زندگی در عصر غیبت مختصات خود را دارد. عصری که حجت الهی در آن وجود دارد و فیض خداوند از ناحیه ایشان به دیگر مخلوقات رسیده و حضرتشان از لحظه لحظه عمر بندگان مطلع هستند؛ ولی از نظرها غایبند و دیده نمیشوند؛ حاضر و ناظر هستند، ولی ظاهر نیستند. زندگی در چنین دورانی حتماً باید شرایط ویژهای داشته باشد. سراسر از ترس و واهمه در کنار حس ناب امید و انتظار. پس به خوبی میتوان چنین فصل و دوران از تاریخ بشری را فصل بیمها و امیدها نامید.
عصر ترس از انکار
در این دوران راه وصول و زیارت و دیدار با حجت زمان بسیار بسیار اندک و محدود آن هم بر اساس تشخیص و انتخاب خود حضرت رخ میدهد. در چنین شرایطی و با طولانی شدن عصر غیبت بسیار محتمل است که باب انکار امام زمان (عج) باز شود. عدهای عقیده به وجود حضرتش را به واسطه طولانی شدن غیبت منکر شده و با شبهه افکنی عمر بیش از هزار ساله را ناممکن میدانند و عدهای دیگر از آنجا که به زیارت حضرتش نائل نشدند؛ دچار تشویش شده و سر از انکار در میآورند.
در این میان تنها یک مؤمن معتقد محقق و یک دلداده راستین است که به خوبی میتواند جواب چنین شبهاتی را داشته باشد و از پرتوی قرآن و روایات و نقل های معتبر تاریخی تولد و عمر طولانی حضرت را بپذیرد. واقعاً چه تعداد از ما با مطالعه به دنبال فهم استدلال های عقلی و نقلی و جواب به شبهات مهدویت بودهایم؟ آیا به تعریف امام صادق (ع) مؤمنانی از کوه و فولاد سختتر در مقابل شبهات و القائات شیطانی هستیم؟ باید توجه کنیم که تنها چنین افرادی یاران ولیعصر معرفی شدند.(۱)
خداوند بارها در قرآن ارتداد را خطری به شدت محتمل بر شمرده که موجب لعن الهی و عذاب ابدی میشود. مثلاً در بین آیات قرآن با موضوع و مصداق مهدویت آمده است: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ... وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ»؛(نور/۵۵) خدا به کسانی از شما بندگان که (به خدا و حجت عصر) ایمان آرند و نیکوکار گردند وعده فرمود که (در ظهور امام زمان) در زمین خلافتشان دهد ... و بعد از آن هر که کافر شود، پس آنان به حقیقت همان فاسقان تبهکارند. در این آیه نیز خطر انکار به روشنی بیان شده است.
امام کاظم (ع) نیز در روایتی میفرمایند: وقتی پنجمین فرزند از فرزندان من غایب شد، در مورد دین خود بسیار مراقب باشید. مبادا کسی شما را از دینتان جدا سازد.(۲)
ترس از انحراف
عشق به امام زمان (ع) و در جستجوی وصال بودن و طولانی شدن فراق و حتی عجله برای وصال همگی میتواند موجب سوءاستفاده دکانداران باشد. آنها که این ارادت پاک و مخلصانه مردم نسبت به حجت خدا به بازی گرفته و برای خود شهرت، اعتبار و حتی اموالی دست و پا میکنند. از مهدی عباسی، خلیفهای که عباسیان وی را در عصر امام کاظم (ع)، مهدی موعود معرفی میکردند! و این مطلب را دستمایه تقویت ارکان حکومت خویش میکردند.(۳) گرفته تا این روزها که افراد بسیاری خود را همسر، فرزند، نایب و باب حضرت معرفی میکنند؛ همگی در جهت بهرهبرداری از آن عشق زلال طبق منافع شخصی و ایجاد انحراف در خیل منتظران و دلدادگان امام مهدی (عج) بوده است.
آن قدر سوءاستفاده از منجیگرایی و اعتقاد به مهدویت محتمل بوده که احادیث ما را به انکار مدعیان ارتباط با امام زمان (عج) دستور داده و از ما خواسته اند که تعیینکنندگان وقت ظهور را تکذیب کنیم. امام باقر (ع) و در پاسخ به پرسشی درباره وقت ظهور میفرمایند: «کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ إِنَّ مُوسَی لَمَّا خَرَجَ وَافِداً إِلَی رَبِّهِ وَاعَدَهُمْ ثَلَاثِینَ یَوْماً فَلَمَّا زَادَهُ اللَّهُ عَلَی الثَّلَاثِینَ عَشْراً قَالَ قَوْمُهُ قَدْ أَخْلَفَنَا مُوسَی فَصَنَعُوا مَا صَنَعُوا»؛ وقتگذاران دروغ گویند؛ وقتگذاران دروغ گویند؛ وقتگذاران دروغ گویند. همانا موسی (ع) چون(در طور سینا) به پروردگار خود برای پیغام بردن وارد شد، قومش را وعده ۳۰ روز داد و چون خدا ده روز بر ۳۰ روز افزود قومش گفتند: موسی با ما خلف وعده کرد و کردند آنچه کردند.(یعنی گوساله پرست شدند).(۴)
بنابراین اگر بحثهای مهدویت حول تعیین مصداق و تعیین زمان بگذرد و مثلاً فردی به عنوان شعیب بن صالح، یمانی، خراسانی، نفس زکیه و غیره معرفی شود و یا زمانی برای ظهور ذکر شود و آن ادعاها رخ ندهد؛ نتیجه آن تنها بی اعتقاد شدن و انکار اصل مهدویت توسط عوام خواهد بود.
امید برای اصلاح و انتظار
در کنار ترسهای ذکر شده، دوران غیبت کبری دوران امیدواری به اصلاح فردی و آمادگی کامل برای ظهور است. اینکه فرد خود را آماده کند تا در کمال آمادگی و ادب خویش را به امام زمانش برساند و اینکه فرد میداند به اندازه شایستگی در دولت عدل مهدوی صاحب جایگاه خواهد بود و میتواند خدمت کند. اینکه فرد رضایت امامش را در ترک گناه و انجام واجبات دانسته و میخواهد در عصر ظهور، روسفید با حضرت مهدی ملاقات کند. همگی از ثمرات امیدآفرین عصر غیبت است.
در عصر غیبت است که یاد امام و حفظ ایمان از حضور مؤمنانه در عصر تمام ائمه اطهار (ع) با ارزشتر است. حتی در حدیثی از امام سجاد (ع) آمده است: «مَنْ ثَبَتَ عَلَى مُوَالاَتِنَا فِی غَیْبَةِ قَائِمِنَا أَعْطَاهُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَجْرَ أَلْفِ شَهِیدٍ مِثْلَ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أُحُدٍ»؛ هر کس بر ولایت ما در زمان غیبت قائم ما ثابت قدم بماند، خداوند عزوجل ثواب هزار شهیدى که در جنگ بدر یا احد، به شهادت رسیده باشد را به او اعطا مىکند.(۵)
یک منتظر حقیقی به دور از عجلههای شیطانی که عاقبتی جز انحراف ندارد با معرفتی برگرفته از احادیث و ادعیه معتبر به خوبی میداند که اگر در حال انتظاری صحیح، مرگ او فرا برسد و عمرش کفاف دوران ظهور را ندهد؛ باز به حکم رجعت و بیان دعای عهد جان تازه خواهد یافت و تکبیرگویان از قبر خارج میشود و به یاری امامش میپردازد. پس حتی کهولت سن و عدم وقوع ظهور وی را از انتظار صحیح منصرف نکرده و امید او هیچ گاه ناامید نخواهد شد. وی بارها و بارها هر صبحگاهان اینچنین خوانده است: «اللَّهُمَّ إِنْ حَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ الْمَوْتُ الَّذِی جَعَلْتَهُ عَلَى عِبَادِکَ حَتْماً مَقْضِیّاً، فَأَخْرِجْنِی مِنْ قَبْرِی مُؤْتَزِراً کَفَنِی شَاهِراً سَیْفِی مُجَرِّداً قَنَاتِی مُلَبِّیاً دَعْوَةَ الدَّاعِی فِی الْحَاضِرِ وَ الْبَادِی»؛ خدایا اگر بین من و او مرگی که بر بندگانت حتم و قطعی ساختی حائل شد، کفن پوشیده از قبر مرا بیرون آور با شمشیر از نیام برکشیده و نیزه برهنه، پاسخگو به دعوت آن دعوتکننده، در میان شهرنشین و بادیهنشین.(۶)
کدام شعارهای مهدوی به حق است؟
برای آنکه از بیمها با جان سالم و قلبی سلیم به در بیاییم و امیدوارانه به انتظاری عاقلانه و عاشقانه بپردازیم، تنها کافی است که به متن ۲ نامه از امام مهدی (عج) پایبند شویم.
امام زمان (عج) در توقیع شریف به اسحاق بن یعقوب نگاشتند:
«فَمَنْ أَنْکَرَنِی فَلَیْسَ مِنِّی وَ سَبِیلُهُ سَبِیلُ اِبْنِ نُوحٍ... وَ أَمَّا ظُهُورُ اَلْفَرَجِ فَإِنَّهُ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى ذِکْرُهُ وَ کَذَبَ اَلْوَقَّاتُونَ... وَ أَمَّا اَلْحَوَادِثُ اَلْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اَللَّهِ... وَ أَمَّا وَجْهُ اَلاِنْتِفَاعِ بِی فِی غَیْبَتِی فَکَالاِنْتِفَاعِ بِالشَّمْسِ إِذَا غَیَّبَهَا عَنِ اَلْأَبْصَارِ اَلسَّحَابُ... وَ أَکْثِرُوا اَلدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ اَلْفَرَجِ فَإِنَّ فِی ذَلِکَ فَرَجَکُمْ»؛ پس کسی که مرا انکار کند از من نیست و راه او راه پسر نوح است... و اما ظهور فرج که همانا اذن آن نزد خداست و تعیینکنندگان وقت دروغگو و کذاب هستند ... و اما حوادثی که پیش آمد، پس در آنها به راویان حدیث ما مراجعه کنید که همانا آنها حجت من بر شما هستند و من حجت خداوند بر آنها هستم ... و اما صورت بهرهمندی از من در عصر غیبت مانند بهرهمندی از خورشید است هنگامی که از چشمها پشت ابرها پنهان است... و زیاد فرج را بخواهید که همانا در آن فرج شماست.(۷)
در این فراز نکاتی ارزشمند برای ثبات قدم و حفظ ایمان و مهدویتباوری در عصر غیبت و لزوم دعا برای فرج و اهمیت مراجعه به مراجع تقلید و فقهای علم اهل بیت (ع) به روشنی دیده میشود.
پس فرد یا گروهی حتی با شعارهای به ظاهر مهدوی، اگر به مخالفت با فقها و مراجع عظام تقلید پرداخت؛ محکوم به بطلان است و اهل بدعت بودن وی آشکار میشود. این مسأله همان خواست امام از ماست که در آخرین نامه خویش به آخرین نایب خاص و در پایان غیبت صغری نیز به آن پرداخته شده و اینچنین آمده است:
غیبت تامه واقع شده و ظهورى نیست مگر پس از اذن خداى تعالى و آن پس از مدتى طولانى و قساوت دلها و پر شدن زمین از ستم واقع خواهد شد و به زودى کسانى نزد شیعیان من آیند و ادعاى مشاهده کنند، بدانید هر که پیش از خروج سفیانى و صیحه آسمانى ادعاى رؤیت و مشاهده کند، دروغگوى فریبکار است، و لا حول و لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ العلیّ العظیم.(۸)
به خوبی با پناه بردن به نامههای امام زمان (عج) میتوان از انحرافات زمان غیبت در امان ماند و در سایه انتظار صحیح به اصلاح پرداخت و روز به روز خود را به امام نزدیکتر کرد و با او انس بیشتری گرفت.
پینوشتها:
۱- رک: بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
۲- الکافی، ج۱، ص۳۳۵.
۳- طباطبایی، «گونههای چالش آفرینی عباسیان نخستین در مسأله امامت»، ص۱۳۵.
۴- الکافی، ج۱، ص۳۶۸.
۵- بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵.
۶- فرازی از دعای عهد.
۷- الخرائج و الجرائح، جلد۳، صفحه۱۱۱۳.
۸- کمالالدین، ص۵۱۶.
منبع: خبرگزاری فارس
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تعلیم و تربیت اولویت اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی است
جذب هیات علمی با مدرک دکتری در دانشگاه فنی و حرفه ای لغو شد
نتیجه آزمون سازمان راهداری اعلام شد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
سهم دانشآموزان مناطق محروم برای ورود به مدارس خاص باید بیشتر شود
مهلت ثبتنام آزمون سنجش شایستگیهای فنی وحرفهایها تا نهم اردیبهشت
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
هیچ دانشگاهی محدودیتی را برای جذب اساتید ایجاد نمیکند
جشنواره امامت و مهدویت در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود
نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد
لغو جایزه انجمن قلم آمریکا» در پی تحریم نویسندگان
برخی اختیارات را باید به مدارس تفویض کنیم
زندهگیری مار افعی در یک مدرسه
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید
سخنان شهید بهشتی درباره نماز در بیست و هفت جمله منتشر شد
مواجههای نامتعارف با منطق هگل در کتابفروشیها
دانشجویان سراسر کشور به المپیاد ورزشهای فناورانه دعوت شدند
بررسی تأثیرپذیری الکترومغناطیسی تقویت کنندههای توان کاربردی در تجهیزات مخابراتی
اقدامات دانشگاه جامع در راستای گسترش عفاف و حجاب
تغییر شیوهنامه صلاحیت علمی اساتید دانشگاههای علوم پزشکی
آمار داوطلبان کنکور به تفکیک استانها اعلام شد
کدام واحدهای دانشگاه آزاد در زمان برگزاری کنکور تعطیل هستند؟
کاهش رغبت پسران به دانشگاه؛ شخصیت کاریکاتوری آموزش عالی یا افزایش مهارتمحوری؟
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
سیاره بیگانه بنفش رنگ میزبان بیگانگان فضایی
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
رفع مشکل بزرگ آیفون که سال ها ذهن کاربران را مشغول کرده بود+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
قدرتمندترین پهپاد ایرانی که در اوکراین معروف شده+عکس
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
اخراج کارگران تسلا و پرداخت پاداش هنگفت به ایلان ماسک
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران استعفاء کرد
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
ورود «مهمان سرزده» به کتابفروشیها/یکقصه تصویری برای کودکان
ثبتنام وام شهریه آغاز شد
چاپ پنجمین جلد مجموعه تاریخ ایرانزمین درباره طاهریان و آل بویه
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
افزایش پژوهانه اساتید برتر واحد علوم تحقیقات
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.