به گزارش ثریا برخی از مخالفان فلسفه برای رد فلسفه گفته اند که عقاید فیلسوفان با عقاید اسلامی سازگار نیست. پس فلسفه باطل و کفر است و خواندنش نیز حرام می باشد. یکی از مسائلی که عقیدۀ فلاسفه با عقیده اسلامی سازگار نیست این است که فلاسفه به قدیم بودن عالم معتقد هستند. عالم اگر قدیم باشد به خالق احتیاج ندارد. این عقیده هم مستلزم شرک است، چون در واقع عالم را نیز مانند خدا بینیاز از خالق می داند و در واقع شریک خدا؛ هم مستلزم انکار خلقت است که از ضروریات دینی است. محمد فنایی اشکوری استاد فلسفه و عرفان تطبیقی در پاسخ به این سؤال گفت: مستحضر هستید که این اشکال از ابوحامد غزالی است که در کتاب تهافت الفلاسفه قول به قدم عالم را به فلاسفه نسبت داده و برآن اساس آنها را تکفیر کرده است.
وی افزود: این مسئله همواره در آثار مخالفان فلسفه به عنوان اشکال قاطعی بر فلسفه و تعارض آن با دین تکرار می شود. آنها می گویند فلاسفه قائل به قدم عالم هستند و قول به قدم عالم به معنای بی نیازی عالم از خالق است. در نتیجه فلاسفه به خلقت عالم معتقد نیستند و با قول به قدیم بودن موجوداتی غیر از خدا مشرک و کافر هستند. پاسخ این اشکال غزالی در همان زمان غزالی و پس از او داده شده و فلاسفه مختلف آن را تکرار کرده اند، اما ظاهرا چون مخالفان فلسفه کتب فلسفه را از کتب ضاله می دانند و خرید و فروش و نگهداری و خواندن آنها را معصیت و گناه می شمارند این پاسخ ها را نمیخوانند و مرتب همان اشکال قدیمی را تکرار می کنند، البته پاسخی را که ما در اینجا می دهیم نیز محکوم به همان است، یعنی چون از نظر آنان از مصادیق نوشته های ضاله و خواندنش حرام است برای اینکه مرتکب چنین فعل حرامی نشوند آن را نخواهند خواند و پس از این نیز همان اشکالات را تکرار خواهند کرد، البته فرموده اند کسی که شبهه انحراف در خود نمی دهد و به قصد رد کردن مباحث فلسفی آنها را مطالعه می کند خواندن این مطالب بر او حرام نیست، مانند بحثی که در باب سحر و جادو مطرح است، اما با این حال برخی من باب الإحتیاط وارد این مباحث نمی شوند. اما از آنجا که ممکن است کسان دیگری که این شبهه برای آنها مطرح شده این مطالب را بخوانند طرح آن بی وجه نیست.
فنایی اشکوری در ادامه سخنانش اظهارداشت: اولا در اینجا می پرسیم اگر فلاسفه الهی به خلقت معتقد نیستند و عالم را مخلوق خدا نمیدانند برای چه بحث دراز دامن علیت را مطرح کرده اند؟ آیا فلاسفه هستی را به علت و معلول تقسیم نمی کنند؟ آیا آنها عالم را معلول خدا نمی دانند؟ آیا معلول به معنای موجودی نیست که علت موجده دارد؟ آیا فلاسفه خدا را علت ایجادی عالم نمی دانند؟ با نگاهی به کتب فلاسفه پاسخ این پرسشها به آسانی روشن می شود، اگر البته آن نگاه را حرام ندانیم. اگر چنین است پس اتهام مخلوق نبودن عالم چه وجهی دارد؟ مگر مخلوق چیزی نیست که از خود هستی ندارد و از سوی علتی ایجاد شده است؟ آیا این سخن فلاسفه نیست؟ پس نباید آنها را متهم به انکار خلقت نمود. همچنین، آیا فلاسفه با براهین متعدد وحدت واجب الوجود الوجود را اثبات نمی کنند؟ کسی که با الفبای فلسفه آشنا باشد می داند که از نظر فلاسفه محال است که واجب الوجود ثانی داشته باشد. از نظر فلاسفۀ اسلامی نمی توان برای واجب حتی فرض دومی کرد، چنانکه در بیانات معصومین(ع) نیز آمده است. چگونه فلاسفه ای که عالم را معلول حضرت حق می دانند و برای وحدت واجب برهان اقامه کنند می توانند عالم را مخلوق ندانند و به واجب الوجود های متکثر معتقد باشند؟ حل نشدن قضیه حدوث و قدم برای کسی مجوز آن نمی شود که کلام صریح و محکم فلاسفه را نادیده بگیرد و سخنی را به آنها نسبت دهد که با امهات مباحث هستی شناختی فلسفی حکمای الهی در تهافت است.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: ثانیا همه فلاسفۀ اسلامی بدون هیچ استثنائی حدوث ذاتی عالم را اثبات می کنند و قدم ذاتی عالم را نفی می کنند و تنها موجود قدیم بالذات را واجب الوجود میدانند. از آنجا که فلاسفه در این گونه مباحث از فهم عرف و عامه فاصله می گیرند درک برخی از مباحث آنها برای عامه مردم قدری دشوار میشود به طوری که از باب "الناس اعداء ما جهلوا" آنرا انکار می کنند. آنچه برخی از فلاسفه در این زمینه گفته اند این است که عالم حادث ذاتی است، اما حادث زمانی نیست. فهم تفاوت این دو نوع حدوث برای عرف آسان نیست. عرف چنین فکر می کند که زمانی بود که عالم نبود و سپس خدا عالم را آفرید. در اینجا می پرسیم آیا قبل از آفرینش عالم زمان بود یا نبود؟ اگر زمان بود معلوم میشود زمان مخلوق نیست، بلکه مانند واجب الوجود موجودی قدیم است و این شرک است. اگر زمان نبود، پس نمیتوان گفت زمانی بود که عالم نبود و پس از آن خدا عالم را در زمانی آفرید.
وی تأکید کرد: فلاسفه میگویند عالم مسبوق به زمان نیست؛ عالم آفریده شده است اما در زمانی آفریده نشده است، چون لازمۀ این قول قدم ذاتی و واجب الوجود بودن زمان است. زمان با عالم (یا عالم طبیعت) پیدا می شود نه پیش از آن. عالم آغاز دارد، اما این آغاز زمانی نیست. تنها موجود ازلی و بی آغاز خداوند است. اوست که اول الأولین است. اشکال این سخن در چیست و کجای آن کفر است؟! قول مقابل که عالم را مسبوق به زمان می داند و در نتیجه مجبور است زمان را قدیم بالذات بداند خطا و مستلزم شرک است. به علاوه، ملاصدرا شیرازی با تحلیلی که از ماده و حرکت و زمان ارائه می دهد بر آن است که عالم در هر آن در حال حدوث است، یعنی عالم به این معنا نه تنها قدیم نیست، بلکه در هر لحظه حادث می شود. خلاصه سخن اینکه اگر اندکی دربارۀ حقیقت زمان و معنای حدوث و قدم ذاتی و زمانی و فرق آنها تأمل شود این شبهه برطرف میشود، البته این در صورتی است که خواندن این مطالب و تفکر در این زمینهها را حرام ندانیم و در این مسائل به فهم عرفی بسنده نکنیم.
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تعلیم و تربیت اولویت اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی است
جذب هیات علمی با مدرک دکتری در دانشگاه فنی و حرفه ای لغو شد
نتیجه آزمون سازمان راهداری اعلام شد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
سهم دانشآموزان مناطق محروم برای ورود به مدارس خاص باید بیشتر شود
مهلت ثبتنام آزمون سنجش شایستگیهای فنی وحرفهایها تا نهم اردیبهشت
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
هیچ دانشگاهی محدودیتی را برای جذب اساتید ایجاد نمیکند
جشنواره امامت و مهدویت در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود
نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد
لغو جایزه انجمن قلم آمریکا» در پی تحریم نویسندگان
برخی اختیارات را باید به مدارس تفویض کنیم
زندهگیری مار افعی در یک مدرسه
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید
سخنان شهید بهشتی درباره نماز در بیست و هفت جمله منتشر شد
مواجههای نامتعارف با منطق هگل در کتابفروشیها
دانشجویان سراسر کشور به المپیاد ورزشهای فناورانه دعوت شدند
بررسی تأثیرپذیری الکترومغناطیسی تقویت کنندههای توان کاربردی در تجهیزات مخابراتی
اقدامات دانشگاه جامع در راستای گسترش عفاف و حجاب
تغییر شیوهنامه صلاحیت علمی اساتید دانشگاههای علوم پزشکی
آمار داوطلبان کنکور به تفکیک استانها اعلام شد
کدام واحدهای دانشگاه آزاد در زمان برگزاری کنکور تعطیل هستند؟
کاهش رغبت پسران به دانشگاه؛ شخصیت کاریکاتوری آموزش عالی یا افزایش مهارتمحوری؟
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
سیاره بیگانه بنفش رنگ میزبان بیگانگان فضایی
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
رفع مشکل بزرگ آیفون که سال ها ذهن کاربران را مشغول کرده بود+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
قدرتمندترین پهپاد ایرانی که در اوکراین معروف شده+عکس
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
اخراج کارگران تسلا و پرداخت پاداش هنگفت به ایلان ماسک
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران استعفاء کرد
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
ورود «مهمان سرزده» به کتابفروشیها/یکقصه تصویری برای کودکان
چاپ پنجمین جلد مجموعه تاریخ ایرانزمین درباره طاهریان و آل بویه
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
ثبتنام وام شهریه آغاز شد
افزایش پژوهانه اساتید برتر واحد علوم تحقیقات
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.