به گزارش ثریا به استناد رای صادره در دویست و نود و سومین جلسه شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی (۱۴۰۳/۴/۱۳) آیین نامه اعتباربخشی دوره پزشکی عمومی مورد تصویب قرار گرفت.

به منظور نقش و اهمیت اعتبار بخشی برنامه در تضمین و ارتقاء کیفیت دوره پزشکی، این آیین نامه جهت تبیین ساختار وظایف و فرآیند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی که در ساختار دولتی و غیر دولتی به تربیت پزشک عمومی می‌پردازند، تدوین شده است.

علاوه بر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی، شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی، شورای آموزش پزشکی عمومی و دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی، کمیته اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی در دبیرخانه شورای پزشکی عمومی تشکیل شده و وظیفه برنامه‌ریزی و تدوین سیاست‌ها مقررات و ضوابط مورد نیاز و نظارت بر اجرای بهینه آنها را در راستای اجرای فرایند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی به عهده دارد.

در هر دانشکده پزشکی یک کمیته ارزیابی درونی اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی به منظور ساماندهی فرآیند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی تشکیل می‌شود. این کمیته با استفاده از ظرفیت کارشناسی و اجرایی دانشکده پزشکی و به منظور هدایت کلیه فعالیت‌های مرتبط با ارزیابی درونی در دانشکده پزشکی تشکیل می‌شود.

اعتبار بخشی دوره نیز به فرآیندی گفته می‌شود که طی یک بیانیه رسمی در خصوص کیفیت دوره آموزشی به دنبال اطلاع رسانی و آموزش ارزیابی درونی و بیرونی مبتنی بر آخرین استانداردهای ملی دوره پزشکی عمومی توسط مراجع ذیصلاح صادر و نتایج آن از طریق پایش مداوم پیگیری می‌شود.

یکی از نکات مهم اعتباربخشی استانداردها هستند که در این آیین نامه استانداردها به معیارهایی گفته می‌شود که نشان دهنده سطح مطلوب عملکرد بوده و اعتبار دوره توسط آنها مورد قضاوت قرار می‌گیرد. این استانداردها با در نظر گرفتن معیارهای علمی، اسناد بالادستی و شرایط قابل حصول در کشور تدوین و به‌روزرسانی شده و از طریق نظرخواهی و اجماع صاحب نظران تکمیل شده و به تصویب مراجع ذی‌صلاح رسیده و ابلاغ شده است.

دو مدل ارزیابی برای اعتباربخشی دانشکده‌های پزشکی صورت می‌گیرد که شامل ارزیابی درونی و ارزیابی بیرونی است.

ارزیابی درونی بر اساس آخرین استانداردهای ملی دوره پزشکی عمومی و طبق راهنمای مربوط توسط دست‌اندرکاران دوره در دانشکده‌های پزشکی با هدف شناسایی نقاط قوت و محدودیت‌های برنامه در راستای اصلاح و بهبود مستمر انجام شده و گزارش آن به دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی ارسال می‌شود.

ارزیابی بیرونی بر اساس آخرین استانداردهای ملی دوره پزشکی عمومی و طبق راهنما توسط تیم ارزیابی بیرونی دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی با هدف ارزشیابی کیفیت برنامه در راستای حرکت به سوی بهبود کیفیت در آموزش و دستیابی بهتر به اهداف دوره انجام شده و گزارش آن به دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی ارائه می‌شود.

تجدید نظر خواهی نیز به درخواست تجدید نظر در خصوص نتیجه اعتباربخشی که توسط دانشکده مورد اعتبار بخشی و بر اساس شرایط پیش بینی شده در این آیین نامه صورت می‌گیرد، گفته می‌شود.

فرآیند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی، فعالیت‌ها و اقدامات در سه سطح دانشکده پزشکی، دبیرخانه پزشکی عمومی و شورای گسترش انجام می‌شود.

کمیته اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی به منظور برنامه‌ریزی سیاستگذاری نظارت بر انجام اعتبار بخشی تصویب شیوه نامه‌های مربوط به اجرای فرایند اعتبار بخشی، بررسی گزارش‌ها و صدور پیش رأی اعتبار بخشی تشکیل می‌شود. تعداد اعضای این کمیته ۱۷ نفر است که همگی به طور مساوی دارای حق رای هستند.

اعضاء کمیته اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی شامل: رئیس کمیته (دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی)، دبیر کمیته (مسئول واحد اعتبار بخشی دبیرخانه پزشکی عمومی)، ۲ نفر از اعضاء هیأت ممتحنه و ارزشیابی پزشکی عمومی، یک نفر نماینده دبیرخانه شورای گسترش به انتخاب دبیر شورای گسترش، ۹ نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده‌های پزشکی با سابقه فعالیت در زمینه اعتبار بخشی، ۲ نفر متخصص آموزش پزشکی با تجربه در زمینه ارزشیابی برنامه (ترجیحاً عضو هیات علمی دانشگاه)، یک نفر دانشجوی پزشکی عمومی دارای سوابق تحصیلی و اخلاقی برجسته.

فرآیند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی شامل مراحل زیر است:

۱- مرحله مقدماتی: شامل طراحی تدوین و با بازنگری استانداردها آیین نامه‌ها شیوه نامه‌ها و تصویب و ابلاغ آنها به دانشگاه / دانشکده‌های علوم پزشکی، اطلاع رسانی، جدول زمانبندی اجرای فرایند اعتبار بخشی، برگزاری جلسات توجیهی، کارگاه‌های آموزشی به صورت حضوری یا مجازی

۲- مرحله ارزیابی درونی: ارزیابی درونی توسط کمیته ارزیابی درونی در سطح دانشکده پزشکی و بر اساس استانداردهای منصوب و طبق راهنمای ارزیابی درونی انجام می‌شود. گزارش ارزیابی درونی به همراه مستندات مورد نیاز پس از تایید توسط رئیس دانشکده پزشکی و معاون آموزشی دانشگاه به دبیرخانه ارسال می‌شود.

۳- مرحله ارزیابی بیرونی: توسط تیم ارزیابی بیرونی دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی و بر اساس استانداردهای مصوب و طبق راهنمای ارزیابی بیرونی انجام می‌شود.

مرحله صدور رای اعتبار بخشی؛

رای اعتبار بخشی در دو مرحله صادر می‌شود. ابتدا در کمیته اعتبار بخشی پس از بررسی گزارش سرپرست تیم ارزیابان بیرونی و بررسی گزارش‌ها و مستندات ارزیابی بیرونی و ارزیابی درونی توسط اعضای کمیته پیش رای اولیه اعتبار بخشی صادر و به دانشگاه‌ها ارسال می‌شود و در صورت نداشتن اعتراض به پیش رای در مدت اعلام شده تبدیل به پیش رای نهایی می‌شود. در مرحله بعد در شورای گسترش پیش رای نهایی بررسی و در صورت تایید رای نهایی صادر و به دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود.

انواع رای اعتبار بخشی:

تایید کامل صلاحیت: طول مدت اعتبار این رای ۷ سال است و لازم است تمام استانداردها به صورت کامل توسط دانشکده پزشکی رعایت شده باشد.

تایید صلاحیت: طول مدت اعتبار این رای از ۱ تا ۶ سال و بسته به میزان رعایت استانداردها متغیر است. لازم است اکثر استانداردها توسط دانشکده پزشکی رعایت شده و کیفیت کلی دوره مورد سوال نباشد.

تبصره ۱: برای مدت اعتبار یک سال چنانچه در اعتبار بخشی مجدد، بهبود قابل توجهی در رعایت استانداردها رخ نداده باشد و در همان سطح قبلی مانده باشد، نوع اعتبار به مرحله پایین‌تر (اعتبار مشروط با اخطار) کاهش خواهد یافت.

تبصره ۲: برای مدت اعتبار بخشی دو تا شش سال، چنانچه در اعتبار بخشی مجدد، بهبود قابل توجهی در رعایت استانداردها رخ نداده باشد، نوع اعتبار حداکثر تا یک دوره دیگر بدون کاهش مرحله، قابل تمدید است.

تایید مشروط با اخطار: تعدادی از استانداردها توسط دانشکده پزشکی رعایت شده ولی کیفیت کلی دوره مورد سوال باشد. زمان بازدید مجدد دوره توسط کمیته اعتبار بخشی تعیین خواهد شد.

عدم تایید صلاحیت پذیرش دانشجو: چنانچه در اعتبار بخشی مجدد دانشکده‌هایی که قبلاً رای تایید مشروط با اخطار دریافت کرده‌اند، بهبود قابل توجهی در رعایت استانداردهای دوره نداشته و کیفیت کلی دوره مورد تایید نبوده و در همان سطح قبلی مانده باشد، عدم تایید صلاحیت پذیرش دانشجو صادر خواهد شد.

تایید پذیرش دانشجوی پزشکی: جهت راه اندازی اولین دوره پزشکی عمومی برای دانشکده‌هایی که مجوز موافقت اصولی راه اندازی دوره را دریافت کرده‌اند، دانشکده‌های متقاضی باید اکثر استانداردهای کالبدی را رعایت کرده باشند.

تبصره ۱: تا پایان اولین دوره آموزشی، طول مدت رای صادره متناسب با طول مدت مرحله آموزشی بوده و اعتبار بخشی مجدد مشروط به دریافت گزارش اجرای مرحله و بنا به رای کمیته اعتبار بخشی خواهد بود.

تبصره ۲: دانشکده‌هایی که قبلاً رای عدم تایید پذیرش دانشجو دریافت کرده‌اند، لازم است اکثر استانداردها رعایت کرده و آمادگی خود را برای پذیرش مجدد دانشجو به دبیرخانه پزشکی عمومی اعلام کنند.

پایش مداوم نتایج اعتبار بخشی با هدف بررسی و نظارت بر عملکرد و اقدامات دانشکده‌های پزشکی در بین دوره‌های اعتبار بخشی ترجیحاً به صورت مجازی توسط ناظرین کار گروه پایش مداوم انجام و گزارش آن به کمیته اعتبار بخشی ارائه خواهد شد.

اعتبار بخشی بین المللی: اعتبار بخشی برنامه آموزشی دوره‌های MD٫MBBS دانشجویان غیر ایرانی (بین‌الملل) بر اساس استانداردهای مربوطه و در قالب فرایند اعتبار بخشی دوره پزشکی عمومی دانشگاه مربوطه صورت می‌گیرد.

فرآیند اعتبار بخشی ارزشیابی می‌شود. بر همین اساس کمیته اعتبار بخشی مکلف است پس از هر دوره اعتبار بخشی، به منظور اطمینان از کیفیت اجرای فرایند و تاثیر نتایج اعتبار بخشی، کارگروه ارزشیابی اعتباربخشی را تشکیل و نسبت به ارزیابی دوره اعتبار بخشی اقدام و از نتایج آن در راستای تقویت نقاط قوت و اصلاح نقاط ضعف استفاده و به مراجع ذیربط اطلاع رسانی کند.

منبع: وبدا