
به گزارش ثریا دانشمندان در دو دانشگاه تگزاس در آستین و دانشگاه واشنگتن ایالات متحده پس از حفاری در اعماق دریا، ارتباطی با زمینلرزه بزرگ ژاپن کشف کردند.
محققان پس از مطالعه یک گسل زلزله دریافتند که تنش زمینساختی در ناحیه فرورانش نانکا(Nankai) ژاپن کمتر از حد انتظار است.
دمیان سافر مدیر موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تگزاس گفت: این قلب منطقه فرورانش است، درست بالای جایی که گسل قفل شده است، جایی که انتظار میرفت این سیستم، انرژی را بین زلزلهها ذخیره میکند.
سافر که از محققان ارشد این تحقیقات و این مأموریت علمی است که در آن این گسل حفاری شده است، افزود: این موضوع، طرز تفکر ما را در مورد تنش و فشار در این سیستمها تغییر میدهد.
در زمینشناسی، زمینساخت یا تکتونیک(Tectonics) یکی از شاخههای زمینشناسی است که به مطالعه تغییرشکل پوسته زمین بر اثر تنشها و کرنشهای وارده در طول دورانهای مختلف زمینشناسی میپردازد. هدف اصلی این رشته توجیه هندسه و نحوه پیدایش سازهها و ساختارهای زمینشناسی مانند طاقدیسها، گسلها، درزهها و ناودیسها است. از سوی دیگر، زمینساخت به مطالعه ساختار درونیِ زمین، چگونگی تشکیل رشته کوهها، اقیانوسها، زمینلرزهها و دیگر رخدادهای سطح زمین میپردازد.
همچنین زمینساخت صفحهای یا تکتونیک صفحهای(Plate tectonics) به بررسی و مطالعه حرکات وسیعمقیاس در سنگکره(لیتوسفر) کره زمین میپردازد. این نظریه بر اساس نظریه رانش قارهای در نخستین دهههای قرن بیستم مطرح شد و پس از اثبات مفهوم گسترش بستر دریا در سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ میلادی توسط بسیاری از زمین شناسان پذیرفته شد.
بر اساس این نظریه، سنگکره یا همان پوسته کره زمین، از صفحاتی تشکیل میشود که در کل شامل هفت یا هشت صفحه اصلی که در مواردی خود از تعدادی صفحات کوچک تشکیل میشوند، ساخته شده است. این صفحات به صورت مداوم در حال حرکت هستند و بر اثر برخورد این صفحات، پدیدههایی همچون گسل، زلزله، شکستگیها، تشکیل کوهها، تشکیل درازگودالها و چینخوردگی و دیگر پدیدهها حاصل میشوند. میزان حرکت این صفحات از کمترین حد یعنی صفر میلیمتر در سال تا بیشترین حد ۱۰۰ میلیمتر در سال، بسته به نوع، جایگاه و شرایط آنها تخمین زده میشود.
صفحات شکلدهنده پوسته زمین به طور کل از دو نوع سنگکرههای اقیانوسی و سنگکرههای قارهای کلفتتر تشکیل میشوند که هر نوع پوستههای خاص خود را دارند.
صفحات پوسته زمین(تکتونیک) به این دلیل قابلیت حرکتی دارند که سنگکرههای پوشاننده سطح زمین دارای جرم حجمی و نیروی بیشتری در مقایسه با لایههای زیرین خود به نام سستکره هستند.
از این دانش برای مطالعه نحوه رخداد زلزله، زمینشناسی مهندسی و مطالعه مخازن نفت و گاز استفاده میشود.
مفهوم زمینساخت همچنین برای گفتگو درباره حرکت آهسته صفحهها بهکار میرود که در آن مورد به آن بیشتر زمینساخت صفحهای یا رانش قارهای گفته میشود. زمینساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قارهای و پدیدههایی از این دست میپردازد.
گسل نیز به یک شکستگی گفته میشود که در طول آن قسمتهای پوسته زمین در دو طرف نسبت به یکدیگر به موازات شکستگی حرکت کردهاند. گسل به شکستگیهایی گفته میشود که سنگهای دو طرف صفحهٔ شکستگی در برابر همدیگر حرکت کرده باشند. این جابهجایی میتواند از چند میلیمتر تا صدها متر باشد و انرژی آزاد شده به هنگام حرکت سریع گسلهای فعال، عامل وقوع اغلب زمینلرزهها است.
نتایج این مطالعه جدید که در مجله Geology منتشر شده است، جالب توجه است، زیرا تصور میشد که گسل نانکای ژاپن در حال آماده شدن برای یک زلزله مهم است که معمولاً تقریباً در هر قرن یک بار اتفاق میافتد.
برخلاف اینکه گسل نانکای برای سالها متوقف شده است، تجزیه و تحلیلها نشان می دهد که هیچ نشانه قابل توجهی از تنش زمینساختی وجود ندارد که هنوز آزاد نشده باشد.
سافر میگوید: این چشمانداز بلندمدت در مورد این گسل را تغییر نمیدهد، چرا که این گسل آخرین بار در سال ۱۹۴۶ انرژی آزاد کرد و موجب تشکیل یک سونامی شد که هزاران نفر را کشت و انتظار میرود این امر دوباره در ۵۰ سال آینده تکرار شود.
درک رابطه بین نیروهای زمینساختی و چرخه زلزله
این اکتشافات به محققان کمک میکند تا رابطه بین نیروهای تکتونیکی و چرخه زلزله را بهتر درک کنند که در نهایت میتواند پیشبینی زلزله را برای گسل نانکای و سایر گسلهای ابررانش مانند کاسکادیا(Cascadia) در شمال غربی اقیانوس آرام بهبود بخشد.
هارولد توبین، محقق دانشگاه واشنگتن و سرپست این مطالعه میگوید: در حال حاضر ما هیچ راهی برای دانستن اینکه آیا زلزله بزرگ بعدی برای گسل کاسکادیا که یک زلزله ۹ ریشتری و سونامی خواهد بود، امروز بعدازظهر رخ میدهد یا ۲۰۰ سال آینده، در اختیار نداریم. اما من تا حدودی خوشبین هستم که با مشاهدات مستقیم بیشتر مانند این مطالعه، بتوانیم تشخیص دهیم که چه زمانی اتفاقی غیرعادی رخ میدهد و خطر زلزله افزایش مییابد تا بتوان به مردم کمک کرد تا در مقابل آن هوشیار و آماده شوند.
به گفته دانشمندان، در حال حاضر هیچ تکنیک دقیقی برای پیشبینی زمان و مکان وقوع زلزله یا سونامی بزرگ بعدی وجود ندارد. این در حالی است که گسلهای ابررانش مانند نانکای و سونامیهایی که تولید میکنند از مخربترین گسلهای روی کره زمین هستند.
محققان امیدوارند بتوانند تنش زمین ساختی را که نیرویی است که هنگام فشار آوردن صفحات تکتونیکی به یکدیگر احساس میشود، به طور مستقیم اندازهگیری کنند تا مشخص کنند که چه زمانی یک زلزله بزرگ در شرف وقوع است.
به دلیل ساختار زمینساختی زمین، گسلهای عظیم زلزلهساز، کیلومترها زیر بستر دریا در اعماق اقیانوسها قرار دارند و نظارت مستقیم بر آنها بسیار دشوار است و نزدیکترین چیزی که دانشمندان به آن رسیدهاند همین حفاری ۳ کیلومتری در اعماق اقیانوس است.
کاوش "چیکیو" در عمق دریا
چیکیو(Chikyu) یک کشتی حفاری علمی ژاپنی است که در تلاش برای شکستن رکورد در سال ۲۰۱۸ مورد استفاده قرار گرفت. چیکیو قبل از اینکه بیش از حد ناپایدار شود، سه کیلومتر در صفحه تکتونیکی فرو رفت و در فاصله ۱.۵ کیلومتری از گسل ایستاد. با این حال، اطلاعاتی که محققان در مورد تنش در نزدیک شکستگی جمع آوری کردند، حیاتی بود.
آنها ابتدا محاسبه کردند که شکل چاه با فشرده شدن زمین از طرفین چقدر تغییر کرده است و سپس آب را در آن پمپ کردند تا تعیین کنند که چه مقدار نیرو برای عقب راندن دیوارههای آن به بیرون نیاز است.
در نهایت، قدرت و جهت فشار افقی تجربه شده توسط صفحه فشار بر روی گسل با این روش آشکار شد و برخلاف انتظار، فشار افقی که قرار بود از زمان آخرین زلزله بزرگ افزایش یافته باشد، تقریباً صفر بود، گویی انرژی ذخیره شده آن قبلاً آزاد شده است.
محققان تعدادی توضیح برای این مسئله ارائه کردهاند و میگویند گسل ممکن است صرفاً به انرژی ذخیره شده کمتری نسبت به آنچه قبلاً تصور میشد نیاز داشته باشد تا لغزش کند و یک زمینلرزه قوی و بزرگ را پدید بیاورد یا اینکه ممکن است این تنشها در اعماق بیشتر و نزدیکتری به گسل نسبت به آن چیزی باشد که این حفاری توانسته به آن برسد.
از طرف دیگر، این امکان وجود دارد که فشار زمینساختی به طور ناگهانی در چند سال آینده رخ دهد. در هر صورت، محققان ادعا میکنند که این مطالعه، ضرورت انجام تحقیقات بیشتر و پایش مداوم گسلها را نشان میدهد.
منبع: خبرگزاری ایسنا
گامی در مسیر توسعه شبکه ملی اطلاعات امن و پایدار
کشف نوع جدیدی از سلول استخوانخوار در مارهای پیتون!
تصویربرداری بیسابقه از ذرات نوری در نانولولههای کربنی
اختراعی که قوانین فیزیک را دور میزند: گرم باش، سرد باش اما دیده نشو
درمان سینوزیت با رباتهای نانویی؛ بینیاز از جراحی
تشریح آخرین وضعیت مرجانهای ایران
چرا افراد باهوش تصمیمات بهتری میگیرند؟
عکس روز ناسا از سحابی سهتکه
صفحه تجربیات به پنل فرهنگی در پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش اضافه شد
جهش آماری ثبت نام پایه اول
احصای لیست تجهیزات مورد نیاز مدارس در حال ساخت
آغاز فعالیت پایگاههای تابستانه اوقات فراغت دانش آموزان/ برنامهریزی سناریوهای مختلف برای شرایط متفاوت
مصرف لبنیات غیرپاستوریزه از علل شایع ابتلای انسان به تبمالت
ارزش سازنده استارشیپ به ۴۰۰ میلیارد دلار میرسد
کشف یک متحد جدید برای مبارزه با تغییرات اقلیمی
بخش ایران IEEE برترین بخش جهانی سال ۲۰۲۵ شد
سامسونگ برای پیشرفت در فناوری پزشکی پوشیدنی یک شرکت میخرد
برگزاری ۱۱ آزمون گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال
میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان
اولویت تجهیز با مدارس عشایری و روستایی چندپایه است
گردوغبار با این فناوری تصفیه میشود
کنترل حرفهای پهپاد با دستکش!
وقتی سلولهای کشنده به ناجی تبدیل میشوند
رونمایی از اولین توربینهای ضربهای ۵۰۰ مگاواتی جهان
طراحی گوشی تاشو سهمرحلهای سامسونگ فاش شد
اوپو A۱۷؛ رقیب گوشیهای اقتصادی در بازار موبایل
مدارس شهر تهران در طول هفته خدمات آموزشی ارائه میدهند
نوار قلب جیبی؛ دستگاهی به اندازه یک کارت بانکی!
طرح ملی ایران دیجیتال در اجلاس جهانی به عنوان پروژه برتر برگزیده شد
اطلاعیه درباره پایش و ارزیابی عملکرد مدارس در فرآیند ثبتنام
بهسازی و شاداب سازی ۱۱۰ هزار کلاس درس
فعالیت کلاسهای مجازی پایگاههای تابستانی تا ۲۰ شهریور
تشکیل کمیته مشاوره و مددکاری اجتماعی برای ارائه خدمات به دانش آموزان و فرهنگیان آسیبدیده
آغاز اصلاح روشهای آموزش و یادگیری در مدارس ابتدایی
راهکاری طبیعی برای مبارزه با قارچ پژمردهکننده گوجهفرنگی
گنبد مینا الهامبخش تحول در نمای شیشهای/پوشش نانویی ایرانی گرما را تا ۹۰ درصد مهار میکند
ضرورت پوشش حرارتی نماهای شیشهای برای ساختمانها
استفاده از سوسکهای سایبورگ برای زندهیابی در بلایای طبیعی
تاکسیهای رباتیک ویمو در راه فیلادلفیا و نیویورک
معرفی پشهکش لیزری با توانایی نابودی ۳۰ حشره در ثانیه
امکان ترمیم اعصاب نخاع با تزریق ژل نانویی
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
تصاویری از قرار ملاقات مهم عراقچی در عربستان
آغاز پذیرش تکمیل ظرفیت جامعهالزهرا(س)
تصویر/ شهید کوچک ما که اسرائیل او را کشت
نتایج نهایی کنکور اختصاصی دانشگاههای افسری اعلام شد
مهلت انتخاب رشته در آزمون دستیاری تخصصی پزشکی باز هم تمدید شد
نگاهی نو به زندگی امام سجاد(ع) در شاهکار سیدجعفر شهیدی
آماده کردهاند چرا خیزران، پدر؟ / یا دختر یتیم خودت را بیا ببر
برگزاری ۱۱۴ محفل انس با قرآن کریم ویژه بزرگداشت شهدای قرآن
۳ پیششرط اساسی برای تداوم انسجام در ایران امروز
ویژه برنامه های دهه دوم ماه محرم در شبکه قرآن سیما
چگونه امام سجاد (ع) با دعا جامعه را متحول کرد؟
سازمان ملل از نامزدی کربلا به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی حمایت کرد
سیره امام علی (ع) و امام صادق (ع) تلاش برای آبادانی دنیا همراه با دینداری بود
ترویج فرهنگ دعا و نیایش به مثابه ابزار تربیتی و معرفتی توسط امام سجاد (ع)
مصاحبههای دکتری دانشگاه آزاد از فردا شروع میشود
زمان بندی جدید اعتبارسنجی دانشگاههای خارج از کشور اعلام شد
آغاز ثبت درخواست مهمانی دانشجویان علمی کاربردی برای تابستان از ۲۱ تیر
انتشار تقویم آموزشی نیمسال اول و دومسال تحصیلی جدید دانشگاه شریف
جزئیات تازه درباره دریافت نحوه دریافت کارت نوبت دوم آزمون سراسری ۱۴۰۴
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
جزئیات پذیرش کاردانی فنیحرفهای اعلام شد
ردیف استخدامی ۳۳۹ نفر از متقاضیان جذب تعیین تکلیف شد
فراخوان جذب هیئت علمی دانشگاه آزاد درحال نهایی شدن
حبابهای یخ به پیامرسانهای جدید بدل شدند!
تاثیر جالب توجه ممنوعیت گردش به چپ بر حجم ترافیک
تهیه نقشه راه ملی فناوری کوانتومی با همکاری دستگاهها
جکوزی یا سونا، کدام یک مزایای سلامتی بیشتری دارد؟
ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد میکند
بهترین نقطه برای زندگی انسانها روی مریخ کجاست؟
جلوه ترسناک صاعقه از نگاه فضانورد ناسا
کشف نشانهای جدید از وجود حیات در مریخ
زیاد خوردن لبنیات، کابوس شبانه میآورد
مغز انسان در پیری هم عصب میسازد
ترامپ اعلام کرد: مذاکرات برای فروش تیک تاک آغاز می شود
ضعف و قوت شبکه ملی اطلاعات در جنگ اخیر؛ فرماندهی سایبری باید تقویت شود
جزئیات ترم تابستانی دانشگاه فرهنگیان اعلام شد
تصویر/ شهید کوچک ما که اسرائیل او را کشت
تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان
پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟
وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتلهای معتبر
سازمان ملل از نامزدی کربلا به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی حمایت کرد
نگاهی به زندگی عباس (ع)علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
آماده کردهاند چرا خیزران، پدر؟ / یا دختر یتیم خودت را بیا ببر
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
سیره امام علی (ع) و امام صادق (ع) تلاش برای آبادانی دنیا همراه با دینداری بود
چگونه امام سجاد (ع) با دعا جامعه را متحول کرد؟
منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بینظیر برای نوجوانان
فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سختتر میکند
مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است
نگاهی نو به زندگی امام سجاد(ع) در شاهکار سیدجعفر شهیدی
واقعه عاشورا حماسهای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است
ویژه برنامه های دهه دوم ماه محرم در شبکه قرآن سیما
برگزاری ۱۱۴ محفل انس با قرآن کریم ویژه بزرگداشت شهدای قرآن
ترویج فرهنگ دعا و نیایش به مثابه ابزار تربیتی و معرفتی توسط امام سجاد (ع)
اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران
پیگیری استفاده از ظرفیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی
الزام دانشگاهها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است
ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد میکند
فراخوان دریافت یادداشتهای تخصصی-علمی با موضوع تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
تهیه نقشه راه ملی فناوری کوانتومی با همکاری دستگاهها
آیا میتوان خاطرات را پس از مرگ نگهداری کرد؟
مغز انسان در پیری هم عصب میسازد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.