نتایج آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان طی هفته اول شهریور

تعیین دو اولویت برای نهمی‌ها جهت انتخاب رشته

این پروتز زانو، توانایی حرکت طبیعی را به افراد قطع عضو شده بازمی‌گرداند

کشف آنچه درد را به رنج پایدار عاطفی تبدیل می‌کند

دود روغن آشپزی، عامل پنهان سرطان ریه در زنان

دانشمند ایرانی با ابداع تراشه مویی به سرعت انتقال ۱۰۰۰ گیگابیت در ثانیه رسید

بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد

کنکوری‌ها مواظب عضویت در این گروه‌ها باشند

اگر دلتان یک مجموعه شعر می‌خواهد «باران کبوتر» منتشر شد

شعری زیبا/می‌شود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟

پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی

«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی می‌شود

تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود

تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی

منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره می‌کنند

کودک اهل کتاب ایرانی، آینده‌ساز گفت‌وگو و دانایی است

اگر دلتان یک مجموعه شعر می‌خواهد «باران کبوتر» منتشر شد

شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»

نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی

تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند

شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئه‌های دشمن

نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت

روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامه‌نگاری در جنگ

همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز

بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد

منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد

درمان ساده‌ای که می‌تواند از ۷۵ درصد سرطان‌های معده جلوگیری کند

در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید

احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی

.ترفند رسانه‌ای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران

استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانه‌ای

انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخ‌دهی ۳۲ برابر سریع‌تر به کاربران

میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان

برگزاری ۱۱ آزمون‌ گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال

تاکسی‌های رباتیک ویمو در راه فیلادلفیا و نیویورک

ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری‌

آغاز پذیرش تکمیل ظرفیت جامعه‌الزهرا(س)

مصرف لبنیات غیرپاستوریزه از علل شایع ابتلای انسان به تب‌مالت

یافته‌های دانشمند ایرانی درباره توانایی چت‌جی‌پی‌تی در درک رنگ‌ها