
به گزارش ثریا متن زیر برشی از کتاب «معرفت امام زمان» اثر ابراهیم شفیعی سروستانی است که در ادامه میخوانید؛
با توجه به روایات وارد شده درباره غیبت امام مهدی (ع) میتوان گفت در مورد چگونگی غیبت آن حضرت، دو صورت قابل تصور است: [۱]
اولین صورت، همان است که به طور متعارف در اذهان مردم در مورد غیبت آن حضرت وجود دارد؛ یعنی اینکه امام مهدی (ع) در طول مدت غیبت خویش از نظر جسمی از نظر مردم دور است و اگرچه آن حضرت در این مدت، مردم را میبینند و از حال آنها باخبر میشوند، ولی کسی توان دیدن ایشان را ندارد و با حضرتش روبه رو نمیشود.
نعمانی در کتاب الغیبة، چهار روایت نقل میکند که همه بیانگر همین صورت اول است. از جمله این روایات چهارگانه، این روایت امام صادق (ع) است که میفرماید: یَفْقِدُ النّاسُ إِمامَهُم، یَشهَدُ المَواسِمَ] المَوْسِمَ] فَیَراهُمْ وَ لایَرَونَهُ. [۲] [در زمان غیبت] مردم، امام خویش را نمییابند. با اینکه او در موسم [حج] حاضر میشود و مردم را میبیند، ولی کسی او را نمیبیند.
شیخ صدوق در کتاب کمال الدین نقل میکند که امام رضا (ع) در پاسخ کسی که از آن حضرت در مورد قائم آل محمد (ص) پرسید، میفرماید: «لایُری جِسْمُهُ، وَ لایُسَمّی بِاسمِه…؛ جسم [آن حضرت] دیده نمیشود و به اسم نام برده نمیشود». [۳]
امیرمؤمنان علی (ع) نیز در روایتی میفرماید: إِنَّ حُجَّتَها عَلَیها قائِمَهٌ، ماشِیةٌ فی طَرَفِها، داخِلَةٌ فی دُورِها وَ قُصوُرِها، جَوّالةٌ فی شَرقِ هذَا الأَرضِ وَ غَربِها، تَسمَعُ الکَلامَ وَ تُسَلِّمُ عَلَی الجَماعَةِ تَری وَ لاتُری إِلی الوَقفِ وَ الوَعدِ وَ نِداءِ المُنادِی مِنَ السَّماءِ أَلا ذلِکَ یَومٌ فیهِ سُرورُ وُلدِ عَلیٍّ وَ شیعَتِهِ. [۴]
حجت خدا بر روی زمین بر آن ایستاده است. در راههای آن حرکت میکند و در قصرها و خانههای آن داخل میشود. او شرق و غرب زمین را در مینوردد. سخنان مردم را میشنود و بر جماعت آنها سلام میکند. او مردم را میبیند، ولی کسی او را نمیبیند تا زمانی که وقت ظهور در رسد و وعده الهی تحقق یابد و ندای آسمانی طنینانداز شود. همانا آن روز، روز شادی فرزندان علی و شیعیان اوست.
حاصل روایات بالا این میشود که در طول زمان غیبت، به دلیل مصالحی که پس از این به آنها اشاره خواهیم کرد، امام عصر (ع) به کلی از دیدگان مردم غایب است و جز در موارد بسیار اندک و آن هم در مقابل بندگان خاص خداوند حاضر نمیشود.
صورت دومی که برای غیبت حضرت ولیّ عصر (ع) میتوان تصور کرد، این است که اگرچه آن حضرت در طول زمان غیبت در میان مسلمانان حضور مییابد و با آنها برخورد میکند، ولی کسی آن امام را نمیشناسد و به هویت واقعی ایشان پی نمیبرد. بنا بر این فرض، امام مهدی (ع) در هر شهر و مکانی که اراده کند، حضور مییابد و مانند دیگر مردم به زندگی میپردازد، ولی کسی از حقیقت حال ایشان آگاه نمیشود.
روایاتی وجود دارد که میتوان از آنها صورت دوم را استفاده کرد که از آن جمله باید به روایتی اشاره کرد که شیخ طوسی در کتاب الغیبة از دومین نایب خاص آن حضرت؛ یعنی محمد بن عثمان عمری نقل میکند: وَ اللّهِ إِنَّ صاحِبَ هذَا الأَمرِ لَیَحضُرُ المَوسِمَ کُلَّ سَنَةٍ، یَرَی النّاسَ وَ یَعرِفَهُم وَ یَرَونَهُ وَ لایَعرِفُونَهُ. [۵]
به خدا سوگند، صاحب این امر هر سال در موسم [حج] حضور مییابد، در حالی که او مردم را میبیند و آنها را میشناسد، ولی مردم با اینکه او را میبینند، وی را نمیشناسند.
امام صادق (ع) نیز درباره غیبت آن حضرت چنین میفرماید: فَما تُنْکِرُ هذِهِ الأُمَّةُ أَنیَکُونَ اللّهُ یَفعَلُ بِحُجَّتِه ما فَعَلَ بِیُوسُفَ وَ أَنیَکُونَ صاحِبُکُم المَظلُومُ الَمحجُورُ حَقَّهُ صاحبُ هذَا الأَمرِ یَتَرَدَّدُ بَینَهُم وَ یَمْشِی فی أَسواقِهِم وَ یَطَاءُ فُرُشَهُم وَ لایَعرِفُونَهُ حَتّی یأذَنَ اللّهُ أنیَعرِفَهُم نَفسَهُ کَما أَذِنَ لِیُوسُفَ حینَ قالَ لَهُ اِخوَتُهُ: «أَءِنَّکَ لَأَنتَ یُوسُفُ قالَ اَنَا یُوسُفُ». [۶] و [۷]
چگونه این مردم، این موضوع را که خداوند با حجتش همان گونه رفتار میکند که با یوسف رفتار کرد، انکار میکنند؟ همچنین چگونه انکار میکنند که صاحب مظلوم شما همان که از حقش محروم شده و صاحب این امر [حکومت] است در میان ایشان رفت و آمد میکند، در بازارهایشان راه میرود و بر فرش آنها قدم مینهد، ولی او را نمیشناسند، تا زمانی که خداوند به او اجازه دهد که خودش را معرفی کند، همچنان که به یوسف اجازه داد، آن زمان که برادرانش از او پرسیدند: «آیا تو یوسف هستی؟» پاسخ دهد که «بلی، من یوسف هستم».
بنابراین فرض، برای حفظ امام مهدی (ع) از شر دشمنان لازم نیست که آن حضرت از نظر جسمی از جامعه دور و از دیدگان پوشیده باشد، بلکه همین قدر که ایشان در میان مردم شناخته نشود و هویت حضرتش بر آنها پوشیده بماند، کفایت میکند. شاید از همین روست که ائمه اطهار (ع) از مردم میخواستند نام و عنوان مهدی (ع) را پوشیده دارند و در پی شناسایی حضرتش نباشند. در توقیعی که از ناحیه مقدسه امام زمان (ع) برای محمد بن عثمان، نایب خاص آن حضرت، صادر شده، در پاسخ کسانی که در پی دانستن اسم و عنوان حضرتش بودند، آمده است: إِمَّا السُّکُوتَ وَ الجَنَّةَ وَ إِمَّا الکَلامَ وَ النّارَ، فَإنَّهُم إِن وَقَفُوا عَلَی الإِسمِ أَزاعُوهُ، وَ إِن وَقَفُوا عَلَی المَکانِ دَلّوا عَلَیهِ. [۸]
مردم یا باید سکوت کنند و در نتیجه، بهشت را برگزینند یا در پی سخن گفتن [از مهدی] و در نتیجه، داخل شدن در دوزخ باشند؛ زیرا مردم اگر بر نام آن حضرت واقف شوند، آن را منتشر میسازند [و در نتیجه، دشمنان نیز باخبر میشوند] و اگر از جایگاه او آگاه شوند، آن را به دیگران نیز نشان میدهند.
از این توقیع به دست میآید که حضرتش با پنهان داشتن نام و عنوان و مکان خویش به راحتی میتواند از شر دشمنان در امان باشد. در این صورت، دیگر نیازی نیست که حتماً آن امام از نظر جسمی هم از نظرها به دور باشند.
آنچه معنای دوم را تأیید میکند، سخنان کسانی است که در زمان غیبت کبرا آن حضرت را دیده و حالات مختلفی را برای حضرتش برشمرده اند. چنان که از سخنان آنها برمی آید حضرت مهدی (ع) گاه در موسم حج و با لباس احرام همچون دیگر حجاج با آنها روبه رو میشود؛ گاه در لباس تجار و شمایلی که مخصوص تجارت پیشگان است، گاه در صورت یک عرب معمولی که در بیابانها راه را بر گمشدگان مینمایاند و نظیر آن. این موضوع حکایت از این دارد که حضرت مهدی (ع) از نظر ظاهری، با انتخاب پوششهای مختلف، هویت واقعی خود را از دیدارکنندگان پنهان داشته است و بیشتر آنان در نگاه اول موفق به شناخت آن حضرت نشده اند. تنها پس از جدا شدن آن جناب از ایشان، به هویت واقعی شخصی که با او دیدار کرده اند، پی برده اند. [۹]
پی نوشتها:
[۱]. سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الکبری، بیروت، دارالتعارف، ۱۳۹۵ ه. ق، صص ۳۱ ۳۶.
[۲]. کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۱۷۵؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۳۳، ص ۳۴۶، ح ۳۳.
[۳]. کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۵۶، ص ۶۴۸، ح ۲.
[۴]. کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۱۴.
[۵]. کتاب الغیبة (طوسی)، ص ۲۲۱.
[۶]. سوره یوسف (۱۲)، آیه ۹۰ و ۹۱.
[۷]. کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۱۶۴؛ الکافی، ج ۱، صص ۳۳۶ ۳۳۷، ح ۴.
[۸]. کتاب الغیبة (طوسی)، ص ۲۲۲.
[۹]. ر. ک: همان، صص ۱۵۶، ۱۶۴، ۱۸۱ و ۲۵۸؛ ر. ک: میرزاحسین نوری، نجمالثاقب، چاپ نهم: قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۴، صص ۱۳۹ ۵۰۷.
منبع: خبرگزاری مهر
عضویت رایگان در همه مراکز کانون پرورش فکری کشور تا ۲۰ تیرماه
عکس روز ناسا از چشم اژدها
مرسدس بنز از لاستیکهای قدیمی چرم لوکس ساخت!
دادگاهی شدن تیک تاک و مایکروسافت به دلیل مرگ یک نوجوان
موتور برقی با نخ نانویی ۵ برابر سبکتر برای پهپادها
وظایف پلتفرمهای ملی در جنگ؛ امریکا هم در شرایط بحران فیلتر میکند
آمادهسازی تیمهای ملی برای شرکت در رقابتهای جهانی
برگزاری کنکور الکترونیکی فعلا منتفی است/ بنا داریم آزمونهایی با مقیاس کوچکتر برگزار شود
تاثیر ماده موثر فلفل تند بر ردههای سلولی سرطان روده
تولید ضدآفتابهای نانویی برای کودکان بدون جاذبهای شیمیایی
شاید آغاز بیماری پارکینسون از مغز نباشد!
خطر کاهش بودجه ناسا برای مریخنورد اروپا
فتاوایی که گفتمانسازی در فقه امنیت دینی است
نمیتوان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادتاش
توقف صدور کدهای استخدامی اساتید/ علت چیست؟
برگزاری کنکور الکترونیکی فعلا منتفی است/ این آزمون با اطمینان صد در صدی برگزار میشود
زمان امتحانات پایان ترم دانشگاههای علوم پزشکی مشخص شد
نگاهی به دستاوردهای شهید طهرانچی در دانشگاه آزاد
گوجهفرنگیهایی که معکوس تکامل یافتهاند!
سگ رباتیک سوئیسی مثل یک انسان توپ پرتاب میکند!
هیولای ۱۲هزار تنی چین؛ زیردریایی موشکانداز هستهای با قابلیت حمل موشکهای قارهپیما و توان پنهانکاری بالا
آیفون ۱۷ پرو مکس از راه میرسد؛ باریکتر، قویتر و گرانتر از همیشه!
کشف شگفتانگیز دانشمندان: مغز انسان نور ساطع میکند
اشک چشم راز مهمی از مغز شما را فاش میکند
کپک قارچی قاتل دانشمندان در مقبرههای باستانی، ناجی بیماران سرطانی میشود
برای سالمبودن حتماً لازم نیست لاغر شوید
اتمام فرصت دانشآموزان مهمان برای انتخاب شهر محل آزمون سمپاد و نمونه تا پایان امروز
شهادت ۳۰ دانش آموز و ۷ معلم در جنگ ۱۲ روزه / تدوین سناریوهای احتمالی برای شرایط ویژه
طوفانها چطور نامگذاری میشوند؟
عکسی خیرهکننده از ایستگاه فضایی در دل یک شراره خورشیدی
هوش مصنوعی آنتروپیک میلیونها کتاب را نابود کرد
آنالیز سموم با طیفسنج تحرک یونی
راهاندازی فناوری ضد پهپاد در آسمان نیویورک
آیا هوش مصنوعی میتواند سلول مجازی بسازد؟
جایگزینی مناسب برای کودهای شیمیایی در مناطق اسیدی و کمفسفر
رباتهایی که ۸ برابر سریعتر از انسان کار میکنند
تبادل اطلاعات از طریق لولههای فلزی انتقال نفت و گاز
باند فرکانسی فناوری WiFi۶E تخصیص داده شد
بیدارباش فناورانه پس از جنگ؛ ارتقای دانش پهپادی و اخلالگرهای دیجیتال
فیزیک ذرات محور انقلابهای علمی آینده است؛ ضرورت توجه به شتابدهندهها
اولین تصاویر ماهواره فایرست منتشر شدند
ردمی K۸۰ اولترا معرفی شد؛ غول جدید چین برای تسخیر بازار گوشیهای پرچمدار
پدربزرگ لپ تاپهای امروزی که فقط ۲۱ مگابایت هارد داشت!
هوش مصنوعی رسواییهای سلامت را در انگلیس رصد می کند
راهاندازی سرویسهای تغییر نشانی و درخواست توزیع در نشانی جدید
وزارت آموزش و پرورش دریافت شهریههای غیرمجاز در مدارس غیر دولتی را پیگیری کند
توانمندسازی هنرآموزان با روش تدریس یادگیری وظیفه مدار/ شرط صدور مجوز تاسیس هنرستان هوانوردی
شهادت ۲۰ دانشآموز در جنگ اخیر/ طراحی سناریوهای آموزشی مختلف متناسب با هر شرایطی
عکس روز ناسا از چتر کیهانی
سازوکارهای مدیریت بحران در عصر هوش مصنوعی
آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی
کاهش عوارض شیمی درمانی با نانودارورسانهای هدفگیر سرطان
آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی
کشف علت پس زدن پیوند کلیه خوک به انسان
جریمه تأخیر تسهیلات دانشآموختگان و دانشجویان علوم پزشکی بخشیده شد
اعلام زمان اتمام مرخصی تابستانه اساتید و کارکنان دانشگاهها
پیگیری وزارت بهداشت برای اجرای قانون بیمه دستیاران
ترامپ برای تیکتاک خریدار پیدا کرد
ثبتنام کلاس اولیها تمدید شد
چه عواملی بر باروری مردان تأثیر میگذارد؟
جاسوسی نانویی در خون؛ هوش مصنوعی پرده از راز بیماریها برمیدارد
تصویر مریخنورد کنجکاوی از برآمدگیهای مرموز مریخ
حکم قاضی آمریکایی: آموزش هوش مصنوعی آنتروپیک منصفانه است
هوش مصنوعی جمینای مخصوص رباتها عرضه میشود
ابداع یک جوهر الکترونیک برای نسل جدید فناوریهای انعطافپذیر
واتساپ پیامهای خوانده نشده شما را خلاصه میکند
تشخیص ۹ نوع زوال عقل با یک اسکن توسط هوش مصنوعی
نامه سرگشاده نویسندگان به ناشران برای محدود کردن هوش مصنوعی
کشف یک اندامک جدید درون سلول انسان
تولید فوم پلی اورتان برای مدیریت ترشحات زخم در کشور
رفع ناهمواریها و نواقص سطوح با رنگهای ترکزای نانویی
تبدیل پوسته تخممرغ به لعاب سرامیک پایدار
مقایسه جنگندههای اف-۱۶، سوخو-۳۵ و جی-۱۰؛ کدام یک بهتر است؟
چرا میلیاردرهای دنیای فناوری میخواهند هوش مصنوعی دوست صمیمی شما باشد؟
نحوه شرکت دانشآموزان به صورت مهمان در فرآیند ارزشیابی باقی مانده امتحانات داخلی
راز بقای سوسمارهای شب پس از برخورد شهابسنگ به دایناسورها چه بود؟
بینیازی از تزریق انسولین با چاپ سهبُعدی جزایر لانگرهانس
فوتبال بازی کردن رباتهای انساننما را ببینید
خانه کتاب در ماه محرم منتظر شماست: از همدلی ملی تا روایت سوگواری
زینب از دور جوانان خودش را میدید/ چه دلاور شدهاند این دو برادر در جنگ
خوردن آجیل و تخمه در ایام ماه محرم اشکال دارد؟
حرم حضرت زینب(س) با وجود آزار نیروهای جولانی سیاه پوش شد
بدرقه مردی قهرمان که برای مردم آرامش آورد
آیا قرآن به عزاداری برای امام حسین (ع) اشاره کرده است؟
خاطره کمترشنیده شده از شهید باقری از عملیات مرصاد
مساجد برای تکرار شرایط جنگی و ارائه خدمات اجتماعی و امنیتی آماده شوند
چطور زیارت عاشورا بلایی بزرگ را دفع کرد؟
نگاهی به زندگی مسلم بن عقیل قبل از واقعه عاشورا
مرثیه خوانی عبدالرضا هلالی در مراسم روز جمعه مصلی امام خمینی (ره)
شیعه کسی است که به لقمه حلال قانع باشد
زینب از دور جوانان خودش را میدید/ چه دلاور شدهاند این دو برادر در جنگ
دشمن میخواهد ملت امام حسین (ع) و ملت شهادت نباشد
چرا گریه بر امام حسین (ع) بهشت را بر انسان واجب میکند؟
جزئیات برگزاری هیئتها و برپایی بیرقهای حسینی در محرم امسال اعلام شد
بیانیه علما و نخبگان جهان اسلام در محکومیت حملات رژیم صهیونیستی
تو ایرانی و سرور روزگاری/ تو ایران من! بر جهان سروری کن
کتابی عاشورایی از زبان قهرمانان کربلا در قالبی جدید و خواندنی
نمیتوان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادتاش
راهی ساده برای نزدیک شدن به خدا
خانه کتاب در ماه محرم منتظر شماست: از همدلی ملی تا روایت سوگواری
فتاوایی که گفتمانسازی در فقه امنیت دینی است
نگاهی به کارنامه شهید بهشتی که یک ملت بود
تحلیلهای نظام مند شهید طهرانچی در حوزه علوم انسانی تأمل برانگیز بود
در رثای فرماندهی که شهادتش ادامه راه مقاومت است
فرصت انتخاب رشته آزمون دستیاری ۷ تیرماه به پایان میرسد
تاکید وزارت علوم برای برگزاری امتحانات در شهریور ماه
انتخاب رشته ۳۰ هزارنفر در کاردانی به کارشناسی؛ شنبه آخرین مهلت برای ثبتنام
بیانیه بیش از ۱۳۰۰ نفر از علمای اهل سنت درباره لزوم مقاومت
قرارگاه علم و فناوری به منظور رفع نیازهای علمی نیروهای مسلح تشکیل میشود
عقد اخوتی که با شهادت گسسته نشد / پیام تحلیلی استاد خسروپناه درباره شهید طهرانچی
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.