کد خبر: 155813
ف
حادثه‌جو؛ وقتی پژوهشگر رُخ‌به‌رُخِ لات‌ می‌نشیند
تهران- ایرنا-کتاب «حادثه‌جو، رُخ‌به‌رُخ با امین‌آقا فرزانه» مجموعه مصاحبه‌هایی با این لات است تا نوری به این خرده فرهنگ بتاباند و ریشه‌های آن را برای جوانان توضیح دهد.

به گزارش ثریا -  کتاب «حادثه‌جو، رُخ‌به‌رُخ با امین‌آقا فرزانه» مجموعه مصاحبه‌هایی با امین فرزانه و چند لات دیگر است که از سال ۱۳۹۴ شروع شد. نویسنده کتاب ابتدا می‌خواست از مجموعه اطلاعاتی گه جمع‌آوری کرده بود، فیلم مستندی بسازد، به هر دلیل این فیلم ساخته نشد؛ اما پژوهشگر محتوا را از تصویر به کلمه تغییر داد و این کتاب منتشر شد.

در این کتاب مرزها و ویژگی‌های خرده فرهنگ‌های پایین شهری مشخص می‌شود. شاید بتوان این اقدام را یکی از نخستین پژوهش‌های مردم‌نگارانه در ایران نامید. هدف نویسنده از تالیف این کتاب مهیا کردن امکان شناسایی ریشه‌های فرهنگ لاتی برای جوانان بوده است تا از این افراد افسانه‌زدایی شود.

در بخشی از مقدمه‌ای که اصغر ایزدی‌جیران نوشته است، می‌خوانیم: «کتاب حادثه‌جو، به لحاظ روش‌شناسی، اثری است در سبک «ژورنالیسم مردم‌نگارانه»، با این تفاوت که نویسنده به‌جای غرق‌شدن در یک جامعه و فرهنگ معین، بیش‌تر در زنگی یک شخص غرق شده است. با این حال، کوشیده تا همین یک شخص را به‌طور مداوم در بافت‌ها و زمینه‌های گسترده‌تر فرهنگی و اجتماعی و نیز تاریخی قرار دهد؛ و همین تلاش، این اثر را بسی ارزشمند ساخته است.

می‌توانم بگویم حادثه‌جو بسیار نزدیک است به هدفی که در مردم‌نگاری‌های شخص‌محور دنبال می‌شود. نمونه کلاسیک این نوع مردم‌نگاری کتاب توهامی: پرتره یک مراکشی است، اثر وینسنت کراپانزانو، و نمونه معاصرش کتاب ویتا: زندگی در منطقه وانهادگی اجتماعی اثر ژائو بیل. در این کتاب هم مزدک علی‌نظری با محور قرار دادن یک شخص، و به طور خاص فرهنگ لوطی‌گری مردها و نیز دگرگونی‌های شخصیتی، جهان‌های وسیع‌تر فرهنگی و اجتماعی و گاه سیاسی را برای خواننده یک به یک باز می‌کند. زندگی و تن امین‌آقا نشانه‌هایی از جاهایی از ایران را در خود حمل می‌کند؛ زندان‌ها، معرکه‌ها، مرام‌ها، آدم‌ها، اشیا. ارزش روایت‌های امین آقا درگشودن بخش مهمی از «تاریخ از پایین» است. اثری که با آن مواجهیم، می‌تواند گام مهمی باید در «مطالعت مردان» در ایران.»

قسمتی ازمتن کتاب

دایی خودی، این لوتی‌های قدیم کجا هستند؟ قایم شدند؟ رفتند خارج؟ به من بگو!

نه، لوتی عمراً کار بدی نمی‌کند که دربرود.

خب، پس کجا هستند؟

یک عده‌شان فوت کردند، یک عده رفتند.

کجا رفتند؟ من می‌گویم بریم پیدایشان کنیم.

کجا رفتنشان را که ما نمی‌دانیم. اما آن لوتی‌ها واقعاً لوتی بودند. (داستان «لات یعقوب» را تعریف می‌کند. به قول خودش: قدیمِ قدیم خیلی قدیم!)

آن‌ها فوت کردند، بعدش چه شد؟ چرا لوتی دیگری به وجود نیامد؟

لوتی‌ها از جایی دو تومان پیدا می‌کدرند، به چهارتا لخت و بی‌لباس و زن و بچه‌اش می‌رسیدند. الآن دیگر آن‌طور نیست. ما آن موقع داشتیم و به مردم می‌دادیم. الآن آن‌هایی که دارند از ما رو برمی‌گردانند و ما هم که از قدرتمان بر نمی‌آید. مانده‌ایم دیگر...

امین فرزانه: غذاب می‌کشد از این وضع. می‌دانی چرا دایی خودی را دوست دارم؟ یک روز گفتم آخر این دایی خودی راه‌آهنی که گردن کلفت است؟ (عذرخواهی می‌کند و سر پیرمرد را می‌بوسد) و هر جا می‌رویم اسمش هست، چه کار می‌کند؟ ما بخواهیم رهروش باشیم باید چه کارهایی بکنیم؟ گفتند مثلاً قاسم کوری اینجا قمارخانه داشته، بیرونش هم مردم کپه‌کپه می‌نشستند و قمار می‌کردند قاسم‌کوری به دایی‌خودی که سرشناس و گردن کلفت بوده، می‌گفت: «برو اینها رو بزن داغونشان کن، ردشان کن بروند.» دایی خودی می‌رود به آن‌ها می‌گوید: «بچه‌ها، جان مولا! به احترام روی سفید من، موی سفید من، بلند شوید فعلاً بروید، یک ساعت دیگر بیایید.» برعکسش کسی بود که الآن مرده -اسم نبرم- او هم گردن کلفت و اسمی بود؛ بیوک آقا، بیوک ترکه.(اِ، گفتی که!) ولی وقتی قاسم کوری به او می‌گفت، می‌رفته می‌زده داغون می‌کرده. ببین، فرق معامله؛ او الآن اسیر خاک است و این هنوز هست. الآن می‌لیسندش. من خودم پایش را می‌بوسم. توی اوج قدرت، انسان بوده. (دایی خودی سر امین فرزانه را ماچ می‌کند.) گردن کلفت‌هایی که از سی‌متری می‌آمدند – مثل آقا یحیی اقبالی(خدا بیامرز) بهرام کچل، یا دیگران – وقتی فراری می‌شدند، می‌آمدند این جا و دایی خودی بهشان جا و پناهگاه می‌داد. (صفحه ۶۶ و ۶۷)

کتاب «حادثه‌جو، رُخ‌به‌رُخ با امین‌آقا فرزانه» نوشته مزدک علی‌نظری در قطع رقعی، در ۱۴۴ صفحه، با جلد شومیز، کاغذ بالکی، با شمارگان ۵۰۰ نسخه در سال ۱۴۰۳ منتشر شد.

منبع : کتابخانه ایرنا


مرتبط ها
ارسال نظر
chapta
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

مصاحبه‌های دکتری دانشگاه آزاد از فردا شروع می‌شود

زمان بندی جدید اعتبارسنجی دانشگاه‌های خارج از کشور اعلام شد

آغاز ثبت درخواست مهمانی دانشجویان علمی کاربردی برای تابستان از ۲۱ تیر

انتشار تقویم آموزشی نیم‌سال اول و دومسال تحصیلی جدید دانشگاه شریف

جزئیات تازه درباره دریافت نحوه دریافت کارت نوبت دوم آزمون سراسری ۱۴۰۴

تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)

استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»

خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد می‌کند؛ گناهانی که حسنه می شوند

جزئیات پذیرش کاردانی فنی‌حرفه‌ای اعلام شد

ردیف استخدامی ۳۳۹ نفر از متقاضیان جذب تعیین تکلیف شد

فراخوان جذب هیئت علمی دانشگاه آزاد درحال نهایی شدن

حباب‌های یخ به پیام‌رسان‌های جدید بدل شدند!

تاثیر جالب توجه ممنوعیت گردش به چپ بر حجم ترافیک

تهیه نقشه راه ملی فناوری کوانتومی با همکاری دستگاه‌ها

جکوزی یا سونا، کدام یک مزایای سلامتی بیشتری دارد؟

ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد می‌کند

بهترین نقطه برای زندگی انسان‌ها روی مریخ کجاست؟

جلوه ترسناک صاعقه‌ از نگاه فضانورد ناسا

کشف نشانه‌ای جدید از وجود حیات در مریخ

زیاد خوردن لبنیات، کابوس شبانه می‌آورد

مغز انسان در پیری هم عصب می‌سازد

ترامپ اعلام کرد: مذاکرات برای فروش تیک تاک آغاز می شود

ضعف و قوت شبکه ملی اطلاعات در جنگ اخیر؛ فرماندهی سایبری باید تقویت شود

جزئیات ترم تابستانی دانشگاه فرهنگیان اعلام شد

موافقت با استخدام ۲۰۰ عضو هیأت علمی قراردادی دانشگاه فرهنگیان

فرصت مجدد برای ثبت‌نام جذب دانشجو معلم

آیا می‌توان خاطرات را پس از مرگ نگهداری کرد؟

ربات انسان‌نمای چینی از فاصله دور قابل کنترل است

بودجه ۷۵ میلیون دلاری برای ساخت سیستم عصبی هوشمند ربات‌ها

تشخیص اسکیزوفرنی توسط هوش مصنوعی با دقت ۹۱ درصدی

هوش مصنوعی قربانی کردن یک انسان را به خاموش شدن ترجیح داد

کشف تغییرات سلولی که اختلال استرس پس از سانحه در مغز ایجاد می‌کنند

اسکن مغز، سرعت واقعی پیر شدن شما را فاش می‌کند

بارداری پس از ۱۸ سال به کمک هوش مصنوعی

قرص ورزش ساخته می‌شود!

با این عینک دیگر تبلیغات را نمی‌بینید!

وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتل‌های معتبر

پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟

تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان

مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است

فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سخت‌تر می‌کند

منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بی‌نظیر برای نوجوانان

نگاهی به زندگی عباس (ع)‌علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام

واقعه عاشورا حماسه‌ای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است

حق‌الزحمه معلمان سوادآموزی بر چه اساسی پرداخت می‌شود؟

هر مدرسه یک پایگاه سلامت روان برای دانش آموزان

اطلاعیه دانشگاه علوم توانبخشی درباره امتحانات پایان‌ترم و خوابگاه تابستانی

حضور مقتدرانه رهبر انقلاب در حسینیه امام خمینی (ره)

ما مطالبه‌گر حقوق از دست‌رفته مردم بی‌گناه ایران از مجامع بین‌المللی هستیم

فراخوان دریافت یادداشت‌های تخصصی-علمی با موضوع تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران

فرصت مجدد برای جذب دانشجو معلم فراهم شد

با استخدام ۲۰۰ عضو هیأت علمی قراردادی دانشگاه فرهنگیان موافقت شد

اعلام جزئیات ترم تابستانی دانشگاه فرهنگیان

اعلام برنامه‌های آموزش و پرورش برای دانش‌آموزان در ایام اربعین

امشب آخرین فرصت انتخاب رشته آزمون دستیاری

تصویب استفاده از ظرفیت اساتید بازنشسته در دانشگاه‌های غیر انتفاعی

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

الزام دانشگاه‌ها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است

اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران

پیگیری استفاده از ظرفیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

ریشه جنایات صهیونیست‌ها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است

ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی هم‌زمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ

در دانشگاه صنعتی شریف مصمم‌تر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد

اطلاعیه شماره 4 بانک سپه

دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد

تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟

پاکسازی سینوس‌های عفونی با ربات‌های فوق کوچک

ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیب‌تر از همیشه معرفی شد

رونمایی از پنل‌های خورشیدی نانویی خودتمیزشونده

راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری

برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی

آخرین وضعیت زمان‌بندی ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمون‌های سمپاد و نمونه از امروز

کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد

تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان

تصویر/ شمر امروز را بشناس

پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتل‌های معتبر

نگاهی به زندگی عباس (ع)‌علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام

خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد می‌کند؛ گناهانی که حسنه می شوند

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بی‌نظیر برای نوجوانان

تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)

مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است

فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سخت‌تر می‌کند

واقعه عاشورا حماسه‌ای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است

استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»

فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاه‌های تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵

ریشه جنایات صهیونیست‌ها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است