رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن خیر مقدم به دانشجویان دکترای دانشگاه دفاع ملی گفت: انقلاب اسلامی ثمره خون شهدای عزیز، رشادتهای جانبازان و رهبری حضرت امام (ره) است و همواره این مجاهدت ها و دشمنی ها تا به امروز ادامه داشته است.ما در دنیای امروز در منطقه از یک وضعیت انحطاط امنیتی در رنج هستیم. وقتی می بینیم رئیس جمهور آمریکا به جه صورتی روی کار آمده است، همه شگفت زده می شویم که دنیا به چه سمتی در حال حرکت است که مسئله واقعا عجیبی است.
وی در ادامه در خصوص نظریه امنیت متعالیه گفت: در این مسئله به دنبال ارائه یک نظریه اسلامی هستیم. از آن جا که غالب متون امنیتی در تسخیر دیگران است چه آنهایی که به فارسی ترجمه شده و جای تقدیر دارد و چه آنهایی که ترجمه نشده و اصل متن مورد مطالعه قرار می گیرد، ما می خواهیم در این بخش به خودمان متکی باشیم. در مطالعات آماری بیش از ۸۰ درصد ادبیات امنیت در آمریکا تولید می شود، حتی در حوزه مطالعات تروریسم و در کشوری مثل ایران که قربانی تروریسم هست و بیش از ۱۷ هزار شهید ترور دارد، مطالعات مربوط به امنیت و تروریسم و صلح و دیگر شاخه های وابسته که مبتنی بر مبانی و تحولات کشور خودمان باشد، وضعیت مناسبی ندارد واین مسئله خیلی تعجب برانگیز است.
وی ادامه داد: نظریه امنیت متعالیه، مبتنی بر انسان شناسی اسلامی است. تلقی ما این است که متعلق به امنیت انسان است. یعنی شما در هر حوزه ای که بروید به انسان بر می گردید؛ حتی از امنیت محیط زیست هم بخواهیم صحبت کنیم به دلیل این است که امنیت انسان به خطر نیفتد. امنیت بین المللی و ملی، اجتماعی و عمومی و همه اینها به خاطر حفظ امنیت انسان است. حال مسئله مهمی که وجود دارد این است که در انسان چه چیزی مهم است؛ نیازهای مادی و بقای مادی انسان یا ابعاد دیگری هم دارد. در انسان بعد مادی که پایدار نیست و زودگذر است و تلاش هایی که در بعد مادی می کنیم لازم و واجب است، اما این کار به خاطر اصالت بعد مادی نیست بلکه از این حیث است که بدن مرکب روح است. یعنی باید به نیازهای انسان و بدن رسیدگی کرد، زیرا اگر به آن نرسیم راز و نیاز با خدا دچار اختلال می شود. به تعبیر ملا صدرا: اگر به نیازهای بدن نرسیم نمی توانیم نماز شب بخوانیم و یک ساعت با معبود خود راز و نیاز بکنیم و گام های لازم را برای قرب الهی برداریم.از نظر بنده رابطه این دو مثل پرواز با باند پروازاست و پرواز صحیح و درست، باند پروازی مرتب و تمیز لازم دارد.
لکزایی ادامه داد: انسان هم تقریبا به این شکل است و برای پرواز آمده و باید اوج بگیرد. تعالوا الی کلمه سواء؛ همه بشریت دعوت می شوند به سمت توحید. اما گاهی غفلت می کند و دنیا را اصل قرار می دهد که به تعبیر امام(ره) این کار ناقص است. پرداختن به دنیا اشکالی ندارد اما ناقص است و کامل نیست و باید در کنار آن به عقبی هم پرداخت و بلکه عقبی اصل است و بقای ابدی. از این رو ما در تعریف امنیت تصرف کردیم و گفتیم: از تعریف ها و مکاتب امنیتی رایج که معمولا منظورشان از بقا؛ حذف تهدیدهاست؛ حالا به هر نحوی که تعریف می کنند و حدود۱۵۰ تعریفی که وجود دارد یا بیشتر، همگی در فضای بقای دنیوی است و ما می گوییم دنیا به اضافه عقبی. بنابراین در تعریف، تعالی را وارد کردیم. متعالیه که می گوییم یعنی توحیدی و از همان اول نگاه به عقبی هم است. به تعبیر دیگر ما نه دیدگاه مضیق را کامل می دانیم و نه موسع را؛ چرا که دیدگاه موسع را که کپنهاک مطرح می کند در فضای دنیوی است. یعنی می گوید که شما به امنیت نظامی که رئالیست ها و نو رئالیست ها می گویند، امنیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی را اضافه کنید بازهم نگاه دنیوی است. لذا در ابعاد، نظر ما بر این است که بعضی ها یعنی نظریات رایج تمام ابعاد امنیت را دنیایی می بینند که اصطلاح متدانی یعنی دنیایی را برای آن به کار برده ایم. فرهنگی که اینها مطرح می کنند و حتی جنگ نرم و قدرت نرم هوشمند، دنیایی و در خدمت اقتصاد است. یعنی آن پارادایمی که غالب است پارادایم صنعت و فرهنگ است و اساسا تمایز ما این است که در غرب مثلث فرهنگ، سیاست و اقتصاد، اقتصاد و سرمایه داری حرف اول را می زند و قرار است فرهنگ و سیاست به این خدمت کند. اما در نگاه متعالیه در مثلث فرهنگ، سیاست و اقتصاد، فرهنگ حاکم است وسیاست و اقتصاد قرار است به فرهنگ خدمت کنند؛
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اضافه کرد: لذا امامت اصل است و دلیل آن این است که امامت شیعی وابسته به حکومت نیست. حکومت یکی از شئون امامت است، اما اگر امام موفق به تشکیل حکومت نشد باز هم واجب الاطاعه است؛ برای مثال حضرت امام سال ۵۶ که حکومت تشکیل نداده بود، اما واجب الاطاعه بود و به عنوان فقیه جامع الشرایط در امور تصرف می کرد. از این رو کسانی که اشتباه کرده و نظریه های رهبری را مساوی با نظریه های دولت گرفتند بعدها در مشروعیت دچار مشکل شدند که آیا مشروعیت مردمی است؟ نه اصلا چنین نیست. مشروعیت فقط تولید شارع است و از سوی خدا و بسط ید است که مردمی می باشد. یعنی اگر مردم اطاعت کنند، امام (چه معصوم باشد، چه پیغمبر و چه فقیه جامع الشرایط) بسط ید پیدا کرد می تواند دستوراتش نافذ باشد. چنانچه اکنون اثبات شود مثلا امام صادق (ع) موضوعی را فرموده است، با این که ایشان حکومت نداشته، می گوییم امام بوده و اطاعت می کنیم. الحسن و الحسین(ع) امامان قاما او قعدا؛ تشکیل حکومت بدهند یا ندهند، امام هستند و دستوراتشان نافذ است؛ فقیه جامع الشرایط هم این گونه است. پس در ابعاد هم ۲ تا پارادایم شد: یکی نظریه های رایج مانند نظریه های امنیتی دکتر عبدالله خانی در همان کتاب. همه اینها متدانی است و دنیاگرا. به نظر ما باید ابعاد امنیت متعالی دیده شود؛ هم دنیا و هم عقبی که ذیل دنیا نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را شامل می شود و امنیت خانوادگی که در کپنهاک دیده نشده است برای ما خیلی مهم است و امنیت فرهنگی هم همین طور. ما می خواهیم تاکید بیشتری بکنیم یعنی در تفکر اسلامی سه نهاد خیلی مهم است که در امنیت نیز همین ها هم امنیت سازند و هم باید مراقب امنیت اینها باشیم: خانواده، مسجد و مدرسه.غربی ها در تحلیلی می گویند: مسئله ای که باعث پیروزی انقلاب اسلامی شد غفلت از مسجد و عدم تصرف و نفوذ ما در آن جا بود. آنان خانواده را تقریبا له کرده بودند و مدرسه و آموزش و پرورش و وزارت علوم و تحصیلات تکمیلی در اختیارشان بود.
لکزایی ادامه داد: در سطح، ما از انسان شروع می کنیم و تعمدا فرد نمی گوییم که با دیدگاه لیبرال ها اشتباه نشود؛ انسان به این معنا که اصل تهدید و امنیت در وجود ما شروع می شود: قَالَ النَّبِیُّ (ص) أَعْدَی عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْک؛ دشمن ترین دشمنانت، همان نفس تو است که با خود داری. از اینجا چیده می شود تا به سطح جهانی برسد. یک منطق دارد که با تعریف ما جور است و با ابعاد ما سازگار و این تا پایان می رود و تا خانواده همین است. در سطح مدرسه هم همین گونه است. دانشی که می خوانند باید همخوانی داشته باشد. علوم انسانی که می خوانند باید همخوانی داشته باشد.امام هیچ عملی را نفی نمی کند و می گوید باید برای جامعه اسلامی مفید باشد، لذا آن جا می گوید که الهیات می تواند مضر باشد و فیزیک مفید. این به چه دلیل دنبال علم است می خواهد خدمت کند یا قصد ضرر زدن دارد، این می شود برایش حجاب اکبر یا نه، نور می شود.
وی در خصوص مرجع امنیت گفت: در مرجع هم به همین دلیل ما روی اسلام می رویم اما چرا اسلام؟ چون قرار شد روح اصل باشد؛ آن چیزی که در انسان به عنوان سطح امنیت خیلی مهم است بحث بعد الهی، بعد رضایت الهی و قرب الهی، بعد معنویت است و اگر بخواهد تحقق یابد، این امر از طریق اسلام می تواند صورت گیرد؛ پس باید از اسلام همیشه حفاظت کنیم، چیزی که معصوم هم به دلیل آن از جانش می گذرد؛ ببینید چرا امام حسین (ع) از جان خود گذشت: وَ عَلَی الاِسْلامِ، السَّلامُ اِذْ قَدْ بُلِیَتِ الاُمَّهُ بِراع مِثْلَ یَزِیدَ.اگر امام می فرماید از جمهوری اسلامی باید حفاظت بکنیم از اوجب واجبات است؛ بعدا استدلال فرمودند و می فرماید: اگر جمهوری اسلامی آسیب ببیند تا صدها سال اسلام عزیز نمی تواند سر بلند کند؛ یعنی به بحث بر می گردد. اگر می گوییم از امام مسلمین باید حفاظت و حمایت کرد برای این است که او رهبری اسلام را بر عهده دارد و در جایی که ببیند تنها راه نجات اسلام از جان گذشتگی است، از جان خود می گذرد.مشکل ما با آمریکا و اسراییل خوی اشغالگری آنهاست و جنگ اینها با دین ما. به فرموده امام اگر شما در برابر دین ما بایستید ما در برابر تمام دنیای شما خواهیم ایستاد.در حوزه راهکارهای تحصیل امنیت از آیه ۸۲ سوره انعام استفاده کرده ایم. ایمان به اضافه پرهیز از ظلم.جهاد اکبر، افضل، کبیر و جهاد اصغر از سطح ملی تا جهانی. جهاد فرق دارد با جنگ. در جهاد قصد قربت شرط است.
لکزایی در پایان گفت: آخرین مولفه راهکارهای استراتژیکی امنیتی است و اینکه وضع دنیا را می پسندیم یا خیر. دیدگاه ما روشن است ما دنیا را به دلیل وضعیت حاکم ظالمانه و نظام سلطه پذیر قبول نداریم. با چه شیوه هایی می توان وضع دنیا را تغییر داد مسالمت آمیز یا غیر مسالمت آمیز؟
این جلسه با پرسش و پاسخ پایان یافت و به مواردی چون مولفه های این نظریه پاسخ داده شد که هم فقه، هم اخلاق و هم فلسفه وارد آن شده است.
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.