به گزارش ثریا - رستمی درخصوص رویه اصلی برای ورود به رشته‌های جدید گفت: وقتی ما بخواهیم وارد یک رشته جدید شویم، محیط کار باید مشخص شود، بعنوان مثال مذاکراتی با سازمان سمت انجام دادیم. یکی از موضوعاتی که اشاره کردند در حوزه کشاورزی، صنایع تبدیلی بود، لذا در برخی حوزه‌ها به صورت مشخص وارد نشدیم اما اگر به‌عنوان یک هدف برای استان مشخص شود حتما وارد می‌شویم، چراکه باید محیط کار فراهم شود و دانشجو وارد آن محیط شود. برای مثال اکنون در حوزه تجهیزات پزشکی، محیط کار ما مرکز درمان ناباروری جهاد است که اتاق عمل و تشخیص طبی دارد. باید دانشجو وارد این محیط شود و حتی برخی واحدهای خود و دوره‌های عملی را در آن جا سپری کند.

وی افزود: توقع اینکه یک نفر در فضای دانشگاه خود در هر درجه‌ای از هر لحاظ آماده و بهترین باشد اصلا اتفاق نمی‌افتد، برای ساختار دانشگاه و ضوابط و دروسش این هدف تعریف نشده و نگرش را تغییر و آن بستر را ایجاد می‌کند و البته با اضافه کردن دوره‌ها، مشاوره‌ها و کلاس‌های جانبی کمک می‌کند به دانشجو که بتواند این مسیر را زودتر طی کند و به فضای اشتغال برسد. لذا این ایراد وجود دارد، با اینکه اکنون سرفصل‌های دروس مرکز علمی کاربردی از نظر بروز بودن عقب است در مقابل نسبت به بسیاری از دانشگاه‌های دیگر جلو نیز هست. ما دروسی داریم که هنوز مشابه آن در دانشگاه‌های دیگر نیست اما اگر با علم روز و شرایط بازار مقایسه شود عقب است و دلیل آن نیز زمان بر بودن فرآیند تغییر سرفصل در نظام آموزشی کشور است.

وی تصریح کرد: برای مثال هم اکنون شما شناسایی می‌کنید که در حوزه IT (رشته برنامه نویسی) این سرفصل تغییر کند، مایل به تغییر آن باشید دو سال دیگر اتفاق می‌افتد.

رستمی ادامه داد: دو سال دیگر شرایط کنونی تغییر کرده و زمان زیادی است، همانند یک تردمیل که هرچقدر بدوی هیچوقت به جایی نمیرسی و فاصله دروس امروزه با علم در دنیای واقعی به همین میزان است.

مدیر مرکز علمی کاربردی جهاددانشگاهی قم یادآورشد: در نظام آموزشی و فرآیندهای کاری سلایقی وجود دارد، بنده خودم همیشه انتقادی به سیستم آموزشی علمی کاربردی داشتم این که ما از شعار مهارت محور به شدت عقب هستیم که یکی از دلایل آن فرآیندها است، ما همچنان درگیر مباحث شکلی هستیم. یکی از اتفاقاتی که در حوزه هنر انجام دادیم، برگزاری اردوی آموزشی بود، لذا بنده بعنوان مدیر این مجموعه معتقدم یک جلسه آموزشی در محیط بیرون از دانشگاه برابر با سه جلسه تئوری در دانشگاه است و یادگیری که اتفاق می‌افتد زیاد است که دانشجویان نیز استقبال بی نظیری داشتند. این اردوها در علمی کاربردی اجباری نیست و حتی ریسک بالایی دارد و توصیه می‌شود که این کار انجام نشود تا مشکلاتی را به دنبال نداشته باشد، اما ما این ریسک را قبول کردیم و گفتیم اگر ما ادعای مهارتی داریم باید شرایطی را فراهم کنیم.

رستمی اظهار کرد: دانشجویان هنر ما در حوزه عکاسی و گرافیک پاییز به کاخ سعدآباد و میدان آزادی رفتند و عکاسی کردند، حتی قرار بر این شد نمایشگاهی از کارهای این دانشجویان در آن محیط‌ها برگزار شود و این کار به شدت به اعتماد به نفس آن‌ها کمک می‌کند و به رزومه کاری آن‌ها اضافه می‌شود. دانشجویی که بتواند این کار را انجام دهد چندین پله به جلو حرکت کرده است، اما ضوابط موجود در حوزه آموزش به سمتی می‌رود که جلوی این حرکت گرفته شود و به جای تشویق همیشه توصیه به انجام ندادن بوده است.

وی با ذکر این مطلب که اگر این نوع ریسک‌ها انجام نشود، علمی کاربردی هم می‌شود همانند دیگر دانشگاه‌ها و در شعار خلاصه می‌شود، گفت: دو دانشگاه مهارتی در سطح کشور وجود دارد. اساسنامه این دو دانشگاه مهارت محور است، یکی علمی کاربردی است که یک دانشگاه غیردولتی است و دیگری دانشگاه‌های فنی است که دولتی هستند. اما وقتی شما وارد فضای آن‌ها می‌شوید متوجه خواهید شد که همین آموزش در دیگر دانشگاه‌ها نیز هست و دلیل آن ضوابط و مقررات بازدانده ای است که در این زمینه وجود دارد و دست مراکز را می‌بندد، البته در این بین ممکن است تخلفاتی به معنای کوتاهی در روند آموزش هم انجام شود که افرادی فقط در پی گرفتن مدرک باشند البته که این مسئله وجود دارد، اما این مورد نسبت به سال‌های قبل فرق کرده است. ما اکنون نزدیک به ۷٠ درصد دانشجوی بین ۲٠ تا ۳٠ سال داریم و ۳٠ درصد دانشجویان بین ۱۸ تا ۲۵ سال هستند و این آمار نسبت به قبل خیلی بیشتر شده و وقتی وارد علمی کاربردی می‌شوید اکثرا دانشجویانی را می‌بینید که سال قبل دیپلم گرفتند و اکنون برای ادامه تحصیل مجدد مراجعه کردند، لذا رویکرد خانواده‌ها نیز تغییر کرده است.

وی افزود: تسهیلاتی هم برای این موضوع گذاشته شده، لذا اکثر کلاس‌های ما بعدازظهر است و یکی از دلایلی که افرادی که شاغل هستند به این مرکز برای تحصیل می‌آیند، شرایط برگزاری کلاس‌ها است که به شرایط زندگی آن‌ها نزدیک تر است. لذا افراد سرشناس و خبره ای نیز در این کلاس‌ها ثبت نام می‌کنند و غالب درخواست ما از این بزرگواران کمک کردن در امر ارائه محتوا به دانشجویان و استفاده از علم و تجربه بیشمار آن‌ها است. ضمن اینکه حضور این دوستان به عنوان دانشجو مزیت علمی کاربردی است و به دیگر دانشجویان انگیزه می‌دهند و می‌توان بعنوان استادیار از آن‌ها استفاده کرد.

رستمی افزود: همنشینی دانشجویانی که اول راه هستند با افراد با تجربه و دارای جایگاه، بسیار کمک دهنده است و این مورد اکثر اوقات در مراکز علمی کاربردی محقق می‌شود تا دانشگاه‌های دیگر، لذا این مزیت مراکز علمی کاربردی است. افراد علاقمند که وارد محیط می‌شوند و بعد از اتمام تحصیل بعنوان مدرس مشغول می‌شوند، اکنون ما نیز اساتید آموزشی و خبره داریم که شاید مدرک بالایی نداشته باشند اما تجارب بسیار ارزنده و ارزشمندی دارند.

وی درخصوص اشکالاتی که اکثر مراکز آموزشی در سطح کشور به آن دچار هستند اظهار کرد: باید اذعان کنم که بله اشکالاتی نیز در این مسیر هست و ادعایی برای ایده آل بودن نداریم، اما اقداماتی موثر در این مسیر بکار گرفتیم که همچنان اول راه هستیم و نیاز به پیشرفت دارد تا به آن دانشگاه نسل سومی که همیشه صحبت از آن هست برسیم، چراکه بیشتر انتقاد از ما این است که چرا ارشد نمی‌آوردید درحالی که سیستم علمی کاربردی با ارشد مخالف است و ما قرار نیست ارشد پی ریزی کنیم، لذا از همان بدو تولد این مراکز هدف تربیت نیروی کار ماهر بوده‌است.

وی درخصوص ظرفیت شناسی رشته‌های اشتغال زا تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که از مهر ماه به آن وارد شدیم ایجاد رشته‌های جدید در فضای مجازی بود، همچون مدیریت محتوا که در مقطع کاردانی و کارشناسی بود و همچنین پشتیبانی وب و شبکه‌های اجتماعی، لذا چون این رشته‌ها جدید بودند با استقبال چندانی مواجه نشد، چراکه در حال حاضر اکثر افراد به گوشی موبایل و فضای مجازی دسترسی دارند و سواد نسبی هم نسبت به آن پیدا کرده اند به همین خاطر احساس نیازی به این رشته‌ها پیدا نکردند.

وی گفت: ما در مهر ماه سال آینده مجدد بر این رشته‌ها سرمایه گذاری خواهیم کرد که امیدواریم این اتفاق خوب بیفتد و با استقبال مواجه شوند. وی افزود: در حوزه صنعت کفش نیز ما یک رویدادی در سال 1399 برگزار کردیم به نام طراحی کفش و صندل و با یکی از شرکت‌های تولید کفش همکاری کردیم، لذا انتقادهایی نیز صورت گرفت که چرا صنعت درخواست دانشجویان برای ورود به بازار را قبول نمی‌کنند. با این وجود اعتماد صنعت و دانشگاه دو طرفه است اما فقط به اسم است و به طور کلی فضای خوبی نیست و همه دانشگاه‌ها دفتری به نام دفتر ارتباط با صنعت ایجاد کردند اما هیچ ارتباط سودمندی تا به حال نداشتند و بار این قصور بر گردن هر دو طرف است.

وی با اشاره به مراوداتی که با صنایع مختلف داشت افزود: ما شرکت تبلیغاتی نیستیم و این موضوع را صنعت باید بپذیرد. هدف ما ایجاد بستر مناسب برای اشتغال زایی دانشجویان محصل و یا دانشجویان نخبه است، لذا کار اصلی ما گرفتن ایده‌های جدید و سرمایه گذاری بر روی آن‌ها است تا رشد کنند و تبدیل به کسب و کار شوند، اما صنعت صبر ندارد و با مقوله زمان کنار نمی‌آید، حال اگر در این بین ما نقش تبلیغات را برعهده بگیریم می‌توانیم کار را از صنعت بگیریم و انجام دهیم اما هیچ اتفاق مثبتی نمی‌افتد و اصل موضوع که ارتقاء، رشد و مهارت ورزی است رخ نمی‌دهد.

رستمی یادآورشد: صنعت باید صبور باشد چرا که با یک کانون تبلیغاتی طرف نیست و دانشگاه نیز بایستی متعهد باشد، از طرفی مطمئنا در مواقعی صنعت ضرر دیده و اعتماد کرده و نتوانسته جواب مناسب بگیرد، لذا صنعت هم حقوقی دارد. درهرحال این اتفاق خوب می‌تواند بیفتد اگر هر دو طرف به تعهدات خود عمل کنند. چرا که کار دانشجویان هم کار ضعیفی نیست و دانشگاه نیز موظف است به کیفیت و به مفاد قرارداد تعهد داشته باشد و صنعت با یک واحد حقوقی طرف است، از طرفی دانشگاه هم بایستی از همه ظرفیت‌های خود و دانشجویان استفاده نماید. اگر ما نتوانیم از ظرفیت‌های دانشگاه استفاده کنیم مشکل از ضعف ما خواهد بود. 

منبع : مرکز علمی کاربردی جهاد دانشگاهی