
خلاقیت یکی از ویژگی های جاری در فرهنگ و هنر ایران است که سابقه آن به هزاران سال پیش بر می گردد.
خصلتی که نمود بازر آن را در بسیاری از آثار و ابنیه هنری به جای مانده از گذشتگان و ترکیب حجاری ها، کاشی کاری ها، نگارگری، خوشنویسی و بسیاری دیگر از هنرهای ایرانی می توان دید. نمونه هایی برجسته که هر کدام از آنها گواهی بر قدمت آن چیزی است که در قرن 21 از آن به عنوان صنایع خلاق یاد می شود.
عرصه ای وسیع و گسترده که بسیاری بر این باورند که توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دنیا از مسیر آن می گذرد. با وجود این پیشینه درخشان صنایع فرهنگی و خلاق در ایران و با توجه به تحولات بوجود آمده در برهه کنونی، چالشها و موانعی بر سر مسیر توسعه و شکوفایی صنایع خلاق در ایران وجود دارد.
مواردی که پرداختن به آنها و رفع آنها خواهد توانست تا قابلیت های بالقوه ایران را در این زمینه به فعلیت درآورد و به شکوفایی چشمگیری منجر گردد. اما صنایع خلاق در ایران با چه چالشها و موانعی روبروست؟ پرسشی که در ادامه این نوشتار بدان پرداخته می شود.
کمبود قوانین اختصاصی
اولین چالش کم بودن قوانین اختصاصی برای صنایع خلاق است. بیتردید توسعه و رشد هر صنعت و کسب و کاری به قوانین قاطع و راهگشا برای حمایت از فعالان آن حوزه نیاز دارد.
صنایع خلاق به دلیل نو بودن مفاهیم و کسب و کارهایش، بیتردید به مفاد قانونی جدید و متناسب با ماهیت خود نیاز دارد. این مسئله نکته مهم و حیاتی است که باید نهادهای متولی این حوزه در تعامل با مجلس شورای اسلامی، بسترهای لازم برای تصویب و ابلاغ قوانین جدید برای کسب و کارهای خلاق مهیا سازند.
یکی از قوانینی که بسیار می تواند به توسعه صنایع خلاق و رشد اقتصادی و اشتغالزایی آن کمک کند، قوانین حمایت از حقوق مولفین و صاحبان ایده های خلاق است.
به روز رسانی قوانین موجود در این ارتباط و ضمانت اجرایی آن، انگیزه بسیار مهم برای فعالان این حوزه خواهد بود تا با اطمینان فعالیت کنند و ایدههای آنها براحتی توسط دیگران کپی و تکثیر نشود. مقولهای که در بسیاری نقاط جهان یکی از پشتوانه های اصلی هر کسب و کار خلاقی را شکل میدهد.
خلاء آموزش، چالشی بازدارنده
در دنیای امروز یکی از محورهای توسعه در هر زمینه ای، آموزش است. بی تردید تبیین و تشریح مفاهیم و مبانی هر کسب و کاری به آموزش اصولی نیاز دارد. در صنایع خلاق نیز این مسئله اهمیت بالایی دارد. از یک سو این حوزه و کسب و کارهای آن اغلب نوپا و جدید هستند و برای شناخت درست آنها باید بستر لازم برای آموزش به علاقهمندان مهیا شود.
از سوی دیگر تبیین قابلیتهای صنایع خلاق برای توسعه کشور برای عموم جامعه آموزش داده شود تا حمایت همگانی مردم به عنوان نیرویی سازنده برای فعالان کسب و کارهای خلاق جذب شود. در شرایط فعلی آموزش های تخصصی و عمومی صنایع خلاق در ایران چندان رشد پیدا نکرد و مراجع آموزشی فراگیری برای این حوزه نداریم. مقوله ای که پرداختن به آن و استفاده از ظرفیت های آموزش عالی و آموزش و پرورش کشور، مسیر توسعه صنایع خلاق را در ایران هموار تر خواهد کرد.
نبود صنف مستقل
داشتن صنف مستقل برای صنایع خلاق اقدام بسیار سازنده ای برای رشد و توسعه این عرصه است. صنف تخصصی، زمینه لازم برای بهبود کیفیت و بالا بردن سطح کیفی واحدهای فعال در آن را مهیا می سازد و در کنار آن امکان نظارت و اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با تخلفات و نیز اطلاع رسانی درباره رویدادهای مرتبط با حرفه های مورد نظر را فراهم می آورد. صنایع خلاق در ایران با توجه به نوپا بودن بخش های مختلف آن، برای داشتن ساختاری نظامند، به یک صنف تخصصی نیاز دارد تا فعالان این حوزه خود برای مسائل، مشکلات و چالش های حرفه ای تصمیم گیری کنند و با لابی با نهادهای بالادستی مشکلات صنفی خود را رفع نمایند. وجود یک صنف اختصاصی برای صنایع خلاق، امکان مهمی برای انسجام بخشی به فعالیت کسب و کارهای آن در سراسر کشور خواهد بود و امید است که متولیان این حوزه نسبت به تدوین و تصویب آن در مراجع ذی صلاح قانونی گامی استواری بردارند.
نگرش سلبی نسبت به فناوری
در ایران هنر و فرهنگ به عنوان یکی از ظرفیت های اصلی صنایع خلاق محسوب می شود. اما در این عرصه وقتی از فناوری و استفاده آگاهانه از آن برای تولید محصولات فرهنگی با کیفیت بالا صحبت به میان می آید، نگرشی سلبی وجود دارد که مانع پیوند میان خلاقیت بومی و فناوری روز است. در حالی که چنین نیست و اگر بررسی و سنجش واقعبینانه ای صورت گیرد، فناوری بستری تسهیل گر برای توسعه صنایع فرهنگی و خلاق در ایران محسوب می گردد. امروز در عرصه هایی مانند صنایع دستی، عدم استفاده از فناوری خود تبدیل به آسیب هایی برای ارتقا کیفیت محصولات این حوزه شده است. شاید اگر آگاهانه و با نگرشی ایجابی به آن نگاه شود، فناوری به خوبی بتواند بسیاری از مشکلات مواد اولیه و کیفیت محصولات را بهبود بخشد. البته این به معانی آن نیست که شیوه ها و روش های سنتی تولید محصولات هنری، نفی شوند، بلکه با حفظ تمام اصالت های هنری، بتوانیم از فناوری به عنوان امکانی تسهیل گر برای تولید، عرضه و معرفی آثار استفاده کنیم. اقدامی که امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرو در عرصه صنایع خلاق دنیا به شدت مورد استفاده است.
ترویج و فرهنگ سازی
بدیهی است که ترویج و فرهنگی سازی برای معرفی و شناساندن هر پدیده ای تاثیر فراوانی دارد. این امر در زمینه صنایع خلاق نیز مصداق دارد و فرهنگ سازی و معرفی آن به کمک رسانه های جمعی، رویدادهای تخصصی و شبکه های اجتماعی امری اثربخش و سازنده است. در خصوص رویدادها و شبکه های اجتماعی اقدامات موثری صورت گرفته و محتوای متناسبی در حال تولید و انتشار است. با این وجود رسانه های جمعی هنوز آنگونه که باید به سراغ صنایع خلاق، فرصت ها و امتیازاتش برای کشور ورود نکرده اند. گفتگو و مشارکت با شبکه های صدا و سیمای سراسری و دعوت از روزنامه ها و خبرگزاری های سراسری، سایت های خبری و تحلیلی برای معرفی صنایع خلاق و برجسته کردن جایگاه آن بین افکار عمومی اقدام مهمی است که در مسیر توسعه صنایع خلاق جای آن خالی است و در صورت تحقق می تواند به حرکت فعالان این حوزه و رفع موانع و مشکلات آن سرعت بیشتری ببخشد.
ستاد پیگیری و پشتیبانی از آسیب دیدگان جنگ تحمیلی در وزارت علوم تشکیل میشود
اعمال ۴۰ درصدی نمره کنکور در پذیرش نهایی دانشجو در سال ۱۴۰۴
زمان اعلام نتیجه اولیه و نهایی کنکور ۱۴۰۴ مشخص شد
آمادگی بانک سپه برای پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری
معرفی جوانترین و مسنترین داوطلبان نوبت دوم کنکور
چهارشنبه، آخرین مهلت دریافت کارت کنکور/داوطلبان برای تغییر حوزه و گروه به باجهها مراجعه نکنند
راهاندازی سامانه یادگیری مجازی برای توانمندسازی معلمان/ برگزاری دورههای تلفیقی حضوری و مجازی توانمندسازی
۱۵ درصد داوطلبان کنکور از استان تهران هستند/برگزاری آزمون در ۱۵ حوزه خارجی
رونمایی از هویت بصری جدید پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش مای مدیوو توسعه قابلیتهای نوین
میدان پویا؛ برنامهای جدید برای تقویت اوقات فراغت تابستانی دانشآموزان
امکان ساخت رگهای خونی جدید در بدن با کمک نانوسیلیکات
هوش مصنوعی در دولتها؛ ابزار پیشرفت یا تهدیدی برای دموکراسی؟
تولد اولین گاومیش شبیهسازیشده جهان از طریق سزارین
تولید کرمهای نانویی ضد آفتاب و مرطوب کننده با جذب سریع
عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر
عکس روز ناسا از کهکشان هلیکس
گرد و غبار و فرونشست زمینشناسی دو چالش مهم اصفهان
نزدیک ترین تصاویر از سطح خورشید منتشر شد
آیا ورزش واقعاً سلامت روان را بهبود میبخشد؟
فنی اما ساده: تکلیف ضایعات داخل توالتهای هواپیما چه میشود؟
معرفی نسخه جدید شاسیبلند وارداتی ایران
پایان مزاحمت ماهوارهها برای اخترشناسان
محققان از فواید سلامت شگفتانگیز هندوانه پرده برداشتند
روبات پوشیدنی در شرکت هواپیمایی کره استخدام شد
فراخوان ساخت محصول افشانه سلولی برای ترمیم زخمهای پوستی
زنبورهای عسل جاسوس چین شدند
سرعت بخشی به برنامههای پروژه ملی مهر
چتجیپیتی فارسی؛ ابزار بومی برای تولید محتوا و تحلیل هوشمند فروشگاههای اینترنتی
آسیب نور شهرهای بزرگ به سلامت قلب
هوش مصنوعی اوپن ایآی قهرمان شد
هوش مصنوعی به زودی با حیوانات خانگی حرف میزند
فیلها با حرکات خود، خواستههایشان را بیان میکنند
نشست بررسی ملاحظات پدافند غیرعامل در برنامهریزی شهری برگزار میشود
نانوپوششی که ماهوارهها را در آسمان نامرئی میکند
کشفی که مسیر ساخت مواد رساناتر را هموار میکند
صرفهجویی ۹۹ درصدی در مصرف انرژی با فتوکاتالیستهای نقاطکوانتومی
عکس روز ناسا از سحابی مورچه
رنگهای مدل پایه آیفون ۱۷ لو رفت
فرودگاهها، چراغ راهنمای موجودات فضایی | غیرزمینی ها ما را رصد میکنند؟
مینای دندان راز انسان باستانی را فاش کرد
برای اولینبار در جهان: جراحی یک ربات بدون کمک انسان
جدیدترین تلفن همراه نوکیا ترکیب نوستالژی و فناوری: Nokia Keypad Phone ۵G
گربهای در فلوریدا یک ویروس جدید کشف کرد!
شگفتزدگی ۳۰ ریاضیدان برتر جهان از توانایی هوش مصنوعی
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
شرکت در دوره ارتقای معرفت دینی الزامی شد
دکتر عباس انواری رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف درگذشت
رابطه گروه خونی والدین و فرزند چیست؟
بیش از ۴۵۰ هزار نفر کارت نوبت دوم کنکور را دریافت کردند
آزمایشگاه بلعیدنی محقق ایرانی سلامت دستگاه گوارش را رصد می کند
اعلام زمانبندی فرآیند برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴
دقت ۹۵ درصدی در پلاکخوانی خودرو با فناوری بومی
شیوه پذیرش دانشجوی پزشکی عمومی از مقطع کارشناسی تغییر کرد
کشف یک راه جدید برای کاهش وزن بدون کم خوردن
دریافت بیش از ۴۵۰ هزار کارت کنکور/آغاز رفع نواقص کارت از چهارشنبه
ارسال نتایج ارزیابی داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان به سازمان سنجش تا ۱۵ مرداد/ انتخاب ۲۶ هزار و ۸۰۰ دانشجو معلم
اعلام زمان فرآیند برگزاری و نحوه حضور داوطلبان در نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴
اسپیسایکس یک ماهواره مرموز را به مدار زمین فرستاد
متا شرکت صداساز هوش مصنوعی PlayAI را خرید
تلاش برای ارائه سازوکار جدید مطالعه کیهان با کمک امواج گرانشی
خشکسالی فرهنگی؛ بحران ناپیدای کمآبی در ایران/ضعفهای مدیریتی را پشت واژه تغییر اقلیم پنهان میکنیم
خوارزمی؛ الگوریتمی از افتخار برای دنیای دیجیتال و عصر هوش مصنوعی
کدام سیاره ۱۵ دقیقه از تابستان امسال ما دزدید؟!
کشف روش ساده برای نزدیک کردن کردن مغز به حالت بندباز
تصفیه هوای آلوده با نانولولههای تیتانیومی
اثبات خواص افزایش طول عمر و ضد پیری جوانه گندم
دقیقترین زبان مصنوعی جهان با گرافن ساخته شد
۵۰۰ هزار داوطلب کنکور متقاضی شرکت در دانشگاه فرهنگیان/ پذیرش داوطلبان صرفاً به کانون ارزیابی وابسته نیست
گزینش بیش از۷۰درصد داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان/ بیش از ۷۵ درصد ثبت نام پایه اول انجام شده است
تاکید رئیس کمیته ایمنی شورای شهر بر توجه به پدافند غیرعامل در پایتخت/ ایمنی مدارس در اولویت قرار گیرد
تکمیل ثبتنام دانشآموزان تا اول شهریور/ آغاز ثبتنام دهمیها پس از هدایت تحصیلی
اجرای ۷۲۰۰ پروژه مدرسهسازی با ۴۶ هزار کلاس درس در کشور
مدیر مدرسه باید از تعداد دانشآموزان پرخطر و برنامه مداخلهای برای آنها مطلع باشد
اعلام نتایج آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان طی هفته اول شهریور
تعیین دو اولویت برای نهمیها جهت انتخاب رشته
این پروتز زانو، توانایی حرکت طبیعی را به افراد قطع عضو شده بازمیگرداند
کشف آنچه درد را به رنج پایدار عاطفی تبدیل میکند
دود روغن آشپزی، عامل پنهان سرطان ریه در زنان
دانشمند ایرانی با ابداع تراشه مویی به سرعت انتقال ۱۰۰۰ گیگابیت در ثانیه رسید
شعری زیبا/میشود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی میشود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره میکنند
کودک اهل کتاب ایرانی، آیندهساز گفتوگو و دانایی است
اگر دلتان یک مجموعه شعر میخواهد «باران کبوتر» منتشر شد
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئههای دشمن
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
درمان سادهای که میتواند از ۷۵ درصد سرطانهای معده جلوگیری کند
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی
.ترفند رسانهای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران
انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخدهی ۳۲ برابر سریعتر به کاربران
استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانهای
برگزاری ۱۱ آزمون گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال
میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان
تاکسیهای رباتیک ویمو در راه فیلادلفیا و نیویورک
ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری
آغاز پذیرش تکمیل ظرفیت جامعهالزهرا(س)
یافتههای دانشمند ایرانی درباره توانایی چتجیپیتی در درک رنگها
یکپنجم سال زیر تیغ فرابنفش؛ ازون از ما محافظت میکند ولی نه همیشه
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.